หน้าหนังสือทั้งหมด

วิถีธรรมครูเปลภาค ๓ ตอนที่ ๑๘๖
187
วิถีธรรมครูเปลภาค ๓ ตอนที่ ๑๘๖
ประโยค - วิถีธรรมครูเปลภาค ๓ ตอนที่ ๑๘๖ อุปายาสเป็น (เจตสิก) ธรรมอันหนึ่งบังเกิดในสง่าภันธ์ อุปายาสนั้นมีความแผดเผิดจิตเป็นลักษณะ มีการทอดคอนไม่เป็…
บทความนี้กล่าวถึงอุปายาสเป็นธรรมนำไปสู่อาการทุกข์ โดยการเปรียบเทียบกับสภาวะของน้ำเดือดและการกระทำที่ทำให้จิตมีความทุกข์ วิธี…
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
225
ความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย
…เห็นความเป็นเหตุปัจจัยซึ่งกันและกัน คือ อวิชชาเป็นจุดเริ่มต้น และชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เป็นจุดสุดท้าย ที่ยกอวิชชาขึ้นแสดงก่อน เป็นเพียงการอาศัยอวิชชาเป็นจุดเริ่มต้น เพื่ออธิบายกระบวนของป…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและกาย โดยเฉพาะอาการป่วยที่เกิดจากอวิชชาและอาสวะ และการแสดงปฏิจจสมุปบาทโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่แสดงถึงเหตุและผลเพื่อให้เห็นถึงความทุกข์และสิ่งที่เกิดขึ้นในชีว
ปรมาจารย์สาย และวิทยาศาสตร์สื่อสาร
271
ปรมาจารย์สาย และวิทยาศาสตร์สื่อสาร
…ปปา ปฏิวิตต์ นิมิตต์ อายหนุ ปฏิสนธิ คติ นิพพุตฺต ฑอ ปจฺจ ชาติ ฯ พยานี มรณ โลโก ปิรตวา อุปายาส โสตาปฏิตผลสมปุตตภายใน อุปปาทิต ปปตฺ ฎ อนฺฆาตฺ อรตฺฒุมคฺคี ปฏิญาณกถา อุปปา ปปตฺ ฎ ๗ ๘ อุ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการสัมผัสระหว่างวิทยาศาสตร์และปรัชญา โดยเฉพาะเกี่ยวกับสุขภาพจิตและการพัฒนาทางจิตใจ ผ่านการอธิบายเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมและความสัมพันธ์ระหว่างการศึกษาและการปฏิบัติธรรมในสาขาต่างๆ อาทิ
หลักธรรมเรื่องการทำใจให้หยุด
34
หลักธรรมเรื่องการทำใจให้หยุด
22 สาระสำคัญพระธรรมเทศนา อุปายาส เพราะความคับแคบใจ เราจึงกล่าวว่าเป็นของร้อน ฯลฯ ในทำนองเดียวกัน สิ่งที่มากระทบทางหู จมูก ลิ้น กาย ใ…
บทความนี้เน้นการทำใจให้หยุดตามพระธรรมเทศนา โดยแสดงถึงการอ่านข้อความที่มากระทบทางอายตนะทั้ง 5 และวิธีการแก้ไขที่ทำให้จิตสงบ ไม่ยินดียินร้าย เราจึงสามารถรู้สึกถึงความเบื่อหน่ายในสิ่งที่เกิดขึ้น ทำให้มีก
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
36
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
… อรูปภพ เป็นปัจจัยให้เกิดชาติ ชาติ (กำเนิด) เป็นปัจจัยให้เกิดชรา มรณะ จึงมีโสกะ ปริเทวะทุกข์ โทมนัส อุปายาส เมื่อรู้จักความสิ้นไปของปัจจัยทั้งหลาย ความไม่รู้จริงคืออวิชชาดับไป ทุกๆอย่างก็ดับตามกัน เป็นลูกโซ่…
เมื่อเรามาให้ทาน รักษาศีล และเจริญภาวนา จะเกิดผลดีต่อจิตใจ ความไม่โลภ ความไม่โกรธ และความไม่หลงเป็นเหตุผลในการสร้างธรรมะที่เข้าถึงการรู้ความจริงเกี่ยวกับชีวิต ทุกอย่างเกิดขึ้นและดับไปตามการไม่รู้จริงอ
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในอริยมรรค
30
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในอริยมรรค
…มีชราเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากชรา ผู้มีมรณะเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากมรณะ ผู้มีโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาสเป็นธรรมดา ย่อมพ้นไปจากโสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เพราะอาศัยเราผู้เป็นกัลยาณมิตร ดูกรสารีบุตร…
บทคัดย่อเกี่ยวกับความสำคัญของการมีมิตรดีในการเจริญอริยมรรคประกอบด้วยองค์ 8 โดยเฉพาะอย่างยิ่งในคำสอนของพระพุทธองค์ว่าความเป็นมิตรดีมีอานิสงส์ในการทำให้ผู้ปฏิบัติเจริญสัมมาทิฏฐิและสัมมาสมาธิ ซึ่งส่งผลต่
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
87
ธรรมนิยามและความสัมพันธ์ของกฎธรรมชาติ
…เกิดอุปาทาน อุปาทานทำให้ เกิดภพ ภพทำให้เกิดชาติ ชาติทำให้เกิดชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส และ อุปายาส อริยสัจ 4 (สมุทัย คือตัณหา ทำให้เกิดทุกข์ มรรคนำไปสู่นิโรธ คือความดับทุกข์) เป็นต้น ส่วนนัยที่ 2 หม…
เนื้อหาเกี่ยวกับธรรมนิยามที่มีความสัมพันธ์ระหว่างนิยามต่าง ๆ เช่น พีชนิยาม อุตุนิยาม จิตตนิยาม และกรรมนิยาม ซึ่งสะท้อนถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการกระทำและความคิดที่ไม่ตั้งอยู่ในศีลธรรม การศึกษาในเรื่อง
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
33
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
…อริยสัจเป็นไฉน แม้ชาติก็เป็นทุกข์ แม้ชราก็เป็นทุกข์ แม้มรณะก็เป็นทุกข์ แม้โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส ก็เป็นทุกข์ ความประจวบกับสิ่งไม่เป็นที่รัก ก็เป็นทุกข์ ความพลัดพลาดจากสิ่งที่รัก ก็เป็นทุกข์ ปรารถน…
บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับโพชฌงค์ 7 อย่าง ซึ่งประกอบด้วย สติ ธัมมวิจยะ วิริยะ ปิติ ปัสสัทธิ สมาธิ และอุเบกขา หัวข้อแต่ละหัวข้อได้ชี้ให้เห็นความสำคัญและการประยุกต์ใช้อย่างเป็นระบบเพื่อให้รู้ชัดในจ
กรรมภพและชาติ: ปัจจัยแห่งการเกิดและการตาย
224
กรรมภพและชาติ: ปัจจัยแห่งการเกิดและการตาย
…ย (ที่มีสาเหตุมาจากจิตมากมายจนนึกไม่ถึง) เหล่านี้ ล้วนมีผลมาจากอาสวะกิเลสที่ทำให้ขุ่นข้องคับแค้นใจ (อุปายาส) เศร้าใจ (โทมนัส) ใจหดหู (โสกะ)...ฯลฯ สะสมพอกพูนจนไม่สามารถทนรับได้อีก จึงแสดงผลทางกายออกมา เช่น 1 …
เนื้อหาเกี่ยวกับกรรมภพเป็นปัจจัยให้เกิดชาติ โดยทำให้ประชาชนเข้าใจว่ากรรมเปรียบเหมือนไร่นาที่ทำให้พืชงอกงาม ถ้ากรรมดีผลจะนำไปสู่วิถีที่ดี ในขณะที่กรรมชั่วจะนำไปสู่สิ่งไม่ดี ชีวิตที่แตกต่างกันของมนุษย์น
ปฏิจจสมุปบาทและความสัมพันธ์ของเวทนา
259
ปฏิจจสมุปบาทและความสัมพันธ์ของเวทนา
…นกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ในชั้นของภพ เป็น ปัจจัยให้เกิดชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส 11.6.3 ลักษณะความเป็นปัจจัยของปฏิจจสมุปบาท ธรรมเหล่านี้เกิดขึ้นเกี่ยวเนื่องกัน ประสานติดต่อกัน เป็น…
เนื้อหานี้กล่าวถึงลักษณะสัณฐานของเวทนา ตัณหา และอุปาทาน ที่มีการประสานและเป็นปัจจัยในการเกิดชาติ ชรา และมรณะ โดยอธิบายถึงปฏิจจสมุปบาท การเกิดขึ้นขององค์ประกอบต่างๆ ในลักษณะลูกโซ่ ซึ่งทุกสิ่งมาจากอวิชช
เวทนาและการเกิดตัณหา
261
เวทนาและการเกิดตัณหา
…ะ เกิดชาติชรามรณะตั้งแต่เราอยู่ในครรภ์มารดา เกิดมาแล้ว มีความแก่ ความตาย ในระหว่างนั้นมีทุกข์โทมนัส อุปายาส ความอึดอัดความคับแค้นใจที่มีอยู่หมุนวนไปอย่างนี้ 11.6.4 วงจรปฏิจจสมุปบาท วงจรปฏิจจสมุปบาทเกี่ยวข้อง…
บทความนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างเวทนาที่กระตุ้นให้เกิดตัณหา ซึ่งก่อให้เกิดอุปาทานและต่อเนื่องไปยังภพและชาติ การเกิดเวทนาในปัจจุบันส่งผลกระทบต่อกิเลสในใจและการกระทำที่ผิดและถูก รวมทั้งการเห็นจริงใน
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
263
ข้ามภพข้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต
…้ามชาติปัจจุบันสู่อนาคต ตัณหา อุปาทาน คือ กิเลส ภพ คือ กรรม ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส คือ วิบาก 2.) ปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต ในวงจรปฏิจจสมุปบาทแบบทุกขณะจิต ชาติและชรามรณะไม่ใช่ภพชาติใหม…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสัมพันธ์ระหว่างตัณหา อุปาทาน และกรรมในการเกิดดับของจิตที่เกิดอย่างรวดเร็วในทุกขณะ โดยคำว่า ชาติ ชรา มรณะ ไม่ใช่ภพชาติใหม่ แต่หมายถึงกระบวนการเกิดดับของจิตในทุกขณะ ผ่านการศึกษาธรรมกั
การดับไฟกิเลสในชีวิต
396
การดับไฟกิเลสในชีวิต
…วามแห้งใจ ปริเทวะ คือความพิไรรำพัน ทุกขะ คือ ความไม่สบายกายเป็นสิ่งที่ทนได้ยาก โทมนัส คือความเสียใจ อุปายาส คือความคับแคบใจ เพราะฉะนั้นร่างกายที่เร่าร้อน เพราะไฟภายนอก ยังพอมีวิธีแก้ไขได้ แต่ถ้าใจของเรารุ่มร…
ในข้อความนี้กล่าวถึงการที่ผู้มีบุญบารมีสามารถเข้าถึงความจริงชีวิตได้เพียงแค่ฟังธรรมเทศนา โดยเฉพาะเมื่อมียอดกัลยาณมิตรอย่างพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ช่วยให้เข้าใจวิธีดับกิเลสในใจได้อย่างถูกต้อง ด้วยการละท
ปฏิจจสมุปบาทนัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
347
ปฏิจจสมุปบาทนัยในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…เกิด ภพ เพราะภพเป็นปัจจัยจึงเกิดชาติ เพราะชาติเป็นปัจจัยจึงเกิดมีชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส, กองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมเกิดขึ้นด้วยอาการอย่างนี้ ดังนี้ ชื่อว่าปฏิจจสมุปบาทนัย ในอธิการ แห่งปัจจั…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงปฏิจจสมุปบาทนัยซึ่งอธิบายการเกิดขึ้นของทุกข์ โดยเริ่มต้นจากสฬายตนะซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดผัสสะและเวทนาจนถึงชาติและมรณะ ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นตามลำดับของปัจจัยที่เครือข่ายและเกี
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
303
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…ุ เปกขาสุ ญาณ์ อุปปาท์ มุญจิตุกมุยตาปฏิสังขาสันติฏฺฐินา ปญฺญา สงฺขารุเปกขาสุ ญาณ ปวตต์ นิมิตต์ ฯเปฯ อุปายาส บุญจิต กมยตาปฏิสังขาสนฺติฏฺฐินา ปญฺญา สังขารุเปกขาสุ ญาณ์ อุปปาโท ทุกฺขนฺติ ฯเปฯ ภยนฺติ สามสนฺติ ฯเ…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว แสดงให้เห็นถึงการศึกษาในเรื่องทางธรรมและแนวความคิดเกี่ยวกับญาณ โดยเน้นการวิเคราะห์ถึงวุตติและการเข้าใจในสังขารผ่านวิถีปฏิบัติที่แสดงให้เห็นถึงวิธีการสร้างปัญญาและการปล
วิถีธรรมกรเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๙๐
191
วิถีธรรมกรเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๙๐
…ม้ ของบุคคลทั้งหลาย ผู้มีความเศร้าสลดความดำบ่มขึ้นแห่งทุกข์ก็ตามแล้วมีโสกะเป็นต้น ทำให้เกิดขึ้น เป็นอุปายาส ทุกข์คือความไม่สมปรารถนาของบุคคล ทั้งหลาย ผู้ได้รับความคาดหวัง เป็นอิจฉาลาภะ เพราะเหตุนี้นั่น อุปาท…
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับทุกข์และอุปาทานขันธ์ว่ามีความเชื่อมโยงอย่างไรกับชีวิตประจำวันของผู้คน โดยใช้ตัวอย่างต่าง ๆ เช่น การทำเกษตรกรรม การเป็นโจร และการประสบกับความเจ็บปวดทั้งทางกายและใจ การค้
วิถีธรรมรวมแปลก ตอน ๑ - ปฏิสมุทธรรม
223
วิถีธรรมรวมแปลก ตอน ๑ - ปฏิสมุทธรรม
ประโยค - วิถีธรรมรวมแปลก ตอน ๑ - หน้าที่ 222 ธรรมะนะ โสภะ ปริทิวา ทุกขะ โทมนัส อุปายาส มีเพราะปัจจัยอัน ชาติ ความเกิดขึ้นแห่งกองทุกข์ทั้งมวลนั้น ย่อมมีดังนี้ ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่…
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับปฏิสมุทธรรม โดยเน้นว่าธรรมะมีลักษณะไม่เที่ยงและเกิดจากปัจจัยต่างๆ ที่ทำให้เกิดความทุกข์และความเสื่อม ดุจเดียวกับวัฏจักรการเกิดและดับ พร้อมด้วยการอธิบายถึงกระบวนการเกิดข
อวิชชาและการเกิดขึ้นแห่งทุกข์
381
อวิชชาและการเกิดขึ้นแห่งทุกข์
…า ๓๙๐ [อวิชชามีเพราะโลกเป็นต้นได้] คำวิสัชนา ก็พึงว่า "กีโนปฏิสมุททธรรมทั้งหลายนี้ โลก ทุกข์ โทมนัส อุปายาส ย่อมมีแก่บุคคลผู้อยู่ ไม่รากจาก อวิชชา อันปราเทวนะเล่า ก็ย่อมมีแก่บุคคลผู้อยู่เหลา เพราะเหตุนี้ ประ…
เนื้อหาในบทนี้พิจารณาถึงอวิชชาที่เป็นต้นเหตุแห่งความทุกข์ในชีวิต โดยเหตุผลจากพื้นฐานการเข้าถึงธรรมะและคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ว่าด้วยการเกิดขึ้นของวิทวาสที่เกิดจากอาสวะ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสัมพันธ
วีฑูธิรากลบทภ ๒ (ตอนจบ)
145
วีฑูธิรากลบทภ ๒ (ตอนจบ)
…ำนาจในจิตที่น่าพอใจ ปรากฏจาก * ไฉ ๑๑ กอง คือ รากะ โทสะ โมหะ ชาติ ชรา มรณะ โสฬะ ปริเทวะ ทุกขะ โทมน์ อุปายาส
บทนี้กล่าวถึงสังข์และวิญญาณในแง่มุมต่างๆ โดยอธิบายถึงความน่ากลัวที่เกิดจากสิ่งต่างๆ ในชีวิต ความทุกข์และปัญหาที่เกิดจากสังขารได้รับการเน้นย้ำว่าเป็นอุปสรรคต่อการเห็นโลกในแง่ดี ทั้งนี้เนื้อหาพูดถึงความ
วิญญาณธรรมภา ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
167
วิญญาณธรรมภา ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…ป็นสิ่งมีมรรคเป็นธรรมดา โลภปราเททกุญจ- โดยเป็นสิ่งที่มีโลภะ ปรัชญา ทุกขะ โทมนัส โทมนัสสุขาปส ชมมุโต อุปายาส เป็นธรรมดา สมุทเข โดยความเกิดขึ้น อุตตงคมโต โดยความเสื่อมไป นิฐสรนโต โดยความออกไป เห็นเวทนา ฯลฯ วิญ…
เนื้อหาในตอนนี้นำเสนอการวิเคราะห์เรื่องวิญญาณและธรรม โดยเฉพาะการมองเห็นวิญญาณในแง่ของความไม่เที่ยง และการเข้าใจโลกผ่านการเห็นเวทนาและสุข ฯลฯ ข้อความสื่อถึงข้อเท็จจริงว่าทุกสิ่งในโลกมีความเกิดและการเสื