ข้อความต้นฉบับในหน้า
๙๖
๓.
. ตราบใดที่พุทธบริษัท ๔. ยังไม่สามารถแสดงธรรมปราบปรับวาท คือวาทะหรือ
ถ้อยคำของเจ้าลัทธิอื่นที่มุ่งจาบจ้วงโจมตีพระพุทธศาสนาให้สงบเรียบร้อยโดยชอบธรรม
ดุจเดียวกับที่พระองค์ทรงกระทำได้ ก็จะไม่เสด็จดับขันธปรินิพพาน
การที่พระองค์ตรัสยื่นเงื่อนไขเช่นนี้ก็เพื่อให้แน่พระทัยว่าจะทรงมีเวลาเพียงพอในการ
วางรากฐานพระพุทธศาสนาให้มั่นคง ทั้งนี้เพราะถ้าพุทธบริษัท ๔ สามารถบรรลุเงื่อนไข
ทั้ง ๓ ประการได้ ก็จะเป็นหลักประกันว่า พระธรรมคำสั่งสอนของพระองค์จะไม่สาบสูญ
ไปหลังจากเสด็จดับขันธปรินิพพาน การตรัสรู้อันแสนยากลำบากของพระองค์ก็จะไม่
สูญเปล่า เพราะทั้งเทวดาและมนุษย์ทั้งหลายต่างยึดเป็นหลักปฏิบัติประจำใจเป็นกิจวัตร
พร้อมทั้งช่วยกันเผยแผ่ต่อไปอย่างกว้างขวาง มั่นคง และต่อเนื่องไม่ชะงักงัน ให้ทุกชีวิต
ได้รับประโยชน์อย่างถ้วนทั่ว
การยื่นเงื่อนไขของพระองค์ในครั้งนี้ หากพินิจพิเคราะห์กันอย่างลึกซึ้งแล้ว อาจกล่าว
ได้ว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีเวลาไม่มากนักสำหรับการวางรากฐานความมั่นคงของ
พระพุทธศาสนาในอนาคต ทั้งนี้เพราะในวันตรัสรู้ธรรมนั้น พระองค์ทรงมีพระชนมายุ ๓๕
พรรษาแล้ว และเสด็จดับขันธปรินิพพานด้วยพระชนมายุเพียง ๘๐ พรรษา นั่นคือทรงมี
เวลาเผยแผ่พระพุทธศาสนาเพียง ๔๕ ปี เท่านั้นเอง อนึ่ง ถ้านำเวลา ๔๕ ปี แห่งการเผยแผ่