พระเจ้าข้า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 12 / 34

… โยนิโสมนสิการ” พระอานนท์ก็เลยทูลถามว่า “ถ้าอย่างนั้น กัลยาณมิตรก็เป็นครึ่งหนึ่งของพรหมจรรย์ ใช่ไหม พระเจ้าข้า” พระพุทธองค์ตรัสตอบว่า “ไม่ใช่เช่นนั้น เพราะความจริงแล้ว กัลยาณมิตรเป็นทั้งหมดของ พรหมจรรย์” ทําไมพ…

ในบทความนี้ เน้นย้ำถึงบทบาทของกัลยาณมิตรในการประพฤติพรหมจรรย์ตามคำสอนของพระพุทธองค์ ที่กล่าวว่า กัลยาณมิตรคือทั้งหมดของพรหมจรรย์ และมีความสำคัญต่อการพัฒนาจิตใจและการสร้างบารมี ผู้ที่ต้องการประพฤติพรหม

…ห้คลายจาก ความหวาดหวั่นครั่นคร้ามว่า “ข้าแต่พระราชาผู้ยิ่งใหญ่ ขอพระองค์อย่าทรง หวาดหวั่นเกรงกลัวเลยพระเจ้าข้า ข้าพระพุทธเจ้าไม่ได้ลวง พระองค์ ไม่ได้หลอกพระองค์ ไม่ได้ล่อพระองค์มาให้ข้าศึกเลย ขอเชิญเสด็จต่อไปเร…

ในเรื่องนี้ หมอชีวกโกมารภัจจ์แสดงให้เห็นถึงความมั่นใจแม้ในสถานการณ์ที่ชีวิตอาจตกอยู่ในอันตราย เขาปลอบประโลมพระราชาให้คลายอกกลัว โดยยืนยันความจริงใจและความเชื่อมั่นในพระรัตนตรัย การพูดด้วยความรอบคอบและ

…ะผู้ มีพระภาคเจ้า ประทับนั่งพิงเสากลาง ผินพระพักตร์ไปทางทิศ บูรพา มีภิกษุสงฆ์นั่งแวดล้อมพระองค์อยู่ พระเจ้าข้า” การที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทับนั่งพิงเสากลางนั้น เนื่องจากขณะนั้นทรงชราภาพมากแล้ว ประกอบกับทรงถูก…

ในช่วงเวลานั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงประทับนั่งอยู่ท่ามกลางพระภิกษุสงฆ์ พระเจ้าอชาตศัตรูรู้สึกหวาดหวั่นเมื่อต้องพบกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า แต่ด้วยความมีมิตรจากหมอชีวกโกมารภัจจ์ ทำให้สามารถทราบที่ประทับขอ

…่นนี้ล่ะ” แล้วทำไมถึงมีคนร้องไห้ห้อมล้อม เขาอยู่อย่างนั้น นายสารถีได้กราบทูลว่า “นี่เขาเรียกว่าคนตายพระเจ้าข้า คนตายคือคนที่ไม่หายใจแล้ว เคลื่อนไหวร่างกายไม่ได้ รอการเป็นอาหารของหนอนมาแทะกินพระเจ้าข้า แต่ว่าในโ…

เจ้าชายสิทธัตถะได้เห็นความตายและความทุกข์ที่เกิดจากความแก่และความเจ็บป่วย ทำให้เขาตระหนักถึงการดำรงชีวิตที่ไม่ยั่งยืน บวกกับการพบกับนักบวชซึ่งเป็นเครื่องเตือนใจให้เขาคิดถึงทางเลือกในการหลุดพ้นจากความท

…ภูมิดู เช่น : ก็พระเถระนั้นกำลังฆ่าอยู่ เธอเห็นหรือ ฯ พระเถระนั้น กำลังฆ่าอยู่ พวกข้าพระองค์ไม่เห็น พระเจ้าข้า ฯ : ก ปน โส ตุมเหหิ มาเรนโต ทิฏโฐติ ฯ น ทิฏโฐ ภนฺเตติ ๆ (๑/๑๘) จะตอบว่า “โน ภนฺเต” ก็ได้ แต่จะตอบเพ…

บทความนี้วิเคราะห์การใช้สำนวนนิยมในบทสนทนาไทย โดยยกตัวอย่างการใช้ เช่น การแปลคำว่า 'กิมงค์ ปน' การเรียงประโยคและวิธีการตอบ สรุปข้อควรระวังในการแปลและความสำคัญของการเชื่อมโยงเนื้อความภายในประโยคเพื่อให

…ปริจจาเคน ทินน์, ตโต มหปุผลตร์ ฯ = เป็น อิท ทาน ตยา โกฏิธนปริจจาเคน ทินน ทานโต มหปผลตร์ ฯ ความไทย : พระเจ้าข้า ด้วยผลแห่งสักการะที่ข้าพระองค์ เดิม = เป็น หรือ = = กั้นร่มดอกไม้ตลอดเจ็ดวัน กระทำแล้วนี้ ข้า พระอง…

คู่มือนี้นำเสนอวิชาแปลจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นที่ความสละสลวยของประโยค ตัวอย่างของการแปลมีตั้งแต่การบริจาคทรัพย์และความปรารถนาในสิ่งต่าง ๆ โดยยกตัวอย่างประโยคต่าง ๆ ในการแปลและใส่ใจในความหมายให้ครอบคล

…ากจะเป็น : โก ปูช กรีติ เอกสาฏโกติ ๆ เป็นอันใช้ได้แล ความไทย : ท่านต้องการภิกษุที่รูป ภิกษุทุกๆ รูป พระเจ้าข้า : กิตตเกหิ ปน ภิกขูหิ อตฺโถติ ฯ สัพเพ ภิกขุ ภนฺเตติ ฯ (๕/๑๖) เป็น ไม่ใช่ ความไทย เป็น หรือเป็น : กิ…

คู่มือวิชานี้นำเสนอวิธีการแปลประโยคต่าง ๆ จากภาษาไทยเป็นมคธ รวมถึงการใช้คำภาษามคธในบริบทต่าง ๆ เช่น การสื่อสารเกี่ยวกับภิกษุและคำอนุญาตให้ของใช้ ตามแนวทางที่สัมพันธ์กันในภาษา ตลอดจนข้อควรระวังในการแปล

…ผู้เจริญ ใบประดู่ลาย 2-3 ใบ ที่ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงถือด้วยฝ่าพระหัตถ์มีประมาณน้อย ที่บนต้นมากกว่า พระเจ้าข้า พระพุทธเจ้าตรัสว่า อย่างนั้นเหมือนกัน ภิกษุทั้งหลาย สิ่งที่เรารู้แล้วมิได้บอก เธอทั้งหลายมีมาก” 3.1…

สมถะเป็นการฝึกใจให้สงบ ซึ่งมีหลายระดับ ตั้งแต่เบื้องต้นจนถึงสูงสุด เป็นการเรียนรู้ที่ต้องใช้ชีวิตเรียนรู้ตลอด เจตนาของการทำสมถะคือการหยุดใจ เพื่อให้เกิดความสงบสุข ทั้งในด้านโลกและธรรม หลักการทำสมถะนั้

…านนท์ ก็กรรมที่อำนวยผลให้อรูปธาตุจักไม่มีแล้ว อรูปภพจึง ปรากฏบ้างหรือหนอ” พระอานนท์ “ไม่พึงปรากฏเลย พระเจ้าข้า” พระสัมมาสัมพุทธเจ้า “ดูก่อนอานนท์ เหตุนี้แล กรรมจึงชื่อว่าเป็นไร่นา วิญญาณ ชื่อว่าเป็นพืช ตัณหาชื่…

บทสนทนาระหว่างพระอานนท์และพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในเรื่องกรรมและการเกิดใหม่ การเข้าใจถึงกรรมที่เป็นเหตุในการเกิดในภพใหม่ และการเดินทางในเหล่าจิตวิญญาณที่ไม่มีที่สิ้นสุดนับตั้งแต่การปฏิสนธิจนถึงความตาย รวม

…บยัง ไม่แห้งสนิท จึงไม่สมดุลย์ ส่วนล้อข้างที่ใช้เวลา เกือบ 5 เดือนทำด้วยไม้ที่แห้งสนิทดี จึงสมดุลย์ พระเจ้าข้า”

เรื่องราวนี้แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างของล้อรถที่ทำจากวัสดุที่มีคุณภาพและระยะเวลาที่ใช้ในการสร้าง นายช่างแสดงให้พระราชาเห็นว่าล้อที่ใช้เวลานานทำให้ได้ความสมดุลที่ดีกว่า ขณะที่ล้อที่ทำเร็วกลับไม่มีความแ

…งไปถึงที่ใดฝนก็ตก ณ สถานที่นั้น ขอพระองค์ได้ส่งพราหมณ์ไปขอมงคลหัตถีกับพระเวสสันดรที่ กรุงเชตุดรเถิด พระเจ้าข้า” พระราชาทรงเลือกพราหมณ์ ๘ คน และรีบส่งไปขอมงคลหัตถี ที่กรุงเชตุดรทันที ขอจบตอนก๋าเนิดพระเวสสันดรไว้…

เรื่องราวของพระเวสสันดรที่เกิดขึ้นในเวสสันดรชาดก ตอนที่ ๓ พระเวสสันดรมีความยินดีในการบริจาคทานและมีมงคลหัตถีขาวที่ทำให้ฝนตก ณ สถานที่ใดที่หนึ่ง และพระเจ้าส่งพราหมณ์ไปขอยืมมงคลหัตถีกับพระเวสสันดรที่กรุ

…หมณ์ทั้งแปด ทูลตอบว่า “ข้าแต่สมมติเทพ พวกข้า- พระองค์จะทูลขอหัตถีรัตนะตัวประเสริฐนี้ ไปยังกาลิงครัฐ พระเจ้าข้า” จากนั้นได้ทูลเรื่องราวที่เกิดขึ้นทุกอย่างตามความ เป็นจริง *มก. เวสสันตรชาดก เล่ม ๖๔ หน้า ๖๑๔

ในบทที่ ๔ ของเวสสันดรชาดกได้เล่าถึงสถานการณ์ภัยแล้งในเมืองกาลิงคะ ซึ่งทำให้พระราชาต้องส่งพราหมณ์แปดคนไปขอช้างมงคลจากพระเวสสันดร พราหมณ์ทั้งแปดได้ปลอมตัวเป็นยาจกไปที่โรงทานของพระเวสสันดร เมื่อถึงจึงถูก

…สองเป็น พระราชบุตร แต่หม่อมฉันทั้งสองเป็นทาสของพราหมณ์ เพราะฉะนั้น หม่อมฉันทั้งสองจึงต้องยืนอยู่ไกล พระเจ้าข้า” พระเจ้าสัญชัยตรัสว่า “หลานรักทั้งสองอย่าได้พูดอย่าง นี้เลย หทัยของปู่เร่าร้อนเหลือเกิน กายของปู่ก็…

ในตอนนี้ของเรื่องราว ชาลีราชกุมารและพระราชกุมารีได้รับอิสรภาพจากการเป็นทาสของพราหมณ์ หลังจากการไถ่ที่มีค่าใช้จ่ายสูง พระเจ้าสัญชัยได้สั่งให้จัดเตรียมทรัพย์สินเพื่อไถ่หลานทั้งสองคืนมา ส่งผลให้ชูชกมีควา

…เทพ ขอ พระองค์จงเป็นใหญ่ ทรงครองราชสมบัติปกครองไพร่ฟ้า ประชาราษฎร์ บำเพ็ญมหาทานตามพระราชประสงค์เถิด พระเจ้าข้า”

ในตอนที่ ๑๖ ของเวสสันดรชาดก ข้าราชบริพารร้องไห้เมื่อเห็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น และเมื่อบรมกษัตริย์ทั้ง 5 ฟื้นคืนสติ ต่างสนทนาด้วยความร่าเริงและคิดถึงกัน ชาวแคว้นสีพีอัญเชิญพระเวสสันดรเสด็จกลับกรุงเชตุดร

…ุ ให้ได้ยินเสียง แล้วพระ อรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงสามารถตรัสให้โลกธาตุ ได้ยิน พระสุรเสียงได้เท่าไร พระเจ้าข้า “ พระศาสดาตรัสว่า “อานนท์ พระอภินั้นเป็นเพียง พระสาวก แต่พระตถาคตทั้งหลาย ไม่มีใครจะเปรียบเทียบได้”…

ในเนื้อหานี้ พระอานนท์ได้เข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าทูลถามเกี่ยวกับความสามารถของสาวกอภิภูในการทำให้ได้ยินเสียงจากโลกธาตุต่าง ๆ พระผู้มีพระภาคเจ้าชี้ให้เห็นถึงความสามารถที่ไม่มีใครเปรียบเทียบได้กับพระตถาคต พระ

…ิต) ๓๓๙ บัณฑิตท่านนี้จะเป็นที่นิยมเคารพบูชาของทวยเทพ และมนุษย์ ทั้งหลาย หาผู้เสมอเหมือนมิได้ทีเดียว พระเจ้าข้า” เป็นคำทำนายพระสุบินนิมิตของพระราชา ผู้จะได้บุรุษ อาชาไนยมาเป็นบัณฑิตคู่บุญคู่บารมี ที่จะช่วยเสริมใ…

ในตอนนี้มีการทำนายถึงบัณฑิตที่เป็นที่เคารพบูชา โดยกล่าวถึงพระราชาของราชธานีที่จะได้บุรุษอาชาไนยมาช่วยเสริมบารมีและความเจริญรุ่งเรืองให้กับอาณาจักร ขอเชิญชวนทุกท่านให้หมั่นปฏิบัติธรรมและเจริญสมาธิภาวนา

… ตัวแทนชาวบ้านจึงกราบทูลว่า “ข้าแต่มหาราช เมื่อเชือกทรายตัวอย่างยังไม่มี ไฉนชาวบ้าน ยวมัชฌคามจะทำได้พระเจ้าข้า” ครั้นพระราชาทรงทราบว่า มโหสถบัณฑิตเป็นผู้แนะวิธี การแก้ปัญหา ทรงปีติโสมนัสมาก ตรัสถามเสนกะอาจารย์ว…

ในตอนที่ ๙ ของธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิตได้แสดงให้เห็นถึงการใช้ปัญญาในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น เมื่อชาวบ้านต้องการเห็นเชือกทรายเก่า พระราชาไม่เคยมีเชือกดังกล่าว แต่เมื่อมโหสถเสนอแนวทางการแก้ปัญหา พระ

…ว่าเป็นไม้ตาย เป็นขั้นตอนสุดท้ายของการทดสอบ มโหสถ อาจารย์เสนกะแนะนำว่า “ขอพระองค์อย่าเสด็จไปเอง เลย พระเจ้าข้า เพียงแต่ให้ส่งทูตไปหามโหสถ และให้มีราช โองการไปว่า เธอจงส่งม้าอัสดรหรือม้าประเสริฐกว่าม้าสามัญมา ถ้…

ในตอนที่ 9 นี้ มโหสถบัณฑิตได้รับความท้าทายจากเสนกะ ซึ่งพยายามไม่ให้เขาเป็นบัณฑิตโดยใช้การส่งทูตไปหามโหสถเพื่อทดสอบความรู้ โดยให้ส่งม้าอัสดรหรือม้าที่เหนือกว่ามา หากมโหสถไม่มีม้าอัสดร ก็ต้องส่งบิดามาด้

…ทายปราศรัย ตรัสถามว่า “ดูก่อนคฤหบดี มโหสถบุตรของท่านอยู่ที่ไหนล่ะ” เศรษฐีทูลตอบว่า “จะตามมา ภายหลัง พระเจ้าข้า” พระราชาทรงดีพระทัยและทรงมีพระทัย จดจ่อ อยากจะเห็นตัวบัณฑิตคนใหม่ จึงตรัสสั่งให้ท่านเศรษฐี นั่งบนอา…

ในตอนที่ ๑๐ ของมโหสถบัณฑิต เล่าเรื่องการเข้าราชสำนักของมโหสถบุตรพร้อมบัณฑิตอีก 9,000 คน เมื่อถึงที่นั่น พระราชาทรงถามถึงตัวมโหสถด้วยความอยากรู้และทรงมีพระทัยดี พระเศรษฐีพาเข้าไปนั่งยังอาสนะที่เหมาะสม

… ได้ยินว่ามีมณีรัตนะอยู่ในสระโบกขรณี ทําอย่างไรจึงจะนําแก้วมณีนั้นขึ้นมาได้” เสนกะทูลว่า “ไม่ยาก เลยพระเจ้าข้า ควรให้ทหารช่วยกันวิดน้ำออกจากสระโบกขรณี จนหมด จะได้แก้วมณีตามพระราชประสงค์อย่างแน่นอน พระเจ้าข้า” พ…

ในเรื่องนี้ พระราชาทรงรับฟังข้อเสนอของเสนกะในการหาวิธีนำแก้วมณีขึ้นจากสระโบกขรณี แต่เมื่อวิดน้ำออกแล้วไม่พบแก้วมณี ตลอดจนทำการขุดลงไปถึงพื้นดินหลายครั้งจึงยังไม่พบเลย ในที่สุด พระราชาจึงเรียกมโหสถบัณฑ