คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : หน้า 292/374

๒๗๖ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ : ชี้แจง ประโยคแรกความเต็ม ประโยคต่อมาตัดกิริยาออก ประโยคต่อมาตัดกิริยาทั้งหมดออก จนประโยคสุดท้ายใส่ โอโลเกนโต เข้ามา (ปุริส โอโลเกนฺโต) เพื่อคุมความไว้ที หนึ่งก่อน ประโยคต่อไป อุทธ์ โอโลเกนฺโต อโธ โอโลเกนฺโต ทิสาวิทิสมฺปิ เปกฺขมาโน ตัด โอโลเกนฺโต เปกฺขมาโน ออก ไม่ได้ เพราะเป็นศัพท์แปลควบ คือ ก้ม แหงน และเหลียว ประโยคท้ายสุดท่านใส่กิริยาคุมพากย์ได้อีกทีหนึ่ง เป็น ความนิยมทางภาษาในประโยคที่ละไว้หลายๆ ประโยค ประโยคสุดท้ายใส่ความควบคุมไว้ อริยุปวาทา อุปวาทนตรายิกา นาม ๆ เต ปน ยาว อริเย น ขมาเปนติ, ดาวเทว น ตโต ปร์ ฯ (มงคล ๑/๑๖๙) ชี้แจง : ประโยคนี้ท่านละคำไว้มาก ใส่เฉพาะที่ไม่ซ้ำกันเท่านั้น ความเต็มก็คือ อริยุปวาทา อุปวาทนตรายิกา นาม ฯ เต ปน (อริยุปวาทา) ยาว อริเย ขมาเป็นติ, ดาวเทว (อุปวาทนตรายิกา นาม) น ตโต ปร์ (อุปวาทนตรายิกา ชี้แจง นาม) ยถา ปน อินทริยสวโร สติยา, ตถา วิริเยน อาชีวปาริสุทธิ์ สมปาเทตพฺพา ฯ (วิสุทธิ์ ๑/๔๙) : ประโยคแรกละ สมฺปาเทศพุพา ไว้ นำมาใส่เต็มใน ประโยคหลัง ตตฺถ อปริคคหิตธุดงฺคสฺส สงฺฆโต วา คุณโต วา ธมฺม