ฐิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 19 / 46

…ารเกิดรูปในภังคขณะ และเรื่องที่จะพึงกล่าวในเหตุผลนั้น แม้ในที่นี้ เพื่อถือเอาโดยสะดวก (ค้านมติที่ว่าฐิติขณะของจิตไม่มี ในวิภังค์แห่งปัญหามีอาทิอย่างนี้ว่า "จิต เกิดขึ้นแล้ว ชื่อว่าบังเกิดอยู่หรือ ตาม ปัญ…

เนื้อหาในหน้านี้รวบรวมเหตุผลเกี่ยวกับการไม่มีการเกิดรูปในภังคขณะ พร้อมทั้งอภิปรายเรื่องจิตและฐิติขณะที่มีการเกิดและดับของจิต โดยอ้างอิงถึงพระสูตรที่ตรัสถึงความเกิดและดับของจิตในอนุกรมต่อเนื่องไป ข…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 291 ตรัสว่า ปรากฏ เพราะฉะนั้น ฐิติขณะ แห่งจิตจึงไม่ปรากฏในบาลี แม้ความไม่มี ในพระอภิธรรม ก็เป็นอันห้ามไว้โดย ประการทั้งปวง ความบังเกิ…

เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์ทางอภิธรรมในบาลี ซึ่งเจาะลึกไปถึงวิธีการทำความเข้าใจเกี่ยวกับ ฐิติขณะแห่งจิตและการเกิด-ดับของทุกขสัจ-สมุทัยสัจ การอภิปรายข้อขัดแย้งจากอาจารย์ท่านหนึ่งเป็นเรื่องที่สำ…

…หรือ ทรงหมายเอารูปภพ เพราะกิริยาที่ ประกอบตามอรรถที่พึงได้นี้ เป็นสภาพ ของยมกปกรณ์ เพราะเหตุนี้นั้น ฐิติขณะ แห่งจิตจะไม่มีไม่ได้ และความไม่บังเกิด ขึ้นแห่งรูปในภังคขณะ จะไม่มีก็ไม่ได้ เช่นกัน ดังนี้แล ฯ …

บทความนี้เสนอการวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยศึกษานัยที่แสดงในวิภังคปกรณ์ ข้อความที่กล่าวถึงลักษณะแห่งสังขตธรรมและความเกิดขึ้นของจิตในภาคจิตและรูป รวมถึงการอธิบายถึงการทำงา

…าลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 296 แก่พระพุทธเจ้าทั้งหลายได้ ฯ ภาวะแห่งฤดูและโอชะ มีกำลังในฐิติ ขณะเท่านั้น เพราะได้ความสนับสนุนจากปัจจัยมีปัจฉาชาตปัจจัยเป็นต้น เพราะเหตุนั้น ท่านอาจารย์จึงได้กล…

ในบทนี้ได้อธิบายถึงภาวะแห่งฤดูและโอชะที่มีผลกระทบต่อกำลังในฐิติ ผ่านคำอธิบายที่เกี่ยวข้องกับเตโชธาตุและรากฐานของรูปที่เกิดจากกรรมและปัจจัยพื้นฐานต่างๆ โดยมีการแสด…

…ชิวหาทสกะปรากฏขึ้น ๆ จริงอยู่ แม้ในอรรถกถา พระอรรถกถาจารย์ก็ได้แสดงเนื้อความนี้ไว้เหมือนกัน ฯ บทว่า ฐิติกาล ความว่า ตลอดเวลาที่ปฏิสนธิจิตตั้งอยู่ ๆ ๆ จริงอยู่ ความสืบต่อของรูปกลาป เกิดพร้อมกับปฏิสนธิจิต …

บทนี้อธิบายถึงขั้นตอนการเกิดของสัตว์ในช่วงเวลาต่างๆ ในท้องมารดา โดยใช้แนวคิดจากอภิธรรมและหลักบาลี เพื่อแสดงความเชื่อมโยงของการปฏิสนธิและหมวดงามในชีวิตในช่วงท้องมารดา โดยเน้นรายละเอียดเวลาและลำดับของกา

…าะสิ่งนี้ดับ สิ่งนี้จึงดับ " ธรรมที่ชื่อว่าปัจจัย เพราะอรรถว่า เป็นแดนอาศัยเป็นไปแห่ง ผลฯ ที่ชื่อว่าฐิติ เพราะอรรถว่า เป็นที่ตั้งอยู่แห่งผล โดยมีความ เป็นไปเนื่องด้วยเหตุนั้น ๆ ฐิติกล่าวคือปัจจัยที่เป็นไ…

เนื้อหาของเกณฑ์อภิธัมมัตถที่กล่าวถึงปัจจัยแห่งธรรมและลักษณะการดำรงอยู่ของธรรม ที่มีความสัมพันธ์กับปัจจัย ธรรมที่เป็นไปตามอาการและเหตุผลซึ่งสอดคล้องกัน ในการแสดงอายตนะของธรรมที่เกิดขึ้นโดยอาศัยปัจจัยต่

…จจัยเป็นต้นปัจจัยนั้น ๆ แก่ ธรรมอื่นนั้น ๆ ดังนี้ จึงกล่าวว่า ที่เรียกว่า ปัฏฐานนัย ก็เพราะปรารภ ถึงฐิติกล่าวคือปัจจัยต่างออกไปอีกรูปหนึ่ง ๆ แต่อาจารย์บางพวกกล่าวว่า ฐิติที่พูดออกมากระทบ คือกระแทกที่ฐานก…

บทความนี้นำเสนอความหมายและอิทธิพลของอวิชชาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยชี้ให้เห็นว่ามันมีความสำคัญอย่างไรต่อการรู้และไม่รู้ในอริยสัจ ๔ รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับปฏิจจสมุปบาทและบทบาทของปัจจัยในธรรมชาติ โดยยก

…๑ อาโปกสิณ ๑ เตโชกสิณ ๑ วาโยกสิฯ ๑ นีลกสิณ ๑ 0 * พระธรรมวราลังการ ปัจจุบันเป็น สมเด็จพระวันรัต (จับ ฐิตธมโม ป.ธ.๕) วัดโสมนัสวิหาร พระนคร แปลฯ

เนื้อหาในปริเฉทที่ ๕ ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงการเข้าใจในกัมมัฏฐานแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ สมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา พร้อมการบรรยายประเภทของกรรมฐานและภาวนา รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับนคริยมจิต การ

…ำที่ท่านอาจารย์กล่าวไว้ (ในนามรูปปริเฉท) ว่า ભૈ *พระธรรมวราลังการ ปัจจุบันเป็น สมเด็จพระวันรัต (จับ ฐิตธมฺโม ป.ธ. ๕) วัดโสมนัสวิหาร พระนคร แปล ฯ

เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงและคำอธิบายกรรมฐานและวิธีการปฏิบัติในการภาวนา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเข้าใจลักษณะต่างๆ ของจริตและการวิเคราะห์ทางธรรม ที่เป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาภาวนา ทั้งสมถะและวิปัสสนา และยังไ

…นมาก ต เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต เทวดาย่อมรักษาบุคคลนั้น อันธรรมคุ้มครองรักษา พหุสฺสต์ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติกิตฺติ เกียรติคุณย่อมไม่ละบุคคลนั้น ผู้เป็นพหุสุต มีอรรถธรรมได้สดับมาก ประกอบด้วยศีลาจารว…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับโอวาทานุศาสน์ของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ซึ่งได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการปฏิบัติตามธรรมและการเป็นพหุสูตร ที่มีประโยชน์ต่อสังคมและได้รับการคุ้มครองจากธรรมอย่างยิ

…ค ต เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ เทวดาย่อมรักษาบุคคลนั้น อันธรรมคุ้มครองรักษา พหุสฺสต์ สีลวตูปปนฺนํ ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติกิตฺติ เกียรติคุณย่อมไม่ละท่านผู้นั้นที่เป็นพหุสูตมีสดับมากบริบูรณ์ด้วยสีลาจารวัตรตั้งอยู…

เนื้อหาเกี่ยวกับการบำเพ็ญพุทธจริยาและพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส โดยมีการกล่าวถึงความสำคัญของธรรมที่สรรเสริญผู้มีศีลและจริยา ในช่วงเวลาที่เสด็จประพาสยุโรป ผู้นำพระราชกรณี

…ต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส หิโต พหุนน์ ปฏิปชช โภเค ติ เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ ธมฺมฏฺฐ์ สีลสมฺปนฺน สงฺจวาที หิรีมน์ เนกข์ ชมโพนทสุเสว โก ต์ นินทิตมรห เทวาปิ น …

ในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2540 ได้มีการจัดงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย โดยสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้รับพระราชทานถวายวิสัชนาในพระมงคลวิเสสกถา เพ

…ต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส หิโต พหุนน์ ปฏิปชช โภเค ติ เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ ธมฺมฏฺฐ์ สีลสมฺปนฺน สงฺจวาที หิรีมน์ เนกข์ ชมโพนทสุเสว โก ต์ นินทิตมรห เทวาปี น …

ในวันที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2538 สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ได้รับพระราชทานถวายพระมงคลวิเสสกถา ในงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ซึ่งสะท้อนถึงพระพุทธภิรัตนตรัยและกุศลบารม

…ต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส หิโต พหุนน์ ปฏิปชช โภเค ติ เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ ๑๓๐ ธมฺมฏฺฐ์ สีลสมฺปนฺน สงฺจวาที หิรีมน์ เนกข์ ชมโพนทสุเสว โก ต์ นินทิตมรห เทวาป…

พระมงคลวิเสสกถาเป็นการถวายวิสัชนาในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ซึ่งมีการสักการบูชาพระพุทธาทิรัตนตรัย โดยสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ในวันที่ 5 ธันวา

…โต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส หิโต พหุนน์ ปฏิปชช โภเค ต เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ ๑๓๖ ธมฺมฏฺฐ์ สีลสมฺปนฺน เนกข์ ชมโพนทสุเสว เทวาปิ น ปสนฺติ สงฺจวาที หิรีมน์ โก ต์…

ในวันที่ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๖ สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช ได้ถวายพระมงคลวิเสสกถาในงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย พระบรมมหาราชวัง โดยมีการสวดถวายสักการะพระพุทธเจ้าและพระ

… ต์ เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ เทวดาย่อมรักษาบุคคลนั้น ผู้อันธรรมคุ้มครองรักษา พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ เกียรติคุณย่อมไม่ละบุคคลนั้น ผู้เป็นพหูสูต มีอรรถและธรรมได้สดับมาประกอบด้วยศีลาจ…

สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ได้ทรงพระราชทานอุทิศส่วนพระราชกุศล แก่เทวดามนุษย์เป็นเทวดาพลี เพื่อขอให้ประชาชนทุกหมู่เหล่าได้มีสุขสมบัติและความเจริญ โดยการทรงบำเพ็ญพระราชธรรมและบุญ

… อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส หิโต พหุนน์ ปฏิปชช โภเค ติ เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ พหุสฺสต์ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ ๑๔๕ ธมฺมฏฺฐ์ สีลสมฺปนฺนํ เนกข์ ชมโพนทสุเสว เทวาปี น ปสนฺติ สจฺจวาที หิรีมน์ โก ต…

งานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในปี พ.ศ. ๒๕๓๕ โดยสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้กล่าวพระมงคลวิเสสกถาในวาระนี้ เพื่อถวายความเคารพแด่พระราชสมภารและถวาย

… ต์ เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ เทวดาย่อมรักษาบุคคลนั้น ผู้อันธรรมคุ้มครองรักษา พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ เกียรติคุณย่อมไม่ละบุคคลนั้น ผู้เป็นพหูสูต มีอรรถและธรรมได้สดับมาประกอบด้วยศีลาจ…

บทความนี้กล่าวถึงสมเด็จพระญาณสังวรและพระราชทานคำแนะนำเกี่ยวกับการทำความดีเพื่อประโยชน์และสุขของคนและเทพ โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการทำความดี โดยอิงตามหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนา การกระทำที่ถูกต้องย่อม

…โต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส หิโต พหุนน์ ปฏิปชช โภเค ต เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ ธมฺมฏฺฐ์ สีลสมฺปนฺน เนกข์ ชมโพนทสุเสว เทวาปิ น ปสนฺติ บัดนี้ สงฺจวาที หิรีมน์ โก…

ในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2534 สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้รับพระราชทานถวายวิสัชนาในพระมงคลวิเสสกถา ซึ่งจัดขึ้นในงานพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย มีก

…ก ต เทวตา รกฺขติ ธมฺมคุตต์ เทวดาย่อมรักษาบุคคลนั้น ผู้อันธรรมคุ้มครองรักษา พหุสสติ สีลวตูปปนน ธมฺเม ฐิติ น วิชหาติ กิตติ ។ เกียรติคุณย่อมไม่ละบุคคลนั้น ผู้เป็นพหูสูต มีอรรถและธรรมได้สดับมาประกอบด้วยศีลาจ…

ข้อความนี้กล่าวถึงการทรงพระราชกุศลโดยสมเด็จพระญาณสังวรเพื่อเทวดามนุษย์และเพื่อความสุขสวัสดิ์ของประชาชน โดยเฉพาะการเน้นถึงความสำคัญของการปฏิบัติธรรมและการเกื้อกูลต่อกันในสังคม โดยถือว่าการดำรงอยู่ในธรร