ธรรมะเพื่อประชา: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา) : หน้า 405/554

ธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๙ (ประลองปัญญา) ๔๐๔ สี่นิ้วมาให้ดูพอเป็นตัวอย่าง พวกชาวบ้านเห็นขนาดของเชือก ทรายนั้นแล้ว จึงจะฟันมาถวายได้” พวกชาวบ้านรู้วิธีแก้ปัญหาแล้ว ต่างดีใจ และรีบส่งตัว แทนผู้มีวาทศิลป์ เดินทางเข้าไปกราบทูลขอดูเชือกทรายเก่า พระราชาได้ฟังคำกราบบังคมทูลเช่นนั้น ทรงรับสั่งว่า “เชือกทราย ในพระราชฐานของเราไม่เคยมีแต่ไหนแต่ไรมา เราไม่มีแบบให้ พวกท่านดูหรอก” เมื่อได้โอกาส ตัวแทนชาวบ้านจึงกราบทูลว่า “ข้าแต่มหาราช เมื่อเชือกทรายตัวอย่างยังไม่มี ไฉนชาวบ้าน ยวมัชฌคามจะทำได้พระเจ้าข้า” ครั้นพระราชาทรงทราบว่า มโหสถบัณฑิตเป็นผู้แนะวิธี การแก้ปัญหา ทรงปีติโสมนัสมาก ตรัสถามเสนกะอาจารย์ว่า “เราควรนำมโหสถบัณฑิต มายังราชสำนักได้หรือยัง” อาจารย์ เสนกะกราบทูลด้วยความตระหนี่ในลาภสักการะว่า “บุคคลไม่ ชื่อว่าเป็นบัณฑิตด้วยเหตุเพียงเท่านี้ ขอได้ทรงรอไปก่อน พระเจ้าข้า” พระเจ้าวิเทหราชทรงมีพระดำริว่า “มโหสถบัณฑิต แก้ปัญหาถูกใจเรายิ่งนัก สามารถแก้ปัญหาที่ลึกลับ และยัง ย้อนปัญหาได้ถึงปานนี้ ดุจการพยากรณ์ของพระพุทธเจ้าทีเดียว” เมื่อทรงดาริถึงปัญญาอันเฉียบแหลมของมโหสถเช่นนี้ จึงมีพระราชประสงค์ให้นำมโหสถเข้ามาสู่ราชสำนัก ถึงขนาด ทรงตัดสินพระทัยจะเสด็จไปทรงรับด้วยพระองค์เอง อาจารย์