พระราชา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 80 / 89

… ไม่เห็นแก่เนื้อ ไม่พึงดื่มสุราเมรัย ไม่พึงฆ่าเนื้อในสถานที่พระราชทานอภัยทาน ราชเสถาไม่ควรวางใจว่า พระราชาเป็นสุขาย ไม่ควรถือตนว่าเป็นนักปราชญ์ราชันิติก ที่พระราชาทรงบูชา เมื่อพระราชาทรงบูชาเหนื่อ รางวัลให้…

…และความรับผิดชอบของผู้ปฏิบัติงานในราชสำนักหรือราชเสถา ซึ่งต้องมีคุณสมบัติหลายประการ เช่น อ่อนน้อมต่อพระราชา ตั้งใจทำงานด้วยความถูกต้อง ไม่ละเมิดกฎข้อบังคับ และหลีกเลี่ยงการทำผิด ในราชสำนักมีหลักเกณฑ์มากมายที…

…ด้เป็น ๓ หลักใหญ่ รวม ๔๙ ข้อปฏิบัติ หลักใหญ่ ๓ ประการ๓ ได้แก่ ๑. หลักธรรมที่เกี่ยวกับการปฏิบัติตนต่อพระราชาโดยตรง ๒. หลักธรรมที่เกี่ยวกับการควบคุมตนเอง ๓. หลักธรรมที่เกี่ยวกับการทำงาน ราชวสดีธรรม อนันต์เหตุ…

…้สรุปถึงปัญญาบารมีซึ่งเป็นหนทางการสร้างปัญญาผ่านการปฏิบัติตนตามหลักธรรม 3 ประการ คือ การปฏิบัติตนต่อพระราชา การควบคุมตนเอง และการทำงานอย่างเหมาะสม โดยยกตัวอย่างถึงบทบาทของราชเสฎกในราชสำนัก รวมถึงความสำคัญในก…

[๒๖๒] เมื่อพระราชาทรงพระสำราญอยู่กับหมู่มตย์ อันพระสนมกำนัลน์ในเฝ้าแหน่อย เสาฯมตย์ เป็นคนฉลาด ไม่พึงรำทวนในพระสนมกำนัล…

เนื้อหาส่วนนี้กล่าวถึงพระราชาทรงพระสำราญกับหมู่มตย์และการที่ราชเสาฯ ต้องมีคุณสมบัติหลายประการเพื่อจะได้อยู่ในราชสำนักอย่างเหมาะสม…

…รุษผู้หวังความเจริญเกิดตน พึงกระทำอัญชลีเมื่อน้ำ และพึง กระทำประทับน้อมนบดั่งใจไหว เข้าจับไม้นบนอ้อมพระราชา ผูเป็น นักปราชญ์สูงสุด พระราชาทสมบัตินำใคร่ทุกอย่างเล่า เพราะพระราชาทรง พระราชท่านที่โอน ผ่าน ผ้าห่…

…าชสำนัก โดยเน้นที่คุณสมบัติต่างๆ เช่น ความมีศีลธรรม การประพฤติตามกฎเกณฑ์ และการทำงานเพื่อประโยชน์ของพระราชา นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการลงมือทำและประพฤติในแบบที่ถูกต้องเพื่อความเจริญก้าวหน้าของตนเอง โดยเฉพาะการกร…

…งพระเจ้านัฐิ์โกลรพรรษนั้นในตำแหน่งผู้ถวายอรรถธรรมเป็นผู้มองค้อคำไพเราะ เป็นพระมหาธรรมกถปะเล่า ประโลมพระราชา ชาวชมพูทวีปทั้งสิ้น แสดงธรรมแก่มหาชน ด้วยพุทธลีลา (ถ้าเป็นอุปัคค็เป็นอนุศาสนาจารย์ (Chaplain) มาจาก…

…ย์ที่มีการสอนธรรมในสังคม โดยให้เห็นถึงความสำคัญในการวินิจฉัยตัดสินที่เที่ยงตรง นิษย์เป็นที่ยอมรับจากพระราชาและประชาชนในชมพูทวีป คุณธรรมและปัญญาของนิษย์มีความสำคัญในการเผยแพร่ธรรมที่ถูกต้องและเป็นธรรม ในขณะที…

…สวยราชสมบัติในอินทป์บัตนรถ แคว้นกรุง พราหมณ์ณูโรหิต นามว่า สุจิตตะ ได้เป็นผู้อ่านอรรถธรรมของพระองค์ พระราชาทรงบำเพ็ญบุญกุศล มีทาน เป็นต้น ทรงครองราชสมบัติโดยทิพย์ราชธรรม ครั้นวันหนึ่ง จะทรงถกลปัญหาชื่อธรรมมย…

…หมณ์ ณูโรหิต พระองค์ได้ประพฤติธรรมและทำบุญกุศล เพื่อแสวงหาปัญญาและความเป็นใหญ่ในราชสมบัติ นอกจากนี้ พระราชายังได้ถามอาจารย์สุจิตพราหมณ์เกี่ยวกับธรรมและการประพฤติดี โดยเน้นความสำคัญของการทำการตามธรรมและการสร้…

…เฉลยปัญหาเท่านั้นได้ เว้นเขาเสียแล้วใครอื่น ไม่สามารถที่จะชี้อรรถและธรรมที่พระองค์ทรงปรารภนาตะทำได้ พระราชากรงค์ด้อยคำองค์สุจริตพราหมณ์แล้วตรัสสั่งว่า ท่าน พราหมณ์ ถ้าเช่นนั้นท่านจรริยไปยังสำนักของวิจรพราหมณ…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการสอบถามคำสอนจากพระสัพพัญญูและพระโพธิสัตว์ในการแก้ไขปัญหาทางจิตวิญญาณ รวมถึงการบูชาด้วยทองคำเพื่อขอรับคำอธิบายจากวิจรพราหมณ์ โดยชี้ให้เห็นว่าความเข้าใจในอรรถและธรรมต้องอา

…่ออ วิชชานี้มัยยากปัญหา ถาถกถา ควา ว่า เชิญฟัง ข้าเจ้าาจักแก้ปัญหาเก่าท่าน อย่างนักปราชญ์ องค์หนึ่ง พระราชาย่อมทรงทราบอรรถและธรรมนันได้ แต่จากทรง ทำตามหรือไม่ ไม่ทราบ เมื่อสัมมาวาจายืนแสดงธรรมออยู่ระหว่างถน…

ในนิทานชาดกนี้ พระราชาโกษียราชส่งราชฑูตเพื่อพูดถึงอรรถและธรรม โดยผ่านเสียงสัมมาวาจา ซึ่งสร้างความเข้าใจในสังคมและศีลธรรม เ…

…ทั้งชัดปังซึ่งวัตถุมีเครื่องประดับมือ เป็นดัง. ทรัพย์สินที่มหาชนชัดไปแล้วอย่างนี้ นับได้ถึงโภค. แม้พระราชาก็ทรงโปรดปรานพระราชทานยศใหญ่ แก่สมัภภาวนหนึ่ง ฝ่ายสตรีจตุพรามณี ทำการบูชาด้วยทองคำพันลิ้ม แล้วจารึกค…

…ิจารณาความไม่เที่ยงของสังขารและการหลุดพ้นจากทุกข์ผ่านปัญญา การเปรียบเทียบกับพระมหาสัตว์และการบูชาของพระราชา การแสดงออกถึงความสำคัญของการดำเนินอยู่ในธรรม และยกตัวอย่างการลาออกจากทุกข์ เพื่อเข้าสู่อาณาจักรแห่ง…

กองไฟนั้น ด้วยของหอมและดอกไม้ เป็นต้น มหาชนเที่ยวยืนระหว่างเปลวเพลิง ก็ได้ร้อนแม่สักว่าขุมชน พระราชาทรงเห็นพระสูบินนี้แล้วทรงหวาดสะดุ้ง เสด็จลูกขึ้นไปประทับนั่ง ทรงจินตนาการอยู่จนอรุณขึ้นว่าสาเหตุอะไร…

ในเนื้อหานี้พูดถึงการตีความความฝันของพระราชาและบทบาทของบันฑิต 4 คนที่มีอิทธิพลต่อความโชคดีและความเจริญของพระองค์ เชื่อว่าความฝันและคำพยากรณ์เป็น…

…งปัญญาแห่งตน องค์ถามว่า ก็รับบิฑติอายุเท่าไร คนทั้งหลายตอบว่า ๗ ปี บูรณรัตน์ องค์นั้นปีตั้งแต่ตอนที่พระราชาทรงเห็นพระสุคนิ ก็ทราบว่า บันฑิตนั้น คือผูนี้เอง สมกับพระราชาทรงเห็นพระสุบิน จึงสรุปุต ไปลูกพระราชาว…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการกระทำของพระมหาสัตว์ที่ปรากฏในศาสนา การสอนสิ่งที่ถูกต้องแก่ผู้คน พระเจ้าวีเทหราชทรงระลึกถึงบันฑิตที่กล่าวถึงการเกิดของบันฑิตที่ ๕ ซึ่งทำให้พระองค์มุ่งมั่นในการค้นหาบันฑิตนั้น การ

ปัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา 55 พระราชาทรงสดับดังนั้น จึงทรงสถาปนานับถือต่อว่า ท่านเสนาะ เราจะนำบันฑิตมาตรองึง. เสนาบดีตัดว่าจะ จำเดิมแต่เว…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการสร้างปัญญาผ่านการสนทนาในราชสำนัก โดยพระราชาทรงมีวิสัยทัศน์ในการพิจารณาเรื่องต่าง ๆ รวมถึงการรักษาความรู้และการตัดสินใจ รวมทั้งมีตัวอย่างจากเรื่…

…่ในนรก เป็นต้น จำเดิมแต่บนี้ไป เจ้าจะกรรมนี้เสีย แล้วให้เบญจศิลแก้โฉรนั้น อมตย์ทูลประพฤติเหตุนี้แต่พระราชาตามความเป็นจริง พระราชาตรัสถามเสนาบดีว่า ท่านอาจารย์เสนาะ เราควรนำบันฑิตนี้นมา หรือยัง. เมื่อเสนาะทู…

มโหสถบัณฑิตมีบทบาทในการตัดสินความขัดแย้งระหว่างโจรกับเจ้าของโค โดยการใช้ปัญญาในการแก้ไขปัญหาและให้คำสอนเพื่อให้ได้บทเรียนที่มีคุณค่า สำหรับทั้งสองฝ่าย แม้ว่าจะมีความเข้าใจผิดกันในตอนแรก แต่บัณฑิตได้ทำ

…งรถ มโหสถกุมารวินฉัยอย่างนี้ แม้บ่าวสักเทวราช ก็ยังแพ้ เหตุไพรพระองค์จึงไม่ทรงทราบบรรพูเฉล่า ขอเดชะ พระราชา ตรัสถามเสนกอาจารย์ว่า ควรนำบัณฑิตมาตามรือยัง อาจารย์เสนกะเป็นคน ตระหนี่ได้กล่าว่า ข้าแต่พระราชเจ้า …

บทความนี้สำรวจแนวทางการสร้างปัญญาที่เกิดขึ้นในอดีต โดยเน้นการทดลองและการใช้ปัญญาของบัณฑิตและคำถามที่พระราชาได้ตั้งขึ้นเพื่อค้นหาความรู้ บทสนทนาระหว่างพระราชากับอาจารย์ และการทดสอบความคิดของบัณฑิตในการตอบปัญห…

…า ถ้าเช่นนั้น ส่วนของไมตะเนียนท่อนนี้ลงก่อนจึงเป็นโดน. แล้วบอกปลายและโดนด้วยสัญญา. ชาวบ้านส่งข่าวทูลพระราชาว่า ขณะนี้ปลาย ขึ้นนี้โดน. พระราชาทรงยินดี ตรัสถามว่า ใครรู้. เมือชาวบ้านกราบทูลว่า มโหสถบัณฑิตบุตรส…

…เอก ซึ่งมีการใช้ปัญญาในการวิเคราะห์และแสดงให้เห็นถึงธรรมชาติของสิ่งต่างๆ และการตอบคำถามที่ซับซ้อนต่อพระราชา โดยใช้ตัวอย่างต่างๆ เพื่อพิสูจน์และสร้างความเข้าใจในธรรมชาติ เช่น การเปรียบเทียบความหนักเบาของปลายแ…

…ยปลายด้านขนสัตว์ใหม่ ครัวออกมาทางข้างหนึ่ง มโหสถบัณฑิตว่าดังนั้นเข้าไปแล้วก็ให้แก้ ชาวบ้านให้ถวายแด่พระราชา พระราชามีพระดำรัสถาม ทรงสั่งอุบายวิธี ให้ดายั้นเข้าไปได้ ทรงยินดี

…วามคิดสร้างสรรค์ในการแก้ไขปัญหานี้ โดยการใช้ผงามาท่อช่องแก้ว ทำให้สามารถร้อยด้ายใหม่เข้าไปได้สำเร็จ พระราชาจึงทรงยินดีในแนวคิดนี้.

13. พระมโหสถบิณฑิต ทรงแก้ปัญหาหัวข้อว่า “ให้โต้ตอบลูก” มีความว่า ได้ยินว่า วันหนึ่ง พระราชาส่งให้ชุ่มรุดให้โต้ตอบเป็น มงคลเคี้ยวกินกุมมาสเป็นอันมากจนท้องโต ให้ช้าร้างเขามั้งสอง แล้ว ทาด้วยน้ำ…

เรื่องราวเกี่ยวกับพระมโหสถบิณฑิตที่ถูกส่งจากพระราชาให้แก้ไขปัญหาการตอบโต้ลูกที่ถูกติเตียน โดยมีการปรึกษากับชาวบ้านและการวิเคราะห์ปัญหาภายในชุมชน รวมทั้…

…ชาวบ้านปาจีนย่มชมาคม จะยังงงลดให้ลูกได้ อย่างไร บรรด็นรับคำจะทำตามที่สั่งนั้นได้ ก็ได้ทำไปอย่างนั้น พระราชา ทรงสั่งบำบรุงนั้น รัชตามว่า ย้อนปัญหานี้ใครคิด ได้ทรงทราบว่ามไหสต บทนี้ติดต่อกันไปปรน. (โดยสุด คือ …

เนื้อหาเกี่ยวกับการสนทนาและการทดลองของพระราชาเกี่ยวกับความฉลาดของชาวบ้านปาจีนย่มชุมชม ซึ่งเรียกร้องให้มีการคิดค้นวิธีการหุงข้าวภายใต้ข้อกำหนดที่ท…

…หรือชายยกไปให้กระเทยกไป. 4) ไปโดยทางน้อยละครใหญ่เสีย อบชื่อว่าไม่มาโดยทางส่งข้าวเหนับปาดึงนี้ ไปถวายพระราชา. ชาวบ้านได้ทำตามนั้น พระราชาทอดพระเนตรเห็นกรนั้น จึงตรัสถามว่า ปัญหานี้ใครรู้ ทรงทราบว่า มโหสถรู้ก็…

นิทานชาดกมโหสถสอนเล่าถึงการแก้ปัญหาที่ซับซ้อนโดยใช้ความรอบรู้และปัญญาของมโหสถ ตัวอย่างการใช้สัญลักษณ์และการให้คุณค่ากับสิ่งต่างๆ เพื่อให้บรรลุผลในชีวิตประจำวัน เรื่องราวชี้ให้เห็นว่าแม้ปัญหาจะซับซ้อน

…่เชือกทรายเส้นเก่าสักหนึ่งเส้นหรือสี่เป็น ตัวอย่าง ชาวบ้านเห็นประมาณนั้นแล้ว จึงได้ฟื้นเท่านั้น. ถ้าพระราชารับสั่งแก่ ท่านทั้งหมดว่า เชือกทรายในพระราชฐานของเราไม่เคยมีแต่ไหนมา. ท่านทั้งหมดงงกราบทูลว่า ข้าแต่…

เรื่องราวเกี่ยวกับมโหสถบัณฑิตที่ช่วยแก้ปัญหาให้ชาวบ้าน โดยผ่านการสื่อสารกับพระราชาและให้คำแนะนำในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชุมชน ซึ่งสอดคล้องกับการสร้างปัญญาในชีวิตประจำวัน เนื…