หน้าหนังสือทั้งหมด

หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ
240
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ
…ป็นเช่นนั้นแสดงว่าการตีความธรรมกายว่าหมายถึงคำสอนของพระพุทธองค์ในท้องถิ่นคันธนาคมะนั้นเริ่มเมื่อตราวพุทธศตวรรษที่ 11 เป็นอย่างช้า (ใน 3.2.1.1 ในทำนองเดียวกัน เป็นไปได้ว่ามาเข้าใจนี้เริ่มต้นในอินเดียราวพุทธศตวรร…
…ทธะที่อยู่ภายในมนุษย์และสรรพสัตว์ การตีความธรรมกายในทางเวทนาและวิชา ซึ่งอาจเริ่มในกรุงอินเดียระหว่างพุทธศตวรรษที่ 9-11 และค้นหาแนวคิดที่นำไปสู่การพ้นทุกข์ในวัฏสงสาร และเน้นว่าจะไม่มีการระบุเว็บอื่นนอกเหนือจาก d…
พุทธวจนรรมสายตาคตสะระ
241
พุทธวจนรรมสายตาคตสะระ
…หุ้มเคลือบด้วยกิเลสในภายหลัง คำปรารภที่กล่าวในสายนี้น่าจะเป็นตาคตคตรสูตรซึ่งคาดว่าเขียนขึ้นในรวบปลายพุทธศตวรรษที่ 7-8 (ครึ่งหลังของศตวรรษที่ 2-3) เป็นพระสูตรนาฏลังค์ ประกอบด้วยถ่องตัวอย่ทีเปรียบเทียบถึงการที่ตา…
พระสูตรตาคตคตรซึ่งเขียนขึ้นในปลายพุทธศตวรรษที่ 7-8 กล่าวถึงธรรมชาติที่แท้จริงของสรรพสัตว์ว่ามีความบริสุทธิ์แท้ โดยถูกหุ้มด้วยกิเลส ตาคตคตรนี้สื…
พระสูตรศรีมาลาเทวีและความสัมพันธ์กับธรรมกาย
243
พระสูตรศรีมาลาเทวีและความสัมพันธ์กับธรรมกาย
…ภัทรในปี พ.ศ. 979 (ค.ศ. 436) และโดยท่านโพธิวิสุจน์ในพ.ศ. 1253 (ค.ศ. 710) และฉบับแปลภาษามีตราวกาลกลางพุทธศตวรรษที่ 14-15 (ศรัศตรวรรษที่ 9) ส่วนต้นฉบับในภาษาอินเดียเชื่อว่าลายหายไปแล้วลงเหลือเพียงข้อความที่อ้างอิ…
เนื้อหานี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างพระสูตรศรีมาลาเทวีและแนวคิดธรรมกาย โดยมีการกล่าวถึงการเชื่อมต่อของสัตว์โลกกับพระตากาต รวมถึงการสอนเกี่ยวกับการมีอยู่ของพระภวะในมนุษย์และสรรพสัตว์ โดยอธิบายถึงการแปลพร
สำรวจจังหวัดน่าน: อดีตและความสำคัญทางเศรษฐกิจ
62
สำรวจจังหวัดน่าน: อดีตและความสำคัญทางเศรษฐกิจ
…่าเนื่องด้วยเป็นแหล่งคัณธรณ์ใบลาน อันธรรมจำนวนนมาก เมื่้ออ้างประวัติศาสตร์ไว้ตั้งแต่ก่อนสร้างเมืองในพุทธศตวรรษที่ ๑๘ ทำให้พบว่า น่านเป็นครัรฐ์ที่มีพื้นที่่อนแดงไม่อุ่น แต่ก็มีความสำคัญในแง่เศรษฐกิจ เนื่องจากเป็…
…น โปรตุเกสและฮอลันดา ผ่านนครรัฐสุโขทัยที่เป็นเมืองเครือญาติ ประวัติศาสตร์ของน่านนับย้อนหลังไปตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 18 ทำให้พื้นที่นี้มีความสำคัญต่อการศึกษาและวิเคราะห์บริบททางประวัติศาสตร์ของประเทศไทย
ภูมิปัญญาอีสานและอักษรธรรม
70
ภูมิปัญญาอีสานและอักษรธรรม
กากะเญย ขึ้นกะเญย... ผาสานศิลป์ ถิ่นอีสาน ช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๙–๒๒ ดินแดนลุ่มแม่น้ำโขง แถบประเทศลาว ตลอดจนภาคอีสานของไทยเคยเป็น ที่ตั้งของอาณาจักรล้านช้างที่…
ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 19–22 ดินแดนลุ่มแม่น้ำโขงซึ่งรวมถึงภาคอีสานไทยเป็นที่ตั้งของอาณาจักรล้านช้างที่รุ่งเรืองในด้านกา…
ความสัมพันธ์ของชาดกในคัมภีร์รักษาชาดก
2
ความสัมพันธ์ของชาดกในคัมภีร์รักษาชาดก
…หาใน “อรรถกถาดก” นั้น อย่างน้อยมีส่วนที่เกิดขึ้นก่อนการสร้างภาพสลักหินที่ปรากฎ กล่าวคือ เกิดขึ้นก่อนพุทธศตวรรษที่ 3 ซึ่งการนำหลักฐานจากภาพสลักหิน อันเป็นหลักฐานที่มีอายุยุกษาการสร้างค่อนข้างชัดเจน มาช่วยในภาระอ…
บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างชาดกในพระไตรปิฎก อรรถกถา และภาพสลักหิน โดยวิเคราะห์ว่า ภาพสลักหินสนับสนุนเรื่องชาดกที่อยู่ในคาถาชาดกและอรรถกถา ดังนั้น การศึกษาเนื้อหาดังกล่าวช่วยชี้ให้เห็นถึงพัฒนาการ
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโบราณ
336
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโบราณ
…าของคัมภีร์นั้นเป็นคำสอนที่คัดลอกสืบต่อกันมาเป็นเวลาไม่น้อยแล้ว คำสอนในบางส่วนอาจสืบย้อนกลับไปถึงรวงพุทธศตวรรษที่ 5 เป็นอย่างน้อยดังที่มีปรากฏข้อความรับรองในพระไตรปิฎกบลี
…พื้นที่เหล่านี้มีอายุน้อยกว่าคัมภีร์ที่พบในคันธาระและเอเชียกลาง แต่บางเนื้อหาสามารถสืบย้อนกลับถึงรวงพุทธศตวรรษที่ 5 การศึกษาเน้นการเจาะลึกคัมภีร์ที่แนะนำการปฏิบัติสมาธิและคำสรรเสริญพระพุทธคุณ โดยผลวิจัยจากสองภู…
พระสูตรรมหายานและการศึกษา
269
พระสูตรรมหายานและการศึกษา
…าษที่จูงใหม่กว่าคัมภีร์อื่น ๆ ในภาษาสันสกฤตแบบผสม ด้วยอักษรคลุปตะตัวตรง ประเมินอายุของคัมภีร์ราวกลางพุทธศตวรรษที่ 12-14 (Thomas 1916d: 109) ในคัมภีร์ที่พบ 2 ฉบับนั้น ชิ้นแรก เป็นเนื้อหาส่วนหมายเหตุ (colophon) ข…
…ซ่อนอยู่ ในข้อความที่มีการตีความมาอย่างชัดเจนและเข้าใจง่าย มีต้นฉบับจากเอเชียกลางที่มีอายุประมาณกลางพุทธศตวรรษที่ 12-14
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ทิพย์โบราณ 1 ฉบับวิชาการ
272
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ทิพย์โบราณ 1 ฉบับวิชาการ
…ักฐานธรรมภายในคัมภีร์ทิพย์โบราณ 1 ฉบับวิชาการ ในคัมภีร์มหาปริญญาฉบับแปลภาษาจีนโดยท่านธรรมเกษมในปลายพุทธศตวรรษที่ 10 มีข้อความบู๊งถึงการสั่งฟังพระธรรมภายในสมาธิด้วย ดังนี้76 恐怖之人身體戰動。專心聽身則恬悅。悲泣之人淚涙横流。 是則名馬身隨心。…
บทความนี้ศึกษาเกี่ยวกับหลักฐานธรรมภายในจากคัมภีร์มหาปริญญาฉบับแปลภาษาจีน โดยอ้างอิงจากข้อความในคัมภีร์ที่กล่าวถึงสภาวะต่างๆ ของผู้ฟังธรรม เช่น ความกลัวและความเศร้าโศก รวมถึงการเข้าใจว่าการฟังธรรมภายใน
ธรรมาภายและวิชชาธรรมกาย
285
ธรรมาภายและวิชชาธรรมกาย
…ในของความสอดคล้องกับหลักการของวิชชาธรรมกายได้ดังนี้ 1. พบคำว่า ธรรมาภาย ในคัมภีร์ที่มีอยู่ตั้งแต่รวงพุทธศตวรรษที่ 6 เป็นต้นมา บ่งบอกว่าคำว่าธรรมาภายเป็นที่รู้จักดีของชาวพุทธในทุกยุคสมัยมาตั้งแต่โบราณ 2. ความสอด…
ธรรมาภายหรือคุณธรรมทั้ง 5 เป็นองค์ประกอบที่สำคัญในหลักการของวิชชาธรรมกาย ซึ่งสะท้อนถึงการตีความและการแปลคัมภีร์โบราณในเอเชียกลางและประเทศจีน การวิจัยต่อไปจะช่วยให้เข้าใจได้ชัดเจนยิ่งขึ้นเกี่ยวกับความห
การแสดงและคุณสมบัติของนักแสดง
25
การแสดงและคุณสมบัติของนักแสดง
…ยไปจ่ะ ชาติที่ลูกชอบการแสดงมาก เพราะ ติดนิสัยข้ามชาติมาที่ชอบรื้นเริงเสงสรรค์ ร้องรำทำเพลงมาตั้งแต่พุทธศตวรรษแล้ว เพราะลูกได้เกิดในตระกูลเศรษฐี เป็น กุลิสิดา มีความสุขสบาย พร้อมพรั่งทุก อย่าง ไม่ต้องทำมาหากิน …
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีคุณสมบัติที่ดีในฐานะนักแสดง โดยเน้นถึงการสั่งสมบุญในอดีต การเกิดในตระกูลที่มีทรัพย์สมบัติ และการใช้ชีวิตในติ่งแวดล้อมที่สนับสนุนการแสดง รวมถึงอาชีพนักแสดงที่สร้างผลกร
พระพุทธศาสนาในเมืองโดทาน
47
พระพุทธศาสนาในเมืองโดทาน
…ธศาสนาได้แพร่หลายในเมืองโดทานมาดั้งแต่ช่วงศตวรรษที่ ๘–๑๓ (แต่ยังประดิษฐาน ณ ดินแดนแห่งนี้แล้วตั้งแต่พุทธศตวรรษ ๒๕๗) และมีการค้นพบว่าอนาจักรโดทานนี้มีความเจริญรุ่งเรืองมาก เพราะนักโบราณคดีได้ดูค้นพบวัดวาอาราม พร…
เมืองโดทานในมณฑลซินเจียง เคยเป็นศูนย์กลางของพระพุทธศาสนาบนเส้นทางสายไหม โดยมีการค้นพบที่สำคัญเกี่ยวกับวัดและพระเจดีย์ศโบราณ ซึ่งยืนยันได้ว่าพระพุทธศาสนาได้แพร่หลายตั้งแต่ศตวรรษที่ 8-13. นักประวัติศาสต
ศิลปะการบรรจุพระไตรปิฏกและลวดลายไทย
52
ศิลปะการบรรจุพระไตรปิฏกและลวดลายไทย
…อนอ่อนช้อย สะท้อนถึงความจริงรุ่งเรืองและสังคมที่รุ่งเรืองในช่วงปลายอาณาจักร พระธรรม ศิลปะอยู่ยงเด่นพุทธศตวรรษที่ 23 ไม้ลงรักปิดทองประดับกระจก
…ะท้อนถึงศิลปะที่มีความงดงาม ยังบ่งบอกถึงความประณีตที่ส่งต่อจากช่างศิลปะในแต่ละยุคสมัย โดยเฉพาะในช่วงพุทธศตวรรษที่ 23 ซึ่งเป็นยุคที่มีการสร้างสรรค์ผลงานชั้นเยี่ยมและมีความหลากหลายในการออกแบบ เป็นการสื่อสารความภา…
คัมภิรวิทยาจีนปิทปนสาร
8
คัมภิรวิทยาจีนปิทปนสาร
…ัมภิรวิทยาปิทปนสาร เป็นคัมภิรที่พระราชามังกรทองพม่าผู้เป็นอาจารย์ ของพระมหาราชราณราศมัย่ ได้จบในราวพุทธศตวรรษที่ 19 โดยวัตถุประสงค์ใน การจบคัมภิรนี้เพื่ออธิบายขยายความเกี่ยวกับโลก 3 คือ สังขารโลก สัตวโลก และ…
บทความนี้ศึกษาคัมภิรวิทยาจีนปิทปนสารซึ่งเป็นผลงานของพระราชามังกรทองพม่าผู้มีวัตถุประสงค์ในการอธิบายเกี่ยวกับโลก 3 ได้แก่ สังขารโลก สัตวโลก และโอกาสโลก โดยมุ่งหวังให้ผู้อ่านเกิดความเลื่อมใสและทำความดี
พระธรรมกายและการเข้าถึงนิพพาน
26
พระธรรมกายและการเข้าถึงนิพพาน
…กายและตรงกันกับคัมภีร์ของเราจาตและนภิยาเดิมอื่นๆ ด้วยเช่นกัน (ภาพ) ประติมากรรมพระโพสสัตว์ ศิลปะชาญ พุทธศตวรรษที่ 12 บทที่ 1 ช่องรอยธรรมภายในคัมภีร์ภาษาคานธรีและภาษาสันสกฤต | 25
พระดำรัสเกี่ยวกับธรรมกายและรูปกายของพระพุทธองค์ที่สอดคล้องกับคำสอนในวิชาธรรมกาย แสดงให้เห็นว่าพระองค์ทรงมุ่งมั่นเพื่อประโยชน์ของผู้อื่นและเผยแผ่ธรรมะอย่างสม่ำเสมอ โดยในบทนี้ได้มีการพูดถึงการแสดงพระนิพ
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ
298
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ
…มแพร่หลาย ส่วนชิ้นส่วนคัมภีร์ในภาษาสันสกฤตที่พบบจาก เอเชียกลางมีอายุการคัดลอกมาอยู่ในรวบรวมในราวกลางพุทธศตวรรษที่ 11-14 ซึ่งนั้นว่า ไม่เก่าแก่นัก นักวิจารณ์จึงสันนิษฐานว่า น่าจะเป็นคัมภีร์สันสกฤตที่แปลกลับ มาจา…
พระสูตร 'ปรติยุตุปุน-สมาธิสุตร' ได้รับการศึกษาว่าเป็นหนึ่งในพระสูตรมายุยมาที่เก่าแก่ที่สุดเกี่ยวกับการทำสมาธิ โดยเขียนขึ้นในราว พ.ศ. 500 หรือก่อนหน้านั้น มีการแปลออกเป็นหลายภาษา เช่น จีน ทิเบต มองโกเล
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิชาการ
304
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิชาการ
…ิรชา สูตร100 สมาธิรชา สูตร เป็นคัมภีร์มหายานที่สันนิษฐานว่าเป็นของสายมายุมิกะที่เขียนขึ้นระหว่างกลางพุทธศตวรรษที่ 7-8 (คริสต์ศตวรรษที่ 2)101 พบตัวคัมภีร์ใบลาน 2 แห่งในแคว้นคันธาระ คือที่เมืองกีลิกติกและที่บามิย…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ โดยมุ่งเน้นที่ข้อคิดเกี่ยวกับการเข้าถึงสิ่งที่เห็นในกลางกายตามที่กล่าวในปรัชญุตันในสมาธิสูตร ชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมชาติของสิ่ง
คัมภีร์คิสิฏศาสนาในเอเชียกลาง
309
คัมภีร์คิสิฏศาสนาในเอเชียกลาง
…ต่สำเนาหลักที่นำมาศึกษานี้เขียนบนเปลือไม้เบิร์ช ด้วยตัวอักษรภูปะซึ่งเก่าแก่กว่าประเมินอายุได้ราวกลางพุทธศตวรรษที่ 11-13 ยามาเบะ (Yamabe 1999) มีความเห็นว่านิยามคิสิฏศาสนานี้แบ่งออกเป็นสองส่วนที่แตกต่างกันทั้งตั…
คัมภีร์นี้แสดงถึงนิยามของคิสิฏศาสนาในเอเชียกลางที่จารึกในภาษา สันสกฤต โดยแบ่งออกเป็นสองส่วนคือ วิธีปฏิบัติสมาธิและการเห็นในสมาธิ เนื้อหามีความหลากหลายและใช้วิธีการปฏิบัติที่แตกต่างจากคัมภีร์ในภูมิภาคอ
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
49
ธรรมธารา: นิกายทางพระพุทธศาสนา
…นปัจจุบัน ส่วนในแห่งหลักฐานทางโบราณคดี ยืนยันได้ว่าเรื่องราวชาดก (ในอรรถกถา) จำนวนหนึ่งเกิดขึ้นก่อน พุทธศตวรรษที่ 3 เพิ่มได้ใน พระมหาพงศ์ศักดิ์ ธนิษโย (2559: 168-193)
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับนิกายต่างๆ ในพระพุทธศาสนา ได้แก่ นิกายมูลสารสติวาม ธรรมคุปต์ มหาสกละ และมหาสิกขา โดยมีการกล่าวถึงรายละเอียดของพระวินัยในแต่ละนิกาย พร้อมเสนอหลักฐานจากคัมภีร์อันหลากหลายที่ใช้อ้
ประวัติและความสำคัญของพระธรรมในภาคเหนือไทย
94
ประวัติและความสำคัญของพระธรรมในภาคเหนือไทย
ในพุทธศตวรรษที่ ๑๙ เป็นต้นมา สังคมทางภาคเหนือของไทยได้รักพระธรรม คำสอนในพระพุทธศาสนาไว้ในลักษณะดังมีภี ในลานที่จ…
ตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 19 สังคมในภาคเหนือของไทยได้เริ่มยึดถือพระธรรมคำสอนในพระพุทธศาสนา ผ่านการจารึกในอักษรธรรมล้านนาใน…