หน้าหนังสือทั้งหมด

พระอรรถกถา: การศึกษาในธรรมและอริยเจ้า
227
พระอรรถกถา: การศึกษาในธรรมและอริยเจ้า
…ของมีอุปกะ มาก. บรรดาเหล่านั้น บทว่า ตถาฯ คือ ในพระอริยเจ้า ผู้สมบูรณ์ด้วยศิลเช่นนั้น. เพราะการเห็น การได้ยิน และการกระลึก ถึงเนือง ๆ มีกำรเข้าไปหาและการเข้าไปยังใกล้เป็นอรรถ จะนั่น เพื่อจะทรงแสดงว่าการเข้าไปห…
…การศึกษาในพระอรรถกถา ซึ่งพระอรรถกาารย์ได้แสดงถึงความสำคัญของการเข้าใจธรรมและอริยเจ้า โดยเน้นการเห็น การได้ยิน และการจดจำเป็นอุปกะในการเข้าถึงความรู้แจ้ง เพื่อให้บุคคลฉลาดและเข้าใจในความไม่เที่ยงและความพังทลายข…
การเชื่อมต่อของอายตนะและผลของการรับรู้
132
การเชื่อมต่อของอายตนะและผลของการรับรู้
…่อกับอายตนะที่เรียกว่าสี จึงมีการเห็นสี อายตนะที่เรียกว่าหู เชื่อมต่อกับอายตนะที่เรียกว่าเสียง จึงมีการได้ยินเกิดขึ้น อายตนะที่เรียกว่าจมูก เชื่อมต่อกับอายตนะที่เรียกว่ากลิ่น จึงมีการรู้กลิ่นเกิดขึ้น ดังนั้น จ…
…นี้พูดถึงการเชื่อมต่อระหว่างอายตนะที่เรียกว่า ตา หู จมูก และอื่น ๆ กับผลที่เกิดขึ้น เช่น การเห็น สี การได้ยิน เสียง และการรู้กลิ่น นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของอายตนะภายในและภายนอกในการกระตุ้นให้เกิดจิตและเ…
มโนวิญญาณธาตุ: ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
153
มโนวิญญาณธาตุ: ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
…่สำเร็จอริยผลทั้ง 4 รวมทั้งที่ได้ฌาน 5 เป็น 20 ธรรมดาสัตว์ทั้งหลายที่เกิดอยู่ในโลกนี้ ย่อมมีการเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การรู้รส การสัมผัสถูกต้อง การคิดนึกอยู่ด้วยกันทั้งสิ้น ซึ่งกิจการต่าง ๆ เหล่านี้เกิดขึ้…
…พาะจิตที่เกี่ยวข้องกับรูปฌานและอรูปฌาน ที่ช่วยให้มีการเจริญเติบโตทางจิตใจ บทความยังอธิบายถึงการเห็น การได้ยิน การได้รับรส และการสัมผัส ที่เกิดจากการรวมตัวของทวาร, อารมณ์ และวิญญาณ ทั้งนี้ ทวารมีความหมายว่า ช่อ…
การเข้าใจอภิญญาและปราชญ์ในพระพุทธศาสนา
141
การเข้าใจอภิญญาและปราชญ์ในพระพุทธศาสนา
…ไม่ได้ยิน ไม่ได้รังเกียจ ในตัวบุคคลผู้ เป็นจำเลย ชื่อว่า ไม่มีมูล เพราะไม่มีมูล กล่าวคือการเห็น การได้ยิน และการรังเกียจนี้ ก็จำเลยนั้น จะต้องปรากฏนั่น หรือ ไม่ต้องก็ตามมา ข้อที่จำเลยต้องหรือไม่ต้องนี้ ใ…
…ราชญ์และการวิเคราะห์สภาวะของโทษที่เกิดจากอารมณ์ต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการพิจารณาถึงความสำคัญของการเห็น การได้ยิน และการรังเกียจในบริบทของข้อพิจารณาในพระพุทธศาสนาโดยท่านพระอุบาล.
มังคลตำแนป เล่ม ๔ หน้าที่ ๒๒๘
228
มังคลตำแนป เล่ม ๔ หน้าที่ ๒๒๘
…ระโยค - มังคลตำแนปนี้นเป็นแปล เล่ม ๔ หน้าที่ ๒๒๘ มีศรัทธาเกิดขึ้นในพระอริยเจ้าแห่งหลาย เพราะการเห็น การได้ยิน และการกระทำถึงเนื่อง ๆ เข้ามาไป เข้าป่าไปนั่งถ่างพระอริยเจ้าเหล่านั้น แล้วถามปัญหา ได้สนานตรเตรียมแ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงศรัทธาที่เกิดขึ้นในพระอริยเจ้าโดยอิงจากการเห็น การได้ยิน และการกระทำต่าง ๆ ของบุคคลและภิกษุ ซึ่งได้แสดงถึงความสำคัญของการทำบุญและการถามปัญหา เพื่อเข้าใกล้คว…
ธรรมะและการทำงานของประสาทในพระพุทธศาสนา
11
ธรรมะและการทำงานของประสาทในพระพุทธศาสนา
…ยากรทางพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 ฉบับที่ 1 (ฉบับรวมเล่มที่ 8) 2562 ทางประสาททั้ง 5 และทางใจ คือ การเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การรู้รส การสัมผัสทางกาย และการรู้จามทางใจ4 ขั้นแต่ละขั้นทำงานร่วมกันแบบองค์รวมจไม่สามา…
บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับการทำงานร่วมกันของประสาททั้ง 5 และทางใจในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายแต่ละขั้นอย่างละเอียด รวมถึงการอธิบายชีวิตตามแนวทางฤดู 6 ที่สัมพันธ์กับพระอภิธรรม นอกจากนี้ยังระบุถึงปรมัตถธรรม 3
พระธรรมปิฎกฐานะภาค ๑ - หน้าที่ 285
287
พระธรรมปิฎกฐานะภาค ๑ - หน้าที่ 285
ประโยค - พระธรรมปิฎกฐานะภาค ๑ - หน้าที่ 285 ข้อปฏิบัตินังสัตว์ให้อิงพระนิพพาน พึงจะการ-dคายเป็นต้นเสีย, อันภิญญาอันบำเพ็ญข้อปฏิบัตินังสัตว์ให้อิงพระนิพพาน ไม่ใช่คนบอด เป็นเหมือนคนตาบอด ไม่ใช่คนใบ้เป็
…งข้อปฏิบัติเพื่อนำไปสู่พระนิพพาน โดยยิ่งไปกว่านั้นยังมีการเปรียบเทียบความเข้าใจในธรรมะกับการมองเห็น การได้ยิน และการรู้ความจริงต่างๆ ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการบรรลุความเข้าใจในพระพุทธศาสนา พระนิพพานถูกกล่าวถ…
การเห็นสมณะและมงคลกรรม
218
การเห็นสมณะและมงคลกรรม
…ลกรรมนี้มีนิมิตอันดี ล่วง ๕ - หน้า ๒๑๘ กวาดด้วยการเห็นสมณะ* [๔๕๔] การเข้าไปหา การบำรุง การระลึกถึง การได้ยิน และการเห็น บรรพชิตผู้อภิศาสนสมบูรณ์ ผู้นำจิต วาจา จิต และ ปัญญาอันอบรมแล้ว ผู้ปฏิบัติด้วยการฝึกอย่า…
บทความนี้กล่าวถึงมงคลกรรมและนิมิตที่ดีที่เกิดจากการเห็นสมณะในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงการเข้าไปหา การระลึกถึง และการเห็นบรรพชิตที่มีการอบรมจิต วาจา และปัญญาอย่างสูง การเห็นสมณะถูกมองว่าเป็นกิจอุปการะท
การโจทในพระพุทธศาสตร์
149
การโจทในพระพุทธศาสตร์
…มกข์ที่ฟ้องรำ ๑๐ การโจทเหล่านั้น เป็น ๑๑๐ คือ ของภิกษุผู้โจทด้วยการได้เห็นเอง ๑๑๐ ของภิกษุผู้โจทด้วยการได้ยิน ๑๑๐ ของภิกษุผู้โจทด้วยความรังเกียจ ๑๑๐ การโจทเหล่านั้น เอา คุณ คือ สำหรับภิกษุผู้โจทด้วยกาย ผู้โจทด…
…ี่ยวกับการโจทในพระพุทธศาสนา โดยเจาะลึกถึงการพักปฏิโมกข์ที่มีอยู่ ๑๑๐ แบบ ซึ่งได้แก่การโจทจากการเห็น การได้ยิน และการรู้สึกต่างๆ รวมถึงการอธิบายลักษณะของภิกษุที่โจททั้งในด้านกาย วาจา และใจที่มีผลต่อการปฏิบัติใน…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
176
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 176 วิสุทธิมคเค สฬายตนปจฺจยา ผสฺสปเท สเฬว ผสฺสา สังเขปา จกฺขุสมผล อาทโย วิญญาณมิว พฤติส วิตถาเรน ภวนฺติ เต ฯ สงเขเป็น หิ สฬายตนปจจยา ผส
…ิมคฺคและพฤติกรรมที่เกิดจากการเกี่ยวข้องกับอายตนต่างๆ โดยเฉพาะการรับรู้ผ่านช่องทางต่างๆ เช่น การเห็น การได้ยิน และการสัมผัส ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงการสร้างปัจจัยที่มีผลต่อการรับรู้และวิญญาณ รวมถึงผลดีและผลเสียของก…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
62
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 62 วิสุทธิมคฺเค เอวํ ปชานโต จสฺส ทีโฆ รสโส จ อสฺสาโส ปสฺสาโสปิ จ ตาทิโส จตุตาโร วณฺณา วตฺตนฺติ นาสิกเคว ภิกขุ โนติฯ สพฺพกายปฏิสํเวที
…่เป็นกระบวนการศึกษาที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรม โดยมุ่งเน้นการวิจัยในหลากหลายด้านรวมถึงการเห็น การได้ยิน และการสอนเพื่อพัฒนาตนเอง สิ่งสำคัญคือการเข้าใจถึงความหมายที่ว่าควรเห็นในสิ่งที่ถูกต้องและการพัฒนาจิ…
อายตนะ 12: การติดต่อของจิตและอารมณ์
241
อายตนะ 12: การติดต่อของจิตและอารมณ์
… อายตนะ 12 หมายถึง แดนติดต่อให้จิตหรือวิญญาณกับอารมณ์คือสิ่งเร้าได้ติดต่อกัน แล้วสำเร็จ เป็นการเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การลิ้มรส การสัมผัส การรับรู้ อายตนะนั้น มี 12 คือ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ อายตนะภายใน แล…
อายตนะ 12 แบ่งออกเป็นอายตนะภายใน 6 ประเภท ได้แก่ ตา, หู, จมูก, ลิ้น, กาย, ใจ และอายตนะภายนอก 6 ประเภท ได้แก่ รูป, เสียง, กลิ่น, รส, สัมผัส, ธรรมารมณ์ อายตนะภายในคือช่องรับรู้ที่เชื่อมต่อจิตกับอารมณ์ ส
การดับสังขารและวิญญาณ
229
การดับสังขารและวิญญาณ
…ารรับรู้ทางลิ้น ดับการรับรู้ทางกาย และดับการรับรู้ ทางใจ หรือกล่าวอีกอย่างหนึ่งคือ ดับการเห็นรูป ดับการได้ยินเสียง ดับการดมกลิ่น ดับการรู้รส ดับการรู้สึกเย็น ร้อน อ่อน แข็ง ดับความคิดต่าง ๆ ตามที่มีอารมณ์ภายนอ…
…รุงแต่งทั้งดีและชั่ว ส่วนการดับวิญญาณเกี่ยวข้องกับการดับการรับรู้จากประสาทสัมผัสทั้ง 6 เช่น การเห็น การได้ยิน การดมกลิ่น และอื่นๆ ซึ่งนำไปสู่การดับนามรูปที่เกี่ยวข้องกับอาการของจิตและพฤติกรรมทางกาย โดยขั้นตอนต…
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
…างสรุปอินทรีย์ อินทรีย์ 22 1. จักขุนทรีย์ ผู้เป็นใหญ่ใน- องค์ธรรม การเห็น กรุปสาท รับสี 2. โสตินทรี การได้ยิน โชตปลาท บรียง หน้าที ลักษณะ หัวเหา สีใส วงแหวนก้นหอย 3. ฆานินทรีย์ การรัก น ฆานปสาท รับกลิ่น กีบเท้…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต่ละประเภท…
อายตนะ 12 และวิถีจิต
125
อายตนะ 12 และวิถีจิต
…ัยที่ 3 อายตนะ เป็นแดนติดต่อ ให้จิตหรือวิญญาณกับอารมณ์คือสิ่งเร้าได้ติดต่อ กันแล้วสำเร็จเป็นการเห็น การได้ยิน 6.2 คุณสมบัติของอายตนะ ในบทอธิบายเรื่องอายตนะ 12 พระธรรมเสนาบดีสารีบุตรได้กล่าวไว้หลายนัย ว่า 1. อา…
บทความนี้พูดถึงอายตนะ 12 ซึ่งมีผลกระทบต่อการเกิดขึ้นของจิตและเจตสิกที่หลากหลาย ปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่ออายตนะกระทบกัน ส่งผลให้เกิดจิตกุศลและอกุศลอย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดกำลังและคุณธรรมที่เข้มแข็งขึ้
โมหจริตและธรรมปฏิบัติ
104
โมหจริตและธรรมปฏิบัติ
…ด้วยคนอื่นเขาออกปากชมก็พลอยชมกับเขาด้วยถ้าคนอื่นเขาออกปากติก็พลอยติกับเขา ด้วย แม้ในอารมณ์อื่นๆ คือ การได้ยิน ได้กลิ่น ได้ลิ้มรส และได้สัมผัส ผู้เป็นโมหจริต ก็เป็นไปในทำนอง เดียวกันนี้ กล่าวคือ มีผู้อื่นเป็นปั…
เนื้อหาพูดถึงความเฉยชาของมนุษย์ที่ไม่สนใจสิ่งรอบข้างและอิงความคิดเห็นจากผู้อื่น ขยายความถึงจิตที่ประกอบด้วยกิเลสและคุณธรรมที่มีอยู่ในกระบวนการคิด การรับรู้ และปฏิบัติของบุคคล รวมถึงอธิบายลักษณะต่างๆ ข
ประโยชน์ของสมาธิในพระพุทธศาสนา
85
ประโยชน์ของสมาธิในพระพุทธศาสนา
… ดังที่พระสัมมา สัมพุทธเจ้า ตรัสไว้ว่า สุขกามานิ ภูตานิ สัตว์โลกทั้งหลายปรารถนาความสุขจากการได้เห็น การได้ยิน ได้ดมกลิ่น ได้ลิ้มรส ได้สัมผัส และได้จากการนึกคิดถึงสิ่งต่างๆ * สมาธิสูตร, อังคุตตรนิกาย จตุกนิบาต,…
สมาธิเป็นการฝึกจิตที่ช่วยให้ผู้คนพบสุขทันตาเห็น โดยมีอานิสงส์ 4 ประการคือ การได้พบสุข การได้รับญาณทัสสนะ การมีสติสัมปชัญญะ และการกำจัดอาสวกิเลส หลายคนอาจแบกภาระต่างๆ แต่การทำสมาธิจะช่วยให้ใจเบาลง และท
วิญญาณและสุขภาพพลานามัย
72
วิญญาณและสุขภาพพลานามัย
5. วิญญาณ คือ ส่วนที่เป็นความรู้แจ้งอารมณ์ทางทวารทั้ง 5 เช่น การได้ยิน ได้เห็น และได้ อารมณ์ทางใจ เป็นต้น กล่าวโดยสรุปจากข้างต้นก็คือ ร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย 2 ส่วนใหญ่ๆ …
วิญญาณเป็นส่วนที่สำคัญในการรับรู้สัมผัสต่างๆ เช่น การได้ยินและการได้เห็น ร่างกายมนุษย์แบ่งออกเป็นสองส่วนหลักคือ รูปและนาม หรือจิตใจ เพื่อให้มีสุขภาพที่ดีทั้งทา…
กลไกการทำงานของใจตามคำสอนของหลวงปู่วัดปากน้ำ
58
กลไกการทำงานของใจตามคำสอนของหลวงปู่วัดปากน้ำ
ฐานที่ (๑) ปากช่องจมูก { หญิงข้างซ้าย ชายข้างขวา หญิงข้างซ้าย ฐานที่ (๒) เพลาตา { ชายข้างขวา ฐานที่ (๓) จอมประสาท ฐานที่ (๔) ช่องเพดานปาก ฐานที่ (๔) ปากช่องคอ ฐานที่ (๗) ศูนย์กลางกาย ๒ นิ้วมือ ฐานที่
…อเกี่ยวกับกลไกการทำงานของใจที่ปรากฏในคำสอนของหลวงปู่วัดปากน้ำ ซึ่งแบ่งเป็น 4 ขั้นตอน ได้แก่ การเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น และการลิ้มรส โดยเมื่อสิ่งต่าง ๆ กระทบประสาทสัมผัสจะส่งต่อให้ใจรับรู้และเปลี่ยนเป็นภาพ ท…
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
245
การฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
1. ดูก่อนภิกษุมาเถิด เธอจงเป็นผู้มีศีล สำรวมด้วยปาฏิโมกขสังวร ถึงพร้อมด้วยอาจาระและ โคจรอยู่ จงเป็นผู้เห็นภัยในโทษเพียงเล็กน้อย สมาทานศึกษาในสิกขาบททั้งหลายเถิด ดูก่อนพราหมณ์ ในเมื่อภิกษุเป็นผู้มีศีล
…สนอการฝึกอบรมภิกษุในพระพุทธศาสนา โดยคำนึงถึงการรักษาศีลและความสำรวมในอินทรีย์แต่ละด้าน เช่น การเห็น การได้ยิน การลิ้มรส พร้อมกับการฝึกปฏิบัติเพื่อให้มีสติสัมปชัญญะในทุกขณะ รวมถึงการเลือกที่พักสงบเพื่อช่วยในการ…