หน้าหนังสือทั้งหมด

การกำเนิดรัฐและศีลธรรมในสังคมมนุษย์
134
การกำเนิดรัฐและศีลธรรมในสังคมมนุษย์
…วามเดือดร้อน เนื่องจากในยุคแรกที่มนุษย์ จุติจากชั้นอาภัสสรพรหมลงมาอาศัยบนโลก มนุษย์อาศัยอยู่กันอย่างสงบสุข แต่ละคนรู้ว่าสิ่ง ใดควร สิ่งใดไม่ควร ไม่มีการทำอกุศลธรรมใด ๆ จึงไม่จำเป็นต้องมีการวางกฎระเบียบต…
…ับการเกิดรัฐจากอัคคัญญสูตรที่กล่าวถึงชีวิตมนุษย์ยุคแรก การจัดระเบียบสังคม และการควบคุมกิเลสเพื่อความสงบเรียบร้อย โดยอธิบายถึงวิวัฒนาการทางสังคมที่เกิดขึ้นจากการทำอกุศลกรรม ความต้องการในทรัพย์สินส่วนบุคค…
กุศลกรรมบถ 10 และ จักรวรรดิวัตร
141
กุศลกรรมบถ 10 และ จักรวรรดิวัตร
…ชาพระนามว่า เอกราช เราอธิษฐานศีลอันบริสุทธิ์ยิ่งปกครองแผ่นดินใหญ่ สมาทานกุศลกรรมบถ 10 ประการครบถ้วน สงเคราะห์มหาชนด้วยสังคหวัตถุ 4 ประการ กุศลกรรมบถ 10 นั้นประกอบ ด้วย (1) เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์ (2) เว้น…
กุศลกรรมบถ 10 เป็นหลักการที่ใช้ในการปกครองทั้งตนและผู้อื่น ประกอบด้วยการงดเว้นจากการกระทำที่เป็นโทษ 10 ประการ เช่น การฆ่าสัตว์ และการพูดเท็จ จักรวรรดิวัตร รวมถึงธรรมที่ใช้ในการปกครองของพระเจ้าจักรพรรด
การบริหารงานของพระเจ้าจักรพรรดิ
142
การบริหารงานของพระเจ้าจักรพรรดิ
…เป็นต้น พระเจ้า จักรพรรดิก็ต้องปฏิบัติอย่างนี้เหมือนกัน แต่มีข้อแตกต่างบางประการดังนี้ เหล่าทหารควร สงเคราะห์ ด้วยการเพิ่มบำเหน็จรางวัลให้ไม่ให้ล่วงเลยกาลเวลา กษัตริย์ผู้ได้รับการอภิเษก ควร สงเคราะห์ด้ว…
พระเจ้าจักรพรรดิทรงมีบทบาทสำคัญในการจัดการรักษาความสงบและความมั่นคงให้แก่ประชาชน โดยทรงคุ้มครองชนภายในทั้งพระมเหสี พระราชโอรส พระราชธิดา และเหล่าทหาร ทรง…
หลักธรรมในการปกครองคน
145
หลักธรรมในการปกครองคน
…ารปกครอง ปฏิบัติตาม ได้แก่ กุศลกรรมบถ 10 และ ศีล 5 เป็นต้น 1. สังคหวัตถุ 4 สังคหวัตถุ แปลว่า หลักการสงเคราะห์กัน เป็นคุณเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจกัน ซึ่งเป็น หลักปฏิบัติที่ผู้ปกครองต้องมีเพื่อใช้ในการยึดเห…
…องปฏิบัติตาม เช่น กุศลกรรมบถ 10 และ ศีล 5 ที่ช่วยให้ผู้คนมีชีวิตที่เป็นระเบียบและอยู่ร่วมกันได้อย่างสง
อาสวัฏฐานิยธรรมและสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
181
อาสวัฏฐานิยธรรมและสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
ลักทรัพย์ การอวดคุณวิเศษที่ไม่มีในตน เป็นต้น เกิดขึ้นในสงฆ์หรือในศาสนานี้” เมื่อใด อาสวัฏฐานิยธรรมเหล่านั้นปรากฏขึ้น เมื่อนั้นพระศาสดาจึงจะบัญญัติสิกขาบท แสด…
บทความนี้เสนอการศึกษาความสำคัญของอาสวัฏฐานิยธรรมซึ่งเกิดขึ้นในสงฆ์ และเหตุที่พระศาสดาจึงบัญญัติสิกขาบทเพื่อกำจัดอาสวัฒน์ที่เกิดขึ้นในศาสนา โดยแสดงถึงเหตุผลที่อัศจรร…
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท
186
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท
วัตถุประสงค์ของการบัญญัติสิกขาบท เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงติเตียนพระสุทินน์อย่างนี้แล้ว จึงตรัสถึงโทษของความเ…
…วมถึงคุณประโยชน์ของการมีความเป็นคนเลี้ยงง่าย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงค์ 10 ประการ เช่น เพื่อความรับว่าดีแห่งสงฆ์และเพื่อความอยู่สำราญของภิกษุ รวมถึงการป้องกันและกำจัดอาส…
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
194
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
…ยแยกสวดกันเอง เมื่อ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงทราบจึงตรัสห้ามและบัญญัติว่า ภิกษุใดสวดพระปาฏิโมกข์แยกจาก สงฆ์หมู่ใหญ่ต้องอาบัติทุกกฏ หากภิกษุใดมาร่วมฟังสวดพระปาฏิโมกข์ไม่ได้เพราะอาพาธ เป็นต้น พระองค์ก็ทรงอนุ…
…นดโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ให้มีการฟังสวดพระปาฏิโมกข์ทุกกึ่งเดือน เพื่อตรวจสอบศีลและสร้างความสามัคคีในสงฆ์ การฟังสวดถูกกำหนดให้ภิกษุทุกคนมาฟังร่วมกัน และมีการควบคุมเพื่อป้องกันการแยกสวด เพื่อความบริสุทธิ์…
อาบัติในพระไตรปิฎก
198
อาบัติในพระไตรปิฎก
…ือระงับได้ด้วย “เทสนาคามินี” คือการแสดง หมายถึงเปิดเผยความผิดของตนต่อหน้าพระภิกษุหรือหมู่พระภิกษุคือสงฆ์ 7.10.4 กิจจาธิกรณ์ : กิจที่สงฆ์จะพึงกระทำ กิจจาธิกรณ์ หมายถึง กิจที่สงฆ์จะพึงกระทำมี 4 ประการ คือ…
…เบาคือ ลหุกาบัติ มี 5 กอง ซึ่งสามารถแก้ไขด้วยการเปิดเผย โดยการแสดงความผิดและการขออภัยตามดุลยพินิจของสงฆ์ พร้อมอธิบายกิจจาธิกรณ์ที่สงฆ์ต้องกระทำภายในพระไตรปิฎก ซึ่งมี 4 ประการ ได้แก่ อปโลกนกรรมที่สงฆ์ประ…
ญัตติจตุตถกรรมและนิคหกรรมในพระพุทธศาสนา
199
ญัตติจตุตถกรรมและนิคหกรรมในพระพุทธศาสนา
…ล่าวครบ 4 รวมทั้งญัตติ กล่าวคือ เมื่อมีการสวดตั้งญัตติแล้ว จะมีการสวดอนุสาวนาคือคำ สวดประกาศขอมติจากสงฆ์อีก 3 ครั้งรวมเป็นสี่จึงชื่อว่าญัตติจตุตถกรรม ทั้งนี้เพื่อใ ทั้งนี้เพื่อให้คณะสงฆ์ มีเวลาพิจารณาหล…
…รลงโทษขั้นที่ 2 สำหรับการกระทำผิดร้ายแรง เช่น การทะเลาะวิวาท มีศีลวิบัติ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า สงฆ์เป็นมูลแห่งกิจจาธิกรณ์ ซึ่งกิจจาธิกรณ์ต้องมีสงฆ์ครบ 4 รูปจึงจัดทำได้ และอธิกรณสมถะเป็นธรรมเครื่องร…
วิธีระงับอธิกรณ์ที่มีเสียงเซ็งแซ่
202
วิธีระงับอธิกรณ์ที่มีเสียงเซ็งแซ่
…คำพูดต่างๆ ไม่ได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้ใช้ “อุพพาฬิกวิธี” เข้าช่วยระงับอธิกรณ์ นั้น โดยเบื้องต้นให้สงฆ์สมมติภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์คุณ 10 ประการขึ้นก่อน อุพพาฬิกวิธี แปลว่า การเลือกแยกออกไป คล้าย ๆ กับก…
ในกรณีที่ไม่สามารถระงับอธิกรณ์ได้ พร้อมกับมีเสียงเซ็งแซ่ที่ทำให้ไม่สามารถจับใจความคำพูดได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าแนะนำให้ใช้วิธีการเรียกว่า 'อุพพาฬิกวิธี' โดยการตั้งผู้มีองค์คุณ 10 ประการขึ้นมาเป็นตัวแทน
การระงับอธิกรณ์ในพระธรรมวินัย
203
การระงับอธิกรณ์ในพระธรรมวินัย
“ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้าพเจ้า เมื่อพวกเราวินิจฉัยอธิกรณ์นี้อยู่ มีเสียงเซ็งแซ่ เกิดขึ้น และไม่ทราบเนื้อความแห่งถ้อ…
…กระบวนการระงับอธิกรณ์ในพระธรรมวินัย โดยอธิบายว่าหากภิกษุไม่สามารถระงับอธิกรณ์ได้ด้วยอุพพาหิกวิธี ให้สงฆ์ส่งต่อไปยังสงฆ์อนุญาตให้ระงับอธิกรณ์ด้วยวิธีเยยยสิกา การใช้วิธีการเหล่านี้ทำให้มีความเป็นระเบียบเร…
การจับฉลากในพระพุทธศาสนา
204
การจับฉลากในพระพุทธศาสนา
…่จับ ละกรรมวาจา วิธีแต่งตั้งและก เมื่อเลือกภิกษุผู้มีคุณสมบัติอย่างนี้แล้วก็ให้ภิกษุผู้ฉลาดประกาศให้สงฆ์ทราบว่าจะ สมมติภิกษุรูปนี้ให้เป็นผู้จับฉลากด้วยญัตติทุติยกรรมวาจาดังนี้ “ท่านเจ้าข้า ขอสงฆ์จงฟังข้…
เนื้อหากล่าวถึงวิธีการจับสลากในสงฆ์โดยใช้ภิกษุผู้มีคุณธรรมเป็นผู้จับ โดยมีการปฏิบัติตามหลักธรรมวินัย เพื่อให้การตัดสินใจนั้นถูกต้องตา…
การแสดงธรรมโดยใช้อุปมาอุปไมย
264
การแสดงธรรมโดยใช้อุปมาอุปไมย
…รียบเทียบกับสิ่งอื่นเพื่อให้เข้าใจแจ่มแจ้ง จากความหมายของคำว่า อุปมาและอุปไมย ข้างต้นจะเห็นว่าจุดประสงค์สำคัญของ การพูดโดยใช้อุปมาอุปไมย คือ “เพื่อให้ผู้ฟังเข้าใจแจ่มแจ้ง” เพราะโดยหลักแล้วการที่มนุษย์ จ…
การพูดโดยใช้อุปมาอุปไมยเป็นวิธีการสอนที่สำคัญในการทำให้ผู้เรียนเข้าใจสิ่งที่ลึกซึ้งมากขึ้น ผ่านการเปรียบเทียบกับสิ่งที่คุ้นเคยหรือประสบการณ์ที่เคยมี การใช้ตัวอย่างที่ใกล้เคียงจะทำให้เข้าใจได้ง่ายขึ้น
ความรู้เกี่ยวกับพรหมชั้นและสมบัติของพรหม
84
ความรู้เกี่ยวกับพรหมชั้นและสมบัติของพรหม
… เพราะย่อมเข้าผลสมาบัติอยู่เสมอ นิวรณธรรมที่เป็นเหตุให้จิตเดือดร้อนไม่อาจเกิดขึ้น จิตใจจึงมีแต่ความ สงบเยือกเย็น สุทัสสา สติมีกำลังมากกว่าอินทรีย์อื่น จึงได้มาเกิดในชั้นนี้ เป็นพรหมที่เห็นสิ่งต่างๆ โดยป…
บทความนี้แสดงให้เห็นถึงการจัดลำดับพรหมแบ่งตามสุทธาวาสภูมิ โดยมีการอธิบาย 5 ชั้นของสุทธาวาสภูมิ ซึ่งแต่ละชั้นมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันตามความแก่และอ่อนของบารมีของอินทรีย์ 5 ประการ เช่น ศรัทธาและวิริยะ ห
การอุบัติขึ้นของจักรวาลและมนุษย์ในพระพุทธศาสนา
98
การอุบัติขึ้นของจักรวาลและมนุษย์ในพระพุทธศาสนา
…็จอย่างไรด้วยตัวของผู้นั้นเอดังที่ ทรงแสดงแก่ชนทั้งหลาย ที่บ้านกาลาม ใน กาลามสูตร ว่า “ควรแล้วท่านจะสงสัย ความสงสัยของท่านเกิดขึ้นแล้วในเหตุควร สงสัยจริง ท่านอย่าได้ถือโดยได้ฟังตามกันมา อย่าได้ถือโดยลำด…
บทความนี้กล่าวถึงความไม่บังคับในพระพุทธศาสนา ที่ไม่ให้ผู้คนเชื่อในหลักคำสอนโดยทันที แต่ให้พิจารณาและพิสูจน์ด้วยปัญญาของตน มีการกล่าวถึงการอุบัติขึ้นของจักรวาลและโลกที่เกิดขึ้นจากความว่างเปล่า พระพุทธอ
การกำเนิดจักรวาลและมนุษย์
105
การกำเนิดจักรวาลและมนุษย์
…าเนิดสัตว์ เมื่อมนุษย์มีการคัดเลือกบุคคลขึ้นมาเป็นพระเจ้าแผ่นดิน เพื่อปกครองพวกของตนแล้ว ทำให้สังคม สงบขึ้นมาอีกครั้ง เพราะแต่ละคนต่างเชื่อฟังพระเจ้าแผ่นดิน ปฏิบัติตามข้อปฏิบัติระเบียบแบบแผนที่ พระเจ้าแ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการกำเนิดของจักรวาลและมนุษย์ โดยเริ่มจากการแยกประเภทของผู้ทำงาน การเกิดสัตว์ในยุคแรกแล้วมีวิวัฒนาการตามกรรมที่ได้รับ ซึ่งสัตว์ต่างๆ และพืชที่เกิดในยุคแรกมีลักษณะเฉพาะตามกรรมแบบโอปปาติก
ผลของกรรมและการบูชาในชีวิตมนุษย์
125
ผลของกรรมและการบูชาในชีวิตมนุษย์
…ลกนี้โลกหน้า เพราะเหตุที่มนุษย์ประพฤติกรรมอันเป็นกุศล จึงทำให้สิ่งแวดล้อมดีขึ้นตามลำดับ โลกเจริญและ สงบสุขขึ้น มนุษย์มีอายุขัยยาวนานขึ้น โดยเฉพาะเมื่อมนุษย์มีสัมมาทิฏฐิ ทำให้มนุษย์เข้าใจในความเป็น จริงข…
…ิตมนุษย์ ทั้งในด้านการเจริญเติบโตและความเสื่อมถอย เมื่อมนุษย์ประพฤติกรรมที่ดีจะส่งผลให้สังคมเจริญและสงบสุขขึ้น ในทางกลับกัน ความเสื่อมทางจิตใจและศีลธรรมในสังคมสามารถมองเห็นได้จากพฤติกรรมที่ไม่ดีที่ถูกมอ…
ข้อธรรมจากพระพุทธองค์ในเรื่องการเวียนว่ายตายเกิด
164
ข้อธรรมจากพระพุทธองค์ในเรื่องการเวียนว่ายตายเกิด
…จากสิ่งที่พอใจนั่นแหละมากกว่า ส่วนน้ำในมหาสมุทรทั้ง 4 ไม่มากกว่าเลย ข้อนั้นเป็นเพราะเหตุไร เพราะว่า สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลายไม่ได้ ฯลฯ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็เหตุเพียงเท่านี้ พอทีเดียวเพื่อ…
…ุกข์ที่เกิดจากการยึดมั่นที่ไม่ได้ผลลัพธ์แท้จริง การเบื่อหน่ายในสังขารเป็นวิธีหนึ่งในการหลุดพ้นจากวัฏสงสาร การรู้เห็นธรรมเป็นสิ่งสำคัญที่จะนำไปสู่นิพพาน ซึ่งทุกท่านควรให้ความสำคัญในการปฏิบัติธรรมและการเข…
การเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ในสังสารวัฏ
165
การเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ในสังสารวัฏ
…น โลหิตที่ หลั่งไหลออกนั่นแหละมากกว่า น้ำในมหาสมุทรทั้ง 4 ไม่มากกว่าเลย ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะว่า สงสารนี้กำหนดที่สุดเบื้องต้นเบื้องปลาย ไม่ได้เลย....” ทรงตรัสถึงการเป็นญาติของสัตว์ที่เวียนว่ายตายเกิด…
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดการเวียนว่ายตายเกิดของสัตว์ตามพุทธดำรัสที่แสดงให้เห็นถึงความไม่แน่นอนในชีวิต การดำรงอยู่ของสัตว์ที่เวียนว่ายตายเกิดอย่างไม่มีที่สิ้นสุด และการเข้าใจถึงความจริงนี้เพื่อลดความทุกข
การศึกษาปรโลกวิทยา
15
การศึกษาปรโลกวิทยา
…คนเกิดมาไม่ใช่ชาตินี้ชาติเดียว เราเกิดมานับภพนับชาติไม่ถ้วน และยังต้องเวียนว่ายตายเกิดถือกำเนิดในวัฏสงสารอีกยาวไกลจนกว่าจะถึงฝั่งแห่งพระนิพพาน ดังที่พระ ผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ใน บุคคลสูตร ความว่า “ดูก่อ…
เนื้อหาเกี่ยวกับปรโลกวิทยา ซึ่งเป็นการศึกษาสถานะการดำเนินชีวิตหลังความตายของสรรพสัตว์ในภพอื่น นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ โดยนำมาจากคำสอนในพระไตรปิฎกและข้อมูลที่เป็นประโยช