ธรรมะเพื่อประช : หน้า 389/584

ธรรมะเพื่อประช แก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง (๔) ៣៨៨ ท่านจึงเป็นผู้มีปัญญารอบรู้ในทุกด้าน เพราะท่านสร้างบารมี อย่างรอบคอบ โดยใช้สติปัญญาตลอดเวลา ซึ่งในตอนที่แล้วเราได้เห็นถึงพระปัญญาของพระโพธิสัตว์ ที่ได้ตัดสินคดีความเรื่องโคหายไปแล้ว “เรื่องต่อมาก็คือภรรยา ของสหายของนายคามณีจันท์ที่แท้งลูก โดยสหายซึ่งเป็นโจทก์ คนที่สองได้กราบทูลพระโพธิสัตว์ว่า “นายคามณีจันท์นี้เป็นผู้ตบตี ภรรยาของเขาจนเป็นเหตุให้แท้งลูก” พระราชาทรงรู้อยู่ว่า เป็นไปไม่ได้ที่ผู้มีจิตใจดีงามเช่นนี้จะทำเกินเหตุ ล่วงเกินภรรยา ของผู้อื่นอย่างรุนแรงถึงขั้นนั้น แต่ทรงตรัสถามคามณีจันท์พอ เป็นธรรมเนียมว่า “ท่านผู้เจริญ ท่านทำอย่างนั้นจริงหรือ” เขา กราบทูลว่า “ไม่จริงพระเจ้าข้า และกราบทูลมูลเหตุตามที่เป็นจริง ให้ทรงทราบว่า ภรรยาของสหายได้พลัดตกลงมาจากบันไดเอง จึงทำให้แท้งลูก ซึ่งเขาเองก็รู้สึกเสียใจในเรื่องนี้เหมือนกัน” พระโพธิสัตว์ตรัสถามโจทก์ว่า “ในเวลาที่นายคามณีจันท ตบตีภรรยาของเจ้า มีผู้รู้เห็นหรือไม่” โจทก์กราบทูลว่า “ไม่มี พระเจ้าข้า” ทรงถามว่า “ถ้าเช่นนั้นเจ้าจะให้เราทำอย่างไร” เขากล่าวว่า “ข้าพเจ้าอยากได้บุตรคืนมาพระเจ้าข้า” *มก. คามณีจันทชาดก เล่ม ๕๔ หน้า ๕๑