ภิกษุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 17 / 487

…ู้เองโดยชอบ แล้วสอนผู้อื่นให้รู้ตาม, ศาสดาเอก พุทธบริษัท ของโลก ผู้นับถือพระพุทธศาสนามี ๔ จำพวก คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา พุทธุปบาทกาล กาลเป็นที่อุบัติของพระพุทธเจ้า, เวลาที่มีพระพุทธเจ้า อุบัติขึ้…

พจนานุกรมนี้รวมคำศัพท์สำคัญในพระพุทธศาสนา เช่น พยาบาทวิตก, พระพุทธเจ้า, พุทธบริษัท และอื่นๆ พร้อมคำอธิบายที่ช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจหลักธรรมและการปฏิบัติในชีวิตประจำวัน เนื้อหามุ่งเน้นการทำความเข้าใจในวิธ

…นดิน พระราชเทวี นโร นารี คน (ชาย - หญิง) ปริพฺพาชโก ปริพฺพาชิกา นักบวช (ชาย - หญิง) ภิกฺขุ ภิกฺขุนี ภิกษุ, ภิกษุณี ภวํ โภคี ผู้เจริญ มนุสฺโส มนุสฺสี ยกโข ยกขินี ยุวา ยุวดี ราชา ราชน มนุษย์ (ชาย - หญิง) ยัก…

ในการศึกษาไวยากรณ์บาลี วจีวิภาคที่ ๒ จะเน้นไปที่นามและอัพพยศัพท์ ในระหว่างการศึกษา เนื้อหาได้กล่าวถึงการใช้คำที่แบ่งออกเป็นหมวดหมู่ต่าง ๆ เช่น ชายหนุ่ม หญิงสาว, พระเถระ พระเถรี, และอื่น ๆ รวมถึงการตีค

…ภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 43 ศัพท์ที่เป็น อุ การันต์ เช่นนี้ แจกเหมือน ครุ เกตุ ธง ภิกฺขุ ภิกษุ ชนต ปสุ สัตว์เกิด ริปุ ขาศก สัตว์ของเลี้ยง สตตุ ศัตรู พนธุ พวกพ้อง เสตุ สะพาน พพพุ เสือปลา, แมว เหต…

ในส่วนนี้ของบาลีไวยากรณ์จะกล่าวถึงศัพท์ที่เป็นอุ การันต์ เช่น ครุ, เกตุ, ธง และภิกษุ โดยมีการแจกจ่ายและอธิบายการใช้คำต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมีการเปลี่ยนวิภัตติของคำที่มีอาการต่าง ๆ พร้อมกา…

…กรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์ - หน้าที่ 98 เหล่านั้น ภทนเตติ เต ภิกขู ภควโต (วจน์] ปจฺจสุโสส. ภิกษุ ท. ฟังตอบแล้ว ซึ่งคำ] แห่งพระผู้มีพระภาคเจ้า ว่า ภทันเต ดังนี้" ในภาษาของเราท่านบัญญัติให้แปลว่า "ข…

เนื้อหาในหัวข้อ 'บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒ นามและอัพพยศัพท์' กล่าวถึงการใช้คำในภาษาบาลี โดยมีการอธิบายความหมายและการใช้คำที่เหมาะสม เมื่อพูดกับผู้มีสถานะสูงกว่า เช่น 'ภทันเต' ที่แปลว่า 'ข้าแต่ท่านผู้

…รณะรรมสูตร ในทสกนิบาตรอังคุตตรนิกายว่า ปูน จปร ภิกฺขเว ภิกขุ พหุสุสุโต โหติ สุตธโร สุตสนนิจโย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ข้อธรรมบรรยายที่จะพึงกล่าวยังมีอีก ภิกษุเป็นพหุสูต มีธรรมได้สดับแล้ว มาก เป็นผู้ทรงธรรมที่ส…

…ะพฤติตนตามธรรมที่เป็นที่พึ่งสำหรับผู้อื่น โดยมีการยกย่องพหุสุต ได้แก่ พระอานนท์ ว่าเป็นสุดยอดในบรรดาภิกษุที่มีความรู้เกี่ยวกับธรรม โดยพระพุทธเจ้าทรงโปรดให้บูชาภิกษุพหุสูตรเป็นวิธีการบูชาพระธรรมรัตนะ สำหรับ…

…วย พลวัฑฒนธรรม ธรรมเป็นเครื่องเจริญพละคือ กำลัง ในจักกวัตตสูตร พระพุทธเจ้าตรัส พลวัฑฒนธรรม ไว้สำหรับภิกษุว่า กิญฺจ ภิกฺขเว ภิกขุโน พลสุม เป็นต้น แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ในเรื่องพละของภิกษุมีอธิบายอ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชในด้านโภควัฑฒนธรรมซึ่งมีพระมหากรุณาธิคุณต่อประชาชนและประเทศชาติ โดยมีการอธิบายถึงพละกำลังทั้ง 5 ประการที่เกี่ยวข้องกับการปกครองและการดำรงอยู่

๑๕๙ สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงท่องเที่ยวไปในโคจร (ที่เที่ยว) ซึ่งเป็นวิสัยอันสืบมา จากบิดาของตนจักเจริญด้วยอ…

เนื้อหากล่าวถึงการเจริญอิทธิบาท ๔ ประการ ซึ่งรวมถึง ฉันทะ (ความพอใจ), วิริยะ (ความเพียร), จิตตะ (ความตั้งใจ) และ วิมังสา (การพิจารณา) ที่ช่วยนำไปสู่ความสำเร็จในชีวิตตามธรรมวินัย นอกจากนี้ยังได้มีการกล

…มเป็นหมู่ใหญ่ที่ไพบูลย์คือจำนวนมากตราบเท่าที่สงฆ์ ยังไม่ถึงความเป็นหมู่ใหญ่ด้วยลาภอัน เลิศ จริงอยู่ ภิกษุ ๕๐๐ รูปเหล่านี้อย่างต่ำเป็นโสดาบัน ต่อมา เมื่อมีภิกษุประพฤติไม่ดีไม่งามขึ้น เรียกว่าได้มีอาสวัฏฐานิ…

บทความนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของสิกขาบทในพระพุทธศาสนา ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทเพื่อรักษาเอกลักษณ์และความเป็นระเบียบของสงฆ์ โดยมีการแสดงปาฏิโมกข์ให้กับสาวกและการบัญญัติศีลสำหรับคฤหัสถ์เพื่อให้พ

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ២៨ព ขอให้ตรัสบอกว่าใครเป็นพหุสุต, รับสั่งให้ถามภิกษุสงฆ์, พราหมณ์เข้าไปหาภิกษุสงฆ์ไต่ถาม ทราบความว่า พระอานนท์เถรเจ้าเป็นยอดพหุสสุดในสาวกนิกร ก็บูชาพระเ…

เนื้อหาในบทความนี้พูดถึงบทบาทของพระอานนท์เถรเจ้าในพระพุทธศาสนา เขามีคุณสมบัติเป็นพหุสุตหรือผู้รู้มาก และได้รับความเคารพจากสัมพันธวงศ์และผู้คนทั่วไป พระองค์มีบทบาทสำคัญในการทำสังคายนาพระธรรมหลังจากพระศ

…้พระพุทธบิดาได้ทรงทัศนาการ การใช้คนไม่เหมาะเป็นเหตุไม่สำเร็จแห่งกิจฉะนี้ เรื่องสาธก ครั้งอโศกรัชกาล ภิกษุ พระเจ้าอโศกยังไม่แจ้งเหตุ ลางคราวหาเป็นแต่เพียงไม่ได้ผลอันดีเท่านั้นไม่ ให้เกิดโทษตรงกันข้าม ความว่…

บทความนี้สำรวจประวัติและเหตุการณ์สำคัญที่เกี่ยวข้องกับสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ และการดำเนินการที่นำไปสู่การเพาะบ่มพระสงฆ์ในศาสนาพุทธ โดยมีการพิจารณาความสำคัญของการเลือกบุคคลที่เหมาะสมในกิจกรรมต่าง ๆ เช่

…สู่ต้นไม้ใด ต้นไม้ นั้น ชื่อว่ามีเครือวัลย์ขึ้นแล้ว က ๖ ๔ ๕ สมฺปตฺตา ภิกขู ย โส สมฺปตฺตภิกขุ อาวาโส ภิกษุ ท. 0 ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๒ ถึงพร้อมแล้ว ซึ่งอาวาสใด อาวาส นั้น ชื่อว่ามีภิกษุถึงพร้อมแล้ว 0 အ ๖ ๔ ๕ ตติยาพหุพ…

เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับการศึกษาไวยกรณ์บาลี เช่น วจีวิภาค สมาส และประเภทต่างๆ ของพหุพพิหิ ที่มีการอธิบายถึงการใช้ทุติยาพหุพพิหิ และตติยาพหุพพิหิ ในการวิเคราะห์บทต่างๆ พร้อมตัวอย่างเพื่อความเข้าใจที่ช

…้นไม้ นั้น ชื่อว่ามีผลหล่นแล้ว ๖ ๔ ๕ วีโต ราโค ยสฺมา โส วีตราโค ภิกขุ ราคะ ไปปราศแล้ว ها ๔ ๕ ๖ ๒ จากภิกษุใด ภิกษุ นั้น ชื่อว่ามีราคะไปปราศแล้ว." ๖ ๔ ๕

เนื้อหาที่นำเสนอเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ ที่รวมถึงวจีวิภาค สมาส และตัทธิต เช่น กตทัณฑกมุโม, ความสังเวช รวมถึงการวิเคราะห์บทสมาสต่างๆ อย่างละเอียดเพื่อความเข้าใจที่ลึกซึ้งในภาษา และการตีความที่เกี่ยวข้องศึ

…่าวแล้ว อย่างนี้ :- บอกปัจจุบันนกาล. ๑. วตฺตมานา ๑) ปัจจุบันแท้ แปลว่า "อยู่ อุ. ภิกฺขุ ธมฺม เทเสติ ภิกษุ แสดงอยู่ ซึ่งธรรม ด ๒ အာ 0 ๒) ใกล้อดีต แปลว่า 'ย่อม' ๒ อุ. กุโต นุ ตว์ อาคารสิ ? ท่าน ย่อมมา แต่ที่…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการจัดแบ่งกาลทั้งสาม ได้แก่ อดีต ปัจจุบัน และอนาคต โดยเฉพาะการแยกปัจจุบันออกเป็น ๓ ชนิด และอดีตออกเป็น ๓ ชนิด การอธิบายนี้มีความสำคัญในการศึกษาและเข้าใจถึงวิธีการใช้ในภาษาบาลี อี

…สนธิ (๑๕) ศัพท์ที่ประกอบด้วยปัจจัยนี้ บางศัพท์ก็ใช้เป็นกิริยากิตก์บ้าง อุ. เต จ ภิกขู คารยุหา อนึ่ง ภิกษุ ท. เหล่านั้น อันท่านจึงติเตียน (๑๓๗) วิเคราะห์ในกิตกิจจุปัจจัย อ. ปฏิ & ภิชฺชติ-ติ ปฏิสมฺภิทา. ปัญญ…

ศึกษาละเอียดเกี่ยวกับโครงสร้างและการใช้ศัพท์ในภาษาบาลี โดยเฉพาะในหัวข้ออาขยาตและกิตก์ โดยจะวิเคราะห์การใช้ภาษาจากประโยคต่างๆ ที่แสดงให้เห็นถึงความหมายและการเปลี่ยนแปลงของคำในบริบทต่างๆ เช่น การให้ การ

…ิภัตติและวจนะอันใด กิริยากิตก์ก็เป็นวิภัตติและวจนะอันนั้นตาม อย่างนี้ :- ภิกฺขุ คามิ ปิณฺฑาย ปวิฏโฐ ภิกษุ เข้าไปแล้ว สู่บ้าน 0 ๒ ๓ ๔ ม เพื่อก้อนข้าว. 0 ๔ ๒ ด เยเกจิ พุทฺธ์ สรณ์ คตา เส [ชน ท.] เหล่าใดเหล่าห…

บทเรียนนี้เกี่ยวกับวิภัตติแห่งกิริยากิตก์ที่ไม่มีการแบ่งประเภทตรงข้ามกับวิภัตติอาขยาต และคำอธิบายเกี่ยวกับการแบ่งกาลเป็นสองประเภท ได้แก่ ปัจจุบันและอดีต โดยปัจจุบันยังแบ่งได้อีกเป็นปัจจุบันแท้และปัจจุ

…ิริยาศัพท์, เพราะฉะนั้น ในที่นี้ จักสำแดงแต่อุทาหรณ์เท่านั้น ๑) กัตตุวาจก, ภิกขุ คาม ปิณฑาย ปวิฏโฐ. ภิกษุ ด ๒ က ๔ เข้าไปแล้ว สู่บ้าน เพื่อก้อนข้าว ด ๔ ๒ က ๒) กัมมวาจก. อธิคโต โข มยา - ย์ ธมฺโม, ธรรม อันนี้…

ในภาคที่ ๒ ของบาลีไวยากรณ์นี้ ซึงพระผู้มีพระภาคเจ้าได้กล่าวถึงวาจกซึ่งจัดเป็น ๕ อย่าง โดยมีความเชื่อมโยงกับธาตุอาขยาต มีการอธิบายถึงประเภทต่างๆ ของวาจก รวมถึงตัวอย่างเพื่อแสดงให้เห็นถึงการประยุกต์ใช้ง

… ตายแล้ว ๑๔๖. ต้นไม้ ท. งอกขึ้นแล้ว ในสวน แห่งพระราชา ๑๔๓. นางสาวน้อย ไปแล้ว สู่ตระกูล แห่งตัว ๑๔๔. ภิกษุ ท. นั่งแล้ว ในวิหาร ใหญ่ ๑๔๕. คน นอนแล้ว ในศาลา สูง ใกล้บ้าน ๑๕๐. พระจันทร์ ขึ้นไปแล้ว ในฟ้า ในกลาง…

เนื้อหาในอุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ แสดงถึงเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นในราชสำนักและธรรมชาติ เช่น การเกิดขึ้นของดอกบัวในน้ำ การออกเดินทางของพระราชาและขุนนาง การหายไปของจีวรและการตายของลูกหญิงเศรษฐี ในบทนี้

…๑ เกิดขึ้นแล้ว ในโลก ๑๖๗. สาวก ท. ใหญ่ ของพระผู้มีพระภาค ๘๐ ๑๖๘. รัตนะ ท. ของจักรพรรดิ ๒ อย่าง ๑๖๔. ภิกษุ เข้าไปแล้ว สู่บ้าน ท. ๕ เพื่อก้อนข้าว ๑๓๐. วัน ท. ๒๕ ล่วงไปแล้ว ๑๗๑. กิ่งไม้ ท. 4 หักแล้ว จากต้นไม้…

…หันต์และสาวกพระผู้มีพระภาค รวมถึงตัวอย่างประโยคและการแปลที่ผู้เรียนต้องทำ เช่น การอธิบายเรื่องราวของภิกษุและเหตุต่างๆ ที่เกิดขึ้นในตอนนั้น ข้อความดังกล่าวยังแสดงให้เห็นถึงคำศัพท์และการเปรียบเทียบการใช้ภาษา…

… ท. แห่งมัน เต็มแล้ว ในตุ่ม ๑๙๔. ธิดา แห่งเศรษฐี เกิดแล้ว, เขา ยินดีแล้ว ๑๕๕, เรือ ไปแล้ว ในแม่น้ำ, ภิกษุ ท. 4 นั่งแล้ว ในเรือนั้น ๑๕๖. ศิษย์ ท. เข้าไปใกล้แล้ว ซึ่งอาจารย์, โอวาท อันท่าน ให้ แล้ว แก่เขา ท.…

…ข้องกับอุภัยพากยปริวัตน์ ซึ่งครอบคลุมถึงการใช้สัพพนามและวิภัตติอย่างถูกต้อง พร้อมตัวอย่างเช่น การใช้ภิกษุในประโยคต่างๆ และการเปรียบเทียบระหว่างบุรุษต่างๆ การนำเสนอการใช้ฐานะต่างๆ ของบุคคลในบริบททางศาสนาและ…

… ธรรมนี้ อันพระศาสดา ของเรา ท. แสดงแล้ว ๒๒๓. น้ำเต็มแล้ว ในเรือ นั่น ๒๒๔. ใคร นอนแล้ว ในห้อง โน้น ? ภิกษุ ใหม่ องค์หนึ่ง ๒๒๕. กระบือนี้ คุ, คน ท. มาก อันมัน ขวิด (ประหาร) แล้ว

ในเนื้อหานี้ได้มีการนำเสนอคำสอนของพระผู้มีพระภาคที่แผ่ไปในโลกและการปรินิพพานของพระองค์ พร้อมบทสนทนาที่สื่อถึงการบวชและการเดินทางของบุคคลในเรื่องราวต่างๆ รวมถึงการอ้างถึงดอกไม้และธรรมที่แสดงโดยพระศาสดา