บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ : หน้า 5/65

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 154 ว่าอดีตกาล ๑, กาลยังไม่มาถึง เรียกว่าอนาคตกาล ๑. กาลทั้ง ๓ นั้น แบ่งให้ละเอียดออกอีก ปัจจุบันกาลจัด เป็น ๓ คือ ปัจจุบันแท้ ๑. ปัจจุบันใกล้อดีต ๑, ปัจจุบันใกล้ อนาคต ๑. อดีตกาลจัดเป็น ๓ เหมือนกัน คือ ล่วงแล้วไม่มีกำหนด ๑, ล่วงแล้ววานนี้ ๑, ล่วงแล้ววันนี้ ๑. อนาคตกาล จัดเป็น ๒ คือ อนาคตของปัจจุบัน ๑, อนาคตของอดีต ๑. กาลที่กล่าวโดยย่อหรือ พิสดารนี้ ในเวลาพูดหรือแต่งหนังสือ อ่านหนังสือ ต้องหมายรู้ด้วย วิภัตติ ๘ หมู่ที่กล่าวแล้ว อย่างนี้ :- บอกปัจจุบันนกาล. ๑. วตฺตมานา ๑) ปัจจุบันแท้ แปลว่า "อยู่ อุ. ภิกฺขุ ธมฺม เทเสติ ภิกษุ แสดงอยู่ ซึ่งธรรม ด ๒ အာ 0 ๒) ใกล้อดีต แปลว่า 'ย่อม' ๒ อุ. กุโต นุ ตว์ อาคารสิ ? ท่าน ย่อมมา แต่ที่ไหนหนอ ? ๒ ๓ ๒ အ ๓) ใกล้อนาคต แปลว่า 'จะ' อุ. กี กโรมิ ? [ข้า] จะทำ ซึ่งอะไร ? 0 ๒ ๒