ปฏิจจสมุปบาท : หน้า 207/265

แนวคิด 1. ปฏิจจสมุปบาท คือ การเกิดขึ้นร่วมกันของธรรม 12 ประการ คือ อวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรามรณะ 2. ความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาท มีทั้งสายเกิด และสายดับ โดยสายเกิดนั้น อวิชชา ทำให้เกิดสังขาร สังขารทำให้เกิดวิญญาณ วิญญาณทำให้เกิดนามรูป นามรูปทำให้เกิดสฬายตนะ สฬายตนะทำให้เกิดผัสสะ ผัสสะทำให้เกิดเวทนาเวทนาทำให้เกิดตัณหา ตัณหาทำให้เกิดอุปาทาน อุปาทานทำให้เกิดภพ ภพทำให้เกิดชาติ ชาติทำให้เกิดชรามรณะ ส่วนสายดับก็ดับย้อนกลับไป 3. ปฏิจจสมุปบาท สามารถจัดเข้าในวงจรของวัฏฏะได้ดังนี้ อวิชชา ตัณหา อุปาทาน จัดเป็นกิเลสวัฏ สังขาร และภพ เป็นกรรมวัฏ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ภพ ชาติ ชรามรณะ เป็นวิปากวัฏ กระบวนการดับอวิชชา เริ่มตั้งแต่ อวิชชา จนถึงชรามรณะ วัตถุประสงค์ 1. เพื่อให้นักศึกษาเข้าใจและสามารถอธิบายความหมายและองค์ของปฏิจจสมุปบาทได้ 2. เพื่อให้นักศึกษาเข้าใจและสามารถอธิบายลักษณะความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาทได้ 3. เพื่อให้นักศึกษาสามารถจำแนกลักษณะของปฏิจจสมุปบาทกับสังสารวัฏ และ กระบวนการดับปฏิจจสมุปบาทได้ บ ท ที่ 10 ป ฏิ จ จ ส มุ ป บ า ท DOU 197