หน้าหนังสือทั้งหมด

การพิจารณาธาตุในโกฏฐาส 42
143
การพิจารณาธาตุในโกฏฐาส 42
…ที่แยก ออกจากธาตุไฟนั้นไม่ได้ว่า ธาตุดิน จึงกำหนดเอาลักษณะที่ซึมซาบที่แยกออกจากธาตุไฟนั้น ไม่ได้ว่า ธาตุน้ำ พึงกำหนดเอาลักษณะที่เขยื้อนได้ในโกฏฐาส 6 ว่า ธาตุลม จึงกำหนดเอาลักษณะที่ แขนแข็งในโกฏฐาส 6 นั้นแหละ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธาตุ 42 จากร่างกาย มีการกำหนดธาตุต่างๆ ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม จากโกฏฐาสและการสัมผัสทางกาย รวมถึงการทำกรรมฐาน ซึ่งมีการใช้ความคิด การมองเห็น การได้ก…
แนวคิดเกี่ยวกับธาตุ
33
แนวคิดเกี่ยวกับธาตุ
…กออกไปอีกไม่ได้ ทำหน้าที่ทรงไว้หรือทำให้สิ่งทั้งหลายทั้งปวงดำรงอยู่ได้ 3. ธาตุ 4 ประกอบด้วย ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ซึ่งมีอยู่ในทุกสรรพสิ่งไม่ว่าจะ มีชีวิตหรือไม่มีก็ตาม แต่ธาตุ 6 ประกอบด้วย ธาตุดิน…
…ในการศึกษา สรรพสิ่งทั้งหลายไม่ว่าจะเป็นชีวิตหรือไม่มีชีวิตล้วนเกิดจากธาตุ ธาตุทั้ง 4 ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ในขณะที่ธาตุ 6 เพิ่มธาตุอากาศและธาตุวิญญาณที่มีเฉพาะในสิ่งมีชีวิต โดยธาตุแต่ละชนิด…
ธาตุ 6: ความเชื่อมโยงระหว่างธาตุในชีวิต
37
ธาตุ 6: ความเชื่อมโยงระหว่างธาตุในชีวิต
ธาตุ 6 1 ธาตุ 6 ประกอบด้วย ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ธาตุอากาศ และธาตุวิญญาณ โดยที่ธาตุ 4 ธาตุแรก คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ก็เ…
บทความนี้อธิบายถึงธาตุ 6 ซึ่งประกอบด้วย ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ธาตุอากาศ และธาตุวิญญาณ โดยเน้นความแตกต่างระหว่างธาตุ 4 ที่มีอยู่ในทุกสิ่งไรก็ตาม และ…
ความเข้าใจในธรรม: การนั่งสมาธิและการค้นคว้า
45
ความเข้าใจในธรรม: การนั่งสมาธิและการค้นคว้า
…ป ปล่อยเกาะ เดี๋ยวนกก็กลับมาหา เหมือนท่านกลับมาหาเรา คำถามของ ท่านไม่ถูก ที่ถูกท่านควรถามว่าธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ตั้งอยู่ไม่ได้ในที่ไหน และถ้าอยากรู้ว่าธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ตั้งอยู่ไม่ได้ที…
…พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเน้นถึงความสำคัญของการนั่งสมาธิในการค้นหาความจริงเกี่ยวกับธาตุต่างๆ เช่น ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ซึ่งมีความซับซ้อนและไม่สามารถตอบได้ง่ายๆ โดยพระองค์ได้เปรียบเทียบกับการจับนกในเรือ…
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
105
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
…กศึกษาจะเห็นแล้วว่า ส่วนประกอบต่างๆ ของสรรพสิ่งทั้งหมดในโลกนี้ล้วนประกอบ ขึ้นมาด้วยธาตุ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ สิ่งที่ไม่มีชีวิต ประกอบด้วยธาตุ 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม และธาตุไฟ สิ่งที่มีช…
บทความนี้พูดถึงการรู้ว่าสิ่งต่างๆ ในโลกสามารถรับรู้ได้ด้วยอวัยวะต่างๆ เช่น ตา, หู, จมูก, ลิ้น และกาย และยัง อธิบายถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ โดยแบ่งขันธ์ออกเป็น 2 ประเภท
วิสุทธิมรรค: การวิเคราะห์ธาตุต่างๆ
56
วิสุทธิมรรค: การวิเคราะห์ธาตุต่างๆ
… ที่แยกออกจากธาตุไฟนั้นไม่ได้ว่า ธาตุดิน จึงกำหนดเอาลักษณะที่ซึมซาบที่แยกออกจากธาตุไฟนั้นไม่ได้ ว่า ธาตุน้ำ' พึงกำหนดเอาลักษณะทีเขยื้อนได้ในโกฏฐาส ๖ ว่า ธาตุลม จึง กำหนดเอาลักษณะที่แข้นแข็งในโกฏฐาส ๖ นั้นแหล…
เนื้อหาฉบับนี้ว่าด้วยการกำหนดลักษณะของธาตุทั้งสี่ตามหลักอนุญาตในวิสุทธิมรรค โดยจำแนกธาตุลม ธาตุดิน ธาตุน้ำ และธาตุไฟ ผ่านการพิจารณาในโกฏฐาส และการเกิดอุปจารสมาธิในการปฏิบัติธรรม โดยให้ผู้ปฏิบัติได้เรียนรู้ก…
ความเข้าใจเกี่ยวกับอาการร้อนหนาวและธาตุในร่างกาย
63
ความเข้าใจเกี่ยวกับอาการร้อนหนาวและธาตุในร่างกาย
…เริบขึ้นในสรีระของคนเรานั้น แท้จริงเกิดจาก “ธาตุ ๔” ในตัวของคนเรายังไม่บริสุทธิ์ ทั้งธาตุดิน ธาตุลม ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ที่ประกอบขึ้นเป็นเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายมนุษย์ ล้วนยังเป็นธาตุที่ไม่บริสุทธิ์ จึงตกอยู่ใน สภาว…
อาการร้อนหนาวในร่างกายเกิดจากเซลล์ที่เสื่อมสภาพและความไม่บริสุทธิ์ของธาตุต่างๆ เช่น ธาตุดิน ธาตุลม ธาตุน้ำ และธาตุไฟ หากไม่ดูแลรักษาอาจทำให้เกิดโรคเรื้อรังตลอดชีวิตและสูญเสียทั้งเงินและสุขภาพ อย่างไรก็ตาม ก…
ความหมายและองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์
103
ความหมายและองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์
…ิญญาณ เรียกรวมว่า “นามขันธ์” เป็นส่วนของ “ใจ” รูปขันธ์ คือร่างกายประกอบขึ้นจากธาตุ 4 ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ธาตุดิน มีธรรมชาติเป็นของแข็ง กระด้าง ได้แก่ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก…
บทความนี้กล่าวถึงคำว่า 'มนุษย์' ที่มีรากศัพท์มาจากภาษาบาลี ว่ามาจาก 'มนุสส' ที่แสดงถึงผู้มีใจสูง ซึ่งรวมถึงการมีศีลธรรมและความประพฤติที่ดี สำหรับองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์จะประกอบด้วยขันธ์ 5 ซึ่งคือรูป
ปฐวีธาตุและอาโปธาตุ: การศึกษาองค์ประกอบของจักรวาล
38
ปฐวีธาตุและอาโปธาตุ: การศึกษาองค์ประกอบของจักรวาล
…าะว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านั้น อาศัยปฐวีธาตุ หรือธาตุดินจึงมีรูปร่างต่างๆ นานา 2. อาโปธาตุ อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ เช่นเดียวกัน ธาตุน้ำในที่นี้ก็ไม่ได้จำเพราะเจาะจงว่าเป็นน้ำตามแหล่งน้ำ ต่างๆ ที่เรารู้จัก ไม่ว่าจะเ…
บทความนี้กล่าวถึงปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) และอาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในธรรมชาติ ปฐวีธาตุมีความสำคัญในการทำให้วัตถุมีลักษณะแข็งหรืออ่อนซึ่งขึ้…
ธาตุในน้ำและอากาศ
17
ธาตุในน้ำและอากาศ
แต่... นั ก ส ร้ า ง บ า ร มี 4 M ๑ ๑๗ น้ำในแก้วนี้ถามว่าเป็นธาตุอะไร? เป็นธาตุน้ำ เดี่ยวๆ หรือว่าเป็นธาตุ ๔ ปนกัน ก็ต้องตอบว่า เป็น ธาตุ 4 ปนกัน แต่ว่ามีธาตุน้ำมากกว่าอย่างอื่น ในน้…
ในน้ำแก้วนี้ประกอบด้วยธาตุ 4 ปนกัน ได้แก่ ธาตุน้ำ, ธาตุดิน, ธาตุลม และธาตุไฟ ซึ่งมีการแสดงให้เห็นว่าธาตุน้ำมีปริมาณมากกว่าอย่างอื่น เมื่อถูกต้มหรือระ…
การพิจารณาธาตุและซากศพในพระพุทธศาสนา
29
การพิจารณาธาตุและซากศพในพระพุทธศาสนา
…นจากธาตุ 4 ดังพุทธพจน์ว่า “ภิกษุย่อมพิจารณาเห็นกายนี้แหละ ตามที่ตั้งอยู่ โดยความเป็นธาตุว่า ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม มีอยู่ในกายนี้ คนฆ่าโคหรือลูกมือของคนฆ่าโค ผู้ฉลาดฆ่าแม่โคแล้ว นั่งแบ่งออกเป็นส่วนๆ อ…
เนื้อหาว่า ธาตุมนสิการ คือ การพิจารณาร่างกายว่าประกอบขึ้นจากธาตุ 4 ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ตามพุทธพจน์ที่กล่าวอ้างถึง การกำหนดรู้ร่างกายเปรียบซากศพใน 9 ระยะเวลา ซึ่งรวมถึงสภ…
จตุธาตุววัตถาน: การพิจารณาธาตุแห่งร่างกาย
127
จตุธาตุววัตถาน: การพิจารณาธาตุแห่งร่างกาย
…ารณา ร่างกาย ดังต่อไปนี้ “ภิกษุย่อมพิจารณา เห็นกายนี้แหละ ตามที่ตั้งอยู่ โดยความเป็นธาตุว่า ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม มีอยู่ในกายนี้ คนฆ่าโคหรือลูกมือของคนฆ่าโคผู้ฉลาดฆ่าแม่โคแล้ว นั่งแบ่งออกเป็นส่วน ๆ อ…
บทที่ 5 ของหนังสือนี้นำเสนอความสำคัญของการเจริญจตุธาตุววัตถาน ซึ่งเป็นกัมมัฏฐานขั้นสุดท้าย การพิจารณาธาตุ 4 ได้แก่ ดิน น้ำ ไฟ และลม ที่มีอยู่ในร่างกาย โดยการทำความเข้าใจในธรรมชาติของร่างกายและการปล่อย
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกายและการปฏิบัติธรรม
142
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกายและการปฏิบัติธรรม
…ดยกำหนดเอาลักษณะที่แขนแข็งในโกฏฐาส 20 ว่า ธาตุดิน จึงกำหนดเอาลักษณะที่ ซึมซาบได้ในโกฏฐาส 20 นั้นว่า ธาตุน้ำ จึงกำหนดเอาลักษณะที่ร้อนในโกฏฐาส 20 นั้นว่า ธาตุไฟ พึงกำหนดเอาลักษณะที่เขยื้อนได้ในโกฏฐาส 20 นั้นว่…
บทความนี้สำรวจลมในร่างกายที่เป็นโกฏฐาสซึ่งไม่มีความคิดและวิญญาณ โดยแบ่งออกเป็นหลายกลุ่มตามลักษณะของธาตุ เพื่อพัฒนาสมาธิและการเจริญธรรมต่างๆ ผู้ปฏิบัติต้องพิจารณาลักษณะของธาตุต่างๆ อย่างละเอียด เพื่อให
การเกิดและดับของขันธ์ 5
99
การเกิดและดับของขันธ์ 5
…กาย มีส่วนประกอบที่สำคัญ 2 อย่าง คือ 1. มหาภูตรูป 4 แปลว่า รูปที่เป็นใหญ่ปรากฏชัดเจน ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ลักษณะของธาตุทั้ง 4 คือ ธาตุดิน มีลักษณะ แข็ง ธาตุ า มีลักษณะ ไหลหรือเกาะกุม บ ท ที่ …
…ไม่สามารถบังคับบัญชาได้ องค์ประกอบของขันธ์ 5 ได้แก่ รูปขันธ์และองค์ประกอบของมหาภูตรูป 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ซึ่งมีลักษณะเฉพาะต่างๆ ที่ส่งผลต่อการดำรงอยู่ของชีวิต
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
19
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ใหญ่ สี่แพร่ ฉันใดก็ดี ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุก็ฉันนั้นเหมือนกัน พิจารณาดูกายนี้นี่แหละ ฯลฯ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม " ส่วนในมหาหัตถิปทุปมสูตร มาอย่างพิสดาร โดยเป็นธรรมสำหรับ ผู้เจริญธาตุกรรมฐานที่มิใช่…
…นร่างกายเพื่อเข้าใจการดำรงอยู่และความไม่เที่ยงของสรรพสิ่ง โดยใช้บทสอนในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับธาตุดิน ธาตุน้ำ และอื่น ๆ เพื่อช่วยให้บุคคลมีความเข้าใจในธรรมชาตินี้ ผลงานดังกล่าวจะเหมาะสำหรับผู้สนใจในพระธรรมและก…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
29
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
…ดิน" ดังนี้เป็นต้น คะนึงนึกพิจารณาไปโดยว่า เป็นแต่ธาตุ หาสัตว์หาชีวะมิได้ (โดยบริกรรม) ว่า "ธาตุดิน ธาตุน้ำ" เป็นอาทิไปแล้ว ๆ เล่า ๆ เมื่อเธอพยายามไปอย่างนั้น สมาธิอัน (ภาวนา) ปัญญาที่ (ทำกิจ) สอดส่องความแตก…
…ล่าวถึงการทำสมาธิและกรรมฐานตามแนวทางของพระพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการพิจารณาธาตุในร่างกาย เช่น ธาตุดิน ธาตุน้ำ การแยกโกฏฐาสและการพิจารณาธาตุต่างๆ เพื่อบรรลุความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในธรรมชาติของสรรพสิ่ง ผู้ที่สนใจ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 55
55
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 55
…ดเอาลักษณะที่ แข้นแข็งในโกฏฐาส ๒๐ ว่า ธาตุดิน จึงกำหนดเอาลักษณะที่ซึมซาบ ได้ในโกฏฐาส ๒๐ นั้นแหละว่า ธาตุน้ำ จึงกำหนดเอาลักษณะที่ร้อน ในโกฏฐาส ๒๐ นั้นแหละว่า ธาตุไป จึงกำหนดเอาลักษณะที่เขยื้อน ได้ในโกฏฐาส ๒๐ …
เนื้อหานี้อธิบายถึงร่างกายและธาตุต่างๆ ที่มีอยู่ในนั้น ซึ่งไม่มีความคิดและเป็นอัพยากฤต เพื่อให้พระโยคาวจรเจริญกรรมฐานได้อย่างถูกต้อง โดยใช้การกำหนดลักษณะของธาตุทั้งสี่ในโกฏฐาสเพื่อช่วยในการฝึกปฏิบัติ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ธาตุในร่างกาย
57
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ธาตุในร่างกาย
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 57 ซึมซาบในผมนั้นแหละว่า ธาตุน้ำ จึงกำหนดดูลักษณะที่ร้อนในผม นั้นแหละว่า ธาตุไฟ จึงกำหนดดูกลักษณะที่เขยื้อนได้ในผมนั้นแหละว่า ธาตุลม…
เนื้อหาเกี่ยวกับการกำหนดธาตุในร่างกาย เช่น ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม โดยการใช้วิธีการต่างๆ ในการพิจารณาและทำความเข้าใจธรรมชาติของธาตุทั้งหลาย เพื่อให้เ…
ธาตุทั้ง ๖ ในร่างกาย
305
ธาตุทั้ง ๖ ในร่างกาย
ธาติ ๖ ใสในใส ใสละเอียดยิ่งหมดทุกกายเลย แต่ละกายที่ประกอบไปด้วยธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ วิญญาณธาตุ อากาศธาตุ เห็นจำคิดรู้สึกสะอาดตามไปด้วย ธาตุทั้ง ๖ หน้าธาตุน้ำ หลังธาตุไฟ ช่วยธา…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับธาตุทั้ง ๖ ที่มีอยู่ในร่างกายมนุษย์ ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม อากาศธาตุ และวิญญาณธาตุ โดยแต่ละธาตุต่างมีบทบาทในการทำงานและควบคุมระบบในร่างกาย ตั้งแ…
ฐานที่ ๗ และองค์ประกอบของศูนย์
40
ฐานที่ ๗ และองค์ประกอบของศูนย์
…ย์กลาง ศูนย์ข้างหน้า ศูนย์ข้างขวา ศูนย์ข้างหลัง ศูนย์ข้างซ้าย ศูนย์กลาง คือ อากาศธาตุ ศูนย์ข้างหน้า ธาตุน้ำ ศูนย์ข้างขวา ธาตุดิน ศูนย์ข้างหลัง ธาตุไฟ ศูนย์ข้างซ้าย ธาตุลม เครื่องหมายใสสะอาด ตรงช่องอากาศขาดกล…
เนื้อหาเกี่ยวกับฐานที่ ๗ ซึ่งประกอบด้วยศูนย์กลางและศูนย์ข้างต่าง ๆ โดยศูนย์กลางคืออากาศธาตุ โดยมีน้ำเป็นศูนย์ข้างหน้า, ดินข้างขวา, ไฟข้างหลัง และลมข้างซ้าย นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการเกิดและการรวมตัวของกา