หน้าหนังสือทั้งหมด

การถอนตัณหาและการเข้าถึงนิพพาน
14
การถอนตัณหาและการเข้าถึงนิพพาน
…มีระแคะระคาย เป็นโสดา สกทาคา อนาคา อรหัต แตกกายทำลายขันธ์ก็ไปนิพพาน ทิ้งขันธ์ ๕ คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ของมนุษย์ ทิพย์ รูปพรหม อรูปพรหม เพราะตัณหาหมด ก็ไม่ปรารถนาอาลัยในกายทิพย์ รูปพรหม อรูปพรหม …
เนื้อหานี้กล่าวถึงแนวทางการฝึกเพื่อถอนตัณหาจากขันธ์ ๕ ที่เป็นภาระหนัก ซึ่งมีการอธิบายว่าการเข้าถึงนิพพานนั้นต้องเรียนรู้การถอดขันธ์อย่างละเอียด ถึงแม้จะต้องเผชิญกับความผูกพันและความสึกเศร้า ความรู้เกี
สาระสำคัญของพระธรรมเทศนา
19
สาระสำคัญของพระธรรมเทศนา
…้วยฌาน รู้เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา รู้ว่ามนุษย์ถึงกายอรูปพรหมละเอียด ล้วนมีขันธ์ ๕ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ อนิจจัง คือ ไม่คงที่ เปลี่ยนแปรผัน ทุกขัง คือ ถึงซึ่งความลำบาก ไม่สบาย เบญจขันธ์เป็นทุกข์เดื…
…ามแตกต่างระหว่างการรู้ด้วยวิญญาณกับการรู้ด้วยญาณ และอธิบายถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบไปด้วยรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ นอกจากนี้ยังพูดถึงความไม่คงที่และความทุกข์ที่เกิดจากการเข้าใจผิดเกี่ยวกับธรรมชาติของชีวิต กา…
พระกายของพระพุทธเจ้าและองค์ประกอบของใจในธรรมะ
55
พระกายของพระพุทธเจ้าและองค์ประกอบของใจในธรรมะ
…่ข้างในดวงเห็น ดังภาพหน้าถัดไป องค์ประกอบของใจทั้ง 4 อย่างนี้ก็คือนามขันธ์ทั้ง 4 ได้แก่ เวทนา สัญญา สังขาร และ วิญญาณนั่นเอง โดยเวทนา คือ เห็น หรือรู้สึก หรือรับ, สัญญา คือ จำ, สังขาร คือ คิด และวิญญาณ คือ …
บทความนี้นำเสนอความรู้เกี่ยวกับพระกายของพระพุทธเจ้า แบ่งออกเป็น 3 ประการ ได้แก่ รูปกาย นามกาย และธรรมกาย โดยพระรูปกายมีลักษณะเป็นมนุษย์ทั่วไป ส่วนพระนามกายมีความว่องไวสามารถเดินทางไปยังที่ต่าง ๆ ได้ง่
แนวคิดเกี่ยวกับอายุและกัปในพระพุทธศาสนา
41
แนวคิดเกี่ยวกับอายุและกัปในพระพุทธศาสนา
…วลานานกระทั่งเมล็ดผักกาดหมด กระนั้นก็ยังไม่ครบเวลาของหนึ่งมหากัป 10. ขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาน 11. เราย่อมรู้ชัดตามความเป็นจริง พระพุทธเจ้าได้ตรัสสอนความจริงไว้ 4 ประการ คือ 1. ความจริงเร…
…งไขยกัป และมหากัปที่มีระยะเวลายาวนาน นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจถึงความจริงที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสสอนเกี่ยวกับทุกข์และสาเหตุของทุกข์ โ…
การเข้าถึงกายในกายตามหลักสติปัฏฐาน 4
205
การเข้าถึงกายในกายตามหลักสติปัฏฐาน 4
…พรหม กายอรูปพรหม ละเอียด กายเหล่านี้ ล้วนประกอบด้วยเบญจขันธ์ หรือขันธ์ 5 อัน ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ส่วนกายธรรมนั้นมิได้ตกอยู่ในไตร ลักษณ์ จึงเรียกว่า ธรรมขันธ์ ด้วยเหตุว่า เวทนา สัญญา สังข…
บทความนี้กล่าวถึงหลักการกายในกายตามหลักสติปัฏฐาน 4 ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสสอนไว้ โดยให้เห็นถึงความไม่เที่ยง ความทุกข์ และความอนัตตาของกายต่างๆ และการปล่อยวางกิเลสเพื่อเข้าถึงกายธรรม กายธรรมนั้นไม่ต
ความเข้าใจเกี่ยวกับขันธ์ 5
97
ความเข้าใจเกี่ยวกับขันธ์ 5
แนวคิด 1. ขันธ์ 5 หมายถึง กลุ่มแห่งรูปและนาม ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ มีทั้งขันธ์ที่เป็นอุปาทานขันธ์ ซึ่งทำให้เกิดความยึดมั่น ถือมั่น เป็นทุกข์ และที่ไม่เป็น อุปา…
เนื้อหานี้กล่าวถึงขันธ์ 5 ซึ่งประกอบไปด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่เป็นภาระหนักในชีวิตของมนุษย์และเทวดา พระมงคลเทพมุนีได้สอนให้ปล่อยวางขันธ์ 5 เพื่อความบ…
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
105
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
…ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟ อากาศธาตุ และวิญญาณธาตุ เราทุกคนที่อยู่ในโลกนี้ล้วนมี รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณด้วยกันทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นพระภิกษุ สามเณร อุบาสก อุบาสิกา ก็ประกอบด้วย 5 ขันธ์ทั้งนั้น ซ…
…้วยอวัยวะต่างๆ เช่น ตา, หู, จมูก, ลิ้น และกาย และยัง อธิบายถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ โดยแบ่งขันธ์ออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ขันธ์ที่ประกอบด้วยอุปาทาน และขันธ์ของปุถุชนที่ยังมีอุ…
ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
115
ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา
…ดเวลา เมื่อเห็นเช่นนี้จึงทำให้รู้ว่า ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ดังนี้ “รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เรียกว่า เบญจขันธ์ คือ ขันธ์ 5 รูป จะกล่าวในที่นี้ เฉพาะรูปหยาบๆ คือ สิ่งซึ่งธาตุทั้ง 4 ดิน …
บทความนี้กล่าวถึงการเห็นขันธ์ 5 ผ่านทางธรรมจักขุ ซึ่งทำให้เข้าใจว่า ขันธ์ 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตา โดยการพิจารณาองค์ประกอบที่เกิดขึ้นและดับไปเหมือนฟองน้ำ การเข้าใจลักษณะนี้ช่วยให้มองเห็นควา
ปฏิจจสมุปบาท
207
ปฏิจจสมุปบาท
แนวคิด 1. ปฏิจจสมุปบาท คือ การเกิดขึ้นร่วมกันของธรรม 12 ประการ คือ อวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรามรณะ 2. ความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาท มีทั…
…ับวงจรของสังสารวัฏ โดยมีความสัมพันธ์ทั้งสายเกิดและสายดับ。ที่มาของความสัมพันธ์นี้คือ อวิชชา ทำให้เกิดสังขาร และดำเนินต่อไปจนถึงชรามรณะ。การศึกษาเรื่องนี้เป็นการทำความเข้าใจให้ลึกซึ้งกับวิชาและการประยุกต์ใช้หล…
ปฏิจจสมุปบาทในพระพุทธศาสนา
208
ปฏิจจสมุปบาทในพระพุทธศาสนา
…ิดขึ้นร่วมกันโดยอาศัยกัน การเกิดขึ้นร่วมกันโดยอาศัยกันนี้คือ การเกิดขึ้นร่วมกันโดยอาศัยกันของอวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรามรณะ ธรรม 12 ประการนี้ต่างเกิดขึ้นร่วมกั…
บทที่ 10 นี้สำรวจหลักธรรมปฏิจจสมุปบาท ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของวิปัสสนาภูมิ โดยอธิบายเกี่ยวกับการเกิดขึ้นร่วมกันของธรรมชาติทั้ง 12 ประการที่สัมพันธ์กัน โดยเน้นถึงการที่อวิชชาเป็นปัจจัยเริ่มต้นของกระบวนการด
องค์แห่งปฏิจจสมุปบาท
212
องค์แห่งปฏิจจสมุปบาท
…ิโรธ (ความดับแห่งทุกข์) ความไม่รู้ ในทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา (ข้อปฏิบัติที่ให้ถึงความดับแห่งทุกข์) 2. สังขาร หมายถึง ความคิดปรุงแต่ง ความจงใจที่ประกอบด้วยเจตนาอันแสดงออกทาง กาย เรียกว่า กายสังขาร (สภาวะที่ปรุ…
ปฏิจจสมุปบาท ประกอบด้วย 12 องค์ที่สำคัญ ได้แก่ อวิชชา (ความไม่รู้), สังขาร (ความคิดปรุงแต่งและการแสดงออก) และวิญญาณ (การรู้แจ้งอารมณ์ต่าง ๆ) ซึ่งมีการจำแนกไว้เพื่อให้ง่ายต่อก…
ความหมายของตัณหาและกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท
228
ความหมายของตัณหาและกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท
ตัณหา ฯลฯ อวิชชา อุปาทาน โสกะ กิเลสวัฏ สังขาร ชรามรณะ ชาติ \ วิปากวัฏ กัมมวัฏ อุปปัตติภพ สฬายตนะ นามรูป วิญญาณ กรรมภพ อธิบายว่า ปุถุชน มีกิเลสด้ว…
ในบทความนี้จะกล่าวถึงความหมายของตัณหา อวิชชา และความเชื่อมโยงกับกรรมที่ส่งผลต่อสังขารและผลของกรรม ที่เกิดขึ้นในชีวิตของปุถุชน เราจะทำความเข้าใจกระบวนการดับวงจรปฏิจจสมุปบาท เพื่อสร้างควา…
การดับตัณหาและอุปาทานในพระพุทธศาสนา
230
การดับตัณหาและอุปาทานในพระพุทธศาสนา
…ดมั่นในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ที่เป็นไปในทางกายและทางใจ หรือยึดมั่นในขันธ์ 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ว่าเป็นอัตตา 10. ดับภพได้ ชาติจึงดับ ดับภพ หมายถึง ดับกรรมภพ คือ ดับการกระทำกรรม จึงดับชาติ …
การดับตัณหาและอุปาทานถือเป็นทางในการดับเส้นทางการเกิดและการตายตามแนวคิดของพระพุทธศาสนา โดยการดับตัณหานั้นหมายถึงการดับความอยากในรูปรวมถึงสิ่งต่าง ๆ ที่เราอยากได้ เมื่อเราเลิกยึดมั่นในอุปาทานแล้วจะสามา
ปฏิจจสมุปบาทและการพิจารณาอริยสัจ
258
ปฏิจจสมุปบาทและการพิจารณาอริยสัจ
…ิชชา มีลักษณะสัณฐานกลม สีดำขุ่นมัว ไม่ผ่องใส เล็กประมาณเท่าเมล็ดโพธิ์ หรือเมล็ดไทร เป็นปัจจัยให้เกิดสังขาร สังขาร มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ชั้นในของอวิชชา เป็นปัจจัยให้เกิดวิญญาณ วิญญ…
…ม เน้นถึงการเชื่อมโยงของการเกิดและดับที่ไม่มีที่สิ้นสุด ในขณะเดียวกันยังได้กล่าวถึงลักษณะของอวิชชา, สังขาร, วิญญาณ, นามรูป, สฬายตนะ และผัสสะ ซึ่งเป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกันอย่างลึกซึ้งในกระบวนการเกิดขึ้นของท…
การแก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง
374
การแก้ปัญหาด้วยปัญญาอันลึกซึ้ง
…ก้ ปั ญ ห า ด้ ว ย ปั ญ ญ า อั น ลึกซึ้ง (m) พระอริยสาวกทั้งหลาย ย่อมเห็นขันธ์ ๕ คือรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ทั้งที่เป็นอดีต ปัจจุบัน และในอนาคต ทั้งภายในหรือภายนอก ทั้งหยาบหรือละเอียด ทั้งเลวหรือประณี…
พระอริยสาวกเห็นขันธ์ 5 คือรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ โดยใช้ปัญญาที่ถูกต้องว่า นั่นไม่ใช่ของเรา หรือว่าเราไม่มีตัวตนที่แท้จริง การเข้าใจนี้จะช่วยใ…
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5
127
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5
…ระผู้มีพระภาคเจ้าทรงตรัสเช่นเดียวกับที่ พระอัสสชิเถระกล่าวไว้ คือ “ขันธ์ ๕ อันได้แก่รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ไม่เที่ยง รูปไม่ใช่ตัวตน เวทนาไม่ใช่ตัวตน สัญญาไม่ใช่ตัวตน สังขารไม่ใช่ตัวตน วิญญาณไม่ใช่ตัว…
…้ตั้งคำถามเกี่ยวกับคำสอนของพระภาคเจ้า พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงขันธ์ 5 ซึ่งรวมถึงรูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, วิญญาณ ว่าไม่ใช่ตัวตนและไม่เที่ยง ทำให้เกิดการสนทนาอย่างมีความหมายและมีเป้าหมายในการปลดเปลื้องความ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
332
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ปปาท วิภงฺคฏฐกถาย อาจริเยน วุตต์ ฯ หิสทฺโท ทฬห์ ฯ เอตนติ วุตฺตนฺติ กมฺม ฯ สงฺขารา จ ปฏิสนธิวิญญาณญจ สังขาร วิญญาณานิ ฯ เอโก เหตุผลสนธิ ฯ เวทนา จ ตัณหา จ เวทนาตณฺหา ฯ เอโก เหตุผลสนธิ ฯ ภโว จ ชาติ จ ภวชาติ ฯ …
…ฺถวิภาวินิยา นำเสนอเกี่ยวกับอดีตเหตุ, ผลปญฺจกสุชาติ และการสนธิต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการเกิดของสังขารและเวทนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผลในทางธรรม รวมถึงการปฏิจจสมุปปาทและการดำเนินชีวิตตามหลั…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา
571
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา
…ุญ...หิตนามาติ เหตุ ฯ สพฺพสงฺขาเรหิ สุญญ์ สพพ... สุญญ์ ฯ ตสฺส ภาโว สพฺพ...ตฺติ ฯ สงขาโร เอว นิมิตต์ สังขาร...ตฺติ ฯ สงฺขา...ตฺตโต รหิต สงฺขา...ติ ฯ ตสฺส ภาโว สงฺขา...ตฺติ ฯ ตัณหา เอว ปณิธิ ตณฺหาปณิธิ ฯ ตณฺห…
…บัติสามารถเข้าถึงความหมายที่ลึกซึ้งของคำสอนนี้ได้. หัวข้อที่ควรสำรวจเพิ่มเติม ได้แก่ การทำวิปัสสนา, สังขาร, และอริยสัจ 4
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
236
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมภาวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 235 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 236 เอตฺถ จ สติปี วตถารมฺมณาทิเก ปจฺจยนตเร อวิชชาทิ เอเกกปปจฺจยคฺคหณ์ ปธานภาวโต ปาก
ในเนื้อหานี้นำเสนอเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา โดยอธิบายถึงแนวคิดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับอวิชชา สังขาร และวิญญาณ รวมถึงผลกระทบของอวิชชาต่อการปรากฏและการเกิดของสังขาร และความสัมพันธ์ระหว่างนามรูปและวิญญา…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: สังขารและนามรูป
359
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: สังขารและนามรูป
…งต้นเป็นอาทิ ฯ ปัจจัยคืออวิชชา เพราะ เหตุนั้น จึงชื่อว่าอวิชชาปัจจัย ฯ เพราะอวิชชาปัจจัยนั้น (จึงมี สังขาร)ฯ [อธิบายสังขารเป็นต้น] ન્ สภาพที่ชื่อว่าสังขาร เพราะอรรถว่า ปรุงแต่สังขตธรรม ได้แก่ กุศลกรรมและอกุ…
เนื้อหาในหน้า 359 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีนี้อธิบายเกี่ยวกับสังขาร รวมถึงประเด็นสำคัญเช่น อวิชชาเป็นปัจจัย และการแบ่งประเภทของสังขารออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ปุญญาภิสัง…