ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - วิถีธรรมแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 189
เป็นเหตุของทุกข์อันนั้น เพราะเหตุอันนั้น
พระอินจึงจงรักษาความไม่ดีสิ่งที่ปรารถนา ว่าเป็น
ทุกข์
นี่เป็นวิธีฉันในอจินตนาลทุกข์
[ปัญญูปาทานขันธ์ทุกข์]
ส่วนในข้อว่า 'โดยย่อ อุปาทานขันธ์ ๕ เป็นทุกข์' นี้ มี วิจินฉว่า
ทุกข์ตั้งแต่ชาติทุกข์มาจนใด ที่พระผู้มะภาคเจ้า
ผู้ทรงตาดำ คุณครูไว้ในทุกข์เท่านี้แล้วก็ทุกข์ ทุกข์ทั้งปวง
นั่น เว้นอุปาทานขันธ์ทั้งหลาย ก็กล้ไม่ ใช่เหตุใด
เพราะเหตุอัน อุปาทานขันธ์ทั้งหลายนี้ พระ
มหาอุจฉาอาจผู้ทรงอัคคีที่สุดทุกข์ จึงถือว่าเป็นทุกข์
โดยย่อ
· ท่านแก้ทุกข์นี้ ก่อนข้างจะกำรม คืไม่ไม่คะดดลงไป จะแหมายเอาตัว
ความปรารถนา หรือว่าจะหมายเอาความไม่ดี (สิ่งที่ปรารถนา) ตอนนั้นก็ว่า อจินตนาล
-ความปรารถนานั้นแล แต่ตอนท้ายในคำว่า อจินตนาล จะก่ออิจฉาตาละ-
ความไม่ดีสิ่งที่ปรารถนา
มหาภิกท่านก็รู้สึกอย่างนี้ จึงกล่าวว่า อาจารย์ทั้งหลายว่า คำว่า อิจฉา - ความ
ปรารถนานั้นแล นี้คือความไม่ดีนี้เนื่องด้วยความปรารถนานั้นเอง (ไม่ใช่ปรารถนา
เญ ยนํานั้น) และว่าถ้า อิจฉาละ ก็ถือความไม่ดีอะไรล่เืน่ทีตนปรารถนา
เพราะบังล่าวว่า ยมปญฺญ น ลภติ - ปรารถนาผู้ดียวไม่ได้ แม้ฉันใด เท่านั้น
แต่ในคัมภีร์ที่ท่านกล่าวอิจฉาตาละอย่างสุดยอด ตามพุทธวจว่าว่า สัตว์ที่ย่อจะ
ต้องเกิด ปรารถนาไม่เกิด เป็นต้น