พระสูตรรมหายานและการศึกษา : หน้า 269/604

พระสูตรรมหายานอื่น ๆ ซึ่งนำมาจะง่ายต่อการทำความเข้าใจมากกว่า และคงเป็นที่นิยมศึกษาน้อย because ปรากฏฎันฉบับคัมภีร์ภาษาสันสกฤตจากเนปาลถึง 4 ฉบับ และยังมีฉบับแปลเป็นภาษาจีน ภาษาทิเบต ภาษามองโกลา ภาษาญี่ปุ่น ฯลฯ (Uigur) ด้วย ซึ่งบางส่วนก็เคยตีพิมพ์เนื้อหาจากมาแล้ว ต้นฉบับที่พบในเอเชียกลางนี้เป็นฉบับครึ่ง ๆ 2 ชั้น เขียนบนกระดาษที่จูงใหม่กว่าคัมภีร์อื่น ๆ ในภาษาสันสกฤตแบบผสม ด้วยอักษรคลุปตะตัวตรง ประเมินอายุของคัมภีร์ราวกลางพุทธศตวรรษที่ 12-14 (Thomas 1916d: 109) ในคัมภีร์ที่พบ 2 ฉบับนั้น ชิ้นแรก เป็นเนื้อหาส่วนหมายเหตุ (colophon) ของบทที่ 5 ตามด้วย 9 คาถาแรกของบทที่ 6 ซึ่งประพันธ์เป็นฉบับอุปชาติ (Upajati) มีข้อCommentaryว่าเป็นตอนจบของบทที่ 5 ที่ชื่อว่า "ธิรานุวาที ธรณี" จากนั้นกล่าวนำเรื่องว่าพระสูตรนี้จะโชว์หลักการสุขตาอย่างรอบรู้ชัดเจนเพื่อให้เข้าใจง่าย กล่าวคือร่างกายว่าเป็นประตูจตุหมู่บ้านร้างที่เป็นที่อยู่ของหมู่โจรคืออินทรีย์ 6 ส่วนจิตนั้นเป็นประตูจตุหมู่บ้านที่ชัดสายไม่รู้จักอยู่ นิ่ง ชอบเล่นไปหาและผูกพันอยู่กับอายตนะทั้ง 6 เหมือนคนวิ่งพล่านไปในหมู่บ้านร้างนั้นและถูกโจรทั้ง 6 จับขังไว้ ส่วนชิ้นที่สอง มีเนื้อทางตรงกับคาถาสุดท้ายของบทที่ 15 ซึ่งเรียบเรียงเป็นอุปนทรีเชียนท์ ตามด้วยหมายเหตุของบทที่ 15 และอีก 6 คาถากว่า ๆ ในตอนต้นของบทที่ 16[74]