หน้าหนังสือทั้งหมด

ศัพท์และความหมายในไวยากรณ์ไทย
193
ศัพท์และความหมายในไวยากรณ์ไทย
…ความหมาย ๑๗๗ ถ้าเป็นศัพท์อาขยาต ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงในอาขยาต มี วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก และปัจจัย ครบทั้ง ๔ อย่าง ถ้าเป็นศัพท์กิริยากิตก์ ก็ต้องปรุงด้วยเครื่องปรุงของกิตก์ มี วิภัตติ วจนะ…
…ารปรุงศัพท์ในอาขยาตและกิริยากิตก์ โดยอธิบายถึงเครื่องปรุงที่จำเป็นต้องมี เช่น วิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก และปัจจัย หากขาดสิ่งใดสิ่งหนึ่งจะถือว่าบกพร่องทางไวยากรณ์ พร้อมตัวอย่างการใช้ที่ถูกและผิด เช่น "ภิก…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
358
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…รื่อง และใช้ในทุกวิภัตติทั้งเลขนอกเลขใน มิใช่ ใช้บ้าง ไม่ใช้บ้างตามใจชอบ ๑๐. ต ปัจจัย นิยมใช้กับกัมมวาจก และเหตุกัมมวาจกเท่านั้น จะใช้ในรูปกัตตุวาจก เช่น โส กมุม กโต ไม่ได้ อนุต ปัจจัย เป็นได้ ๓ วาจก จะใช…
คู่มือวิชานี้เกี่ยวกับการแปลภาษาไทยเป็นมคธ ระบุถึงการใช้พหุวจนะแทนเอกวจนะอย่างถูกต้องตลอดเรื่อง และการใช้ปัจจัยต่างๆ ในคำศัพท์ เช่น ต และ อนุต นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการใช้คำว่า 'คือ' ในสำนวนไทย ที่มาจาก
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
39
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
…า สองศัพท์ วิกัปปะ ใน หตฺเถ ใน ปาเท. โกจิ ทาโส วา กมฺมกโร วา สยกัตตา ใน นตฺถิ, นตฺถิ อาขยาตบท กัตตุ วาจก, มุเขน กรณะ ใน กเกตุ, กเกตุ ตุมัตถสัมปทาน ใน สมตฺโถ. สมตโถ วิเสสนะ ของ โกจิ ทาโส วา กมุมกโร วา ปี ศ…
เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับความหมายและการใช้งานหลักของศัพท์ในบาลีไวยากรณ์ โดยมุ่งเน้นที่วากยสัมพันธ์และความสัมพันธ์ระหว่างคำในประโยค เช่น การใช้ศัพทที่มีความหมายร่วม เช่น 'โกจิ ทาโส' และ 'กมฺมกโร'. การศึ
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ 131
147
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ 131
…็นกิริยาคุมพากย์ ก็ใช้วิภัตติหมวดวัตตมานา เป็นต้น แล้วแต่กรณี (๒) สังเกตความตอนนั้นว่า จะแต่งเป็นรูปวาจกอะไรก่อน แล้ว จึงค่อยใช้ปัจจัยประจําวาจกนั้นๆ (๓) ถ้าความไทยไม่มีค่าเหล่านั้นอยู่ ให้สังเกตความตอนนั…
…ช้ปัจจัยที่เหมาะสมสำหรับกิริยา เช่น อนุตและมาน รวมถึงข้อควรระวังในการใช้งาน โดยเฉพาะในการแต่งรูปกัมมวาจกให้ถูกต้องตามหลักการ.
หลักการแปลไทยเป็นมคธ: บทที่ ๑ ประโยคและส่วนของประโยค
23
หลักการแปลไทยเป็นมคธ: บทที่ ๑ ประโยคและส่วนของประโยค
… ก็ต่อเมื่อผู้พูดหรือผู้เขียนพูดหรือเขียนจบประโยคแล้ว ประโยคในภาษา บาลีก็ได้แก่ข้อความที่รู้กันว่า “วาจก” นั่นเอง แต่ละวาจกนั้นก็เป็น ประโยคหนึ่ง เพราะฉะนั้นเราอาจแบ่งประโยคภาษาบาลีตามลักษณะ ไวยากรณ์ได้เป…
บทนี้จะอธิบายเกี่ยวกับความหมายของ "ประโยค" ในภาษาไทยและบาลี โดยระบุว่าประโยคเป็นคำพูดที่มีความบริบูรณ์ สามารถเข้าใจได้ทันที เมื่อกล่าวจบแล้ว นอกจากนี้ยังจำแนกประเภทของประโยคในภาษาบาลีออกเป็น 5 ชนิด พร
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
110
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๙๔ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก ปัจจัย ครบทั้ง ๔ ประการ พูดอีกทีก็คือว่า ต้องให้ศัพท์นั้นๆ ผ่านโรงงานเข้าเครื่องปรุงเสีย ก่อน จึงค่…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแปลไทยเป็นมคธ โดยเน้นถึงความสำคัญของการใช้ไวยากรณ์และการสร้างความสัมพันธ์ในประโยคอย่างถูกต้อง ผู้เขียนได้ชี้ให้เห็นถึงความจำเป็นในการปรับใช้ศัพท์ต่างๆ ตามหลักที่จะทำให้การสื่อสารชัด
ความสำคัญของไวยากรณ์และวาจกในการสื่อสารภาษาไทย
139
ความสำคัญของไวยากรณ์และวาจกในการสื่อสารภาษาไทย
…นใดตอนหนึ่ง นอกจากจะทำให้เสียรส ภาษาแล้ว ยังอาจผิดที่ประสงค์ เป็นเหตุให้เสียคะแนนได้เหมือนกัน เรื่องวาจก ข้อความหรือคำพูดต่างๆ จะรู้กันได้ชัดเจนว่า หมายความว่า อย่างไรต้องอาศัย “วาจก” เป็นหลักใหญ่ การประก…
บทเรียนนี้เน้นถึงความสำคัญของไวยากรณ์และวาจกในการเขียนและการสื่อสารภาษาไทย โดยพูดถึงผลกระทบจากการใช้ไวยากรณ์และวาจกที่ไม่ถูกต้อง ซึ่งอาจทำให้เกิ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
140
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
…รือเป็นว่า ต กมมนโต กโรติ เป็นอันผิดทั้งนั้น เพราะไม่ได้ความ ชัดเจนบ้าง แปลไม่ได้บ้าง ดังนั้น เรื่องวาจกจึงเป็นเรื่องที่ต้องคำนึงให้มากอย่างหนึ่งและ พยายามใช้ให้ถูกต้องด้วย หากประกอบวาจกผิดแล้ว อาจถึงทำให…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้มุ่งเน้นการสอนนักศึกษาเกี่ยวกับการประกอบวาจกให้ถูกต้อง โดยยกตัวอย่างความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นในการแปล เช่น การใช้กิริยาในประโยคผิดหรือการประกอบว…
ไวยากรณ์และสัมพันธ์
141
ไวยากรณ์และสัมพันธ์
… มีปัญหาอย่างหนึ่งที่ทําความหนักใจให้แก่นักศึกษาใหม่ไม่น้อย คือ เมื่อพบความไทยอย่างนี้แล้วจะแต่งเป็นวาจกอะไรดี หรือว่าในกรณีไหน จึงแต่งเป็นกัตตุวาจก ในกรณีไหนจึงแต่งเป็นกัมมวาจก หรือเป็นวาจก อื่นนอกจากนี้…
…หาเกี่ยวกับการใช้ไวยากรณ์ไทยและความสำคัญของการเลือกใช้ศัพท์ในประโยค นอกจากนี้ยังมีการอธิบายประเภทของวาจกทั้ง 5 ประเภท ได้แก่ กัตตุวาจกและกัมมวาจก โดยเฉพาะการเน้นผู้ทำในประโยคที่ต้องการแสดงความสำคัญของผู้ท…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
212
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…อวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ไม่ทำไม่ได้ ไม่ทำแล้วจะมีโทษเสียหาย ซึ่งตรงกับสำนวนไทยว่า “ต้อง” นั่นเอง วาจก เช่น : ส่วนมากใช้เน้นกิริยาคุมพากย์ ที่เป็นกัมมวาจก และภาว กี ปเนต์ อาวุโส ปฏิรูป์ นน อปปมตเตหิ ภวิ…
คู่มือนี้นำเสนอตัวอย่างการใช้ศัพท์ในภาษามคธและการแปลจากภาษาไทย โดยเน้นการใช้คำคู่ที่มีลักษณะคล้ายคลึงกัน เพื่อช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจวิธีการสร้างประโยคที่ถูกต้องและมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังให้ตัวอย่างเช
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
249
การแปลงประโยคและการล้มประโยค
…าย ภาเวน โต (๒) กิริยาคุมพากย์ในประโยค ย ถ้าเป็นกิริยาอาขยาต ให้แปลง เป็นกิริยากิตก์ รักษากาลไว้ แต่วาจกต้องเปลี่ยนเป็นกัมมวาจก (เว้น ไว้แต่ประโยค ย เป็นอกัมมธาตุ) แล้วนำมาประกอบกับ ตฺตา ตาย ภาเวน หรือ โต…
บทเรียนเกี่ยวกับการแปลงประโยคและการล้มประโยค ซึ่งรวมถึงตัวอย่างและวิธีการต่าง ๆ ในการเปลี่ยนโครงสร้างของประโยค เพื่อให้เข้าใจการใช้ภาษาไทยอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ เช่น การแปลงกิริยาอาขยาตเป็นกิริย
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
364
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…/๗๓) : นริท เทวทตฺตสฺส อนุจฉก (๑/๗๑) ๓๑. บทวิกติกมุม (ให้เป็น, ว่าเป็น) ถ้าเข้ากับกิริยาที่เป็นกัตตุวาจก และเหตุกัตตุวาจก ต้องประกอบด้วยทุติยาวิภัตติ ถ้าเข้ากับกิริยา ที่ เป็นกัมมวาจกและเหตุกัมมวาจก ต้องป…
…ิ และการใช้บทวิกติกมุมในการสร้างประโยคให้ถูกต้อง นอกจากนี้ยังมีรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดเรียงของกัมมวาจกในรูปแบบที่ถูกต้องซึ่งจะช่วยในการศึกษาและการสื่อสารในภาษามคธได้อย่างมีประสิทธิภาพ.
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
243
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…มนเย สถานีติ นิปาโต ทุติยนเย ตถานีติ วทนตีติ ปเท เหตุ ฯ อาจริยาติ วทนตีติ ปเท กตฺตา ฯ วทนตีติ กตฺตุ วาจก ๆ ปุพพ...ภูโต จิตตสมุฏวัติ ปัททวย์ วิเส โสติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ วิเสโสติ สฤณี ฯ สงฺขาโรต์ สัญญา ฯ ตัวเ…
เอกสารนี้เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยละเอียดเกี่ยวกับٺوฺเชน และความเข้าใจในเนื้อหาที่เกี่ยวกับอตฺถโยชนา เนื้อหาสำคัญจะกล่าวถึงเรื่องการพัฒนาองค์ความรู้ และความสัมพันธ์ระหว่างอตฺถโยชนา
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: การศึกษาเกี่ยวกับธรรมและการเข้าใจภาวะ
279
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: การศึกษาเกี่ยวกับธรรมและการเข้าใจภาวะ
…ปกิตมาเนหิ ขฉสา วาติ 2 พยัญชนนฺตสฺส โจ ฉปใจเยสุ จาติ ตสฺส โจ ฯ กิจฉติสทฺทสฺส นิวาสโรคาปนยนาติอเนกตฺถวาจกตฺตา กลมที่ติ วิวรติ ฯ กลม กลมเน เต ภูวาทิโต อ ฯ วิจินต สทฺทปปโท กิต กิลมเน อิตถิยมติยโว วาติ อ ติชค…
เนื้อหานี้วิเคราะห์และแสดงให้เห็นถึงหลักการสำคัญในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา เริ่มจากการพูดถึงหน้าที่และคุณสมบัติของภาวะต่างๆ ผ่านการศึกษาในหน้าที่ 279 ซึ่งได้กล่าวถึงการวิจินตนาการและแยกแยะธรรมในแง
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ปฐโม ภาโค)
498
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา (ปฐโม ภาโค)
…จิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 498 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 498 ตติยาวิเสสน์ ฯ โหติ กตฺตุวาจก ๆ ปากนฺติ โหติ ปเท กฤตา ฯ ตสฺเสวาติ กุสลสาติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ กุสลสสาติ ผลาติ ปเท สมพนฺโธ ฯ ผลตตาติ …
เนื้อหาที่นำเสนอในหน้านี้เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยมุ่งเน้นไปที่ความหมายของคำต่าง ๆ ในการอธิบายกิริยาและความคิด เช่น อนุตตร์ และการจัดกลุ่มของจิตในลักษณะต่าง ๆ ข้อมูลที่นำเสนอจึงมีประโยชน์ต
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 549
551
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 549
…โค) - หน้าที่ 549 ปญฺจมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 549 กายกมุมทวารสฺส ภาโว กายกมุมทวารภาโว ฯ สิทโธติ กตฺตุ วาจก กิตปท์ ฯ พฺราหฺมณคามาทีนนฺติ ภาโวติ สมพนฺโธ ฯ พรหมโน อปจจ์ พราหมโณ ฤทธิวิคคโห ๆ วา ณปจฺเจ กวจาทิ มช…
เนื้อหาผ่านการอภิปรายด้วยทฤษฎีและการวิเคราะห์ทางอภิธรรม เพื่อศึกษาและเข้าใจเรื่องราวที่ซับซ้อน ซึ่งกล่าวถึงแนวคิดต่างๆ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มบุคคลเช่น พราหมณ์และแนวปรัชญาที่เกี่ยวข้อง การศึกษา
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
2
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…นั่ง นอน กิน ดื่ม ทำ พูด คิด, ชื่อว่า อาขยาต ในอาขยาตนั้น ท่านประกอบ วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก ปัจจัย, เพื่อ เป็นเครื่องหมายเนื้อความให้ วิภัตต (๑๐๕) วิภัตตินั้นท่านจำแนกไว้เพื่อเป็นเครื่องหมายใ…
เนื้อหาของเอกสารในส่วนของอาขยาตและวิภัตติในภาษาบาลี โดยอธิบายเกี่ยวกับศัพท์กล่าวกิริยาและการจำแนกแต่ละวิภัตติเพื่อเป็นเครื่องหมายรู้แสดงถึงกาล บท และวจนะ. เนื้อหาแบ่งออกเป็นหมวดต่าง ๆ และอธิบายถึงวิภั
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
16
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ธาตุที่มีกรรมอันเหลือจากนี้ ก็พึงรู้โดยนัยนี้เถิด ธาตุที่สำแดง มานี้ แต่พอเป็นตัวอย่างเล็กน้อย ธาตุ วาจก (๑๑๕) กิริยาศัพท์ที่ประกอบด้วยวิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ดังนี้ จัดเป็นวาจก คือ กล่าวบทที่เป็นประธาน…
… ๆ ที่ควรพิจารณา ในการศึกษาบาลีนั้น ควรให้ความสนใจกับกิริยาศัพท์ที่ประกอบด้วยวิภัตติ และการใช้งานของวาจก ซึ่งมีส่วนสำคัญในการสื่อสารเนื้อหาอย่างถูกต้องและลึกซึ้งในการเรียนบาลี.
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
53
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ากิตก์ (๑๓๘) กิตก์ที่เป็นกิริยา เรียกว่ากิริยากิตก์, กิริยากิตก์นี้ ประกอบด้วยวิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก ปัจจัย, เหมือน อาขยาต ต่างแต่ไม่มีบทและบุรุษเท่านั้น
ในภาคที่ ๒ ของบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค เราจะได้พบกับแนวคิดเกี่ยวกับกิตก์และอาขยาต โดยเฉพาะในเรื่องของการกำหนดความหมายและการประยุกต์ใช้ในบริบทต่างๆ เช่น การทำ กรรม และการพรรณนา ที่อิงจากธาตุ หรือประเภทต่า
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
54
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 203 วิภัตติ และ วาจก [วิภัตติ] (๑๓๕) วิภัตติแห่งกิริยากิตก์นั้น ไม่มีแผนกหนึ่งเหมือนวิภัตติ อาขยาต, ใช้วิภัตตินาม. ถ้านา…
บทเรียนนี้เกี่ยวกับวิภัตติแห่งกิริยากิตก์ที่ไม่มีการแบ่งประเภทตรงข้ามกับวิภัตติอาขยาต และคำอธิบายเกี่ยวกับการแบ่งกาลเป็นสองประเภท ได้แก่ ปัจจุบันและอดีต โดยปัจจุบันยังแบ่งได้อีกเป็นปัจจุบันแท้และปัจจุ