หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ทิพย์โบราณ 1 ฉบับวิชาการ : หน้า 272/604

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ทิพย์โบราณ 1 ฉบับวิชาการ ในคัมภีร์มหาปริญญาฉบับแปลภาษาจีนโดยท่านธรรมเกษมในปลายพุทธศตวรรษที่ 10 มีข้อความบู๊งถึงการสั่งฟังพระธรรมภายในสมาธิด้วย ดังนี้76 恐怖之人身體戰動。專心聽身則恬悅。悲泣之人淚涙横流。 是則名馬身隨心。(T374 12: 504b2) คำแปล: ภายของผู้ที่มีความกลัวจะไปสู่สนามสงครามในขณะทายของผู้ที่ฟังธรรมภายในสมาธิจะมีความชื่นชมยินดีน้ำตาของผู้มีความเศร้าโศกจะไหลออกมา สิ่งนี้เราเรียกว่ากายดำเนินตามจิต แม้ข้อความที่กล่าวไว้ในมหาปริญญาราณสูตรฉบับนี้ จะได้กล่าวถึงวิธีการเจริญสมาธิโดยตรง แต่มาที่บอกว่าฟังธรรมภายในสมาธินั้นก็บ่งบอกอยู่ในตัวว่าเป็นประสบการณ์ภายในจากการเจริญภาวนา ความคล้ายคลึงกันดังกล่าวสนับสนุนการตีความที่ว่า ข้อความที่กล่าวไว้ในตอนต้นของคาถาที่ 16 ในสุวรรณภาคโศตมสุตม์นี้เป็นการถ่ายทอดประสบการณ์ภายในจากการปฏิบัติธรรมออกมา ซึ่งหากเป็นเช่นนั้นข้อความนี้อาจนับได้ว่าเป็น “ร่องรอยธรรมภายใน” ชิ้นหนึ่งที่กล่าวถึงการเข้าสู่ประสบการณ์ภายในอันเป็นสาแก่คล้ายคลึงกัน 76 นำมาจาก “ธรรมภายในคัมภีร์มหาปริญญาฉบับแปลภาษาจีน” (ชัยสิทธิ์ สุวรรณเวารกู 2557) 240 | ดร.ชนิดา จันทารศรีโล