คัมภีร์คิสิฏศาสนาในเอเชียกลาง : หน้า 309/604

คัมภีร์ชุดนี้พบว่านิยามคิสิฏศาสนาในเอเชียกลาง พบหลายสำเนาซึ่งส่วนใหญ่ขาดวินิ มีเนื้อหาไมสมบูรณ์ ทั้งหมดจารึกในภาษาสันสกฤต ส่วนใหญ่เขียนบนกระดาษอัฏฐพราหมีแบบที่ใช้ในท้องถิ่นเอเชียกลาง แต่สำเนาหลักที่นำมาศึกษานี้เขียนบนเปลือไม้เบิร์ช ด้วยตัวอักษรภูปะซึ่งเก่าแก่กว่าประเมินอายุได้ราวกลางพุทธศตวรรษที่ 11-13 ยามาเบะ (Yamabe 1999) มีความเห็นว่านิยามคิสิฏศาสนานี้แบ่งออกเป็นสองส่วนที่แตกต่างกันทั้งตัวศัพท์และเนื้อหา ส่วนแรกกล่าวถึงหลักฐานอธิบายวิธีควิธีการปฏิบัติสมาธิวา ในรูปแบบการอธิบายเชิงจริยธรรม ส่วนที่สองกล่าวถึงคำอธิบายลักษณะการเห็นในสมาธิที่หลาย เนื้อหาของคัมภีร์กล่าวถึงการปฏิบัติธรรมหลายแบบ คละกันกับที่พบในพระไตรปิฎก วัชทะธรรมะ และในคัมภีร์ปฏิบัติธรรมอื่นๆ ได้แก่ อสุภภูวนา อานาปานสติ กายคตาสติ มรณัสสติ การพิจารณาขันธ์ ธาตุ อายตนะ ปฏิจจสมุปบาท อัปปัญญา และอสุติสติ ฯลฯ แต่สิ่งที่แตกต่างกันคือมีการแสดงรายละเอียดบางอย่างเพิ่มเติมในวิธีการและประสบการณ์ในการปฏิบัติท่านนอกจากคัมภีร์ประเภทคู่มือปฏิบัติธรรมที่พบในเอเชียอาคเนย์และศรีลังกา วิธีปฏิบัติและประสบการณ์ที่แสดงไว้ nginxซึ่งสิ่งที่คล้ายคลึงและที่แตกต่างจากที่คนไทยคุ้นเคยและเวลาเล่าวิธีที่เห็นในสมาธิก็มักจะมีความเป็นเชิงปรัชญาไปด้วยเสมอ คัมภีร์นี้เป็นเนื้อหาที่ศึกษายากเพราะนอกจากเนื้อความจะขาดวินัยไมะติดต่อนแล้ว ภาษาที่ใช้ก็ไม่ใช่ภาษาทั่วไปอีกด้วย เหมือนเป็นภาษาที่พยายามสื่อภาพที่เห็นจากประสบการณ์ภายในออกมาให้เป็นรูปธรรม จึงเป็นคัมภีร์ที่น่าสนใจที่จะศึกษให้ครบท้วน