ข้อความต้นฉบับในหน้า
๑๐๐
การที่จิตใจถูกกิเลสครอบงำ บีบคั้น ซึ่งยังผลให้เกิดปัญหาทุกข์ในชีวิตประจำวันทั้งสิ้น
มารฝูงที่ ๒ ขันธมาร มารฝูงนี้หมายถึง ร่างกาย ร่างกายของคนเรานั้นเป็นรังแห่ง
โรคมากมาย จึงจัดเป็นมารฝูงหนึ่ง ทั้งนี้เพราะถ้าร่างกายอ่อนแอลงเมื่อใด เชื้อโรคต่าง
ที่แฝงตัวอยู่ในร่างกาย ก็จะออกฤทธิ์ทำร้ายร่างกายให้เกิดโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ นานา
เกิดเป็นปัญหาทุกข์ในสรีระ อันเป็นปัญหาทุกข์ในชีวิตประจำวันที่ก่อให้เกิดความทุกข์
ทรมานอย่างมาก ด้วยเหตุนี้พระพุทธองค์จึงตรัสว่า “สังขารทั้งหลายเป็นทุกข์อย่างยิ่ง
มารฝูงที่ ๓ อภิสังขารมาร มารฝูงนี้หมายถึง อกุศลกรรมหรือบาป ซึ่งเป็นผลแห่ง
กรรมชั่วที่คนเราเคยทำไว้ในอดีตติดตามมาเป็นอุปสรรคต่อการสร้างคุณงามความดี จ้อง
ทำลายล้างผลาญ อันเป็นเหตุให้พบความทุกข์ยากลำบากตั้งแต่ถือกำเนิดจนกระทั่งตาย
ตราบใดที่วิบากของกรรมชั่วยังส่งผลไม่หมด ก็จะตามทวงหนี้เรื่อยไปอย่างไม่รู้จักจบจักสิ้น
เช่น เกิดมายากจน เกิดมาพิการ เกิดมาโง่เขลาเบาปัญญา เป็นต้น ทำให้คนเราต้องพบ
กับปัญหาทุกข์ในชีวิตประจำวันอย่างต่อเนื่องไม่จบไม่สิ้น
มารฝูงที่ ๔ เทวบุตรมาร มารฝูงนี้หมายถึง คนพาล ซึ่งเป็นคนที่ถูกกิเลสครอบงำ
บีบคั้นใจให้คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว จนกลายเป็นบุคคลที่มีพฤติกรรมเป็นอันตรายต่อสังคม เช่น
ปล้น ฆ่า ข่มขืน ต้มตุ๋นหลอกลวง ค้ายาเสพติด เป็นต้น ซึ่งเป็นต้นเหตุให้เกิดปัญหาทุกข์
จากการอยู่ร่วมกันและปัญหาทุกข์จากการเลี้ยงชีพ ทั้งของตัวคนพาลเองและของผู้คนใน
สังคมอย่างไม่รู้จบสิ้น
มารฝูงที่ ๕ มัจจุมาร มารฝูงนี้หมายถึง ความตาย เพราะตัดรอนชีวิตทำให้หมดโอกาส
ในการสร้างความดีทุกอย่าง ทั้งเพื่อประโยชน์ต่อตนเอง ครอบครัว บุพการี และสังคม
ในปัจจุบันชาติ ยิ่งกว่านั้นยังหมดโอกาสสั่งสมบุญบารมีเพื่อภพชาติเบื้องหน้าอีกด้วย ใน
บางกรณียังทิ้งปัญหาไว้ให้ผู้ที่มีชีวิตอยู่เบื้องหลังต้องประสบทุกข์ทรมานนานัปการอย่าง
น่าเศร้าสลดใจยิ่งนัก
ๆ
มารทั้ง ๕
ฝูงนี้ เป็นกองทัพมารที่คอยติดตามขัดขวางการทำความดีและหนทาง
บรรลุมรรคผลนิพพานของมนุษย์ทุกคน ทำให้คนเราต้องสาละวนอยู่กับการแก้ปัญหาทุกข์
ในชีวิตประจำวันจนไม่อำนวยให้เกิดปัญญาค้นหาหนทางหลุดพ้นจากการเวียนว่ายตายเกิด
2 สุขวรรค ป.ธ. ๔๒/๒๕/๓๗๕ (มมร.)