หน้าหนังสือทั้งหมด

ขันติ: คุณธรรมของผู้ปกครอง
336
ขันติ: คุณธรรมของผู้ปกครอง
… ประการหนึ่ง ในพระบารี ๑๐ ทัศ, เมื่อครั้งได้ตรัสแล้วทรงบำเพ็ญพุทธกิจอยู่ คราวหนึ่ง เสด็จ นครโกสัมพี พระนางมาคันทิยา พระราชเทวีของเพระเจ้าอุเทน ผู้ผูกเวรในพระองค์มาในกาล ก่อน เหตุด้วยบิดาจะยกนางให้เป็นบาทบริ…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับขันติซึ่งเป็นราชธรรมที่สำคัญสำหรับผู้ปกครอง โดยยกตัวอย่างคำสอนจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และท่านโกสีราช โดยเน้นความสำคัญของการมีความอดทนในการบริหารจัดการที่สุภาพและไม่ใช้ความรุนแ
การตั้งชื่อในพุทธศาสนา
279
การตั้งชื่อในพุทธศาสนา
…ฑฺฒโก (ผู้เจริญด้วยทรัพย์) ดังนี้เป็นต้น ชื่อ อธิจจสมุบันนาม ส่วนพระนามว่า ภควา นี้ เป็นเนมิตติกนาม พระนางเจ้ามหา มายามิได้ทรงขนานให้ พระเจ้าสุทโธทนมหาราชก็มิได้ทรงขนานให้ พระญาติ ๘๔,๐๐๐ ก็มิได้ขนานถวาย เทว…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงประเภทของชื่อที่ใช้ในพุทธศาสนา ได้แก่ อาวัตถิกนาม คือลักษณะของการตั้งชื่อที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่มีอยู่จริง, ลิงคิกนาม ที่แสดงถึงลักษณะหรือความสามารถเฉพาะ และ เนมิตติกนาม ซึ่งมักถูก
วิสุทธิมรรค: สมาธิและอิทธิของอุตตราอุบาสิกา
107
วิสุทธิมรรค: สมาธิและอิทธิของอุตตราอุบาสิกา
…ตตราอุบาสิกา อันเรื่อง (ของอุตตราอุบาสิการ นี้) บัณฑิตพึง (เล่า) ให้พิสดารเถิด [สมาธิวิปผาราอิทธิของพระนางสามาวดี] พระอัครมเหสีของพระเจ้าอุเทน พระนามว่า สามาวดี มาคัณ ฑิยพราหมณ์ปรารถนาตำแหน่งอัครมเหสีแก่ (น…
ในบทนี้พูดถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสมาธิวิปฺผาราอิทธิของพระนางอุตตราอุบาสิกาและเหตุการณ์รอบพระนางสามาวดีที่ต้องเผชิญกับพระเจ้าอุเทน เมื่อพระนางถูกกล่าวหาว่าคิดปลง…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ประโยค๘
137
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ประโยค๘
…ท้าวเธอตั้งอยู่ในอนาคามิผล และโปรดอมาตย์ ๑,๐๐๐ ของท้าวเธอให้ ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผลแล้ว ทรงทำอย่างที่พระนางอโนชาพร้อมทั้งหญิง บริวาร ๑,๐๐๐ ผู้เสด็จ (ตาม) มา ตามทางของพระเจ้ามหากัปปินะนั้น มาถึงแล้วแม้ประทับน…
ในบทนี้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่พระนางอโนชาพร้อมอำมาตย์ ๑,๐๐๐ คนตั้งอยู่ในโสดาปัตติผล ขณะที่พระราชาทรงตั้งอยู่ในอรหัตผล และพระมหินทเถรเจ้า…
ปฐมบทมาตาป่าเทา กาค - หน้าที่ 72
77
ปฐมบทมาตาป่าเทา กาค - หน้าที่ 72
…" ขอพระแม่เจ้า จงประทับอยู่ที่ ศาลหลังนี้เกิด " พระเทววัน ได้เสด็จเข้าไปสู่ศาลหลังนั้นแล้ว ใน วันที่พระนางเสด็จเข้าไปสู่บั้นนั้นเอง ก็ประสัญจะโอรส เพราะเหตุที่ พระโอรสนัน อนเทวาดูผู้สูงอยู่ที่นั่นโครกธราบไว…
ในหน้าที่ 72 ของปฐมบทมาตาป่าเทา กาค กล่าวถึงการเดินทางของนางสุมนาเทวินันที่หนีไปยังหมู่บ้านจันทาลและการพบเทวดาที่ให้ความชุ่มชื่น อีกทั้งยังมีการบวชของนิโครธซึ่งเป็นพระอรหันต์ เรื่องราวสะท้อนถึงอำนาจขอ
ปฐมมัณฑปในศาสนาพุทธ: บทสนทนาของพระราชาและพระกุมาร
87
ปฐมมัณฑปในศาสนาพุทธ: บทสนทนาของพระราชาและพระกุมาร
…อม่อม ทรงพระบรมราชานุญาต ให้ ทรหมอม่อมฉันบวชแล้ว จะได้เป็นทายาทในพระศาสนา." ก็โดยสมบูรณ์แล้ว แม้พระนางสงมิติตดา พระราชิจิต (ของ ท้าวเธอ) ก็ประทับใจอยู่ในสถานนั้นเอง พระกุมารทรงพระนามว่า อัคคิพรหม ผู…
บทนี้เล่าถึงการสนทนาระหว่างท้าวเธอและพระกุมารเกี่ยวกับการบวชในศาสนาพุทธ โดยท้าวเธอแสดงความปรารถนาที่จะให้อุปราชมีบทบาทในพระศาสนา พระกุมารซึ่งมีความประสงค์จะบวชได้สอบถามเกี่ยวกับการบวชและได้รับการสนับส
ปฐมมัณฑ์ปลาสำหรับเทวภาค
88
ปฐมมัณฑ์ปลาสำหรับเทวภาค
…ตเวลาผสมบท] ท่านได้รับบรรจุเป็นพระอรหันต์พร้อมด้วยภุติสภา ในมณฑล อุปสมบทนั้นแหละ พระอาจารย์เมียงองค์พระนางสังมิตตราชิดา ชื่อว่าพระอายุติตสา ส่วนพระอุปัชฌายะ ชื่อพระธัมมปาลิตตา ได้ยินว่า คราวนั้น พระนางสังมิ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการอุปสมบทของพระมหาเทวะและการศึกษาในศาสนาพุทธ โดยระบุถึงพระอาจารย์และการดำเนินการศึกษาของพระภิกษุในมณฑล และพระราชผู้มีอำนาจในรัชกาลที่ตนมีอยู่ รวมถึงการเรียนรู้พระธรรมและวินัยในศาสนา
ประวัติพระศัสสระและการบวชในสมัยโบราณ
94
ประวัติพระศัสสระและการบวชในสมัยโบราณ
ประโยค - ปฐมสัมปทาน่ากาเลกากา - หน้า 89 พระญามารอคลื่น มีพระนามว่าวาคาอิพรหม ผู้เป็นพระสาวมิ่งของพระนาง สังกมิตตา ซึ่งเป็นพระภคินีในองค์พระราชา พระนางสังมิตตา ประสูติพระโอรส ของอัคริพระมหัทธะองค์นั้นเพีย…
เนื้อหาในหน้าที่ 89 นี้พูดถึงพระศัสสระที่มีการนั่งอยู่ใกล้กับอามาตรัศรีและการสนทนากับพระราชาในเวลาที่เขาได้ทราบถึงการบวชของพระอัคริพรหม อีกทั้งกล่าวถึงความเข้าใจผิดในเรื่องบริเวณโดยรอบที่เกี่ยวข้องกับ
ประวัติของพระมินนกเถร
121
ประวัติของพระมินนกเถร
…เมื่อเสด็จไปปรุงจุดชนีผ่านวังสนคร ได้ทรงรับบิณฑบาตของเวศสมรผู้อยู่ร่างเสื่อมเสน่ห์ ในวันนั้นนั่นเอง พระนางก็ทรงครรภ์ แล้วได้ประสูติที่หนีหินกุมาร ที่รังจุจรเช่น ในเวลาที่พระกุมารมีพระชนม์ได้ 14 พรรษา พระราช…
บทความนี้พูดถึงประวัติของพระมินนกเถรและเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับพระเจ้าโอศากร ซึ่งได้ทรงบิณฑบาตและเกิดเหตุการณ์ต่าง ๆ ในช่วงพระเยาว์ของพระองค์. การประสูติของพระกุมารที่หนีหินกุมารและการอภิเษกครองราชย์
ปฐมสัมผัสท่ากน้ำแปล ภาค ๑
155
ปฐมสัมผัสท่ากน้ำแปล ภาค ๑
…ื่อการบูชาพระธาตุ ( และ ) พระธาตุเจดีย์ สำเร็จแล้ว พระมหินทพระไปสำเร็จการอยู่อุทานม one นั้นแล้ว [ พระนางอนุชาพิถีทรงมีพระประสงค์จะบวช ] ก็สมปรารถนาแล้ว พระนางอนุชาพิถี มีพระประสงค์จะบวช ขอพระคุณท่านให้พระ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงการบูชาพระธาตุและพระเจดีย์ รวมถึงพระนางอนุชาพิถีที่มีพระประสงค์จะบวช พร้อมทั้งการสนทนาของพระราชากับอำมาตย์เกี่ยวกับการส่งทูตไปยังชมพูทวีป เ…
ประเพณีอริยสาวกในพระราชประวัติ
156
ประเพณีอริยสาวกในพระราชประวัติ
…ปุณนะ โดยวันเดียวเท่านั้น ด้วยกำลัง การอธิฐานของพระเณร ลงเรื่อยๆสมุทรไปยังเมืองปทุสณฑ์ ที่เดียว ฝ่ายพระนางอนุทเทวิน พร้อมด้วยหญิงสาว ๕๐๐ คน และหญิงชาวอีก ๕๐๐ คน สมาทานศีลด ๑๑ ครองผ้ากาสาวพัสตร์ ให้สร้างสำนั…
ในเนื้อหานี้พูดถึงการบวชของพระแม่เจ้าสงมิติเกริญและการอธิฐานของข้าราชการในพระราชา โดยการขออนุญาตในการบวชและการเข้าร่วมพิธีสำคัญต่าง ๆ ที่แสดงถึงความศรัทธาและการสร้างสำนักงานในพระนคร. ทุกกิจกรรมสะท้อนใ
ปฐมสัมผัสบทกำภาคานไหว้ ภาค ๑
157
ปฐมสัมผัสบทกำภาคานไหว้ ภาค ๑
…เจ้าเทวนามปิยมัย พร้อมกับหญิงสาว ๕๐๐ คน และหญิงชาววัง ๕๐๐ คน มีความประสงค์จะบวช นั่้วพระแม่เจ้ามาให้พระนางอุพาเทวีนี้บวช" ในทันใดนั้นนั่นเอง พระเณรีนี้รีบวิ่งด่วนไปยังราชสำนัก แล้วกราบทูลอย่างรวดเร็วว่า " ข…
บทนี้เล่าถึงการบวชของพระนางอุพาเทวีและหญิงสาวอีก 500 คน โดยได้รับความสนใจจากพระราชาซึ่งมีความเศร้าโศกเมื่อไม่เห็นพระบุตรหลานของ…
ประโยค (ตอน) - ปฐมสมุนไพรสักการเทภภา ภาค ๑
164
ประโยค (ตอน) - ปฐมสมุนไพรสักการเทภภา ภาค ๑
…งหมายถึงดินแดนโพธิ์ที่นามจากมหา- โพธิ์มิถตามแล้วชำไว้ที่นครปฐมฤกษ์ โดยยึดกล่าวมานี้ จึงรัด ( กระพระนางสัมมิตตาเถรี )ว่า " แม่ ! ถ้านั่นน้องให้ลูกรับเอา ดินมหาโพธิ์ไปด้วยเกิด." พระนางสัมมิตตาเถรีนั้น ท…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระเจ้าโคมมหาราชที่จัดการบูชาดันมหาโพธิ์และการเดินทางเพื่อถวายราชสมบัติ โดยพระราชาได้ถวายการอภิบาลและมีการจัดพิธีบูชาก่อนที่จะนำดันมหาโพธิ์ไปไว้ที่นครปฐมฤกษ์ พร้อมกับการถวายตะกูลและหัว
ปฐมสมันตปาฐกถา โภคภัณฑ์อา ภาค ๑ - พระเจ้าโคตรทรงลุยงำน้ำ
165
ปฐมสมันตปาฐกถา โภคภัณฑ์อา ภาค ๑ - พระเจ้าโคตรทรงลุยงำน้ำ
…ิไขระยิ่งนัก ซึ่งพวกทวยเทพผู้อาศัย อยูในอากาศ ทางน้ำ บนนบ และที่ดินไม่เป็นอื่น บนดานให้เป็นไปแล้ว. พระนางสังสมิตาดเกรติ ทำให้พระฉลามทั้งหลายในมหาสมุทรสะดุ้ง กลัวแล้ว ด้วย (จำแลงเป็น) รูปสมบูรณ (คืออรฺมตีเ…
…่งเดือนคศิริษามต์ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญและความศักดิ์สิทธิ์ของต้นมหาโพธิ์ในการเผยแพร่พุทธศาสนา พระนางสังสมิตาดเกรติทำให้พระฉลามในมหาสมุทรสะดุ้ง กลัว ส่วนเหล่ามหาชนก็ออกมามองเหตุการณ์นี้ด้วยความสนใจ
ต้นมหาโพธิ์และการสร้างแรก
169
ต้นมหาโพธิ์และการสร้างแรก
…มีพระนะ ๖ ประการ ก็พวยพุ่งกระจายออก ลำดับ ถึง ใบ และผลทั้ง ๕ แห่งต้นมหาโพธิ์ปรากฏให้เห็น พระนหินเทธ พระนางสงฆ์มิตตาเถรี และพระราชา พร้อมด้วยข้าราชบริพาร ได้เสด็จไปยังสถานที่ตั้งแห่งต้นมหาโพธิ์นั้นแล้ว และปร…
เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของต้นมหาโพธิ์ในประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมไทย โดยมีพระราชาและข้าราชบริพารเข้ามามีส่วนร่วมในการปลูกต้นโพธิ์และการบูชาต้นโพธิ์อ่อน ๆ ทั้ง ๙ ต้น อีกทั้งยังมีการสร้างสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให
ประโยคจากปฐมสมันต์ปาสกาน แปล ภาค ๑
208
ประโยคจากปฐมสมันต์ปาสกาน แปล ภาค ๑
…ว ทรงหวี ผมหญิงพระราชดีออกไปไม่ทันนาน ก็ทรงหยิบกระทะถ่านไฟงั้นนั้น. ราดถ่านไฟลงเบื้องนางระบั้นนั้น. พระนางทำกรรมนันแล้ว บังเกิดในโลก เพื่อเสวยวิมานเช่นนั้นแล.
เนื้อหาพูดถึงนางปรมณ์ปรกานต์ที่มีลักษณะผิดรูปและถูกมองในแง่ลบจากมหาชน เนื่องจากความเชื่อและความหมายที่เกี่ยวข้องกับไฟและความอดทน นอกจากนี้ยังมีการอธิบายเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับนางในเรื่องโอค
อรรถภาพพระวินัยมหาวรรค ตอน ๑
122
อรรถภาพพระวินัยมหาวรรค ตอน ๑
…นิธิ ในเวลาเสร็จกิจ นางสมมกำัลทั้งปวง เว้นพระมารดา พระราชูฤ (๒๑) ได้มาถวายบังคมพระผู้พระภาคเจ้า ส่วนพระนาง นั่น เมื่ออชนบริวารลูกว่า "ขอพระแม่เจ้าเสด็จไปอวยบังคม พระลูกเจ้า" ได้รับสั่งว่า "ถ้าความดีของเรามี…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเสด็จพระราชดำเนินของพระผู้พระภาค และการถวายบังคมพระราชา รวมถึงบทสนทนาระหว่างพระราชากับพระผู้พระภาค ซึ่งสะท้อนถึงความเคารพและนับถืออันลึกซึ้งของพระราชา และปฏิสัมพันธ์กันระหว่างพระองค
การปฏิวัติธรรมและอุปสัมปทาในพระพุทธศาสนา
252
การปฏิวัติธรรมและอุปสัมปทาในพระพุทธศาสนา
…่าด้วยอุปสัมปทาเหลืองภูมิเป็นต้น] ภิญญาทั้งหลายให้จุ้มมานางสกาย่านี้ร้อย ทำให้เป็นสิทธิ- วิหารนินของพระนางมหาปชาบดีโดยพระอัญญาดั้ว "ภิญญ ทั้งหลาย เรอนได้ให้บังทั้งหลายให้อุปสัมปทานภูมิณนี้." นาง สกียืนแม่ทั…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิวัติธรรมในพระพุทธศาสนาและกระบวนการของอุปสัมปทา โดยมีพระนางโคดมีและพระมหาปชาบดีเป็นตัวอย่างสำคัญ การเน้นความสำคัญของการปฏิวัติและการปฏิบัติที่ถูกต้องจะส่งผลต่อ…
เรื่องพระนางประสูติพระโอรส
39
เรื่องพระนางประสูติพระโอรส
…) นิศัษย์แล้ว ให้บิณฑบาตรเศรษฐีนั้นมาในทันทีนั้น ได้กระทำ (อภิเษก) ให้เป็นครรภ์เสร็จแล้ว ในกาลต่อมา พระนาง ประสูติพระโอรส ถืออานามเศรษฐีขึ้นมานับทิ้งนามว่า “โกบาล’ (ส่วนพระนาง) ปรากฏพระนามว่า ‘โปลาน- มาดเท่…
เนื้อหาบรรยายถึงการให้กำเนิดพระโอรสของพระนาง ซึ่งมีผลต่อการสืบทอดอำนาจในพระราชา เน้นเหตุการณ์ที่พระนางประสูติพระโอรสชื่อ 'โกบาล' และพระนางมีชื่อ…
ประวัติพระนางมิลลิกา
40
ประวัติพระนางมิลลิกา
…เวลานั้นรับสั่งให้นำมาด้วยนางด้วยหลักภะเป็นอัณฑะ ได้ทรงอภิญญาหนึ่งองค์รัตนะ ตั้งไว้เป็นอุปมาสิสิแล. พระนางเป็นที่รัก เป็นที่พอพระทัยของพระราช ทรงเป็นที่คุ้นเคยแม้แห่งพระพุทธเจ้าเป็นต้น จึงปรากฏ (พระนาม) ว่า…
บทความนี้กล่าวถึงพระนางมิลลิกา ซึ่งเป็นที่รักและพอพระทัยของพระราชา เธอเป็นผู้ที่มีความสำคัญในประวัติศาสตร์ไทย โดยเฉพาะเมื่อ…