หน้าหนังสือทั้งหมด

ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
54
ศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘
…ุชาวเมืองปาฐา [๕๐] มุหุตฺตมปิ เจ วิญญู ปณฺฑิต ปยิรุปาสติ ขิปฺป์ ธมฺม์ วิชานาติ ชิวหา สูปรส์ ยถา. ถ้าวิญญูชน เข้าไปนั่งใกล้บัณฑิต แม้ครู่เดียว, เขาย่อมรู้แจ้งธรรม ได้ฉับพลัน, เหมือนลิ้นรู้รสแกงฉะนั้น ๗. เรื่อ…
ศาลาธรรมบทนี้เน้นการแยกแยะบุคคลที่มีปัญญาและบุคคลที่โง่เขลา บุคคลที่มองว่าตนเองเป็นบัณฑิตโดยที่เขาไม่รู้และไม่เข้าใจธรรมชาติของชีวิตจะเป็นคนโง่ ในขณะที่บุคคลที่สามารถเรียนรู้จากบัณฑิตแม้เพียงช่วงสั้น
การตรวจสอบศีลและผลของมันต่อสมาธิ
62
การตรวจสอบศีลและผลของมันต่อสมาธิ
ก็ตามแต่วิญญูชนทั้งหลายนั้นย่อมสรรเสริญศีลของเรานี้เป็นเหตุทำให้สมาธิเกิดขึ้นอย่างแน่นอน แล้วตรวจตราดูศีลของเราว่าเ…
บทความนี้นำเสนอการตรวจสอบศีลของบุคคล ว่ามีโทษหรือพ้นจากโทษ พร้อมอธิบายประเภทของศีลที่มีโทษ 4 ประเภท ได้แก่ ขัณฑศีล, ฉิททศีล, สพลศีล และกัมมาสศีล รวมถึงประเภทที่พ้นจากโทษ 4 ประเภท ได้แก่ อขัณฑศีล, อฉิท
อานิสงส์ของสังฆานุสติและการเจริญสีลานุสติ
61
อานิสงส์ของสังฆานุสติและการเจริญสีลานุสติ
…ะพฤติด้วยกาย วาจา ของตนนั้น แม้ว่าคนพาลและผู้ที่เป็นศัตรูแก่ตน จะไม่มีความเห็นดีเห็นชอบด้วยก็ตาม แต่วิญญูชนย่อมสรรเสริญ 5. ต้องประกอบด้วยความรู้ว่า ศีลนี้เป็นเหตุให้สมาธิเกิดขึ้นได้ เมื่อความประพฤติปฏิบัติขอ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอานิสงส์ของสังฆานุสติซึ่งส่งผลให้ผู้ปฏิบัติเข้าใจถึงความสำคัญของการมีสติในหลายระดับ และการเจริญสีลานุสติให้ศีลที่ตนรักษานั้นบริสุทธิ์ โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับหลักการสำคัญที่ต้องปฏิบัติ
ความเชื่อเรื่องโลกหน้าและกฎแห่งกรรมในพระพุทธศาสนา
59
ความเชื่อเรื่องโลกหน้าและกฎแห่งกรรมในพระพุทธศาสนา
…างเถิด เขาก็จะถูกติเตียนใน ปัจจุบันแน่นอน ถ้าโลกหน้ามีจริง เขาจะได้รับโทษใน 2 สถาน คือ 1. ในปัจจุบันวิญญูชนตำหนิติเตียน 2. ตาย ไปแล้วจะไปเกิดในนรก พวกที่ 2 มีความเห็นว่า ทานที่ให้แล้วมีผล การบวงสรวงมีผล การบ…
บทความนี้ให้ความกระจ่างเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องโลกหน้าและกฎแห่งกรรม ในบริบทของพระพุทธศาสนา โดยนำเสนอถึงความเห็นของพราหมณ์ 2 กลุ่ม และแนวทางปฏิบัติในชีวิตเพื่อให้เป็นไปในทางที่ถูกต้อง เพื่อความปลอดภัยใ
ความสำคัญของอปัณณกสูตรในพระพุทธศาสนา
58
ความสำคัญของอปัณณกสูตรในพระพุทธศาสนา
…กลายเป็นคนทุศีล ประกอบด้วยมิจฉาทิฏฐิ มิจฉาสังกัปปะ มิจฉาวาจา ทำตนเป็นข้าศึกกับพระอรหันต์ ในเรื่องนี้วิญญูชนควร พิจารณาให้เห็นดังนี้ และพระองค์ทรงแนะนำวิธีคิดที่ถูกต้องให้กับบุคคลที่มีความเชื่อที่ไม่ถูกต้องเห…
บทความนี้นำเสนอความสำคัญของอปัณณกสูตรในพระพุทธศาสนา ซึ่งช่วยแนะนำวิธีการดำเนินชีวิตที่ถูกต้องสำหรับบุคคลที่ไม่มีศาสนา หรือไม่มีความเชื่อเรื่องกฎแห่งกรรม โดยยกตัวอย่างหลักการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอ
แสดงความเคารพพระสงฆ์และเปลี่ยนอิริยาบถ
13
แสดงความเคารพพระสงฆ์และเปลี่ยนอิริยาบถ
…้ความเคารพสักการะบูชา กราบไหว้ด้วยความเลื่อมใสศรัทธา ด้วยการแสดงความเคารพต่อ พระภิกษุสงฆ์ ดังเช่นที่วิญญูชนปฏิบัติกัน ดังนี้ 3.1 การลุกขึ้นยืนรับพระสงฆ์ การลุกขึ้นยืนรับพระสงฆ์นี้ เป็นกิริยาอาการแสดงความเคาร…
บทความนี้เสนอวิธีการเปลี่ยนอิริยาบถเมื่ออยู่ในท่านั่งพับเพียบและการแสดงความเคารพพระสงฆ์ ซึ่งถือเป็นเรื่องสำคัญในพุทธศาสนา ผู้ปฏิบัติตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าควรมีความเคารพต่อพระสงฆ์ โดยมีรายละเอี
ประเภทเครื่องไทยธรรมและประเพณีในวัด
9
ประเภทเครื่องไทยธรรมและประเพณีในวัด
…ารพพระรัตนตรัย การแสดงความเคารพพระรัตนตรัย ซึ่งมีพระคุณมาก จนสุดจะประมาณต่อสัตว์โลก เป็นเอกลักษณ์ของวิญญูชน ผู้รุ่งเรืองด้วยสติปัญญา เป็นสัมมาทิฐิ ตัวผู้แสดงความเคารพเองนอกจากจะทำให้มีจิตใจแจ่มใสชุ่มชื่นเบิก…
บทความนี้เสนอเกี่ยวกับประเภทเครื่องไทยธรรมที่สามารถประเคนถวายพระภิกษุได้ตลอดเวลา โดยไม่มีข้อกำหนดห้าม และเน้นถึงความสำคัญของการปฏิบัติตนเมื่อไปยังวัดในวาระต่าง ๆ เช่น การถวายสังฆทาน การแสดงความเคารพพร
คุณลักษณะของนิพพานและความสุขสูงสุด
172
คุณลักษณะของนิพพานและความสุขสูงสุด
…าะภาวะของนิพพานเองแท้ๆ เป็นทิฏฐิกะ คือ ผู้บรรลุจะเห็นได้เอง และเป็น ปัจจัตตัง เวทิตัพพัง วิญญูหิ อันวิญญูชนรู้ได้จำเพาะที่ตัวเอง ดังได้กล่าว แล้วข้างต้น โดยนัยนี้การอธิบายโดยแบ่งนิพพานเป็น 2 อย่าง สรุปความว่…
บทความนี้อธิบายถึงความหมายและลักษณะของนิพพานในทางพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการอธิบายให้เห็นถึงการสิ้นสุดของกิเลสและการบรรลุสุขที่แท้จริง นิพพานถูกมองว่าเป็นความสุขสูงสุดที่ไม่เกี่ยวข้องกับโลกและไม่กลับกลาย
อุปมาเปรียบเทียบเกี่ยวกับกรรมและโลกหลังความตาย
36
อุปมาเปรียบเทียบเกี่ยวกับกรรมและโลกหลังความตาย
…ตว์ผุดเกิดไม่มี ผลวิบากของกรรมที่สัตว์ทำดีทำชั่วไม่มี ท่านพระยา ถ้าเช่นนั้น อาตมาจะอุปมาให้ฟัง เพราะวิญญูชนผู้เป็นนักปราชญ์ บางพวกในโลกนี้ สามารถเข้าใจสาระสำคัญของธรรมภาษิตได้ด้วยถ้อยคำอุปมา ท่านพระยา สมมุติ…
เนื้อหาเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องผลของกรรม ซึ่งพระเถระได้ใช้การอุปมาเปรียบเทียบว่า หากคนหนึ่งได้ใช้ชีวิตในที่ไม่สะอาด อาทิ การตกลงไปในบ่อคูถ เขาจะไม่อยากกลับไปนั้นอีก ยกตัวอย่างถึงมนุษย์ที่ไม่สะอาด ความ
การแสดงธรรมโดยใช้อุปมาอุปไมย
264
การแสดงธรรมโดยใช้อุปมาอุปไมย
…ย่างแจ่มแจ้งได้ ดังคำกล่าวที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า และพระอริยสาวกมักพูดถึงก่อน การยกอุปมาขึ้นแสดงว่า “วิญญูชนหรือคนฉลาดบางพวกในโลกนี้ย่อมเข้าใจความหมายแห่ง ถ้อยคำได้ด้วยอุปมาโวหาร” จากการค้นข้อมูลในพระไตรปิฎกภ…
การพูดโดยใช้อุปมาอุปไมยเป็นวิธีการสอนที่สำคัญในการทำให้ผู้เรียนเข้าใจสิ่งที่ลึกซึ้งมากขึ้น ผ่านการเปรียบเทียบกับสิ่งที่คุ้นเคยหรือประสบการณ์ที่เคยมี การใช้ตัวอย่างที่ใกล้เคียงจะทำให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น
การรู้แจ้งในธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
155
การรู้แจ้งในธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…รมคุณบทว่า ปจฺจตฺต์ เวทิตพฺโพ วิญญูหิ ปญฺจตฺต์ เวทิตพฺโพ วิญญูหิ แปลว่า อันวิญญูพึงรู้เฉพาะตน คำว่า วิญญูชน คือ ผู้รู้แจ้ง หมายถึง ธรรมของพระองค์นั้นวิญญูชนจะพึงรู้แจ้งได้เฉพาะตน ข้อนี้คล้ายกับสันทิฏฐิโกที่ก…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้อธิบายว่า วิญญูชนจะรู้แจ้งในธรรมได้เฉพาะตนเท่านั้น โดยไม่สามารถให้ผู้อื่นเข้าใจในสิ่งที่ตนไม่เคยสัมผัสได้ เช่น การเปร…
ความเข้าใจในพระธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
149
ความเข้าใจในพระธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ุจะพึงเห็นเอง ไม่ประกอบด้วยกาล, เป็นของดีจริงที่ควรเรียกให้คนมาพิสูจน์, ควรน้อมเข้ามาไว้ในตน, และอันวิญญูชน คือผู้รู้จะรู้ได้เฉพาะตน 3. อริยสัจ 4 คือภาพรวมของหลักธรรมทั้งหมด ได้แก่ ทุกข์ เหตุแห่งทุกข์คือตัณห…
บทความนี้เสนอความเข้าใจในพระธรรมที่พระพุทธเจ้ามอบให้เป็นแผนที่สำหรับการดำเนินชีวิต สอนเกี่ยวกับอริยสัจ 4 ซึ่งประกอบด้วย ทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ การดับทุกข์ และทางดับทุกข์ มีหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบ
การประเมินตัวเองของพระภิกษุ
219
การประเมินตัวเองของพระภิกษุ
…ดีแล้ว เป็นข้อปฏิบัติอันผู้บรรลุ จะพึงเห็นเองไม่ประกอบด้วยกาล ควรเรียกให้มาดู ควรน้อมเข้ามาในตน อัน วิญญูชนจะพึงรู้เฉพาะตน 208 DOU แม่บทการฝึกอบรมในพระพุทธศาสนา
พระภิกษุควรให้ความสำคัญกับการสอนและการประเมินตัวเองควบคู่กัน หลักการประเมินตัวเองมี 3 แนวทาง ได้แก่ การใช้องค์แห่งธรรมกถึกเพื่อตรวจสอบเนื้อหาธรรมะที่แสดง และการตรวจสอบลักษณะการแสดงธรรมว่าบริสุทธิ์หรือ
การเคารพพระภิกษุสงฆ์ในศาสนาพุทธ
92
การเคารพพระภิกษุสงฆ์ในศาสนาพุทธ
…ให้ความเคารพสักการบูชา กราบไหว้ด้วยความเลื่อมใสศรัทธาด้วยการแสดง ความเคารพต่อพระภิกษุสงฆ์ ดังเช่นที่วิญญูชนพึงปฏิบัติกัน ดังนี้ 5.3.1 การลุกขึ้นยืนรับพระภิกษุสงฆ์ การลุกขึ้นยืนรับพระภิกษุสงฆ์นี้ เป็นกิริยาแส…
การเคารพและปฏิบัติต่อพระภิกษุสงฆ์เป็นสิ่งสำคัญในศาสนาพุทธซึ่งแสดงถึงความเลื่อมใสและศรัทธาต่อคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ชาวพุทธมีวิธีการแสดงความเคารพต่างๆ เช่น การลุกขึ้นยืนรับ การให้ที่นั่งเมื่อพระสง
การแสดงความเคารพในพระรัตนตรัย
88
การแสดงความเคารพในพระรัตนตรัย
… ไม่น่าเคารพนับถือ และไม่น่าคบหาสมาคม พระรัตนตรัยมีพระคุณต่อสัตวโลกมากจนสุดจะประมาณ เป็นเอกลักษณ์ของวิญญูชนผู้รุ่งเรืองด้วย สติปัญญา เป็นสัมมาทิฏฐิ ผู้แสดงความเคารพพระรัตนตรัย นอกจากจะทำให้มีจิตใจแจ่มใส ชุ่ม…
การแสดงความเคารพต่อพระรัตนตรัยถือเป็นสิ่งจำเป็น ที่ทุกคนต้องรู้และปฏิบัติอย่างถูกต้อง เพื่อแสดงถึงการเคารพในประเพณีและวัฒนธรรมไทย โดยมีวิธีการหลายประการ เช่น การประนมมือ (อัญชลี) ที่ถือเป็นรูปแบบมาตรฐ
ความสุขอันเกิดจากการทำภาวนา
203
ความสุขอันเกิดจากการทำภาวนา
…ของเรา อย่างนี้แล เป็นธรรมอันผู้บรรลุจะพึงเห็นเอง ไม่ประกอบด้วยกาล ควรเรียกให้มาดู ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชนพึงรู้เฉพาะตน” 11.1.2 เพื่อให้ได้สุขในสัมปรายภพ นอกจากผู้เจริญภาวนาจะได้รับผลแห่งการปฏิบัติเป็นความส…
ความสุขอันเกิดจากการทำภาวนาเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นตลอดเวลา ไม่ว่าจะอยู่ในสถานการณ์ใด พระพุทธเจ้าทรงสอนว่าแม้ในขณะที่มีความยากลำบากทางกาย จิตใจของผู้ปฏิบัติยังสามารถเต็มไปด้วยความสุขได้ และทุกคนต้องตระหนัก
หลักการแสดงธรรมที่ถูกต้อง
88
หลักการแสดงธรรมที่ถูกต้อง
…ว้ดีแล้วเป็นข้อปฏิบัติอันผู้บรรลุจะพึงเห็นเอง ไม่ประกอบด้วยกาล ควรเรียกให้มาดู ควรน้อมเข้ามาในตน อันวิญญูชนจะ พึงรู้เฉพาะตน โอหนอ ชนทั้งหลายพึงฟังธรรมของเรา ก็แลครั้นฟังแล้วจะพึงรู้ ทั่วถึงธรรม ก็แลครั้นรู้ท…
บทความนี้สำรวจหลักการของการแสดงธรรมที่ถูกต้อง โดยเน้นหลักการที่สำคัญ เช่น การเรียงลำดับเหตุผล การเข้าใจผู้ฟังอย่างแท้จริง ความเมตตาในวิธีการแสดงธรรม และการมุ่งมั่นในการให้ความรู้โดยไม่มีเจตนาแอบแฝง ตา
มหาอุกกุสชาดก: การช่วยเหลือมิตรในยามภัย
132
มหาอุกกุสชาดก: การช่วยเหลือมิตรในยามภัย
…ีห์ทราบเรื่องก็กล่าวว่า “สหายเหยี่ยว เรื่อง นี้เป็นเรื่องเล็ก ฉันจะช่วยเหลือเพื่อนเอง เพราะธรรมดาของวิญญูชน เมื่อรู้ว่ามีภัยเกิดขึ้นกับมิตรสหาย 1 อรรถกถาขุททกนิกาย ชาดก มหาอุกกุสชาดก, เล่มที่ 60 หน้า 378-388…
ในมหาอุกกุสชาดก มีเรื่องราวของพญาเหยี่ยวที่ต้องการช่วยลูกของตนจากนายพราน โดยได้รับการช่วยเหลือจากพญานกออกและพญาเต่า เพราะธรรมดาของบัณฑิตที่เอื้อเฟื้อและมีน้ำใจต่อมิตรสหาย ซึ่งทุกคนต่างร่วมมือกันเพื่อค
ความสำคัญของพระธรรมและพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา
163
ความสำคัญของพระธรรมและพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา
6. เป็นธรรมอันวิญญูชนพึงรู้เฉพาะตน พระธรรมทั้งปวงเป็นคุณชาติที่ทำให้ปุถุชนผู้ปฏิบัติตามกลายเป็นพระอริยบุคคล มี 4 ระดับ คื…
พระธรรมในพระพุทธศาสนาช่วยให้ผู้ปฏิบัติตามกลายเป็นพระอริยบุคคล โดยมี 4 ระดับ ได้แก่ โสดาบัน สกทาคามี อนาคามี และอรหันต์ พระไตรปิฎกแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ วินัยปิฎก สุตตันตปิฎก และอภิธรรมปิฎก โดยพระธร
ความหมายของศาสนาในมุมมองตะวันออกและตะวันตก
21
ความหมายของศาสนาในมุมมองตะวันออกและตะวันตก
…ฺโพ วิญญูหิ - อันผู้ ปฏิบัติจะพึงเห็นชัดด้วยตัวเอง ไม่จำกัดด้วยกาล ควรเรียกให้มาดู ควรน้อมเข้ามา อันวิญญูชน พึงรู้เฉพาะตน) 4. ไม่มีหลักการยอมมอบตนให้แก่พระเจ้า แต่มีหลักการมอบตนให้แก่ตนเอง (อตฺตา หิ อตฺตโน น…
บทความนี้กล่าวถึงความหมายของคำว่า "ศาสนา" ตามที่เข้าใจกันในศาสนาพุทธซึ่งมีความแตกต่างจากแนวคิดของศาสนาตะวันตก ศาสนาพุทธมองว่าศาสนาเป็นคำสั่งสอนจากผู้รู้ที่ยืนยันถึงศักยภาพของกรรมในฐานะผู้สร้างโลก ซึ่ง