หน้าหนังสือทั้งหมด

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
292
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ติ, ดาวเทว (อุปวาทนตรายิกา นาม) น ตโต ปร์ (อุปวาทนตรายิกา ชี้แจง นาม) ยถา ปน อินทริยสวโร สติยา, ตถา วิริเยน อาชีวปาริสุทธิ์ สมปาเทตพฺพา ฯ (วิสุทธิ์ ๑/๔๙) : ประโยคแรกละ สมฺปาเทศพุพา ไว้ นำมาใส่เต็มใน ประโย…
คู่มือนี้มีการอธิบายวิธีการแปลประโยคจากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการตัดกิริยาและการควบคุมความหมายในแต่ละประโยค ซึ่งเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการศึกษาและเข้าใจวรรณกรรมเชิงลึกและภาษาเพื่อใช้ในการศึกษาด้านพระธรรม
การปฏิบัติสมาธิและอัปปนาโกศล 10 ประการ
79
การปฏิบัติสมาธิและอัปปนาโกศล 10 ประการ
…หมดจด สะอาดสะอ้าน แล้วจัดวางให้เป็นระเบียบเรียบร้อยดูเย็นตา 2. กระทำอินทรีย์ทั้ง 5 มีศรัทธากับปัญญา วิริยะกับสมาธิ ให้เสมอกันในหน้าที่ของตนๆ โดยเฉพาะสำหรับสตินั้น ต้องกระทำให้มากยิ่งกว่าธรรมทั้งปวง เพราะก…
การปฏิบัติสมาธิเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องเจริญภาวนาในทุกอิริยาบถ ผู้ปฏิบัติควรสังเกตอิริยาบถที่เหมาะสม และปฏิบติตามอัปปนาโกศล 10 ประการเพื่อสร้างความก้าวหน้าในวงการภาวนา โดยเริ่มจากการชำระร่างกายและเครื่อ
การข่มจิตและเจริญภาวนา
80
การข่มจิตและเจริญภาวนา
5. จิตฺตนิคฺคโห ข่มจิตในเวลาควรข่ม คือถ้าเห็นว่าจิตใจฟุ้งซ่าน เพราะศรัทธา วิริยะ ปัญญากล้า ต้องข่มจิตไว้ด้วยการเจริญธรรมะ 3 ประการ คือ 1) ปัสสัทธิ หลับตา ใจให้สงบจากความโลภ ความโ…
บทความนี้เสนอแนวทางการข่มจิตและการเจริญภาวนา วิธีการทำให้จิตใจสงบ รวมถึงการสร้างเสริมความเชื่อในการปฏิบัติธรรม และการเว้นจากบุคคลที่มีจิตใจไม่สงบ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงอุปกิเลสที่เกิดขึ้นในระหว่างการรัก
การกล้าเปลี่ยนแปลงตัวเอง
17
การกล้าเปลี่ยนแปลงตัวเอง
…าเปลี่ยนแปลงตัวเองด้วยการนั่งทีละน้อย และกล้าที่จะทำให้ตัวเองก้าวหน้าในการทำความดี ด้วยการ ท่าสมาธิ วิริยะระดับกลาง เป็นการนั่งสมาธิทุกวันไม่ขาด นั่งเรื่อยๆ แต่จะเข้าถึงเมื่อไหร่นั้นก็เป็นเรื่องของใจ แต่ม…
การกล้าเปลี่ยนแปลงตัวเองเกิดจากการนั่งสมาธิอย่างต่อเนื่อง และความเพียรในการทำความดี โดยมีวิริยะที่แตกต่างกัน เช่น วิริยะระดับกลางและสูง ซึ่งมีตัวอย่างจากพระภิกษุ 7 รูปที่ได้ปฏิบัติจนบรรลุผลสำเร…
การพัฒนาทางธรรมและการใช้วิมังสา
22
การพัฒนาทางธรรมและการใช้วิมังสา
…ดของท่าน สถานที่นั้นเป็นเหมือนลานเชือดโค ท่านพิจารณาเห็นว่าท่านทำความ เพียรอย่างหนักประกอบด้วยฉันทะ วิริยะ จิตตะอย่างยิ่ง แต่ก็ไม่ทำให้ท่านบรรลุได้ ด้วยวิมังสาที่ยังไม่สมบูรณ์ ของท่าน ท่านจึงคิดว่า สงสัยเ…
เนื้อหาพูดถึงการพัฒนาทางธรรมโดยใช้วิมังสาเป็นหลัก รวมถึงประสบการณ์ของพระโสณะที่พบอุปสรรคในการทำความเพียร ด้วยการทำความเพียรที่หนักเกินไปจนร่างกายบอบช้ำ แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้มาช่วยเติมเต็มวิมังสาให
คุณสมบัติของดวงวิมังสาและอิทธิบาท
106
คุณสมบัติของดวงวิมังสาและอิทธิบาท
…บังเกิดความสำเร็จมี 4 ดวง พระพุทธองค์ จึงตรัสอิทธิบาทมีอยู่ 4 ประการ คือ 1) ฉันทะ เต็มใจที่จะทํา 2) วิริยะ แข็งใจทำ 3) จิตตะ ตั้งใจทำ 4) วิมังสา เข้าใจทํา เราจะเห็นว่า ผลของการปฏิบัติที่เด็กๆ นั้นตอบ มีคว…
เนื้อหาเกี่ยวกับคุณสมบัติของดวงวิมังสา ที่สามารถปรับปรุงได้ทุกอย่างเมื่อใจจรดที่นิพพานและการทำความเข้าใจในอิทธิบาท 4 ประการเพื่อทำให้เกิดความสำเร็จ มุ่งเป้าเข้าไปในธรรมะที่พระพุทธเจ้าได้สอน โดยแสดงให้
การเจริญสมาธิตามหลักอิทธิบาท 4
26
การเจริญสมาธิตามหลักอิทธิบาท 4
… ด้วยประการฉะนี้” 1.5.2. การเจริญสมาธิตามหลักอิทธิบาท 4 คือ 1 สมาธิที่เกิดจากฉันทะ 2 สมาธิที่เกิดจากวิริยะ 3 สมาธิที่เกิดจากจิตตะ 4 สมาธิที่เกิดจากวิมังสา สมาธิทั้ง 4 ประการนี้มีความแตกต่างกันดังที่ท่านได…
…ื่อจิตตั้งมั่น ธรรมก็ตั้งอยู่ เรื่องนี้ดูได้จากการเจริญสมาธิตามหลักอิทธิบาท 4 ได้แก่ สมาธิจากฉันทะ, วิริยะ, จิตตะ และวิมังสา โดยทั้ง 4 วิธีนี้มีความแตกต่าง และสำคัญต่อการบรรลุความมีสภาพเป็นหนึ่งแห่งจิต
การบำเพ็ญทานบารมีและความดีงามของพระองค์
48
การบำเพ็ญทานบารมีและความดีงามของพระองค์
… สำนักต่าง ๆ เป็นลำดับมา กระทั่งอาฬารดาบสและอุทกดาบส ซึ่งได้เรียนรู้รูปฌาน อรูปฌาน มาจากสำนักนี้ 9. วิริยารัมภะ ได้แก่การทำความเพียรอย่างไม่ละลด พระองค์ทรงมีความเพียรไม่ละลด ดั่งเช่นทรงบำเพ็ญพุทธกิจ 5 เป็…
บทความนี้กล่าวถึงการบำเพ็ญทานบารมีของพระองค์ ซึ่งรวมถึงการบริจาคของนอกกายและการละทิ้งแม้แต่ชีวิตเพื่อถวายทาน พระองค์ทรงมีหิริและโอตตัปปะที่ติดประจำพระองค์อย่างซื่อตรง มีความเป็นผู้ฟังมากและมีสติในทุกอ
อานิสงส์ของจาคานุสติและการเจริญเทวตานุสติ
67
อานิสงส์ของจาคานุสติและการเจริญเทวตานุสติ
…คือ ศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ ปัญญา หิริ โอตตัปปะ และสัทธรรม 7 ประการ คือ ศรัทธา หิริ โอตตัปปะ พาหุสัจจะ วิริยะ สติ ปัญญา ด้วยกันทั้งสิ้น ฉะนั้นเมื่อตายลงก็ได้ไปบังเกิดในเทวภูมิ พรหมภูมิ ธรรมที่มีสภาพอันดีงามเ…
เนื้อหานี้พูดถึงอานิสงส์ของจาคานุสติซึ่งรวมถึงความสุขจากการสละและไม่ละโมบ ตลอดจนความรู้สึกเป็นที่รักและไม่ทุกข์ใจเกี่ยวกับผู้อื่น นอกจากนี้ยังนำเสนอการเจริญเทวตานุสติ ซึ่งเป็นการระลึกถึงความดีของตนเอง
การระลึกถึงความตาย
81
การระลึกถึงความตาย
…ึงระลึกอย่างนี้ว่า แม้พุทธบุคคลทั้งหลายเหล่าใด ทำความย่ำยีเสียซึ่งศัตรูคือสรรพกิเลส ด้วยพละคือญาณและวิริยะ” ของตนๆ จนได้บรรลุปัจเจกสัมโพธิญาณเป็นพระสยัมภู (รู้ได้ด้วย ตัวเอง) มีจริยาเยี่ยงนอแรด แม้พุทธบุค…
บทความนี้นำเสนอการระลึกถึงความตายว่าเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้แม้แต่ผู้มีบุญหรือผู้มีเรี่ยวแรงมาก เช่น พระมหาโมคคัลลานะและพระสารีบุตร ซึ่งแม้จะมีความสามารถเช่นไร ก็ยังคงต้องเผชิญกับความตาย และป
การปฏิบัติในกัมมัฏฐานและการพัฒนาจิต
129
การปฏิบัติในกัมมัฏฐานและการพัฒนาจิต
…คโกสัลลสูตร” นั้น คราวใดจิตมีความง่วงเหงาท้อถอย ไม่มีความเพียร ในคราวนั้นต้องอบรมธัมมวิจยสัมโพชฌงค์ วิริยสัมโพชฌงค์ ปีติสัมโพชฌงค์ ทั้ง 3 นี้ ให้แก่กล้ายิ่งขึ้น และคราวใดจิตมีความเพียรมากจนฟุ้งซ่าน ในคราว…
บทความนี้กล่าวถึงการดูแลจิตในช่วงเวลาที่เหมาะสม รวมถึงการอบรมจิตใจและพัฒนากัมมัฏฐาน โดยเฉพาะกายคตาสติกัมมัฏฐานที่มีความยากลำบากในการปฏิบัติ รวมถึงความจำเป็นในการศึกษาและเข้าใจธรรมก่อนการปฏิบัติ เพื่อใ
การกำหนดลมหายใจและการรักษาสมาธิ
148
การกำหนดลมหายใจและการรักษาสมาธิ
…ัมมัฏฐาน 7. เว้นการคลุกคลีกับคนที่ไม่มีสมาธิ 8. คบหาแต่กับบุคคลที่มีสมาธิ 9. อบรมอินทรีย์ 5 (ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา) 10. มีจิตน้อมที่จะได้อัปปนาฌาน 138 DOU สมาธิ 6 ส ม ก กั ม ม ฏ ฐ า น 4 0 วิ ธี (1…
การฝึกสมาธิด้วยการกำหนดลมหายใจเข้าออกมีความสำคัญในทางพระพุทธศาสนา โดยมีการแบ่งประเภทสมาธิตามลักษณะการปฏิบัติ ได้แก่ ขณิกสมาธิ, อุปจารสมาธิ และอัปปนาสมาธิ พร้อมกับการระบุสิ่งที่เป็นสัปปายะและอสัปปายะที
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
104
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
…คนจะดีจะชั่วก็เพราะสังขารเป็นตัวปรุงแต่ง สังขารขันธ์มีดังนี้ คือ ผัสสะ เจตนา วิตก วิจาร ปีติ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ชีวิตินทรีย์ การละนิวรณ์ อโลภะ อโทสะ หิริ โอตตัปปะ ปัสสัทธิ ฉันทะ อธิโมกข์ อุเบกข…
สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่
สัทธาและวิริยินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
164
สัทธาและวิริยินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
…่อมใสของผู้ปฏิบัติที่เกิดกับโสดาปัตติมรรคญาณ หรือ สกิทาคามิมรรคญาณ อนาคามิมรรคญาณ อรหัตตมรรคญาณ 16. วิริยินทรีย์ คือ การปรารภความเพียรทางใจ ความขะมักเขม้น ความบากบั่น ความตั้งหน้า ความ พยายาม ความอุตสาหะ …
…มจากปสาทสัทธาสู่โวสสัชชนสัทธา ซึ่งสะท้อนถึงระดับความเชื่อที่ลึกซึ้งในพระรัตนตรัย อีกทั้งเชื่อมโยงถึงวิริยินทรีย์ที่เป็นความพยายามและความขยันในการปฏิบัติที่นำไปสู่วิปัสสนาและการบรรลุธรรม ประเภทต่างๆ ของสัท…
วิริยะและลักษณะของความเพียรในธรรมะ
165
วิริยะและลักษณะของความเพียรในธรรมะ
วิริยะ มีลักษณะคือ เครื่องหมายเป็นต้นอย่างนี้คือ 1. อุตสาหลักขณ์ วิริยคือความเพียรนั้น มีความอุตสาหะเป็น…
บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของวิริยะซึ่งเป็นความเพียรในธรรมะ โดยแบ่งออกเป็นสี่ลักษณะ ได้แก่ อุตสาหลักขณ์ ซึ่งหมายถึงความขยันตั้งใจทำ, …
ความเพียรและพัฒนาการทางจิตใจ
166
ความเพียรและพัฒนาการทางจิตใจ
…่ 1. สังวรปธาน เพียรระวังมิให้ความโลภ ความโกรธ ความหลง เกิดขึ้นในขันธ สันดานด้วยสีลสังวร ขันติสังวร วิริยสังวร สติสังวรและญาณสังวร 2. ปหานปธาน เพียรละกิเลส คือ ความโลภ ความโกรธ ความหลง ด้วยตทังคปหาน วิกขั…
ความเพียรในทางพุทธศาสนาแบ่งออกเป็น 4 ประการ ได้แก่ สังวรปธาน, ปหานปธาน, ภาวนาปธาน, และอนุรักษ์ขนาปธาน ซึ่งการฝึกอบรมเหล่านี้มีจุดประสงค์เพื่อขัดเกลาจิตใจให้ดีขึ้น โดยมี 28 วิธีการปฏิบัติเพิ่มเติม เช่น
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
…-เบกขา หค 55 วางเฉย นามปรมัตถ์ 15. สัทธินทรีย์ สัทธา โสภณจิต 91 เลื่อมใสในสิ่งที่ควร นามปรมัตถ์ 16. วิริยินทรีย์ 17. สตินทรีย์ 18. สมาธินทรีย์ ความเพียร การระลึกชอบ การตั้งมั่นแห่งจิต วิริยะ-วิ สั ป - 105…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
173
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
…มวดที่เป็นเวทนา ได้แก่ อินทรีย์ 5 ประกอบด้วย สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส 4. หมวดที่เป็นพละ ได้แก่ สัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา อุเบกขา 5. หมวดที่เป็นโลกุตตระ ได้แก่ อนัญญาตัญญัสสามิ อัญญา อัญญาตาวี อินทรีย์ทั…
ในพุทธศาสนา อินทรีย์สามารถจัดประเภทได้เป็น 5 หมวด ได้แก่ อินทรีย์อายตนะ 6 ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้โดยการมองเห็น เสียง กลิ่น รส รูปร่าง และการสัมผัส. อินทรีย์ภาวะ 3 เกี่ยวข้องกับเพศ ชายหญิงและชีวิต.
อุเบกขาและพละ 5
176
อุเบกขาและพละ 5
…ป็นอินทรีย์ของพระอริยเจ้า และ แนวทางในการปฏิบัติที่เป็นดั่งสะพานที่เชื่อมต่อนี้ก็ได้แก่ สัทธินทรีย์ วิริยินทรีย์ สตินทรีย์ สมาธินทรีย์และปัญญินทรีย์ ซึ่งอินทรีย์ทั้ง 5 ประการนี้ตรงกับหมวดธรรมที่เรียกว่า พ…
…สู่พระอริยเจ้า ธรรมเหล่านี้มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตทางจิตใจและการต่อสู้กับปฏิปักขธรรม. การมีสัทธา วิริยะ สติ สมาธิ และปัญญาเป็นพละ 5 นั้นจึงถือว่าเป็นกุญแจสำคัญในกระบวนการนี้
การปรับอินทรีย์ให้เสมอกัน
177
การปรับอินทรีย์ให้เสมอกัน
…ลาย สิ่งใดเป็นสัทธินทรีย์ สิ่งนั้นเป็นสัทธาพละ สิ่งใดเป็นสัทธาพละ สิ่งนั้นเป็นสัทธินทรีย์ สิ่งใดเป็นวิริยินทรีย์ สิ่งนั้นเป็นวิริยพละ สิ่งใดเป็นวิริยพละ สิ่งนั้นเป็น วิริยินทรีย์ สิ่งใดเป็นสตินทรีย์ สิ่งน…
…ับอินทรีย์ให้เสมอกัน ซึ่งมีผลต่อการบรรลุธรรม การสร้างความสมดุลในอินทรีย์ที่สำคัญ เช่น สัทธินทรีย์และวิริยินทรีย์ เพื่อให้กันและกันช่วยเสริมสร้างในการบรรลุธรรม การอธิบายด้วยเปรียบเทียบถึงแม่น้ำและเกาะช่วยใ…