รูปา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 19 / 36

…ฺคหปาลียา สห อภิธรรมมาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 243 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 244 รูปารูปานํ อุปถัมภกตุเตน อุปการกา จตฺตาโร อาหารา อาหารปจฺจโย ฯ สติปิ หิ กมฺมชนกภาเว· อุปตฺถมฺภกฤตเมว อาห…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอภิธรรมและหลักสำคัญในการพัฒนาสติในชีวิตประจำวัน รวมถึงการสัมผัสกับอาหารและการอุปการในสรรพสิ่ง ทั้งนี้เนื้อหายังได้กล่าวถึงความสำคั

…ปฺปนฺนานมฺปิ รูปธมฺมานํ สมฺปยุตฺตปจฺจยตา นตฺถิติ วุตต์ จิตตเจตสิกา ธมฺมา อญฺญมญญนฺติ ฯ เหตุ ฯเปฯ นามรูปานนุติ ตโยเปต ปฏิสนธิย กมุมสมุฏฐานาน ปวตฺติย์ จิตตสมุฏฐานานญฺจ รูปาน อุภัยตฺถ สหชาตาน นามานญฺจ เหตาทิ…

บทนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์และการตีความของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา พร้อมกับการวิเคราะห์การทำงานของจิตและการประพฤติปฏิบัติในแง่ของอภิธรรม โดยชี้ให้เห็นถึงการสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผลของจิตตเจตสิกและรูปธรรม แ

…ตตฺถ สหชาตรูปนติ ติ สพฺพ อวิเสสโต ทฏฺฐพฺพนฺติ ทสเสต์ สหชาตรูปนติอาทิ วุตติ ฯ ปฏิสนธิยญหิ จิตตสมุฏฐานรูปาภาวโต ปวตฺติย์ กลุ่มสมุฏฐานานญฺจ จิตตเจตสิเกหิ สรุปฺปตฺตินิยมาภาวโต สหชาตรูปนฺติ สพฺพถาปิ ปวตฺเต จิต…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และอภิธรรมมาตวิภาวินี มีการอธิบายถึงความสำคัญของแต่ละคำและธรรมชาติของการเกิดขึ้นและความสัมพันธ์ของเหตุการณ์ต่างๆในชีวิต อภิธรรมถือเป็นพื้นฐานของการเข้าใจจิตใจมน

…ุตุโภชนาทิวเสน ตโต พหิทธา จ ปจฺจยุปฺปนฺนภาเวน สงฺขตา จ ตถาตาปฏิ ปกฺขภาเวน อสงฺขตา จ ธมฺมา ปญฺญาตินามรูปานํ วเสน สังเขปโต ติวิธา ฐิตา สพฺพถา ปฏฐาเน อนนตนยสมนฺตปฎฐาเน ปกรเณ จตุวีสติสงฺขาตา ปจฺจยา นามาติ โยช…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งให้ความสำคัญต่อการเข้าใจนิพพานและหลักคำสอนทางพุทธศาสนา โดยเน้นประเด็นต่างๆ อาทิ การเชื่อมโยงระหว่างอารมณ์และแนวคิดของอนัตตา ถือเป็นส่วนสำคัญในการเร

…ติ กสิณานุโลมาทีห์” จุฑทสากาเรหิ จิตต์ ปริทเมตวา อภินิหารกรม กตฺวา อุเปกฺเขกคุคตาโยคโต อนุรูปตฺตา จ รูปาวจรปญฺจมชฺฌานเมว อภิญญาน ปาทุกมธิฏฐาน ภูติ ปฐวาทิกสิณารมฺมณ์ ปญฺจมชฺฌาน ต์ สมาปชฺชิตวา ตโต วุฏฐาย ฯ …

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และวจนะที่สำคัญในเรื่องอภิญญาและอิทธิวิธญาณ ซึ่งนำเสนอแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติและการรู้จักลักษณะของอภิญญาในชุดวิทยาศาสตร์ทางจิตเพื่อความเข้าถึงความเป็นจริ

…งคหฎีกา - หน้าที่ 268 นวมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 269 สีลญฺจาติ ปาฏิโมกฺขสวรสีห์ ฯ มนจฉฏฐาน อินทริยานํ รูปาที่สุ สวรณวเสน ปวตฺต์ สีล อินทรียสวรสีห์ ฯ มิจฉาชีววิวชฺชเนน อาชีวสฺส ปริสุทฺธิวสปปวตต์ สีล อาชีวปาร…

บทความนี้เน้นการศึกษาและวิเคราะห์เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญในทางอภิธรรมที่ช่วยให้ผู้ศึกษาเข้าใจถึงจิตสำนึก การกระทำ และผลกระทบจากการกระทำในแง่ของธรรมชาติของสังขารต่างๆ การ

…สสาติ สตฺตกขัตตุปรโม ฯ น ปน อฏฐมาทิกามภวงคามีติ อธิปปาโย ฯ ย สนธาย วุตต์ น เต ภวํ อฏฺฐมมาทิยนตีติ ฯ รูปารูปสุคติภว์ ปน สตฺตวารโต ปรมปี คนตีติ อาจริยา ฯ ราค โทสโมหานนฺติ โมหคหณ์ ราคโทเสกฏฐ โมห์ สนธายาติ ทฏ…

บทความนี้นำเสนอความรู้เกี่ยวกับอภิธรรมและหลักการต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงการวิเคราะห์เกี่ยวกับการเข้าใจวิปสฺสนาและการสำเร็จของนิพพาน พร้อมทั้งการกล่าวถึงผลของการปฏิบัติและการเข้าถึงสภาวะต่างๆ โดยใช้ข

… ๑ ตติยฌานกุศลจิต ประกอบด้วยสุขและเอกัคคตา ๑ ปัญจมฌานกุศลจิต ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา ๑ ชื่อว่า รูปาวจรกุศลจิต ฯ จิตทั้ง ๕ นี้ คือ ปฐมฌานวิบากจิต ประกอบด้วยวิตก วิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตร ๑ ทุติยฌานวิ…

…ภทในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งรวมถึงปฐมฌานกุศลจิต, ทุติยฌานกุศลจิต, ตติยฌานกุศลจิต, ปัญจฌานกุศลจิต และรูปาวจรกุศลจิตโดยแสดงให้เห็นถึงลักษณะต่างๆ เช่น วิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคตา รวมถึงอุเบกขาในแต่ละฌา…

…บาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 6 ปัญจมฌานกิริยาจิต ประกอบด้วยอุเบกขาและเอกัคคตา ๑ ชื่อว่า รูปาวจรกิริยาจิต ฯ กุศลจิต วิบากจิต และกิริยาจิต ฝ่ายรูปาวจร ๑๕ จบบริบูรณ์ทุกประการ ด้วยประการฉะนี้แล ฯ …

…ังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธิบายถึงปัญจมฌานกิริยาจิตรวมถึงกุศลจิต วิบากจิต และการแตกต่างของรูปาวจรจิตประเภทต่างๆ ที่แสดงถึงความสัมพันธ์ในด้านของจิตและการทำงานของมันในบริบทของอภิธัมมะ ให้ผู้สนใจได…

…ุศล ๓๓ วิบาก ๕๒ รวมกับอกุศล ๑๒ กิริยา ๒๐ อีกอย่างหนึ่ง นับดังนี้ อกุศล ๑๒ อเหตุก ๑๘ กามาวจร โสภณ ๑๔ รูปาวจร ๑๕ อรูปาวจร ๑๒ โลกุตตร ๔๐ ฯ

บทเรียนประจำหน้านี้กล่าวถึงความแตกต่างทางจิตและฌาน โดยแบ่งแยกประเภทของจิต ได้แก่ รูปฌาน อรูปฌาน และกุศลจิต พร้อมสถิติจำนวนจิตต่างๆ โดยจบที่ประเด็นหลักคือการรวมองค์ประกอบต่างๆ ของฌาน การนับประเภทจิตที่

…๘ รวมทั้งกุศลจิตและ อกุศลจิตเป็น ๒๐ อเหตุกะ ๓ สเหตุกะ 4 รวมเป็นกิริยาจิต ๑๑ ฯ พรรณนากามาวจรจิต จบฯ [รูปาวจรวรรณนา] บัดนี้ ถึงลำดับนิเทศรูปาวจรจิต ซึ่งท่านยกขึ้นแสดงไว้ในลำดับ แห่งกามาวจรจิตนั้น เพราะฉะนั้…

เนื้อหานี้อธิบายถึงจิตในกามภพและประเภทต่างๆ ของจิต โดยแบ่งเป็นจำนวน ๕๔ รวมทั้งอธิบายถึงธรรมที่เกี่ยวข้องกับอกุศลวิบากและกุศลวิบาก เช่น อกุศลจิตและกุศลจิต พร้อมรายละเอียดของปฐมฌานกุศลจิตที่ประกอบด้วยธร

…มารถแห่งองค์สำหรับละเป็นต้น จักมีแจ่มแจ้งต่อไปข้างหน้าฯ ความพิเศษ (แปลก) ที่ได้อยู่ แม้ในจิตที่เป็นอรูปาวจรและโลกุตตระ จักมีแจ่มแจ้งต่อไปข้างหน้า เช่นกัน ฯ ถามว่า เหตุไฉนในรูปาวจรกุศลนี้ ท่านจึงไม่ถือเอาค…

เนื้อหาในส่วนนี้เน้นถึงความแตกต่างระหว่างฌานในรูปาวจรกุศลและกามาวจรกุศล รวมถึงการวิเคราะห์ความเป็นไปของฌานตามหลักอภิธรรม อธิบายถึงการเกิดขึ้นและคุณลัก…

…งวิบาก จิต ก็เพื่อแสดงอรรถนี้เท่านั้น แล้วจึงทรงจำแนกมหัคคตโลกุตตร วิบากไว้ในลำดับแห่งกุศลจิตนั้น ๆ รูปาวจรจิตเป็น ๕ อย่าง ได้แก่ มี ๕ ประการ คือมีองค์ ๕ มีองค์ ๔ มีองค์ ๓ มีองค์ ๒ และมีองค์ ๒ อีก โดยความ…

บทที่ 55 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี รวมประเด็นต่างๆ เกี่ยวกับนวกนัยและความแตกต่างในวิบากจิตที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติของพุทธศาสนา เช่น การเข้าใจอารมณ์และปฏิปทาที่ส่งผลต่อการบรรลุธรรม รวมถึงการแสดงออกของจิ

…ๆ แต่เพื่ออนุเคราะห์เหล่าชนผู้กลังคัมภีร์ ข้าพเจ้าจึงประสงค์เอาแต่สังเขปกถา ในปกรณ์ฯ เหมือนอย่างว่า รูปาวจรจิต บัณฑิตถือเอาในความต่าง แห่งฌาน ๕ อย่าง มีปฐมฌานเป็นต้น เรียกโดยชื่อว่าปฐมฌานเป็นต้น

เนื้อหาที่อธิบายเกี่ยวกับการนิยมองค์ฌานและวิปัสสนาในพระพุทธศาสนา โดยวิปัสสนาถือเป็นวุฏฐานคามินี ในขณะที่ฌานมีหน้าที่เป็นบาท แต่พระผู้สุกขวิปัสสกไม่จำเป็นต้องใช้ฌานในการบรรลุมรรค นอกจากนี้ การพิจารณาว่

… โดย ประกอบด้วยอุเบกขากับเอกัคคตา ฯ อธิบายว่า ย่อมได้ชื่อว่าปัญจม ฌาน ฯ อีกอย่างหนึ่ง ประกอบความว่า รูปาวจรจิตและโลกุตตรจิต บัณฑิตถือเอาในความต่างแห่งปฐมฌานเป็นต้น โดยชื่อมีอาทิว่า ปฐม ฌานกุศลจิต ปฐมฌานโส…

ข้อความนี้กล่าวถึงการตีความฌานทั้งรูปและอรูปในเชิงอภิธัมม โดยเน้นถึงความหมายของอนุตตรจิตและการแบ่งแยกในความต่างของฌานต่างๆ โดยเฉพาะฌานที่ ๕ ซึ่งมีการกล่าวถึงว่าบัณฑิตได้แบ่งและถือเอาอย่างไรในทางปฏิบัต

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 69 รูปาวจรจิตและโลกุตตรจิต เพราะฉะนั้น ฌานอย่างหนึ่ง ๆ มีปฐมฌาน เป็นต้น ท่านจึงได้กล่าวไว้ ๑๑ อย่าง คือ โลก…

…ะเภทของฌานและความสำคัญของอำนาจแห่งฌานในการคำนวณกุศลและวิบาก พร้อมทั้งการนำเสนอข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับรูปาวจรและโลกุตตรจิต เพื่อความเข้าใจที่ลึกซึ้งในศาสตร์นี้อย่างถูกต้อง สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv.

…ัญจวิญญาณฐานเป็นต้นฯ บรรดากิจเหล่านั้น จิต ๑๕ คือ สันตีรณ จิตที่สหรคตด้วยอุเบกขา ๒ มหาวิบากจิต ๘ และรูปารูปวิบากจิต ๕ (รูปาวจรวิบากจิต ๔ อรูปาวจรวิบากจิต ๔) ชื่อว่าปฏิสนธิภวังค์และ จุติเป็นกิจ (มีกิจ คือ …

เนื้อหานี้อธิบายถึงประเภทต่างๆ ของอกุศลและกุศล โดยระบุตัวอย่างของจิตที่ถูกแบ่งตามเหตุและกิจต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ โมหะ รวมถึงกิจที่สัมพันธ์กับจิตประเภทต่างๆ และรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจำแนกจิตตาม

… โดยประการ ๕ อย่าง คือจิต ๓๖-๓-๓๑-๑๐ และ ๕ ตามลำดับ ન્ ชื่อว่าอารมณ์ ในอาลัมพนสังคหะ มี 5 อย่าง คือ รูปารมณ์ ๑ สัททารมณ์ ๑ คันธารมณ์ ๑ รสารมณ์ ๑ โผฏฐัพพารมณ์ ๑ ธัมมารมณ์ ๑ ฯ บรรดาอารมณ์เหล่านั้น รูปนั่นแล…

เนื้อหาในหน้าที่ 114 แสดงถึงการศึกษาจิตในทวารต่างๆ โดยแบ่งหมวดหมู่ของจิตและอารมณ์ตามประเภทต่างๆ รวมทั้งการอธิบายถึงวิญญาณและอารมณ์ที่สัมพันธ์กัน พร้อมการยกตัวอย่างจิตและอารมณ์ในทวารเฉพาะ เช่น จักขุทวา

…แล ที่เป็นอดีตซึ่งสมมติว่าเป็นกรรมและกรรมนิมิต เป็นอารมณ์ แก่จิตทั้ง ๓ มีปฏิสนธิจิตเป็นต้นเหล่านั้น รูปารมณ์อย่างเดียวเท่านั้น အ

บทนี้พูดถึงอารมณ์ของจิตที่พ้นจากทวาร ที่กล่าวถึงลักษณะและอวิหารณ์ของจิต ไม่ให้ยึดถืออารมณ์ที่เป็นอดีตหรือปัจจุบัน โดยอธิบายถึงความสำคัญของการเป็นอารมณ์และกรรมที่เกี่ยวข้องกับจิต จึงพิจารณาว่าอารมณ์ที่

…ุคคลอื่น และเพราะพระพุทธเจ้าและพระปัจเจกพุทธเจ้าทั้งหลาย ไม่ เกิดในที่อื่นนอกจากมนุษยโลกฯ หสนจิต และรูปาวจรจิตทั้งหลาย ย่อมไม่เกิดขึ้นในอรูปภพ เพราะไม่มีกาย (และ) เพราะพวกอรูปพรหม คลายความยินดีแม้ในฌานทั้…

ข้อความนี้เสนอการศึกษาเกี่ยวกับจิตและวิญญาณธาตุตามอภิธัมม ซึ่งชี้ถึงการเกิดและธรรมชาติของจิตในสภาวะต่างๆ โดยเฉพาะในมนุษยโลก และแยกแยะประเภทของจิตตามกฎแห่งธรรมชาติ โดยการอ้างอิงถึงวัตถุและภาวะที่ส่งผลต