ดู : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 299 / 325

…่าน้อย ย่อมชนะบุคคลผู้ไม่มีความคิดเห็นที่มีเสมามากได้ พระราชาพระองค์เดียว ย่อมชนะพระราชาทั้งหลายได้ ดูดวงอาทิตย์อุทัยกำจัดความมิด จะนั้น

…น่ห์น้อย ย่อมชนะบุคคลผู้ไม่มีความคิดที่มีเสน่ห์มากได้ พระราชะพระองค์เดียว ย่อมชนะพระราชาทั้งหลายได้ ดูดวงอาทิตย์ยิ่งกว่าจัดความมิด ฉะนั้น จุฬาฯ (โฆษิต) มก. ๒๓/๑๓๗ ๑.๒ พราหมณ์ทั้งหลายได้มณฑลแล้ว ชื่อว่า…

บทนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่กล่าวถึงความสำคัญของความคิดและการมีศิลปะที่สามารถนำไปสู่การได้รับชัยชนะ ต่อให้ผู้มีเสน่ห์น้อย แต่ถ้ามีความคิดก็สามารถชนะผู้ที่มีเสน่ห์มากได้ นอกจากนี้ยังพูดถึงการ

…ิฏิได้มีศีลขาด กรรมฐานของกิจนี้น้อยไม่เสมอ ต่อ จิตย่อมปันป่วน คือ ถูกไฟ คือ ความเดือดร้อนแผดเผาอยู่ ดูถูกทีมแท่งด้วยปุจฉา ฉะนั้น กิฏิฐาน ย่อมลูกขึ้นในขณะนั้นเองเดียว เหมือนนั่งอยู่ก้อนหินที่ร้อน ฉะนั้น …

เนื้อหาที่กล่าวถึงกลิ่นหอมในพระไตรปิฎกซึ่งแบ่งประเภทของกลิ่นจากดอกไม้และบุคคลที่มีศีล ทั้งยังกล่าวถึงความเชื่อมโยงระหว่างศีลและปัญญา ว่าผู้ที่มีศีลก็ย่อมมีปัญญา ข้อความดังกล่าวส่งเสริมให้เห็นถึงคุณค่า

…๓/๕๓๒ ๕.๕ พระวินัยธรเมื่อกำหนดไม่ได้ ทำลงไป ยอมสิ่งความสำคัญ และไม่สามารถแก้ไขซึ่ง บุคคลเช่นนั้นได้ ดูหมอผู้รู้ต้นเหตุแห่งโรคร้านปรุงยา ฉะนั้น. วิมฺหท (อรรถ) มก. ๓/๑๑๓ ๕.๖ มหาสุทธมีเพียงเดียว คือ รสเค็ม…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ธรรมวินัยจากพระไตรปิฎกและคุณลักษณะของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่มีความรู้และเห็นทุกสิ่ง โดยเปรียบเทียบว่าการศึกษาในธรรมวินัยนั้นเป็นลำดับ โดยมีความสำคัญต่อการปฏิบัติธรรมและการบรร

…ก็จะโต้ตอบท่านด้วยถ้อยคำที่แข่งกันนำทุกข์มาให้ ผู้ที่ตอบก็พิสูจน์ประสบฤทธิ์ ท่านไม่ยึดตนให้หวั่นไหว ดูจึงสดาลูกและขอบออกแล้ว. อง.เอกก. (พุทธ) มก. ๒๓/๕๐ ๓.๓ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงปลดปล่อยพระวาจาได้เร็ว ไพ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก เน้นถึงคำพูดและบทบาทของคำในชีวิต เช่น ความจริงและคำพูดที่ละเอียดอ่อน การพูดในเวลาที่เหมาะสม และผลกระทบของถ้อยคำที่ไม่เหมาะสม โดยมีตัวอย่างจากพระไตรปิฎกยกมาเพื่

…ทั่วไป) มก. ๖๐/๑๙๓ ๖. พุดโกหก ๖.๑ ชีวิตฉันช่างต้นยมอดสะแล้ว ไม่มีอะไรที่ช่างต้นจะพึงทำไม่ได้ ฉันใด ดูก่อนราหุล เรา กล่าวว่าบุคคล ผูไม่มีความละอายในการกล่าวสู่ทุกข์อยู่ ที่จะทำปาปรามน้อยที่สุดนี้ไม่มี ฉ…

เนื้อหานี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับวาจาทุภาษิตและพุดโกหกในพระไตรปิฎก โดยมีการเปรียบเปรยถึงผลลัพธ์จากการพูดไม่จริง และความสำคัญของการพูดตรงไปตรงมาในชีวิตประจำวัน เช่น การกล่าวคำที่ไม่เป็นจริงมีความคล้ายคลึ

…จตุก. (พุทธ) มก. ๓๕/๙๗ ๒. การสงเคราะห์ภรรยา (สามี) ๒.๑ น้องผู้มีอำนเปล่งปลั่ง เป็นที่รักของพี่ ดูลมเป็นที่ใครของผู้มีเหลือ ดูน้ำเป็นที่ปรารถนาของคนผู้กระหยาม ดูธรรมเป็นที่รักของพระอรหันต์ทั้งหลาย ด…

…เภท รวมถึงการอธิบายลักษณะการอยู่ร่วมกันของคู่ครอง ในส่วนที่สองนำเสนอเกี่ยวกับการสงเคราะห์ภรรยาและการดูแลต่างๆ ของสามี โดยการยกตัวอย่างจากพระไตรปิฎกและคำเทศนาเกี่ยวกับบทบาทของภรรยาในสังคม พร้อมภาพประกอบว…

…ิกษุผู้อรรถความเพียรจักควรเข้าไปสู่วิถีมีผู้นิยม ฉันนั้น ข้ออัศจรรย์พระพุทธเจ้านั่งสังยุคตินิกรณ์ว่าดูดุภิกษุทั้งหลาย เธอจงเข้าไปสัฏฐะสู่พระกุศลด้วยอาการเหมือนดวงจันทร์ อย่าทำกายให้คดงในตะกรูล คือ เชิงต…

เนื้อหาในบทนี้นำเสนอข้อคิดจากพระไตรปิฎกเกี่ยวกับการให้และการรับ โดยใช้อุปมาอุปไมค์ของธรรมชาติ เช่น ดวงจันทร์และชาวนาเพื่อสื่อถึงความสำคัญของการให้ทานและรักษาศีล การอธิบายถึงการทำกุศลที่ควรจะมีคุณภาพแล

…ดยอ้อมไม่ให้ไทยธรรมแก่บุคคลบางพวก ย่อมให้แก่บุคคลบางพวก ชนผู้มีปัญญาทั้ง หลายกล่าวว่าบุคคลนั้นว่า ดูฝนตกในบางส่วน บุตรผู้นเขาออกปากขอได้ง่าย ๆ ผู้อุปภะสัตว์ว่ั่ว หน้า มีเจือจรดประดุจไพรธรรม พูดแต่คำ…

เนื้อหาในพระไตรปิฎกเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยแสดงถึงความสำคัญของการให้และการดูแลช่วยเหลือผู้อื่น เปรียบเหมือนฝนที่ตกในพื้นที่ที่ต้องการน้ำ รวมถึงการยกตัวอย่างต่าง ๆ เพื่อแสดงถึงค…

…อธารบุญอ่อนหลังไหลไปสับบินติต ผู้นำข้าว น้ํา และให้ข้าว ให้เครื่องนอนที่นั่ง และเครื่องปูลาดเป็นทาน ดูแลนํ้าหลายๆ ไปสูทะเล ฉะนั้น. อังคุตก. (พุทธี) มก. ๓๙/๑๓๙ แม่น้ำเป็นอันมาก ที่หมู่ คณะธนอาศัยแล้ว ให้…

เนื้อหาดังกล่าวนำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่แสดงถึงประโยชน์ของการให้ทาน โดยเปรียบเทียบกับธรรมชาติ เช่น ดวงจันทร์ที่สว่างกว่าดาวอื่น และน้ำที่ไหลเข้าสู่ทะเล เป็นตัวอย่างของผู้มีศีลและผู้ให้ทานซึ่งย

…ร้องให้ตอบ ก็หาว่าอาได้เห็นเราร้องให้ อย่าได้เห็นพระราชร้องให้ตอบเลย. ขุ.ชาด. (อรรถ) มก. ๕/๕๕๐ ๙.๓ ดู่อน้องหญิง เปรียบเหมือนบูรให้รบให้สังแล้ว ก็ครวาละสังคับลำสำหรับช่างด้วยฉันใด เธอก็นั้นเหมือนกันแล ถ…

บทความนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกที่สะท้อนถึงการทำบุญและการขอพร รวมถึงการตระหนี่และผลที่ตามมา โดยผ่านการเปรียบเทียบกับสถานการณ์ต่างๆ เพื่อสอนใจเกี่ยวกับการใช้ชีวิตและจิตใจที่มีคุณธรรม เช่น การบร

๑๙ อุบาสิยไม่อาจพระใคร่ครวญ ดูก่อนภิกษุหลาย ถ้าลบตรออกจากฉลากก็ย่อพเป็นธรรมชาติและภิกษุหลายนั้นอ้อตรงมิวิตบัติที่ตาตาประกาศแล้ว เจ…

ในพระธรรม มีการเน้นย้ำถึงความสำคัญของความเมตตาในการดับทุกข์และช่วยเหลือผู้อื่น โดยเฉพาะในบทบาทของภิกษุที่ควรเจริญเมตตาเพื่อให้เกิดความสงบสุขทั้งในตัวเองและผู้อื่น มุ่งหวังที่จะช่วยเหลือทุกคนโดยไม่เลือ

…๕.๑ ข้าพระองค์ผู้สมรอ พวกข้าพระองค์ยังพร้อมเพรียงกัน ชื่นบานต่อกัน ไม่เวาะกันเป็นเหมือนน้ำมนต์กัน แลดูนั้นและกันด้วยจักขุเป็นที่รักอยู่ ม.ม. (เถระ) มก. ๑๙/๓ ๖. สัมมาทิฏฐิ ๖.๑ อ้าย ข้าวสาลี หรืออ่างัน …

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎก เน้นการเป็นประดุจดาวรัศมีในความสุขและทุกข์ เพื่อบรรลุพระสัมโพธิญาณ การมีความสมักคีและสัมมาทิฏฐิเป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิตที่ดี การมีความเห็นชอบและความเพียรในกา

…ียบเหมือนหลงถ่านเพลิงลิกิ้งกว่าช่วงรุ่ง เต็มไปด้วยถ่านเพลิงปราศจากเปลวปราศจากควัน ลำดับนั้น บรรดาผู้ดูด้วยความร้อนแผดเผาครบวง เห็นเหนื่อยเหน็เขาแล้วพึงกล่าวอย่างนี้ว่า: บรรดาผู้เจริญจงปฏิบัติต่อกันนั้น …

เนื้อหาในพระไตรปิฎกนำเสนออุปมาอุปไมยเพื่อแสดงให้เห็นถึงการดําเนินชีวิตและผลของการกระทำนั้น ๆ โดยเปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ เช่น เพลิงที่มีถ่านปราศจากเปลว คำพูดจากการถามภิกษุจากพระเจ้าปายิสตรถึงโลกอื่นๆ แ

…คน คนหนึ่งตายไปเกิดในพระมหโลกอีกคนหนึ่งไปเกิดที่เมืองกัลสิมะใครไว้ก่อนกัน พระนาคเสนุตอบว่า มหาบุตรแลดูตา ดูดวงอาทิตย์ และดวงจันทร์ก็เห็นเร็วกว่ากัน มิลิน. ๑๑๓ ๓๗. พระเจ้ามิลินทร์สโมสรพระนาคเสนว่า ผู่ไป…

บทสนทนาระหว่างพระเจ้ามิลินทร์และพระนาคเสนว่าด้วยการเกิดใหม่และความเข้าใจในธรรม โดยการใช้ภาพเปรียบเทียบหลายประการเพื่ออธิบายแนวคิดแห่งการเวียนว่ายตายเกิด ความหมายของการเกิดใหม่ และการเปรียบเทียบกับสิ่ง

… 3. ประโยชน์ของการสงเคราะห์ญาติ 3.1 บุคคลผูได้ประทุษร้ายมิตร เหลาด้วยมิตรอย่ำ ยุงบุคคลผู้นั้นไม่ดี ดูดันไตรมีรากและย่านองงาม พยายามอำพัทพาให้ล้มได้ ฉะนั้น ชช. (โภธี) มก. ๒๓/๓๙ 3.2 บุคคลผูได้มีความเมต…

ในเอกสารนี้มีการสำรวจอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฏก โดยเน้นที่ความสำคัญของการสงเคราะห์ญาติและผลของการกระทำที่มีต่อตัวเราและผู้อื่น เนื้อหาขยายความเกี่ยวกับคุณค่าของการมีเมตตา และความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล รวม

…มไม่ประมาณในธรรม ๑.๑ พระตาคตอตรหันสมมาสัมพุทธเจ้า บันทึกกล่าวว่า เป็นยอดของสัตว์เหล่านั้น ฉันใด ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย กุลธรรมเหล่าใดเหล่านั้น เกียรตินั้นเหมือนกันแล้ว กุลธรรมเหล่านั้น ทั้งหมด มีความ…

เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับความไม่ประมาณในธรรมซึ่งมีความสำคัญในพระไตรปิฎก โดยยกตัวอย่างการเปรียบเทียบความไม่ประมาณกับรอยเท้าต่างๆ เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสำคัญและระดับของความไม่ประมาณในกุลธรรมต่างๆ

…สาระมีได้ จุดหยาดน้ำค้างเวลาในพระอากาศขึ้น จุดฟองน้ำ จุดอร่อยขินในน ใ จุดเมล็ดผักกาด บนปลายเข็มแหลม ดูสายฟ้าแลบ ดูลูกพวง พยับแดด ความฝัน ฟองน้ำ เป็นต้น อันตั้งอยู่ ชั่วเวลาเล็กน้อย ข.จ. (อรรถ) มก. ๒๗/๒…

ชีวิตของสัตว์ทั้งหลายมีความชำรุดและไม่ยืนยง เปรียบเหมือนภาชนะที่แตก การเป็นอยู่ในโลกนี้จึงไม่ยั่งยืน ชีวิตมีวันหมดอายุไม่เกินร้อยปี ซึ่งมีความเปราะบางเหมือนกับสิ่งอื่นในธรรมชาติ เช่น ต้นไม้และแผ่นผ้า

…สงจึงปรากฏ ฉันใดฉันก็นอนนั้นแหละ. ม.ม. (เณร) มก. ๑๙/๒๕๔ ๑๐ ร่างกาย ๑๐.๑ พยายามตั้งแต่นี้ขึ้นแล้วในฤดูร้อน ยอ่มปรากฏแก่บุคคลผู้อยู่นอ ค่ีโกล ดูมีปราง แต่ไม่ปรากฏเลยแก่บุคคลผู้อยู่นอ สักใกล้ ฉันใด แม้อัต…

ในบทความนี้ได้กล่าวถึงการพิจารณาร่างกายและสิ่งต่างๆ ว่าเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ผ่านการเปรียบเทียบและการสังเกตการณ์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เช่น การแตกของฟองน้ำในแม่น้ำ และการเปรียบเทียบกับสิ่งที่ผ่านเ

…แสนไปได้ด้วยกำลังสายธาร ฉันใด กายอันนี้ฉับลำไป จึงดิ้นไปได้ ฉันนั้น ที่ม. (อรรถ) มก. ๑๔/๐๐ ๑๐.๗ กระดูกเหล่านี้ อันเขาทั้งเลื่อนลาลาด ดูดน้ำเท่าในสารกกล มีสีเหมือนนกพิราบ ความยินดีอะไรล่ำลึกมี เพราะเห็น…

บทอุปมาที่นำเสนอในพระไตรปิฎกแสดงให้เห็นถึงลักษณะและความเป็นจริงของชีวิตมนุษย์ การเปรียบเทียบที่ใช้ทำให้สิ่งที่ซับซ้อนกลายเป็นที่เข้าใจได้ เช่น การเปรียบเทียบกายมนุษย์กับเรือที่ต้องพึ่งพากำลังลมและสายธ