พระราชา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 31 / 89

…เช่นนั้น” พระโพธิสัตว์ได้ใช้สติปัญญา แก้ข้อครหาของอำมาตย์ทั้ง ๕ คน จนไม่มีใครสามารถโต้แย้งได้ จึงทูลพระราชาว่า “ดูก่อน มหาบพิตร อำมาตย์ทั้ง ๕ คนนี้ เป็นประดุจมหาโจรผู้ปล้นแว่น แคว้น ขออย่าได้นําอำมาตย์เหล่าน…

ในเรื่องนี้, พระโพธิสัตว์ใช้สติปัญญาในการจัดการกับอำมาตย์ที่ทำให้ประเทศเสื่อมโทรม โดยแนะนำให้พระราชาไม่ให้อำมาตย์ที่มีศีลธรรมต่ำเข้าร่วมราชการ เพื่อป้องกันความทุกข์และความชั่วร้ายจากการคลุกคลีกับคนไม่…

…งสมบัติในนาคพิภพ ส่วนอีกท่านหนึ่งพรรณนาถึงสมบัติของพญาครุฑ และอีกท่าน หนึ่งพรรณนาถึงสิริราชสมบัติของพระราชา ในสหายทั้งสี่ แต่ละคนได้ทำบุญ และตั้งความปรารถนา ตามที่ดาบสแต่ละตนพรรณนาไว้ ต่างชอบใจในสมบัติที่ตนไ…

…กิดในสภาวะที่แตกต่างกันตามบุญที่ได้ทำ และพระดาบสทั้งสี่ก็ไปบังเกิดในพรหมโลก ในวันอุโบสถ ขณะเดียวกัน พระราชาก็ทรงสมาทานอุโบสถ ในขณะที่พระอินทร์และพญาวรุณนาคราชก็ได้ทำเช่นเดียวกันและมาเจริญธรรมในพระราชอุทยาน

…แห่งความรักความ ปรารถนาดี ซึ่งเคยมีต่อกันในสมัยที่เป็นมนุษย์ พระอินทร์ตรัสว่า “พวกเราทั้งหมดล้วนเป็นพระราชา และได้สมาทานอุโบสถ เหมือนกัน ในพวกเราทั้งสี่นี้ ใครจะมีศีลมากกว่ากัน” พญานาค ราชพูดขึ้นก่อนว่า “ศีล…

…ที่ร่วมกัน พญานาคกล่าวถึงการไม่เกลียดชังแม้ต่อศัตรู ขณะที่พระอินทร์ยกย่องสิ่งที่ละบำรุงในเทวโลก ส่วนพระราชาไม่น้อยหน้าได้นำร่างและความนักสิ่งมาประกาศบุญของตนในวันนี้ โดยต่างฝ่ายต่างก็ยืนยันความสูงส่งของศีล

…ะชาช พระปัญญาบริสุทธิ์ ๓๐๗ มากกว่า เมื่อตกลงกันไม่ได้ จึงพากันไปหาพระโพธิสัตว์ ซึ่งเป็น ที่ปรึกษาของพระราชา พระโพธิสัตว์ทูลชื่นชมว่า “พระดำรัสของทุกพระองค์ ล้วนเป็นวาจาสุภาษิต คุณธรรมทั้งสี่ คือ ความไม่ยินดี…

ในเรื่องนี้ พระโพธิสัตว์ทูลแนะนำพระราชาทั้งสี่เกี่ยวกับคุณธรรมที่สำคัญในการดำรงชีวิตอย่างสงบและสร้างสันติภาพ ซึ่งรวมถึงความไม่ยินดีในเบญจ ก…

… เมื่อพระเจ้าพรหมทัตครองราชสมบัติอยู่ ในนครพาราณสี พระโพธิสัตว์ถือกำเนิดในพระอุทรของพระ อัครมเหสีของพระราชา ครั้นเจริญวัย ทรงศึกษาศิลปวิทยา ทุกอย่างที่นครตักสิลา เป็นผู้มีปัญญามาก ทรงเรียนมนต์รู้ สรรพเสียงขอ…

…เทวทัตพยายามจะฆ่าพระโพธิสัตว์แต่ไม่สำเร็จ พระโพธิสัตว์ถือกำเนิดในนครพาราณสีและเรียนวิชาในนครตักสิลา พระราชาต้องการปลงพระชนม์พระโพธิสัตว์ แต่เรื่องราวยังคงมีบทเรียนเกี่ยวกับการกระทำของตนเองที่ส่งผลทั้งดีและไม…

… ได้ปลอมตัว ระหกระเหินเร่ร่อนหนีเข้าไปในป่า เพราะคิดว่าราชสมบัติถูก พระเจ้าสมันตราชยึดครองไปหมดแล้ว พระราชาได้สร้างบรรณ ศาลาใกล้ฝั่งแม่นํ้าแห่งหนึ่ง ทรงดำรงพระชนมชีพอยู่ด้วยผลไม้ ในทุกๆ วัน พระราชากับปุโรหิต…

บทความนี้เสนอความสำคัญของบาปกรรมว่ามักถูกมองข้ามในที่ลับ โดยเฉพาะเมื่อบุคคลถูกกิเลสครอบงำ มันชี้ให้เห็นว่าการกระทำทั้งดีและชั่วส่งผลเช่นกันไม่ว่าที่ไหน ไม่ว่าสถานการณ์จะเป็นเช่นไร สุดท้ายความจริงจะปรา

ธรรมะเพื่อประช ปัญญา พาพ้นภัย (๒) เนื่องจากความคุ้นเคยกันมากเกินไป พระเทวีได้ประพฤติ นอกใจพระราชา โดยประพฤติมิจฉาจารกับทาสของตนเอง เมื่อพระนางทำผิดแล้ว เกรงว่าพระสวามีจะจับได้ จึงแนะนำให้ ทาสปลงพระ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการลอบปลงพระชนม์ของพระราชาที่เกิดจากความผิดของพระเทวีและการทรยศจากทาสผู้ซื่อสัตย์ เรื่องนี้สอนให้เห็นถึงผลกรรมที่เกิดจากการกระ…

…งสัตว์และวิธีการเอาชีวิตรอด ได้มาเป็นพระตถาคต พราหมณ์ปุโรหิตผู้ฉลาดเอาตัวรอดได้มาเป็นพระอานนท์ ส่วน พระราชาผู้เป็นพระบิดาได้มาเป็นพระเทวทัต ทั้งหมดนี้เป็น เรื่องย่อๆ เกี่ยวกับอดีตชาติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าขอ…

พระมารดาได้รับการอภัยจากพระบิดา จึงร่วมกันนำบ้านเมืองสู่ความเจริญ โดยพระโพธิสัตว์ช่วยบริหาร นอกจากนี้ยังมีการสร้างบุญกุศลเพื่อไปเกิดในสวรรค์ เรื่องราวอดีตชาติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าชี้ให้เห็นถึงการทำคว

…ดังเช่นในอดีต เมื่อครั้งที่พระโพธิสัตว์เสวยพระชาติเป็น อ๋ามาตย์ของพระเจ้าพรหมทัตผู้ครองเมืองพาราณสี พระราชา มีปุโรหิตอยู่คนหนึ่ง เป็นคนปากกล้า ชอบพูดมาก เมื่อเขาตั้งต้นพูด คนอื่นๆ จะไม่มีโอกาสได้พูด ด้วยความ…

บทความนี้กล่าวถึงคุณค่าของศิลปะและความสามารถในการใช้ศิลปะในการสร้างฐานะ แม้จะมีข้อจำกัดที่ร่างกาย โดยยกตัวอย่างจากอดีตของพระโพธิสัตว์ที่เป็นอ๋ามาตย์และชายง่อยในพาราณสี ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของกา

ธรรมะเพื่อประช คุณค่าแห่งศิลปะ ๓๔๑ พระราชาประทับนั่งในราชรถ ทอดพระเนตรเห็นเงาใบไม้ ที่ขาดทะลุเป็นรูปร่างต่างๆ เช่นนั้น ทรงจ้องดูด้วยความสนพระท…

ในเรื่องนี้ พระราชามีความสนใจในความสามารถของชายง่อยที่สามารถแก้ไขปัญหาการพูดมากของปุโรหิต ด้วยการใช้ศิลปะอย่างฉลาด. เมื…

…ึกตัวว่า กลืนกินมูลแพะ เข้าไป จนกระทั่งมูลแพะทั้งทะนาน เข้าไปอยู่ในท้องของปุโรหิต ถึงครึ่งท้อง เมื่อพระราชารู้ว่ามูลแพะหมดแล้วจึงตรัสว่า “ท่านปุโรหิต ท่านกลืนมูลแพะเข้าไปตั้งทะนาน เพราะความเป็นคนช่างพูด ท่าน…

เรื่องเล่าของปุโรหิตที่กลืนกินมูลแพะโดยไม่รู้ตัว เนื่องจากความเป็นคนช่างพูด สอนให้รู้คุณค่าของการพูด และที่สุดทำให้เขากลายเป็นคนเงียบ แม้จะมีการสนทนาและความเป็นมิตรจะมีมา ให้เห็นว่าศิลปะในการพูดเป็นสิ

…แก่ท่าน” แสดงว่าบุคคลคู่กรณีจะต้องตกเป็นจำเลย ทันที ไม่อาจขัดขืนได้ และต้องรอคอยการพิพากษาตัดสินจาก พระราชา หรือผู้วินิจฉัยคดีความของหลวงต่อไป ด้วยเหตุนี้ นายคามณีจันท์จึงต้องตกเป็นจําเลย และต้องยอมไปโรงวินิ…

ในบทความนี้เราได้เห็นตัวอย่างการตัดสินคดีตามธรรมเนียมสมัยก่อน และผลของการรอคอยคำตัดสินจากพระราชา ในทางที่จะนำไปสู่การแก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง พระคัมภีร์สอนให้ผู้คนมุ่งมั่นปฏิบัติธรรมเพื่อเข้าถึ…

…ินมาถึงสระน้ำแห่งหนึ่ง ภายใต้สระน้ำนั้นเป็นที่อยู่ ของพญานาค พญานาคทราบว่านายคามณีจันท์จะไปเข้าเฝ้า พระราชาในเมืองหลวง จึงได้ขึ้นมาปรากฏกายในร่างของมาณพ หนุ่ม แล้วกล่าวกับเขาว่า “เราเป็นพญานาคอยู่ในสระน้ำแห่…

ในเรื่องนี้มีการตั้งคำถามจากตัวละครต่างๆ เช่น รุกขเทวดาและพญานาคที่ฝากไปยังพระเจ้าอยู่หัว เพื่อค้นหาคำตอบเกี่ยวกับปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคม เช่น ความใสของน้ำในสระและความสามารถในการเรียนมนต์. นิทาน

…สำนัก ៣៨០ ในขณะนั้น พระโพธิสัตว์เสด็จออกประทับนั่งบนราช- บัลลังก์ พอโจทก์นำตัวนายคามณีจันท์เข้าเฝ้า พระราชาก็ทรง จําได้ว่า เขาเคยเป็นอำมาตย์ผู้ซื่อสัตย์ ที่มีความจงรักภักดีต่อ ราชวงศ์ เมื่อครั้งพระบิดายังมีพ…

ในเรื่องนี้ พระโพธิสัตว์ได้ประทับยืนพิจารณาคดีของนายคามณีจันท์ อดีตอำมาตย์ผู้ซื่อสัตย์ที่ถูกกล่าวหาว่าขโมยโค เมื่อได้รับฟังเรื่องราว พระโพธิสัตว์ทรงทราบดีถึงคุณธรรมของนายคามณีจันท์และตระหนักว่าการกล่า

ธรรมะเพื่อประชา แก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง (๓) ๓๘๑ พระราชาจึงตรัสถามว่า “ไหนล่ะโจทก์” นายคามณีจันท์ จึงกราบทูลว่า “คนนี้พระเจ้าข้า” พระราชาตรัสถามว่า “เจ้าว่า…

ในเหตุการณ์นี้ พระราชาได้ยินคำให้การจากนายคามณีจันท์เกี่ยวกับการคืนโคและได้ตัดสินว่าทั้งโจทก์และจำเลยมีความผิดในกรณีนี้ โด…

…ทก์ คนที่สองได้กราบทูลพระโพธิสัตว์ว่า “นายคามณีจันท์นี้เป็นผู้ตบตี ภรรยาของเขาจนเป็นเหตุให้แท้งลูก” พระราชาทรงรู้อยู่ว่า เป็นไปไม่ได้ที่ผู้มีจิตใจดีงามเช่นนี้จะทำเกินเหตุ ล่วงเกินภรรยา ของผู้อื่นอย่างรุนแรงถ…

ในบทนี้กล่าวถึงปัญญาของพระโพธิสัตว์ในการตัดสินคดีความ โดยมีการสอบถามจากโจทก์เกี่ยวกับการกระทำของนายคามณีจันท์ที่ถูกกล่าวหาว่าตบตีภรรยา ซึ่งสุดท้ายพระโพธิสัตว์ใช้ปัญญาในการวินิจฉัยว่ามีมูลความจริงเพียง

…ัสถามโจทก์ว่า “ท่านจะ ให้เราลงโทษจำเลยอย่างไรเล่า” โจทก์กราบทูลว่า “ข้าพระบาท อยากให้บิดากลับคืนมา” พระราชาจึงตรัสว่า “ถ้าอย่างนั้น ท่านคามณีจันท์ผู้เจริญ ท่านจงนำมารดาของบุรุษนี้ไปเป็นภรรยา ของท่าน ท่านจงเป…

ในเรื่องนี้กล่าวถึงเหตุการณ์ที่บุตรช่างทำเสื่อฟ้องร้องพระราชา เมื่อพระราชาถามโจทก์ว่าอยากให้ลงโทษจำเลยอย่างไร โจทก์ร้องขอบิดากลับคืนมา พระราชาจึงเสนอให้จำเลยรับม…

…ะเป็นที่พึ่งที่ระลึกยิ่งไปกว่านี้ ไม่มีอีกแล้ว ขอให้ท่านทั้งหลายจงยึดเอาพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งเถิด” พระราชาทรงสดับเสียงการชักชวนมหาชน ให้มาทำ ความดีอย่างท่าน จึงมีรับสั่งให้เข้าเฝ้า เมื่อทรงทราบถึง ความ ตั้ง…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปรินิพพานของเทพแห่งความดีที่ได้เตรียมการณ์และตั้งใจทำทานรักษาศีล โดยการเล่าเรื่องเกี่ยวกับบุญที่ทำในสมัยของพระวิปัสสีพุทธเจ้าที่เป็นตัวอย่างให้แก่ประชาชนที่จะรักษาศีลและเพียรทำความด

…อีก ๑ ตัว เพื่อเป็นยานพาหนะในการบอกบุญ ท่านก็ยิ่งทำ หน้าที่ประกาศชักชวนคนให้มาทําความดีมากขึ้น ครั้นพระราชาได้สดับเสียงบอกบุญของท่านอีก จึงมี รับสั่งให้เข้าเฝ้า แล้วได้อนุโมทนาในความเด็ดเดี่ยว มุ่งมั่นสร้าง …

ในสมัยหนึ่ง มีผู้นำบุญที่ประกาศชักชวนให้ผู้คนทำความดี ด้วยการทุ่มเทชีวิตให้กับการทำดี พระราชาได้อนุโมทนาและสนับสนุนท่านโดยมอบทั้งทรัพย์สมบัติและสัตว์พาหนะ ทำให้ท่านมีกำลังใจในการทำหน้าที่มากขึ้…

…ชนสุทธิกราช เพราะเหตุที่พระองค์เป็นผู้พอพระทัย ในการเสวยพระกระยาหาร อันประณีต สะอาดบริสุทธิ์ยิ่งนัก พระราชาทรงเป็นสุขุมาลชาติ ข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ในพระราชวังล้วนประณีตวิจิตรและมีค่ามหาศาล เอาแค่พระ สุพรรณ…

ในสมัยพระเจ้าพรหมทัต มีพระโอรสผู้มีบุญญาธิการมากได้ครองราชย์เป็นกษัตริย์โดยมีชื่อว่า โภชนสุทธิกราช พระองค์ได้ศึกษาจากกรุงตักสิลาและเสวยพระกระยาหารอันประณีตและมีค่ามากในพระราชวัง โดยมีความพอใจในความสะอ