เจตสิก : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 9

…้าที่ 540 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 540 สมฺปยุชฺชนฺตีติ สมฺปยุตฺตา ฯ ทวีห์ อธิกา ปญฺญาส ทวิปญฺญาส ฯ เจตสิก ลกฺขิยติ เอเตน ภาเวนาติ ลักขณ์ สสส อตฺตโน ลักขณ์ สลักขณ์ ฯ ธาริยเต ธารณ์ สลักขณสฺส ธารณ์ สลักขณธารณ…

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา เป็นการนำเสนอแนวคิดที่ทำให้เกิดความเข้าใจในนิยามและเจตสิก ลักษณะต่างๆ ในธรรม ทำให้เกิดการเรียนรู้ที่ลึกซึ้งและละเอียดมากขึ้น บทความนี้สำรวจเรื่องต่างๆ เช่น จ…

… 27 ทุติยปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 27 อปปมาณา จ เต สตฺตา จาติ อุปปมาณสตฺตา อปฺปมาณสตฺตา อารมฺมณ์ เอเตส์ เจตสิกานนฺติ อปฺปมา....รมมณา อปฺปมา... รมฺมณาน ภาโว อปฺป...รมมณฤติ ฯ อปปมาณสตฺตารมฺมณ ภาเวน นตฺถิ ปมาณ เอเ…

…ำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกาในหน้า 27 ที่กล่าวถึงอปปมาณาและการจัดประเภทของเจตสิกที่เกี่ยวข้องกับการวัดและการประเมินค่าในหลักพระพุทธศาสนาเนื้อหาเน้นการอธิบายเชิงลึกถึงแนวคิดทางจิตวิ…

…ยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 94 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 94 ปเท ตติยาวิเสสน์ ฯ เจตสิกาน ราสิ เจตสิกราสิ เจตสิก ราสสส ปริจเฉโท เจต....เฉโท เจตสิกราสิปริจเฉทสฺส วโส เจต...วโส ฯ วุตฺตนฺติ …

เนื้อหานี้เสนอการวิเคราะห์เจตสิกโดยเฉพาะในตำราของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยระบุรายละเอียดเกี่ยวกับเจตสิกาน ราสิ และปริจเฉโท รวมถึงพิจา…

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 216 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 216 อิจเจวนฺติปิ นิปาตสมุทาโย นิทสสนฺตโกติ มนสิกตวา ยถาวุฒิตนเยนาติ วิวรติ ฯ ปกาโร วุตฺโต ยสฺม

…อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถสังเคราะห์แนวคิดเกี่ยวกับจิต และขันธ์ที่สอดคล้องกับแนวคิดทางพุทธศาสนา อาทิ เจตสิก หรือยนตร์ เป็นต้น โดยสามารถศึกษาต่อที่ dmc.tv

…ิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 162 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 162 จิตต์ อิติ เจตสิก อิติ รูป อิติ นิพพานนฺติ ฯ อิตติ จ อิม ปฐมปริจเฉทาที่ห์ ยถารห์ วุตตปปการนฺติ อตฺโถ ๆ อิจปีติ เอตฺถ …

…ี่สำคัญในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นจิตต์ อิติ และรูป อิติ รวมถึงความสำคัญของนิพพานและการเข้าใจจิตตเจตสิกรูป ตลอดจนการวิเคราะห์ว่าวิธีการสื่อสารภายในอภิธมฺมนี้ส่งผลต่อการศึกษาธรรมะอย่างไร ในการอภิปรายถึงหั…

… สตฺตมปริจเฉทตฺถ โยชนา เอว ฉฎฐปริจเฉทวณฺณนํ กตฺวา อิทานิ กิญจาปิ จิตตาทโย จตุตาโร อภิธมฺมตฺเถ จิตติ เจตสิก รูป์ นิพพานนฺติ อุทเทเสหิ อุททิสิตวา ปุน ตทนุสาเรน ตตฺถ จิตต์ ตาว จตุพุพิธ โหติอาทีห ฉหิ ปริจเฉทหิ …

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมที่สำคัญโดยเฉพาะในเรื่องของจิตตาทโยและนิปพาน จะมีการเฉลยว่าภาวะของจิตนั้นมีความเป็นมาจากอะไรและมีการใช้วัตถุธมฺมาภาพในการเรขาภายในเสริมให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจน

…ิธี โหติ อาการเภเทน ฯ ปทมจุจุดมจุจนต์ อสงฺขตมนุตตร นิพฺพานมิติ ภาสนฺติ วานมุตตา มเหสโย ฯ อิติ จิตต์ เจตสิก รูป์ นิพฺพานมิจจปิ ปรมตฺถิ ปกาเสนฺติ จตุราว ตถาคตา ฯ อิติ อภิธมฺมตฺถสงฺคเห รูปสงฺคหวิภาโค นาม ฉฏโฐ …

บทความนี้มีการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหและปัญหาที่เกี่ยวข้องกับนิพฺพาน โดยเสนอวิธีการและแนวทางทางธรรม ในการเข้าใจความหมายของนิพฺพานและวัตถุทางธรรมต่างๆ พร้อมทั้งเน้นความสำคัญของการฝึกฝนปัญญาและการลดการ

…ิวเสน ขนฺธาทิวเสน จ วุตตา อภิธมฺมตฺถา ปรมตฺถโต สมมติ เปตวา นิพฺพฤติต ปรมตฺถวเสน จิตต์ วิญญาณกฺขนฺโธ เจตสิก เวทนาทิกฺขนฺธตฺตย์ รูป์ ภูตุปาทายเภทภินฺโน รูปกฺขนฺโธ นิพพาน มคฺคผลานมาลมพนภูโต อสังขตธมฺโมติ เอว์ …

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา กล่าวถึงองค์ความรู้ทางอภิธรรมในด้านการแสดงความหมายของอำนาจทั้งมวลที่สามารถอ้างอิงได้ในหลายด้าน ทั้งในเรื่องการปฏิบัติและการเข้าใจในหลักที่มีความซับซ้อนต่าง ๆ ของการดำเนินชีวิตในแ

…มัตถ์ที่แท้ เว้นสมมติเสีย ก็ตั้ง อยู่โดยประการ ๔ คืออาการ ๔ อย่าง ดังนี้ คือ จิต ได้แก่วิญญาณ ขันธ์ เจตสิก ได้แก่ขันธ์ทั้ง ๓ มีเวทนาขันธ์เป็นต้น รูป ได้แก่รูป- ขันธ์ อันต่างด้วยประเภทแห่งภูตรูป และอุปาทายรู…

ในบทนี้กล่าวถึงความหมายและลักษณะของจิตและเจตสิกตามพระอภิธรรม โดยอธิบายถึงอำนาจแห่งปรมัตถ์ที่ทำให้จิตเกิดขึ้นและรู้จักอารมณ์ โดยจิตถือเป็นธรรมชาติที…

…] ธรรม ๑๙ เกิดในจิต ๕๔ ธรรม ๓ เกิดในจิต ๑๖ ธรรม ๒ เกิดในจิต ๒๘, ปัญญาท่าน ประกาศไว้ในจิตทั้ง ๗๔ โสภณเจตสิกประกอบ เฉพาะในโสภณจิต (กุศลจิต) เท่านั้น โดย อาการ ๔ อย่าง ด้วยประการอย่างนี้, อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจาะลึกเจตสิกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ชี้ให้เห็นถึงการเกิดของธรรมในจิตต่างๆ รวมถึงการแบ…

…มหัคคตจิต โดยอาการเพียง ๕ อย่าง ด้วยประการอย่างนี้ ฯ ก็ในบรรดากามาวจร โสภณจิต ธรรม ๓๘ คือ อัญญสมานา เจตสิก ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๕ ถึงการสงเคราะห์เข้าในจิตที่ประกอบ ด้วยญาณคู่ที่ ๑ ในพวกกุศลจิตก่อน ๆ ส่วนอัปปมัญญา…

ในบทนี้กล่าวถึงการสงเคราะห์ของมหัคคจิตที่ประกอบด้วยอาการต่าง ๆ ทั้งหมด 5 และ 12 อย่าง โดยอิงจากหลักการอภิธัมมาที่ชัดเจน รวมถึงกลไกของจิตที่ประกอบด้วยญาณต่าง ๆ ซึ่งส่งผลต่อการเข้าใจสภาพจิตและกรรมฐานในก

…จิต ๕ หมวด บัณฑิตที่พึงประกอบให้แปลออกไปด้วยนะ และมิทธะ อย่างนั้น เหมือนกันฯ ก็ธรรม ๑๕ คือ อัญญสมานาเจตสิก ๑๑ เว้นฉันทะและปีติ และอกุศลสาธารณเจตสิก ๔ ย่อมประกอบเข้าได้ในจิตที่สหรคตด้วย อุทธัจจะ ฯ และธรรม ๑๕…

เนื้อหาในหน้านี้เน้นการวิเคราะห์ธรรม ๑๘ กับโลภะ มานะ และการสงเคราะห์ในอสังขาริกจิตที่ ๔ รวมถึงธรรม ๒๐ และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับอกุศลจิตต่าง ๆ ที่มีการประกอบด้วยอาการ ๓ ประการ และสรุปการส่งเสริมในด้านจิต

…ทแห่งภูมิ ชาติ สัมประโยค สังขาร ฌาน อารมณ์ และมรรค ตามควรอย่างนี้ก่อน แล้ว เพราะบัดนี้มาถึงวิภาคแห่งเจตสิกเข้าโดยลำดับ เพื่อจะเริ่มตั้ง ลักษณะของเจตสิกด้วยสามารถแห่งเจตสิกเข้าโดยลำดับ เพื่อจะเริ่มตั้ง อย่าง…

…มัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา พรรณนาถึงการจำแนกจิตตามประเภทต่าง ๆ รวมถึงการอธิบายลักษณะของเจตสิก โดยเริ่มตั้งแต่ลักษณะของเจตสิกที่มีความเกิดและความดับในที่เดียวกันกับจิต ซึ่งเรียกว่า เอกุปปาทนิโรธ…

…การ ด้วยมานวัตถุที่จะพึงสละนั้นทีเดียว เหมือนนายขมังธนูมีความต้องการ จับลูกศรที่จะต้องยิงไปฉะนั้น ๆ เจตสิกที่กระจาย คือแพร่กระจายทั่วไปในโสภณจิตและอโสภณจิต อื่นจากโสภณจิตนั้น เพราะฉะนั้น เจตสิกเหล่านั้น จึง…

บทความนี้กล่าวถึงรูปแบบต่างๆ ของเจตสิกในอภิธัมมาซึ่งรวมไปถึงเจตสิกที่เป็นโสภณและอโสภณ โดยแสดงให้เห็นถึงอำนาจในการสร้างสิ่งที่ดีและการแสดงอ…

…การงานเป็นปกติ ไม่ประกอบในความเป็นไปในพวกอสังขาริก จิตที่เข้มแข็งตรมสภาพอย่างนั้น ๆ က ประกอบความว่า เจตสิกทั้ง 4 ทรงกระทำไว้ (คือตรัสไว้หรือ เป็นไป) ในอกุศลจิตทุกดวงที่เดียว ๓ เจตสิกทรงกระทำไว้ (คือเป็น ไป)…

…ึงพวกจิตที่มีทิฏฐิวิปยุตและอิสสาที่สามารถเกิดขึ้นได้เฉพาะในปฏิฆจิต พร้อมอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกและจิตที่แตกต่างกัน โดยเฉพาะการกระทำในพวกอสังขาริกจิต และการเกิดเจตสิกในโลภมูลจิต, โทสมูลจิต ในบทวิเ…

…ที่ 103 และถีนมิทธะ บางคราวเกิดขึ้นต่างกัน บางคราวเกิดรวมกัน (เกิดขึ้น พร้อมกัน)ฯ บทว่า เสสา ได้แก่ เจตสิก ๔๑ นอกจากอนิยตเจตสิก ๑๑ ตามที่กล่าวแล้วฯ แต่ท่านเกจิอาจารย์พรรณนาไว้ว่า เยวาปนเจตสิก ที่แน่นอน เหลื…

เนื้อหานี้ให้ความเข้าใจในธรรมที่เกี่ยวกับเจตสิกและการแสดงออกของจิต โดยเน้นถึงเจตสิกที่แน่นอนและไม่แน่นอน รวมถึงการพิจารณาในลักษณะต่างๆ ของเจตสิกที่…

…มณ์เป็นต้น ก็อย่างนั้น ๆ ส่วนธัมมารมณ์ท่านสงเคราะห์ไว้ 5 อย่าง ด้วยอำนาจ ปสาทรูป ๑ สุขุมรูป ๑ จิต ๑ เจตสิก ๑ นิพพาน ๑ บัญญัติ ๑ ฯ บรรดาอารมณ์เหล่านั้น จิตที่เป็นไปในจักขุทวารแม้ทั้งหมด มีรูปเท่านั้นเป็นอารม…

เนื้อหาในหน้าที่ 114 แสดงถึงการศึกษาจิตในทวารต่างๆ โดยแบ่งหมวดหมู่ของจิตและอารมณ์ตามประเภทต่างๆ รวมทั้งการอธิบายถึงวิญญาณและอารมณ์ที่สัมพันธ์กัน พร้อมการยกตัวอย่างจิตและอารมณ์ในทวารเฉพาะ เช่น จักขุทวา

…ดเยี่ยม ว่า นิพพาน ดังนี้ ฯ พระตถาคตเจ้าทั้งหลาย ย่อมทรง ประกาศปรมัตถธรรมไว้เพียง ๔ อย่าง คือ จิต ๑ เจตสิก ๑ รูป นิพพาน ๑ ด ด้วยประการฉะนี้ ฯ ปริเฉทที่ ๖ ชื่อว่ารูปสังคหวิภาค ในปกรณ์อภิธัมมัตถสังคหะ จบด้วยป…

บทความนี้นำเสนอเนื้อหาจากอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยให้รายละเอียดเกี่ยวกับคำอธิบายเบื้องต้นของรูปในโครงสร้างของสังคหะ รวมถึงนิพพาน ซึ่งเรียกว่าโลกุตตระ และมีความสำคัญที่จะต้องเข้

…ารย์กล่าวไว้ด้วยอำนาจที่ทั่วไปแม้แก่สัตว์ทุกจำพวก ฯ [อธิบายพระนิพพาน] พระอนุรุทธาจารย์ ครั้นแสดงจิต เจตสิก และรูป โดยวิภาคด้วย

บทความนี้กล่าวถึงอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ซึ่งศึกษาความเป็นไปของชีวิตและการมีอยู่ของรูปในภาวะการดับของพรหม รูปแบบต่างๆ ของชีวิต รวมถึงการที่อาหารและฤดูมีอิทธิพลต่อการสร้างรูป นอกจา

…พร้อมทั้งลักษณะ คือมีความคิดเป็นต้นเป็นลักษณะ ที่พระอนุรุทธาจารย์ ได้กล่าวไว้แล้ว ด้วยสามารถแห่งจิต เจตสิก นิปผันนรูป และนิพพาน บัดนี้ ข้าพเจ้า (พระสุมังคลาจารย์) จักกล่าวสมุจจัย (การรวม) คือสมุจจัยราศี (กอ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหะชี้ให้เห็นถึงการจัดกลุ่มวัตถุธรรมที่มีลักษณะต่างๆ โดยแบ่งแยกตามอำนาจและคุณภาพของธรรม มีการสงเคราะห์ธรรมที่เป็นอกุศล, กุศล, และโพธิปักขิยธรรม โดยใช้คลังความหมายที่อธิบาย