หน้าหนังสือทั้งหมด

มนุษยศาสตร์ รัฐศาสตร์ และนิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
6
มนุษยศาสตร์ รัฐศาสตร์ และนิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
…พระไตรปิฎก 163 7.3 พระวินัยคือกฎหมายในพระไตรปิฎก 164 7.4 องค์ประกอบของสิกขาบท 171 173 7.5 ขั้นตอนการบัญญัติสิกขาบท สารบัญ DOU (5)
…ม ในบทที่ 7 จะกล่าวถึงนิติศาสตร์ และความเป็นมาของกฎหมายในพระไตรปิฎก พร้อมทั้งองค์ประกอบและขั้นตอนการบัญญัติสิกขาบท เนื้อหาต่างๆ เหล่านี้สะท้อนถึงวิถีความคิดและการดำรงชีวิตของมนุษย์ในแง่มุมต่างๆ ดึงให้ผู้อ่านได้ใคร่…
หลักธรรมในการปกครองในพระพุทธศาสนา
139
หลักธรรมในการปกครองในพระพุทธศาสนา
ไม่มีกฎระเบียบที่ชัดเจน ก็มีโอกาสปฏิบัติไม่เหมาะสม สร้างความเสื่อมเสียให้แก่พระพุทธ ศาสนาได้ ซึ่งต้นบัญญัติสิกขาบทแต่ละข้อในพระวินัยปิฎก ล้วนมาจากสาเหตุเหล่านี้ทั้งสิ้น ดัง นั้น พระวินัยจึงเปรียบเสมือนด้ายที่ช่วยร้…
ในพระพุทธศาสนา การปกครองมีความสำคัญสูง โดยแบ่งออกเป็นหลักธรรมในการปกครองตนและการปกครองคน หลักธรรมในการปกครองตนคือการปฏิบัติเพื่อสร้างแบบอย่างที่ดี ส่วนการปกครองคนคือการใช้หลักธรรมเพื่อความเรียบร้อยและ
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
171
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
…ป็นมาของกฎหมายในพระไตรปิฎก 7.3 พระวินัยคือกฎหมายในพระไตรปิฎก 7.4 องค์ประกอบของสิกขาบท 7.5 ขั้นตอนการบัญญัติสิกขาบท 7.6 หมวดหมู่และจำนวนสิกขาบท 7.7 ตัวอย่างสิกขาบทในพระปาฏิโมกข์ 7.8 สิกขาบทเป็นพุทธบัญญัติมิใช่มติคณะ…
บทที่ 7 เน้นการสำรวจนิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก โดยเริ่มจากภาพรวมของกฎหมายในพระไตรปิฎกและความเป็นมาของกฎหมายในพระพุทธศาสนา พระวินัยในที่นี้ถือเป็นกฎหมาย โดยมีองค์ประกอบและขั้นตอนการบัญญัติที่ชัดเจน นอกจากน
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
172
นิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก
…อ ความ เป็นมาของกฎหมายในพระไตรปิฎก, พระวินัยคือกฎหมายในพระไตรปิฎก, องค์ประกอบของ สิกขาบท, ขั้นตอนการบัญญัติสิกขาบท, หมวดหมู่และจำนวนสิกขาบท, ตัวอย่างสิกขาบทใน พระปาฏิโมกข์, สิกขาบทเป็นพุทธบัญญัติมิใช่มติคณะสงฆ์, กา…
เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับนิติศาสตร์ในพระไตรปิฎก โดยเน้นที่พระวินัย ซึ่งเป็นกฎเกณฑ์ที่ควบคุมความประพฤติของพระภิกษุอย่างละเอียด ทั้งนี้พระวินัยจะมีการทบทวนทุก 15 วัน เพื่อให้ภิกษุทุกคนสามารถเข้าใจแ
การประพฤติและพระวินัยในพระพุทธศาสนา
174
การประพฤติและพระวินัยในพระพุทธศาสนา
…ตให้ พระสาวกบัญญัติพระวินัยได้ สาวกยุคหลังซึ่งยังมีกิเลสอยู่และมีสติปัญญาไม่พออาจ รู้เท่าไม่ถึงการณ์บัญญัติสิกขาบทที่ไม่ควรบัญญัติขึ้น รวมทั้งเพิกถอนสิกขาบทที่เป็นพุทธบัญญัติ ต่าง ๆ เป็นเหตุให้พระพุทธศาสนาเสื่อมโดย…
ในบทความนี้พูดถึงการประพฤติและการอยู่ร่วมกันของคณะสงฆ์ที่มีประวัติศาสตร์มายาวนานกว่า 2,500 ปี ซึ่งเป็นเสมือนรัฐธรรมนูญที่ควบคุมการประพฤติของพระภิกษุโดยไม่ขัดแย้งกับพระวินัยที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าบัญญัต
การบรรลุวัตถุประสงค์ในการบวชและความสำคัญของสิกขาบท
178
การบรรลุวัตถุประสงค์ในการบวชและความสำคัญของสิกขาบท
…ุกข้อที่บัญญัติไว้แสดงในที่ประชุมสงฆ์ทุกกึ่งเดือน เพื่อให้ พระภิกษุได้ทบทวนศีลของตน แต่เมื่อไม่มีการบัญญัติสิกขาบทจึงไม่มีการแสดงปาฏิโมกข์ไป โดยปริยายด้วย เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าเหล่านั้นและสาวกยุคแรกผู้ตรัสรู้ตามป…
…ะภาคเจ้าทั้งสี่พระองค์ที่ทำให้ศาสนาอยู่ได้นานหรือหายไป เรื่องราวยังเน้นความสำคัญของการแสดงธรรมและการบัญญัติสิกขาบท เพื่อให้สาวกสามารถเรียนรู้และปฏิบัติอย่างถูกต้อง ซึ่งส่งผลต่อการดำรงอยู่ของพระศาสนาในอนาคต。เนื้อหาน…
เรื่องราวของสามเณรราหุล
218
เรื่องราวของสามเณรราหุล
…้า กุลบุตร ทั้งหลาย ผู้มีศรัทธามาบรรพชาเป็นสามเณร พวกเธอจะทำ อย่างไรกันเล่า” ครั้นตรัสดังนี้แล้ว ทรงบัญญัติสิกขาบทซ้ำอีกว่า “ให้ ภิกษุทั้งหลายนอนร่วมกับผู้ไม่ใช่ภิกษุได้เพียง ๓ คืน พอถึงคืนที่ ๔ ให้เว้นเสียคืนหนึ่ง…
ในเรื่องนี้ พระพุทธเจ้าทรงสอนว่า สามเณรราหุลโอรสของตถาคตถูกทอดทิ้ง และทรงบัญญัติสิกขาบทเพื่อให้พระภิกษุใกล้ชิดและดูแลสามเณร โดยปรับให้มีการพักร่วมกันในคืนแรก จนรู้ถึงความสำคัญของการดูแลผู…
อาสวัฏฐานิยธรรมและสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
181
อาสวัฏฐานิยธรรมและสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
…็นต้น เกิดขึ้นในสงฆ์หรือในศาสนานี้” เมื่อใด อาสวัฏฐานิยธรรมเหล่านั้นปรากฏขึ้น เมื่อนั้นพระศาสดาจึงจะบัญญัติสิกขาบท แสดงปาฏิ โมกข์แก่สาวก เพื่อกำจัดอาสวัฏฐานิยธรรมเหล่านั้น การที่อาสวัฏฐานิยธรรมจะปรากฏในสงฆ์หรือในศา…
บทความนี้เสนอการศึกษาความสำคัญของอาสวัฏฐานิยธรรมซึ่งเกิดขึ้นในสงฆ์ และเหตุที่พระศาสดาจึงบัญญัติสิกขาบทเพื่อกำจัดอาสวัฒน์ที่เกิดขึ้นในศาสนา โดยแสดงถึงเหตุผลที่อัศจรรย์ในสังคมสงฆ์ซึ่งมีมาอย่างยาวนาน ก่อให…
องค์ประกอบของสิกขาบท
182
องค์ประกอบของสิกขาบท
… หมายถึง เรื่องเล่าของผู้ที่ประพฤติเสียหายในกรณีต่าง ๆ เป็นรายแรก ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าอ้างถึงเพื่อบัญญัติสิกขาบทในข้อต่าง ๆ เช่น พระสุทินน์ เป็นต้นบัญญัติ ปาราชิกสิกขาบทที่ 1 เป็นต้น 2.) พระบัญญัติ หมายถึง สิกขาบ…
เนื้อหาเกี่ยวกับสิกขาบทในพระไตรปิฎกที่มีองค์ประกอบ 5 ประการ ได้แก่ ต้นบัญญัติ, พระบัญญัติ, สิกขาบทวิภังค์และบทภาชนีย์ที่อธิบายถึงความสำคัญและบทบาทในทางศาสนา นอกจากนี้ยังมีการยกตัวอย่างเกี่ยวกับการพิสู
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท
186
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงติเตียนพระสุทินน์อย่างนี้แล้ว จึงตรัสถึงโทษของความเป็น คนเลี้ยงยาก บำรุงย…
…วามเป็นคนเลี้ยงยากและเกียจคร้าน รวมถึงคุณประโยชน์ของการมีความเป็นคนเลี้ยงง่าย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงค์ 10 ประการ เช่น เพื่อความรับว่าดีแห่งสงฆ์และเพื่อความอยู่สำราญของภิกษุ รวมถึง…
สิกขาบทและพุทธบัญญัติ
191
สิกขาบทและพุทธบัญญัติ
…พุทธเจ้าเป็นผู้ทรงบัญญัติ ไม่ได้เป็นมติคณะสงฆ์ ไม่ได้เกิดจากการประชุมปรึกษาหารือกับ คณะสงฆ์ว่า ควรจะบัญญัติสิกขาบทข้อไหน อย่างไร ระดับของโทษของแต่ละสิกขาบทเป็นอย่างไร สิกขาบทข้อไหนมีโทษหนัก สิกขาบทข้อไหนควรจะมีโทษเ…
เนื้อหาวิเคราะห์ถึงลักษณะของสิกขาบทในพระพุทธศาสนาที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติ ไม่ได้เกิดจากมติคณะสงฆ์ และไม่เป็นไปตามระบบประชุมปรึกษาหารือเหมือนกฎหมายในทางโลก การเริ่มต้นนี้มาจากความรู้แจ้งโลกของพ
การประชุมระดมความคิดและความสำคัญของธรรมวินัยในพุทธศาสนา
192
การประชุมระดมความคิดและความสำคัญของธรรมวินัยในพุทธศาสนา
…ะไร จาก การศึกษาพบว่า พระอรหันตสาวกได้เข้าถึงสัจจะภายในแล้วก็จริง แต่ยังขาดคุณสมบัติหลาย ประการที่จะบัญญัติสิกขาบทได้ เนื่องจากสิกขาบทที่พระศาสดาบัญญัติไว้ จะต้องเป็นอกาลิโก จะเป็นแบบแผนใช้ปฏิบัติสืบต่อไปยาวนานอย่า…
ในปัจจุบัน การประชุมระดมความคิดถือเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยพัฒนาองค์กรให้มีความก้าวหน้า โดยมาจากการรวมความคิดเห็นที่หลากหลาย ซึ่งช่วยหลีกเลี่ยงปัญหาที่อาจเกิดจากการคิดคนเดียว ข้อความนี้นำเสนอความเห็นเกี่ยว
บทบาทของพระอรหันต์ในพระไตรปิฎก
193
บทบาทของพระอรหันต์ในพระไตรปิฎก
…นต์แล้ว แต่ในบางเรื่องท่านยังมองได้ ไม่ไกลเหมือนพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หากพระองค์อนุญาตให้พระอรหันตสาวกบัญญัติสิกขาบท ได้ สิกขาบทนั้นย่อมมีปัญหาในภายหลังอย่างแน่นอน ด้วยเหตุนี้พระองค์จึงห้ามบัญญัติ ในยุค ต่อมาภิกษุปุถ…
…าซึ่งมีผลกระทบต่อสาวกในอนาคต เช่น การทำอุโบสถที่พระมหากัปปินะไม่ต้องการทำ นอกจากนี้ยังมีข้อห้ามในการบัญญัติสิกขาบทที่อาจเกิดปัญหาในอนาคต ภิกษุธรรมวาทียังคงรักษาพระธรรมวินัยเอาไว้อย่างดี โดยการสังคายนาครั้งที่ 1 พระ…
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
194
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
7.9 การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าบัญญัติสิกขาบทหลัก ๆ สำหรับพระภิกษุไว้ 227 ข้อ ซึ่งถือว่ามาก อยู่พอสมควร จำเป็นที่พระภิกษุทุกรูปจะต้องศึกษาสิกขาบท…
การประชุมทบทวนสิกขาบทถูกกำหนดโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ให้มีการฟังสวดพระปาฏิโมกข์ทุกกึ่งเดือน เพื่อตรวจสอบศีลและสร้างความสามัคคีในสงฆ์ การฟังสวดถูกกำหนดให้ภิกษุทุกคนมาฟังร่วมกัน และมีการควบคุมเพื่อป้องกั
การทำลายสิ่งแวดล้อมในพุทธศาสนา
91
การทำลายสิ่งแวดล้อมในพุทธศาสนา
…ภิกษุมิให้ทําลายสิ่งแวดล้อมด้วย ประการต่างๆ ดังจะเห็นจากตัวอย่างสิกขาบทที่ทรงบัญญัติไว้ดังนี้ ๑. ทรงบัญญัติสิกขาบท ปรับอาบัติปาจิตตีย์แก่ภิกษุที่ทำให้ ต้นไม้ตาย QO ๒. ทรงบัญญัติสิกขาบท ปรับอาบัติทุกกฎแก่ภิกษุที่เผา…
ในบทนี้กล่าวถึงการทำลายสิ่งแวดล้อมในหลักธรรมของพระพุทธเจ้าทรงมีคำสอนที่ห้ามมิให้ทำลายธรรมชาติ เช่น การทำให้ต้นไม้ตาย การเผาป่า และการปฏิบัติต่อสิ่งแวดล้อมด้วยความเคารพ ซึ่งแสดงออกถึงความใกล้ชิดของพระอ
ครูธรรม 8 และพระวินัย
41
ครูธรรม 8 และพระวินัย
ครูธรรม 8 เป็นสิ่งที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติหรือไม่ (2) 145 การบวช แต่เมื่อมีการละเมิด พระพุทธเจ้าจึงถืออภิภูตนีได้กระทำผิดไปจากที่กำหนดในครูธรรม จึงตั้งกฎบทลงโทษตามมาภายหลัง รังษีได้กล่าวว่า การที่พร
…มิดและบทลงโทษที่ถูกบัญญัติภายหลัง การซ้ำซ้อนของคำวินัยกับครูธรรม 8 และความคิดเห็นของรังษีเกี่ยวกับบทบัญญัติสิกขาบทสำหรับสตรีที่บวช โดยเฉพาะกรณีที่ไม่ปฏิบัติตามในระยะเวลาที่กำหนด ทำให้เกิดการปรับปรุงและแก้ไขบทบัญญัต…
ประวัติการสร้างบารมีของพระโพธิสัตว์
104
ประวัติการสร้างบารมีของพระโพธิสัตว์
…งกัสสนคร 21. ทรงเข้าผลสมาบัติต่อเนื่องกัน 22. ทรงตรวจดูเวไนยชน 2 วาระ 23. เมื่อเรื่องเกิดขึ้น จึงทรงบัญญัติสิกขาบท 24. เมื่อเหตุต้นเรื่องเกิดขึ้น จึงตรัสชาดก 25. ตรัสพุทธวงศ์ในสมาคมพระประยูรญาติ 26. ทรงทำปฏิสันถารก…
บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติและประวัติการสร้างบารมีของพระโพธิสัตว์ ก่อนที่จะมาถึงการตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทุกพระองค์ล้วนมีการปฏิบัติที่เป็นแบบแผนเดียวกัน ซึ่งรวมถึงการเข้าสมาบัติ การตรว
พญานาคและธรรมะในพุทธศาสนา
213
พญานาคและธรรมะในพุทธศาสนา
…แต่ก็ให้ไป รักษาอุโบสถศีลให้ดีจะได้เกิดเป็นมนุษย์เพื่อทำพระนิพพานให้แจ้ง นอกจากนี้ พระพุทธองค์ยังทรงบัญญัติสิกขาบทว่า “ห้ามภิกษุสามเณรฉันเนื้องู” เพราะงูเป็นสัตว์ในตระกูลนาค ถ้าหากนาครู้ว่าภิกษุฆ่างูหรือฉันงู ซึ่งเ…
ข้อความนี้กล่าวถึงพญานาค ๔ ตระกูล โดยเน้นที่พญานาคตระกูลวิรูปักษ์ ซึ่งมีท้าววิรูปักษ์เป็นหัวหน้าและมีอำนาจในการเนรมิตกายเป็นเทวดาหรือมนุษย์ได้. แม้ว่าพญานาคจะสามารถแปลงร่างได้ แต่ก็ยังมีข้อจำกัดที่ต้อ
ปาฏิหาริย์ของพระพุทธเจ้า
152
ปาฏิหาริย์ของพระพุทธเจ้า
…าฏิหาริย์ ละเมิดสิกขาบทที่บัญญัติไว้ แต่พระบรมศาสดากลับรับค่า- ท้าทายนั้น โดยให้เหตุผลว่า พระองค์ทรงบัญญัติสิกขาบทข้อนี้ เพื่อพระสาวกมิใช่เพื่อพระองค์เอง เหมือนพระราชาห้ามคนเก็บ มะม่วงในพระราชอุทยาน แต่พระราชาเองก็…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงยมกปาฏิหาริย์ของพระบรมศาสดาที่เมืองสาวัตถี และการกระทำของพวกเดียรถีย์ที่พยายามสร้างปาฏิหาริย์ของตนเองโดยการทำลายต้นมะม่วงในสถานที่ที่จะทำการแสดง ต่อมาพระบรมศาสดาได้แสดงปาฏิหาริย
ปาฏิหาริย์ต้นมะม่วงของพระพุทธเจ้า
162
ปาฏิหาริย์ต้นมะม่วงของพระพุทธเจ้า
…าฏิหาริย์ ละเมิดสิกขาบทที่บัญญัติไว้ แต่พระบรมศาสดากลับรับค่า- ท้าทายนั้น โดยให้เหตุผลว่า พระองค์ทรงบัญญัติสิกขาบทข้อนี้ เพื่อพระสาวกมิใช่เพื่อพระองค์เอง เหมือนพระราชาห้ามคนเก็บ มะม่วงในพระราชอุทยาน แต่พระราชาเองก็…
ในเนื้อหาเกี่ยวกับความมหัศจรรย์ที่พระบรมศาสดาแสดงในเมืองสาวัตถี ขณะผู้เดียรถีย์พยายามทำลายต้นมะม่วงที่พระองค์จะใช้แสดงปาฏิหาริย์ โดยการจัดเตรียมสถานที่และจ้างอุปัฏฐากให้ช่วย แต่สุดท้าย พระองค์ได้แสดงป