หน้าหนังสือทั้งหมด

การอธิบายบาลีไว vom กับ ถามากิฏิ
74
การอธิบายบาลีไว vom กับ ถามากิฏิ
…ผู้เห็นภัย โดยปกติ เป็นกัตตรุป กัตสุวรรณ. ๒. อิน ปัจจัย ปัจจัยนี้ใชลงได้ ๒ สานะ คือ กัตตุสานะ า ภาวสาธนะ ๑ เท่านั้น นอกนี้หาคได้ไม่ เช่น อุ ว่า ชิน, สุปื่น. ชิน เป็นชิ ธาตุ ในนิวชนะ ลง อิน ปัจจัย ลง อิ ช…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยในภาษาบาลีที่ปรากฏในแบบไวยกรณี โดยมีการยกตัวอย่างปัจจัยต่างๆ ที่ใช้บ่อย เช่น อาริ และ อิน โดยมีการอธิบายถึงวิธีการใช้ในบริบทต่างๆ เพื่อนำเสนอความรู้แก่ผู้ต้องการเ
อธิบายบาลีไว ยากรณ์ นามกิทธิ และกริยากิทธิ
79
อธิบายบาลีไว ยากรณ์ นามกิทธิ และกริยากิทธิ
ประโยค - อธิบายบาลีไว ยากรณ์ นามกิทธิ และกริยากิทธิ - หน้าที่ 78 เป็นกิตฤภาพ กัตตุสาธนะ อีกนัยเป็น ทุก ธาตุ ในความเบียดเบรียน วิ. ว่า ทุกข์-ดี-ดี ทุมม. (ต้นไม้ใบ) (ต้น อนุยา) ย่อมเบีย…
เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาบาลีโดยเจาะลึกโดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องของนามกิทธิและกริยากิทธิ โดยอธิบายถึงบทบาทของธาตุและปัจจัยที่ประกอบกันในความหมายที่แตกต่างกัน และการใช้คำศัพท์เฉพาะในภาษาบาลีเพื่อที่จะสร้า
อธิบายบาร์ไว้ยากรณ์ นามดิติค และกิริยาคติ
83
อธิบายบาร์ไว้ยากรณ์ นามดิติค และกิริยาคติ
ประโยค - อธิบายบาร์ไว้ยากรณ์ นามดิติค และกิริยาคติ - หน้าที่ 82 มารดาหรือแม่. นี้เป็นคำคัด존. คำคัดสาธนะ. เข้ากับบริบทวัจติ เอกวอนะแห่งนามเป็น มาตา โดยวิธีนา (๒๔). ปัจจัยทั้งหลายที่นามแสดงหลักนี้ พอเป็นต…
บทนี้อธิบายเกี่ยวกับการใช้คำในภาษาไทย โดยเฉพาะคำที่สัมพันธ์กับนามและกิริยา ซึ่งบรรยายลักษณะและตัวอย่างการใช้ คำว่านามที่ปรากฏในบริบทต่างๆ รวมถึงการทำความเข้าใจในกระบวนการที่พวกเขาทำหน้าที่ต่างๆ ในประโ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒: กิตก์
38
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒: กิตก์
…ก จะกล่าวแต่ที่แปลก นามกิตก์ (๑๓๑) กิตก์ที่เป็นนามก็ดี เป็นคุณนามก็ดี เรียกว่า นามกิตก์ ๆ นี้จัดเป็นสาธนะ มีปัจจัยเป็นเครื่องหมายว่า ศัพท์นี้
ในศึกษาเรื่อง 'กิตก์' จะพบว่ามีความหมายหลายรูปแบบ โดยการแบ่งเป็นนามศัพท์และกิริยาศัพท์ ซึ่งต่างมีความหมายที่ไม่เหมือนกัน เช่น 'ทาน' ที่หมายถึงการให้หรือสิ่งที่จะพึงสละ รวมไปถึง 'ทำ' ที่บอกการกระทำ อย่
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ในภาษาไทย
121
ไวยากรณ์และสัมพันธ์ในภาษาไทย
…ะค้นคว้าด้วยตัวเองต่อไป (๓) ตัวประธานของกิริยากิตก์ที่เข้าสมาส ๑ นามนามหรือ คุณนามที่เข้ากับศัพท์ภาวสาธนะ ๑ เข้ากับภาวศัพท์หรือภาวปัจจัย ๑ ต้องมีรูปเป็นฉัฏฐีวิภัตติตายตัว จะเป็นรูปวิภัตติอื่น เช่น ทุติยาวิ…
บทเรียนในเนื้อหานี้เน้นการเข้าใจหลักการไวยากรณ์และการใช้วิภัตติในภาษาไทย เช่น การใช้รูปวิภัตติที่ถูกต้องตามความหมายและการสังเกตการใช้ในประโยคต่างๆ เนื้อหาเกี่ยวข้องกับการประยุกต์ใช้ในการเขียนและพูด เพ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
218
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ
…กี่ยวกับกิริยา อาการ ของคน สัตว์ ที่แปลกันว่า การ หรือ ความ ศัพท์ที่แปลอย่างนี้ คือ ศัพท์ ที่เป็นภาวสาธนะ เป็นภาวตัทธิต เช่น ศัพท์ที่ประกอบด้วย ติ ตุ๊ ยุ ตา ปัจจัย และ ภาวศัพท์ ศัพท์เหล่านี้แปลงจากรูปหนึ่ง…
คู่มือนี้จะแนะนำการแปลงศัพท์จากภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการปรับเปลี่ยนคำศัพท์ให้เหมาะสมกับบริบท พร้อมกับการให้ความสำคัญกับการมีความรู้เรื่องไวยากรณ์และวรรณคดี เพื่อหลีกเลี่ยงข้อผิดพลาดจากการแปลงศัพท์ โดย
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
256
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
… คนถธุร์ ปูเรต น สกขิสสามิ ฯ ยังมีสำนวนไทยอีกแบบหนึ่ง ที่นิยมนำมาแต่งเป็นประโยคใหม่ ได้คือ สำนวน แปลสาธนะ เช่นที่แปลว่า “เป็นที่ เป็นเครื่อง เป็น แดน เป็นเหตุ” เป็นต้น เมื่อพบสำนวนประเภทนี้ จึงรู้ว่าท่านแป…
…พื่อให้การเรียนรู้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น เช่น การใช้รูปแบบของวิภัตติตามที่เข้าใจในสำนวนภาษา และการแปลสาธนะ ซึ่งช่วยให้นักเรียนสามารถเข้าใจและแปลประโยคได้ดีขึ้นได้อย่างมีระบบ ดังนั้นในการแปลต้องคำนึงถึงคำแปล…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ (ป.ธ.๔-๙)
284
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ (ป.ธ.๔-๙)
…นรูปวิเคราะห์ทุกศัพท์ไม่จำ ต้องนํามาเป็นรูปสําเร็จทุกศัพท์ ๔.๓ ต้องคำนึงว่า จะประกอบรูปวิเคราะห์เป็นสาธนะอะไร เป็น วจนะอะไร เป็นรูปวิเคราะห์ในกิตก์ ในสมาส หรือในตัทธิต ข้อนี้ย่อม สังเกตได้จากคำที่ท่านแปล ห…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้ให้แนวทางในการวางศัพท์ที่ถูกต้องในรูปวิเคราะห์และรูปสำเร็จ โดยย้ำถึงความสำคัญของการจัดเรียงศัพท์เพื่อให้การแปลมีความหมายและเข้าใจได้ดี ตัวอย่างที่ถูกต้องและกระบวนการแปลจากไทย
แบบเรียนบาลีวาทยากรณ์สมบูรณ์แบบ
48
แบบเรียนบาลีวาทยากรณ์สมบูรณ์แบบ
… แปลว่า ความ, อัน, การ ไม่เปลืองคำเน้นยาก เช่น มติ อ.ความตาย, ชีวิต อ. ความเป็นอยู่ ๖. ใช้เป็นอิตริกสาธนะ แปลว่า .......... เช่น นิสิทธฐาน ในที่เป็นนี้นั้น ข้อยื่นไม่เป็น ที่ยื่นไว้ในบทสนามหลวง --- การแปลธ…
บทเรียนนี้เสนอให้นักเรียนเข้าใจถึงกิริยากิตฺและประจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องในการศึกษาบาลี โดยมีการวิเคราะห์กาลและการใช้คำอย่างละเอียดในความหมายที่ถูกต้อง การแปลธาตุและการใช้ประจัยที่เหมาะสมจะช่วยให้เข้าใ
บาลีไวยกรณ์: สมัญญาภิธาและสนธิ
1
บาลีไวยกรณ์: สมัญญาภิธาและสนธิ
…แจกกิริยาศัพท์ พร้อม วจนะ บุรุษ วิภัตติ กาล บอก กัตตุ กรรม และภาพ ๑ กฤต ใช้ปัจจัยเป็นเครื่องกำหนดรู้สาธนะหรือ อุณณาทิ มีวิธีใช้ปัจจัยคล้ายกฤต แต่มักเป็นปัจเจกปัจจัย โดยมาก ๑ การก ๑ การก แสดงลักษณะของคำพูด …
หนังสือเล่มนี้นำเสนอวิธีการแสดงไวยากรณ์ของตันติภาษา โดยเฉพาะการศึกษาไวยากรณ์บาลีซึ่งจัดอยู่ใน 4 หมวด ได้แก่ อักขรวิธี สนธิ นาม และกิริยาศัพท์ นอกจากนี้ยังเปรียบเทียบกับไวยากรณ์ของภาษาสันสกฤตและอังกฤษ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
20
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ด ชื่อว่าจิตฯ แท้จริง เพียงความเป็นไปตามปัจจัย เท่านั้น ชื่อว่าสภาวธรรมฯ ก็เพราะทำอธิบายอย่างนี้ ภาวสาธนะ เท่านั้น บัณฑิตย่อมได้แก่ปรมัตถธรรมแม้ทั้งหมด โดยนิปปริยายฯ แต่วิเคราะห์ด้วยอำนาจแห่งกัตตุสาธนะและก…
เนื้อหาเกี่ยวข้องกับความเข้าใจในอภิธรรมว่าด้วยจิตและอารมณ์ พระอาจารย์ได้อธิบายว่าจิตเป็นธรรมชาติที่ทำให้การรู้อารมณ์เกิดขึ้น และมีการสืบค้นสิ่งที่เป็นผลมาจากกรรมและกิเลสที่สั่งสมไว้ การแสดงธรรมนี้มีแง
อภิธรรมและบัญญัติในพระพุทธศาสตร์
389
อภิธรรมและบัญญัติในพระพุทธศาสตร์
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 389 ด้วยคำอันเป็นกัมมสาธนะนี้ ท่านอาจารย์กล่าวอรรถบัญญัติ กล่าวคือ อุปาทาบัญญัติ อันเป็นสมมติสัจจะ ซึ่งต่างโดยเป็นความประชุมแล…
ในเนื้อหาท่านอาจารย์ได้กล่าวถึงความสำคัญของอรรถบัญญัติและสมมติสัจจะในทางอภิธรรม โดยนำเสนอความรู้เกี่ยวกับความเปลี่ยนแปลงและความสืบต่อของธรรม ด้วยการใช้ตัวอย่างจากธรรมชาติ เช่น แผ่นดินและภูเขา อีกทั้งย
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
49
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
…อย่างหนึ่ง ความศึกษา ชื่อว่าสิกขา, ภิกขุ ธาตุ ในความ ศึกษา, สำเหนียก, วิเคราะห์หน้า เป็นกัมมรูป กัมมสาธนะ, วิเคราะห์หลัง เป็นภาวรูป ภาวสาธนะ วิเนติ เตนา - ติ วินโย [บัณฑิต] ย่อมแนะนำ ด้วยอุบาย นั้น, เหตุนั…
เนื้อหาภายในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาในด้านบาลีไวยากรณ์และวจีวิภาค โดยพูดถึงคำต่าง ๆ เช่น 'อันเขาศึกษา', 'ความศึกษา', และ 'สมบัติใดอันเขาฝังไว้' พร้อมอธิบายถึงความหมายและการวิเคราะห์ในบริบทต่าง ๆ ของคำ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
40
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒
ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 189 [ภาวสาธนะ] ศัพท์บอกกิริยา คือ ความทำของผู้ทำ เป็นต้นว่า คมน์ ความ ไป, ฐาน ความยืน, นิสชชา ความนั่ง, สยน ความน…
เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับการศึกษาความหมายของศัพท์ในภาษาบาลีที่สำคัญ เช่น ภาวสาธนะ, กรณสาธนะ, สัมปทานสาธนะ และ อปาทานสาะนะ โดยอธิบายถึงการแสดงสถานะของผู้ทำและเครื่องมือต่าง ๆ ที่เกี่…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
41
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…พวกหนึ่ง, ปภโว แดนเกิดก่อน มีน้ำตกซึ่งเป็นแดนเกิดของแม่น้ำเป็นต้น, ภีโม แดน กลัว ยักษ์ ชื่อว่าอปาทานสาธนะ ๆ แปลว่า "เป็นแดน--" [อธิกณณสาธนะ] ผู้ทำ ๆ ในที่ใด ศัพท์ที่เป็นชื่อของที่นั้น เป็นต้นว่า ฐาน ที่ตั้…
เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์รูปวาทะในบาลี โดยแบ่งออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ กัตตุวาจก, เหตุกัตตุวาจก และกัมมวาจก ซึ่งมีความสำคัญในภาษา มคธ และการแต่งหนังสือในภาษาไวยากรณ์ การใช้ศัพท์ต่าง ๆ เช่น ฐา
เลม่าสีขาวในเฉพาะกลุ่มสมบูรณ์แบบ
48
เลม่าสีขาวในเฉพาะกลุ่มสมบูรณ์แบบ
…สีเขียวการสมบูรณ์แบบ ลบสระหน้า ปจจ+อย+อ นำประกอบ ลง สี ปจจ+สี แปลง สี เป็น โอ ปจจโย กาตฎูป อปทานสาธนะ วินิจฉัย (อุบาย) เป็นเครื่องอันบุคคลศิลปิน วินิโอยอ ควมชนะ ว. วินิจฉัย เตนาดี วินิจโย ว+น+จ+อ พฤท…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวินิจฉัยและการแปลงสีในเฉพาะกลุ่มสมบูรณ์แบบ ซึ่งรวมถึงเทคนิคต่าง ๆ เช่น การลบสระหน้าและการแปลงสี โดยมีการอธิบายวิธีการวินิจฉัยของอุบายศิลปิน และการนำเสนอของอรรถประโยชน์ ตัวอย่างของอั
การศึกษาเกี่ยวกับกิริยากิตติ
186
การศึกษาเกี่ยวกับกิริยากิตติ
…ปาน เป็นนามกิตติหรือกิริยากิตติ ? จะแสดงความเข้าใจ. ค. นามกิตติ เป็นได้ทั้งนามนามและคุณนาม จัดเป็นสาธนะ มีปัจจัยเป็นเครื่องหมายสาธนะนั้น ๆ, กิริยากิตติ เป็นกิริยา ประกอบด้วยวิภัตติ จานะ กาล ฐาน จาก ปัจจั…
บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับกิริยากิตติ โดยมีการเปรียบเทียบกับกิริยา-อายยาาย และนามกิตติ โดยอธิบายถึงความแตกต่างระหว่างทั้งสองประเภท อีกทั้งยังพูดถึงลักษณะเฉพาะและวิธีกำหนดของแต่ละประเภท เพื่อนำเส
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
45
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…ัญชนะที่สุดธาตุ ซ้อน ๆ, กตฺตุ เข้ากับปฐมาวิภัตติ เอกวจนะ แห่งนาม เป็น กตฺตา (๖๖). เป็นกัตตุรูป กัตตุสาธนะ วิเคราะห์หลัง ลงในตัสสีละ. วทตี - ติ วๆตา, [ผู้ใด] ย่อมกล่าว, เหตุนั้น (ผู้นั้น] ชื่อว่า ผู้กล่าว, …
ส่วนที่ ๒ ของบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค มุ่งเน้นที่การวิเคราะห์คำและอธิบายเกี่ยวกับความหมายของคำต่าง ๆ ในบริบทของการฟัง, การทำ, การพูด, และการรู้ ในกรณีต่าง ๆ พร้อมการวิเคราะห์ของธาตุและการเข้าใจองค์ประกอบ
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 195
46
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 195
…ค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 195 ด้วย รฺ แล้วลบ รฺ เสีย, เป็นกัตตุสาธนะ ลงในตัสสีละ วิชานาติ สีเลนา - ติ วิญญู, ผู้ใด ย่อมรู้วิเศษ โดยปกติ, เหตุนั้น [ผู้นั้น] ชื่อว่าผู้รู…
…ีวิภาค นี้พูดถึงการวิเคราะห์เกี่ยวกับคำศัพท์และความหมาย เช่น 'ด้วย รฺ แล้วลบ รฺ เสีย' ที่บอกถึงกัตตุสาธนะ 'ผู้รู้วิเศษ' โดยใช้ธาตุในการอธิบาย รวมถึงการหาความหมายของคำกริยาต่างๆ ในบริบทของการทำกิจกรรมที่ยาก…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
47
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์
…นั้น] ชื่อว่าอันเขาพึงทำ, กรุ ธาตุ ในความ ทำ, พฤทธิ์ อ เป็น อา อิ อาคม, ลบ ณุ เสีย, เป็นกัมมรูป กัมมสาธนะ เนตพฺพน-ติ เนยฺย์. [สิ่งใด) อันเขาจึงนำไป, เหตุนั้น [สิ่งนั้น] ชื่อว่าอันเขาจึงนำไป. นี้ ธาตุ ในควา…
บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์บาลีในกรรมต่างๆ ที่ใช้ในภาษาบาลี เช่น อาการของกรรม รวมถึงคำที่ใช้สื่อความหมายในบาลี โดยเน้นที่ธาตุและพฤติกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการพูดและการกระทำในบริบทของไวยากรณ์บาล