อตฺต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 56 / 84

…ค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 23 อ อาคม เช่น ครุ-เอสสติ เป็น อรุเมสฺสติ " " ท อตฺต=อตฺโถ " อตฺตทตฺโถ น อิโต-อายติ อิโตนายติ " ต ตสุมา=อิมา ตสุมาติห 11 " ร สพฺภิ=เอว " สพฺภิเรว พ ฉ=อา…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะในเรื่องของการใช้คำและพยัญชนะในภาษาบาลีอย่างละเอียด เช่น การใช้คำว่า 'อาคม' และกระบวนการซ้อนพยัญชนะที่มีรูปแบบต่างๆ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงวิธีการจัดรูปแบบของ

…มแง่งอน ) จาปลุยะ (ความโอ่อ่า) อย่างนี้เป็นต้น ย่อม เป็นไปมากแก่คนราคจริต * แปลโดยนัยแห่งมหาฎีกาว่า อตฺตโน สรีรสฺส จีวราทิปริกขารสุส จ มณฑนวเสน ปวตฺติ โลลุปป์ จาปลุย ความโลภอันแสดงออกทางการตกแต่งร่างกายแล…

บทความนี้เกี่ยวข้องกับการพิจารณาความรู้สึกของมนุษย์เมื่อเห็นรูปต่างๆ โดยอธิบายถึงบุคคล 3 ประเภทที่มีการตอบสนองต่อรูปดังกล่าว ทั้งคนโทสจริต คนโมหจริต และคนสัทธาจริต พร้อมทั้งมีการพูดถึงคุณสมบัติของผู้ท

…กรรมฐานเถิด [การมอบตัว] ในการมอบตัวนั้น จึงมอบตัวแด่พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้า ด้วย คำว่า " อิมาห์ ภควา อตฺตภาว์ ตุมหาก ปริจฺจชาม " "ข้าแต่ พระผู้มีพระภาคเจ้า ข้าพระพุทธเจ้าขอสละอัตภาพนี้แด่พระองค์ " ดังนี้ ด…

ในบทนี้พูดถึงการมอบตัวแด่พระผู้มีพระภาคพุทธเจ้า เพื่อให้ผู้ปฏิบัติธรรมรู้สึกมั่นใจและมีความกล้าเผชิญกับอารมณ์ที่น่ากลัว ทั้งยังช่วยให้เกิดความดีใจเมื่อพิจารณาถึงการมอบตัวนี้ การมอบตัวลดความเสี่ยงที่จะ

…ทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 73 แม้เมื่อจะมอบ ( ตัว ) แด่พระอาจารย์ ก็พึงกล่าวว่า " อิมาห์ ภนฺเต อตฺตภาว์ ตุมหาก ปริจฺจชาม " " ข้าแต่อาจารย์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าขอสละอัตภาพนี้แด่ท่าน " ดังนี้ ด้วยภิกษุผู้ไ…

เนื้อหาในบทนี้อธิบายถึงความสำคัญของการมอบอัตภาพแด่พระอาจารย์ โดยมีการเปรียบเทียบผู้ที่ไม่มอบตัวซึ่งจะไม่ได้รับความสงเคราะห์และเสี่ยงต่อความทุศีลกับผู้ที่ทำการมอบตัวที่มีแนวโน้มที่จะเจริญเติบโตทางวิถีพ

…พระเปรียญ ที่ทรงความรู้หลายท่านช่วยรวบรวมและเรียบเรียง เฉพาะในเล่มนี้ อธิบายนามตอนต้น พระมหาบุญสงค์ อตฺตคุตฺโต ป.ธ. ๖ วัดราชาธิวาส เรียบเรียง. อธิบายนามตอนปลาย กติปยศัพท์ สังขยา พระมหาจันทร์ โกสโล ป.ธง ๕ …

บทคำนำของหนังสือบาลีไวยากรณ์ที่มีความสำคัญในการศึกษามคธภาษา โดยกล่าวถึงการจัดหลักสูตรและการสร้างเครื่องอุปกรณ์บาลีต่าง ๆ เพื่อช่วยนักศึกษาในการเรียนรู้และเข้าใจหลักไวยากรณ์ได้ง่ายขึ้น หนังสือเล่มนี้ถู

ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 1 อธิบายนามตอนต้น พระมหาบุญสงค์ อตฺตคุตฺโต ป.ธ. ๖ วัดราชาธิวาส เรียบเรียง บรรดาสภาพทั้งมวล ทั้งที่มีวิญญาณและหาวิญญาณมิได้ ซึ่งได้ อุบัต…

บทความนี้อธิบายความหมายและการใช้งานของนามและศัพท์ในภาษาบาลี โดยเริ่มต้นจากการให้คำนิยามของสิ่งต่าง ๆ ที่มีอยู่ในโลกว่าเป็นนามหรือชื่อ และการจำแนกประเภทของศัพท์ รวมถึงการแบ่งประเภทของคำพูดในภาษามคธ ซึ่

…ิภัตติเป็นได้ ๒ วจนะคือทั้งเอกวจนะ และพหุวจนะ เพราะบางศัพท์เป็นได้แต่เอกวจนะ เป็นพหุวจนะไม่ได้ เช่น อตฺต ศัพท์ เป็นตัวอย่าง บางศัพท์เป็นได้แสดงไว้แล้วนั้น เช่น ปญฺจ เป็นต้น เช่นเดียวกับคำที่ว่า ทุวิลิงค์เ…

บทความนี้กล่าวถึงการศึกษาไวยากรณ์บาลี โดยเฉพาะเรื่องนามและอัพยยศัพท์ ซึ่งจัดแบ่งตามบทวิเสสนะและบทกิริยาอาขยาต หรือกิริยากิตก์ ที่มีบทบาทในการสื่อสารในประโยค วจนะมีหลากหลายประเภท รวมถึงทวิวจนะและเทววจน

…ับวิเสสนะนั้นเล่า ก็มีลิงค์ วจนะ วิภัตติ ตรงกัน ดัง ตัวอย่างต่อไปนี้ :- สา อาวุโส เทวี ปริปทุกคพฺภา อตฺตโน นิวาสนฏฐานภูติ က ๒ ๔ ៨ ය เทวทห์ คนตุกามา ฯลฯ แปลว่า ดูก่อนผู้มีอายุ อันว่าพระนางเทวี ๖ ๕ ๒ พระองค…

ในหน้าที่ 85 ของบทเรียนนี้ มีการอธิบายการใช้คำในภาษาบาลี โดยเฉพาะการสร้างประโยคผ่านการรวมศัพท์ต่างๆ เข้าด้วยกัน เช่น นิบบาต และการใช้กิริยาวิเสสนะ การแปลและประโยคตัวอย่างเพื่อทำความเข้าใจประวัติศาสตร์

…กัน เช่นผมกับขน เล็บกับฟัน ก็จะเห็นมันเป็นละคนอย่าง ชัดเจน เช่นนี้กระมัง ? สภาค ในที่นี้ท่านแก้เป็น อตฺตโน ภาโค สภาโค (ส่วนของตน) ส่วนวิสภาคท่านก็ว่า อสภาโค (ส่วนมิใช่ของตน) นั่นเอง จึงแปลว่า 'ส่วนที่ผิดก…

เนื้อหาเกี่ยวกับการตัดตอนในพระพุทธศาสนา โดยแสดงถึงการเข้าใจกรรมฐานที่เกี่ยวข้องกับโกฏฐาสและการใช้วิธีการตัดตอนเพื่อให้เห็นความแตกต่างระหว่างโกฏฐาสต่าง ๆ และการบ่งชี้ถึงส่วนของตนและส่วนที่มิใช่ของตน โด

…ิยาย (คือไวพจน์แห่งเมตตา- * ปาฐะวิสุทธิมรรคฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๓ พิมพ์ไว้ว่า อย ปรสตฺโตติ วิภาค อกตวา อตฺตสมตาย เห็นว่า อย ผิด ที่ถูกเป็น อห์ เพราะความเลขนอกยันอยู่ ในที่นี้แปลตาม ที่เห็นว่าถูก

บทความนี้กล่าวถึงการแผ่เมตตาของพระโยคาวจร ที่ได้อธิบายถึงการตั้งจิตให้เมตตาในทุกทิศทุกทาง โดยใช้เปรียบเทียบกับการขับม้าในสนาม เพื่อแสดงถึงความสำคัญของการมีเมตตาและการไม่แบ่งแยกสัตว์ทั้งหลาย การอธิบายย

…มุติ บัณฑิตพึงทราบว่า เป็นอโนธิโสผรณาด้วยอาการ ๕ นี้ คือ (๑) สพฺเพ สตฺตา อเวรา อพยาปัชฌา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตุ ขอสัตว์ทั้งหลายทั้งปวง จงเป็นผู้ไม่มีเวร ไม่มี ความบีบคั้น ไม่มีทุกข์ มีความสุข รักษาต…

เนื้อหาว่าด้วยการวิเคราะห์เกี่ยวกับเมตตาเจโตวิมุติในบริบทของวิสุทธิมรรค โดยมีการกล่าวถึงลักษณะอโนธิโสผรณาและโอธิโสผรณา ซึ่งมีอาการแตกต่างกัน 5 และ 3 ตามลำดับ ทั้งนี้ มีข้อความเรียกร้องให้สัตว์ทั้งหลาย

…ประกอบความอย่างเดียวกัน ต่อไปนี้ ท่านเปยยาลไว้) สพฺเพ ปรตฺถิมาย ทิสาย ปาณา ---- ภูตา---- บุคคลา---- อตฺตภาวปริยาปนฺนา---- สพฺพา ปรตฺถิมาย ทิสาย อิตถิโย---- ปุริสา---- อริยา---- อนริยา---- เทวา---- มนุสฺสา…

เนื้อหานี้สรุปถึงการขอพรสำหรับสัตว์ทั้งหลายในทิศทางต่างๆ ตามที่ระบุในวิสุทธิมรรคแปล เช่น ในทิศใต้ ตะวันออกเฉียงเหนือ ตะวันตกเฉียงใต้ และบอกถึงการแสดงเจตนาให้สัตว์ทั้งหลายอยู่รอดโดยไม่มีเวร การขอพรนี้ม

…--- เหฏฐิมาย ทิสาย---- อุปริมาย ทิสาย ปาณา ฯเปฯ อิตถิโย ฯเปฯ วินิปาติกา อเวรา อพฺยาปชฺฌา อนีฆา สุขี อตฺตานํ ปริหรนฺตุ ขอปาณะทั้งหลาย ฯลฯ สตรีทั้งหลาย ฯลฯ วินิปาติกะทั้งหลายทั้งปวง ในทิศตะวันตก---- ทิศเหนื…

ในบทความนี้ พระพุทธเจ้าตรัสถึงการรักษาตนให้อยู่ในสภาพที่ไม่มีเวร และความสุข โดยบรรยากาศที่หลากหลายของบุคคล ไม่ว่าจะเป็นสตรี บุรุษ หรือเทพ ซึ่งส่วนใหญ่ถูกขังอยู่ในความชอบธรรมต่าง ๆ และมีความยินดีในรูปท

…็นแต่คำที่หมายเอาขันธ์ ๕ บัญญัติขึ้นโดยสภาวะ สัตว์ทั้งหลายนับเนื่องอยู่ในอัตภาพนั้น เหตุนั้นจึงชื่อ อตฺตภาวปริยา ปนฺน คำ ปริยาปนฺน - นับเนื่อง หมายความว่ากำหนดไว้ (ในนั้น) อยู่ภายใน (นั้น) ก็แล คำว่า สตฺต…

ในเนื้อหานี้ได้มีการวิเคราะห์คำว่าอัตภาพซึ่งหมายถึงขันธ์ ๕ และการทำความเข้าใจสัตว์ทั้งหลายในแง่มุมต่าง ๆ คำเหล่านี้ช่วยชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของคำในปรัชญาและการปฏิบัติในแนวทางแห่งการทำจิตให้บริสุทธ

… นี้ก็เป็นอัปปนาอันหนึ่งได้ คำว่า อนีฆา ได้แก่ นิทฺทุกฺขา - ไม่มีทุกข์ ภาวนาว่า "(สพฺเพ สตฺตา) สุขี อตฺตานํ ปริหรันตุ - ขอ สัตว์ทั้งหลายทั้งปวงจงเป็นผู้มีความสุขรักษาตนอยู่เถิด" นี้ก็เป็น อัปปนาอันหนึ่งได…

ในการทำเมตตาภาวนา ผู้ปฏิบัติสามารถอธิษฐานให้สัตว์ทั้งหลายมีความสุขและปราศจากเวร โดยแบ่งเป็นคำอธิษฐาน ๕ ประการ เช่น ขอให้สัตว์ไม่มีเวร, ไม่มีความบีบคั้น, และไม่มีทุกข์ นอกจากนี้ยังมีคำอธิษฐานอีกมากมายท

…่เห็นจุติ บุคคลนั้นย่อมยึดสัสสตา ทิฏฐิ (ความเห็นว่าเที่ยง) ในเพราะความเกิดปรากฏขึ้นแห่งสัตว์ใหม่ ๑. อตฺตนา เข้าใจคลาดเคลื่อน เพราะไม่มีที่จอด สำนวณนี้ท่านกล่าวมาหนหนึ่งแล้ว ตอนแก้ทิพโสต (หน้า ๒๔๕) ที่นั่น…

ในบทนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับญาณที่เรียกว่าจักษุ ซึ่งมีอรรถหมายถึงการเห็นทั้งจุติและอุปบาต และอธิบายถึงความแตกต่างของความเห็นว่าเที่ยงและความเห็นว่าขาดสูญ ข้อคิดที่ได้รับจากบทนี้คือการมีมุมมองที่ชัดเจน

… วัณณนา สีลปฏิภาณาติ เอกฺ ฯ สีลติ กุลสลีล ฯ ยากี กตม ๓ ปฏิ อญฺญสา สีลติอิทธิฤๅ อฏฺษา ธมฺมปิ สีลนิติ อตฺตา วุจฺฉามานาย ปน จิตตุปณิธานาวาณา อธิฌานโภคดาย กิริยสีลานามปือสมุจฺฉานี กุลสสีลเมตฺตา อยิปลฺปติ ฯ สี…

ในหน้านี้มีการกล่าวถึงปัญหาพยากรณ์และอิทธิพลของคุณธรรมที่มีต่อสมาธิและการปฏิบัติในชีวิตประจำวัน โดยเน้นถึงบทบาทของสีลในด้านคุณธรรมและการพัฒนาคุณลักษณะของบุคคลตามหลักธรรมชาติ มีการสำรวจความสัมพันธ์ระหว

…ฯ อุตฺต ฎ ฯ วิสุทฺธิ ฯ ทุติยฺติ อวิคโต ฯ เทหนาย ฯ ปิณฺฑกุโล ฯ วดฺวา ปุน ฺ ติวา ฯ วิภากโต ฯ ทสุเตฺ ฯ อตฺตาวาต ฯ ตวิท ฯ

เนื้อหาในส่วนนี้สำรวจถึงปัญญาและวิชญาณ โดยเน้นไปที่การพัฒนาความรู้ในด้านต่าง ๆ เช่น วิชญาณอมฤต การเข้าสู่สภาวะที่สูงขึ้น โดยมีการอ้างอิงแนวคิดต่าง ๆ เกี่ยวกับการศึกษาและการเผยแพร่ความรู้ ซึ่งสามารถใช้

…หน้าที่ 37 สิลินททส วนฉนา วุฒมดุ่ง ปล่ิอเสน วิวิชฺชา ทาสเสติ วุฒุณเหตุอาทิ วุฒิ ฯ ตถตก เบคเอติ เตนา อตฺตนา สมปุจตุรมนิ สกฺขี อารมเม อภิสนุทกระติ อฏฺโฏ ฯ เจตนาย อนุภาคเสนา หิ ตัดสมปุจตุ มฏฺโม อารมเม ปวดตุณ…

เอกสารนี้พูดถึงบทบาทของวิชาธิคุณและจิตสำนึก ภายใต้กรอบของมหาภารสมมุตตยา และการสัมพันธ์ของอารมณ์ในแต่ละสถานการณ์ ทั้งนี้ยังวิเคราะห์ถึงสัมฤทธิ์ผลหรือปฏิกิริยาที่เกิดจากจิตสำนึกในบริบทต่าง ๆ โดยมีการใช้

…สกิริตา ปริวรณาย วา ๙ กิณ นาม มาติโล เอทิสิ กเรยาติ ปาปัชฌา อรินฺวา นิสูย ย อนุปกิริฺษณ อตฺตุกํานปฤมานี อนเนวา จ อนปกิเลส ฯ อนุปกิริยา ๙ ภาวกฤตกายา ภามสปฺตอทิวา โกสโมปฺโล ปจฺญาสโพ โส…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาและความรู้พื้นฐานในวิชาธรรมกสิณส์สมมตา โดยมีการชี้แจงถึงหลักการสำคัญ หลักธรรมและคำสอนที่สามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน ผู้เรียนจะได้เข้าใจความหมายและแนวธรรมที่ต้องมีเพื่อที่จ