มูลเหตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 5 / 5

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 269 อภิญฺญานิทเทโส อสงฺเขยยานิ เอโก มหากปุโป โหติ ฯ เอว วาเตน วินาโส จ สณฺฐหนญฺจ เวทิตพฺพิ ฯ การณา เอว์ โลโก วินสตีติ ฯ อกุศลมูลการณา

…วามเข้าใจในรูปแบบต่างๆ การวิเคราะห์นี้เน้นไปที่หลักการทางธรรมและการประยุกต์ในชีวิตประจำวัน การเข้าใจมูลเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาของมนุษย์นั้นสำคัญ เพื่อให้สามารถนำเสนอกลยุทธ์ในการขจัดภัยพิบัติและปัญหาด้วยการเรีย…

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 121 กมฺมฎฐานคฺคหณนิทเทโส ตุลาธารปพฺพตวิหาเร สพฺพปริยตฺติโก มหาธมฺมรกฺขิตตฺเถโร นาม ปฏิวสติ ตสฺส สนฺติก คจฺฉาติฯ สาธุ ภนฺเตติ เถร วันทิต

…คำสอนเกี่ยวกับการทำสมาธิและการปฏิบัติตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา โดยมีการบอกถึงการสนทนาของพระเถระที่นำมูลเหตุการทำกรรมฐานมาใช้ในการปฏิบัติธรรมเพื่อไปสู่การตรัสรู้ในพระเสรีภาพในด้านต่างๆ ภายในบทกล่าวถึงการสนทนา…

…ารีบุตร ในสาเหตุที่พระสารีบุตรไม่ทักทายตนแล้ว ถือเอาข้อที่ชายสังฆาฏิพระสารีบุตรถูกตัวหน่อยหนึ่ง เป็นมูลเหตุ มากราบทูลฟ้องใส่ความว่า พระสารีบุตรแกล้วเดินกระทบตนแล้วไม่ขอขมา พระองค์แลใคร ๆ โดยมากก็ย่อมทราบได้ด…

บทความนี้กล่าวถึงการบัญญัติสิกขาบทโดยสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ซึ่งทรงมีวิธีการและหลักในการตัดสินใจที่ชัดเจน โดยมีการประชุมภิกษุเพื่อให้เกิดความเป็นธรรม นอกจากนี้ยังมีการอิงกฎหมายบ้านเมืองเพื่อป้องกันไม่

…มปัจจัยมีและได้ช่องเมื่อใด ก็ย่อมให้ผลเมื่อนั้น กุศลกรรมย่อมให้ผลเป็นที่ปรารถนารักใครพึงใจ เป็นไปตามมูลเหตุความหยั่ง รู้กรรมคาดหน้าว่าเป็นมูลเหตุให้ผลแก่ผู้ทำเช่นนั้น ๆ อนุวัตรตามมูลเหตุแลล้วและเชื่อลง เหมือ…

บทความนี้สำรวจความเชื่อในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับกรรมและผลของกรรม โดยกล่าวถึงความเชื่อ ๔ ประการ คือ กัมมสัทธา เชื่อกรรม, วิปากสัทธา เชื่อผลแห่งกรรม, และกัมมัสสกตาสัทธา เชื่อความที่สัตว์มีกรรมเป็นของตน นอ

…ยฐานเป็นเหตุ คือเป็นปัจจัยโดยความเป็นเหตุฯ พึงทราบสันนิษฐานว่า ธรรมเป็น เครื่องค้ำจุน โดยอรรถว่าเป็นมูลเหตุ ชื่อว่าเหตุปัจจัย โดยสังเขปว่า (ธรรม) เป็นเหตุ โดยอรรถว่าเป็นมูล เป็นปัจจัย โดยอรรถว่า เป็นเครื่องค…

เนื้อหานี้ว่าด้วยการศึกษาเหตุปัจจัยภายใต้ข้อคิดในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายสิ่งที่เป็นเหตุและปัจจัย โดยเฉพาะธรรมทั้ง 5 ที่เป็นเครื่องค้ำจุนแก่รูปและนามธรรมในปวัติกาล รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับอารัมมณ

…ว่าส่วนหนึ่งแห่งภพ ท่านกล่าวไว้ เพราะแม้กรรมภพก็จะกล่าวด้วย ภวศัพท์ฯ ท่านอาจารย์ทำในใจว่า อวิชชาเป็นมูลเหตุแก่ส่วนสุดเบื้องต้น ตัณหาเป็นมูลเหตุแก่ส่วนสุดเบื้องปลาย จึงกล่าวว่า อวิชชาตณฺหาวเสน เทว มูลานิ ดังน…

…ุสังเขปซึ่งเป็นเจตนาที่มีความสำคัญต่อการปฏิสนธิและการเข้าใจธรรม ในการอธิบายถึงอวิชชาและตัณหาซึ่งเป็นมูลเหตุของการเกิดภพต่าง ๆ โดยการทราบถึงธรรมที่เปลี่ยนแปลงไปในปัจจุบันและอนาคต ผ่านแนวคิดในอภิธัมมัตถสังคหบา…

… จิตนั้นนั่นแลเป็นจุติจิต แล้วก็ดับไป " ฯ อธิบาย ว่า "ปฏิสนธิจิตเป็นต้น ย่อมหมุนเวียนสืบไป จนกระทั่งมูลเหตุของ วัฏฏะขาดสิ้น "ฯ [อธิบายความในพระคาถา] 0 ประกอบความว่า "ปฏิสนธิจิต ๑ ภวังคจิต ๑ วิถีจิต ๑ จุติจิต…

ในบทนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ของจิตต่าง ๆ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยชี้ให้เห็นว่าจิตนั้นมีลักษณะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่เชื่อมโยงกันระหว่างปฏิสนธิจิต ภวังคจิต และวิถีจิต เพื่อให้เข้าใจถึงการหมุนเวียนของจิตอ

ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 117 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 118 นุภวนลักขณ์ ทุกข์ ฯ สภาวโต ปริกปปโต วา อิฏฐานุภวนลักขณ์ โสมนสส์ ฯ ตถา อนิฏฐานุภ

บทความนี้กล่าวถึงอภิธรมตฺถสังคหฎีกาซึ่งแบ่งแยกมูลเหตุของทุกข์และสุข อธิบายลักษณะของทุกข์และสุขภายในหลักอภิธรรมและการแยกการเกิดขึ้นของแต่ละส่วน ว่าด้วยการ…

… ในปัจฉากานนี้ อวิชา พระผู้มีพระ- ภาคอัญชาตร์ใบนี้เป็นต้น แม้อวิชาเป็นสิ่งไม่มีเหตุ (แต่) เป็นตัว มูลเหตุของโลก ดังปกติ (ประกอบ) ของพวกปกิ้ววัดด้วยหรือ? แก่ ว่า อวิชาเป็นสิ่งไม่มีเหตุหมายได้ เพราะเหตุของอ…

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอวิชาที่เป็นมูลเหตุของโลกในพระบาลี โดยยกคำสอนจากพระผู้มีพระภาคอัญชาตร์ใบ ซึ่งอธิบายว่าอวิชาเป็นสิ่งที่ไม่มีเหตุ แต่กลับ…

…พระสารีบุตรเถรเจ้า เขาถูกแผ่นดินสูบ พระเถระไม่ได้ยินดีให้นันทกยักษ์ถูกแผ่นดิน สูบเลย เพราะท่านได้ตัดมูลเหตุที่ก่อให้เกิดความยินดียินร้ายแล้ว ถึงจะมีผู้ทําลายชีวิตของท่าน ท่านก็ไม่โกรธ แต่ที่นันทกยักษ์ถูก แผ่…

ธรระพี ประชเสนอว่ามนุษย์ทุกคนไม่ต้องการให้โรคเกิดขึ้นในร่างกาย แต่เป็นผลมาจากบาปอกุศลที่ทำไว้ในอดีต ทั้งนี้การบูชาพระพุทธเจ้ายังมีอานิสงส์และผลที่ไม่เป็นหมัน เช่นเดียวกับกุศลกรรมที่แรงกล้า ดังแสดงให้เ

…ที่พระพุทธองค์ประทับอยู่ที่พระเชตวัน มหาวิหาร ท้าวสักกเทวราชซึ่งเป็นจอมเทพในสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ *มก. มูลเหตุเกิดมงคลปัญหา อรรถกถามงคลสูตร เล่มที่ ๓๙ หน้า ๑๖๓

ในชีวิตของเรา การบำเพ็ญบุญเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยส่งเสริมให้เราบรรลุวัตถุประสงค์ในการเกิดมาเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงความสำคัญของการทำบุญทั้งจากการบำเพ็ญทาน รักษาศีล และเจริญภา

…ย์ บรรพชาให้แก่ราหุลกุมาร ซึ่ง ถือว่าเป็นสามเณรรูปแรกในพระพุทธศาสนา พระบรมศาสดา ทรงปรารภพระกุมารเป็นมูลเหตุ จึงอนุญาตภิกษุทั้งหลายว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ตถาคตอนุญาตการบวชกุลบุตรเป็นสามเณร ด้วยไตรสรณคมน์ ภิ…

ราหุลกุมารตามเสด็จพระพุทธเจ้าพร้อมกับขอทรัพย์มรดกจากพระองค์ แต่พระองค์ได้ปฏิเสธและมอบอริยทรัพย์แทน ซึ่งเป็นทรัพย์ทางจิตใจที่จะช่วยให้ข้ามพ้นวัฏสงสาร โดยพระพุทธองค์ได้ให้พระสารีบุตรบวชให้ราหุลกุมารเป็น

ธรรมะเพื่อประช โทษของความประมาท ១១៩ จึงคงไม่เกิดประโยชน์ แต่หากเราถวายพระเถระผู้เป็นเนื้อนา บุญอันเลิศ ผลบุญคงจะบังเกิดเป็นเสบียงในภพชาติเบื้องหน้า บ้าง แล้วก็น้อมอาหารและน้ำเข้าไปถวายพระเถระด้วยความ

…และความคิดในชีวิต หนึ่งเหตุการณ์นี้ยังทำให้มหาชนได้เห็นความอัศจรรย์ใจจากการวางปัจจัยทางธรรมและชีวิต มูลเหตุแห่งการสั่งสมบุญที่สำคัญจากการปฏิบัติตนให้ถูกต้อง

…ๆ เพราะว่า ต้องจัดหมวด หมู่ของศีล ๒๒๗ ข้อ ให้ตรงกับศีล ต้องจัดลำดับความเป็นมาของ อาบัติ เริ่มตั้งแต่มูลเหตุที่จะทำให้เกิด อาบัติแตกแขนง มีความเป็นมาอย่างไร ๑๐ จึงมาเป็นศีล หรือมาเป็นอาบัติได้ กว่าจะสรุปได้ก็…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาและการรักษาพระไตรปิฎกที่เน้นความสำคัญของการจัดหมวดหมู่และการจำให้แม่นยำ เพื่อการใช้งานที่ถูกต้อง รวมถึงการรักษาอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องและการนำไปปฏิบัติในชีวิตประจำวัน. นอกจากนี้ยั

…เพราะอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขาร ภิกษุทั้งหลาย ความจริงแท้ ความไม่คลาดเคลื่อน ความไม่เป็นอย่างอื่น มูลเหตุอันแน่นอนในธาตุอันนั้น ดังพรรณนามาฉะนี้แล เราเรียกว่า ปฏิจจสมุปบาท” ตามธรรม จากพุทธดำรัสนี้สรุปได้ว่…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสถึงความเกี่ยวข้องและผลที่เกิดจากธรรมต่างๆ ที่อาศัยกันเพื่อก่อให้เกิดทุกข์ โดยอธิบายถึงปฏิจจสมุปบาทซึ่งมีชื่อเรียกอื่นๆ และบทบาทของอวิชชาในปัญหาความทุกข์ รวมถึงการดับทุกข์ซึ่ง

…วยเพลิงแห่งโทสะ ริษยา พยาบาท เป็นต้น ตัณหาทั้ง 3 แบบนี้ เป็นบ่อเกิดแห่งความทุกข์ส่วนตัวบุคคล และเป็นมูลเหตุของ อาชญากรรมและภัยต่าง ๆ ในสังคมมากมาย นอกจากทุกข์ในปัจจุบันแล้ว ตัณหายังเป็นสาเหตุ ให้บุคคลต้องท่อ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับสมุทัยอริยสัจ ซึ่งหมายถึงเหตุแห่งทุกข์ โดยเฉพาะความเข้าใจในตัณหาที่มี 3 ประเภท ได้แก่ กามตัณหา (ความอยากในกามคุณ), ภวตัณหา (ความอยากเป็น), และ วิภวตัณหา (ความอยากไม่เป็น) ซึ่งล

…ข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงสภาพชีวิตที่กำลังเวียนว่ายตายเกิด ในสังสารวัฏ จึงควรที่จะศึกษาและทำความเข้าใจถึงมูลเหตุแห่งสังสารวัฏ คือ กิเลสก่อนในเบื้องต้น ให้รู้จักหน้าตา สภาพการบังคับ และการส่งผลว่ามีลักษณะเป็นเช่นไ…

…ังไม่รู้วิถีทางหลุดพ้นจากสังสารวัฏ ชีวิตก็จะวนเวียนอยู่ในสภาวะนี้เรื่อยไป การศึกษาและทำความเข้าใจถึงมูลเหตุแห่งกิเลสจึงเป็นสิ่งสำคัญ ทั้งยังชี้ให้เห็นถึงวงจรแห่งการกระทำ และผลกรรมที่ตามมา อย่างที่กล่าวไว้ในพ…

…ทางเพื่อให้เห็นและเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงสภาพชีวิตที่กำลังเวียนว่าย จึงควรที่จะศึกษาและทำความเข้าใจถึงมูลเหตุแห่งสังสารวัฏ คือ กิเลส ตายเกิดในสังสารวัฏ ก่อนในเบื้องต้น ให้รู้จักหน้าตา สภาพการบังคับ และการส่งผล…

บทนี้กล่าวถึงวงจรชีวิตที่สรรพสัตว์ต้องเวียนว่ายตายเกิด เนื่องจากยังมี 'กิเลส' ที่บังคับให้ทำกรรม ส่งผลให้ต้องประสบวิบากต่างๆ บทเรียนจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เน้นถึงบทบาทของใจในการกระทำ โดยใจเป็นหัวหน้

…ามนัยที่ 2 อุปมาดัง “จักร” ที่ประกอบมาจาก “ปฏิจจสมุปบาท” คือมี “อวิชชา” เปรียบได้กับ “ดุม” เพราะเป็นมูลเหตุ “ชราและมรณะ” เปรียบได้กับ “กง” เพราะ เป็นที่สุด ส่วนธรรมอีก 10 ข้อที่เหลือในปฏิจจสมุปบาท เปรียบได้ก…

บทความนี้กล่าวถึงการตีความคำว่า "พระอรหันต์" และนัยความต่างๆ ของการหักกำจักรในแง่ของกิเลสและสังสาร โดยแบ่งออกเป็นหลายนัย เช่น นัยเกี่ยวกับกิเลส ความเพียร และอวิชชา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงหักกิเลสด้วยปั

…้ไม่ขาดสายแห่งพระบวรพุทธศาสนาก็ดี เมื่อได้ระลึกถึงความเป็นมาโดยลำดับ ตามกาลเวลาอัน ยาวนานแล้ว จะเป็นมูลเหตุประการหนึ่ง ที่ชวนให้เกิด ความปลื้มปีติอย่างเอิบอาบซาบซ่านยิ่ง ของมวลพุทธ บริษัทในยุคปัจจุบันในการที…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของพระบวรพุทธศาสนาและการต่อเนื่องของศาสนธรรมที่สืบทอดมายาวนาน ทำให้เกิดความภาคภูมิใจในมวลพุทธบริษัทในปัจจุบัน ซึ่งถือเป็นบุญกุศลที่วิเศษ โดยเน้นถึงการเกิดขึ้นของพระโพธิสัตว์ในอ