หน้าหนังสือทั้งหมด

การชำระจิตใจและการละนิวรณ์ ๕
206
การชำระจิตใจและการละนิวรณ์ ๕
จากบิณฑบาตแล้ว นั่งสมาธิ ตั้งกายตรง ดำรง สติไว้เฉพาะหน้า เธอละความเพ่งเล็งในโลก มี ใจปราศจากความเพ่งเล็งอยู่ ย่อมชำระจิตใจ ให้บริสุทธิ์จากความเพ่งเล็งได้ ละความ ประทุษร้าย คือ พยาบาท ไม่คิดพยาบาท มี ค
เนื้อหานี้เสนอวิธีการชำระจิตใจโดยการละนิวรณ์ ๕ ประการที่เป็นอุปสรรคในการปฏิบัติธรรม เช่น ความเพ่งเล็ง, คว…
การทำลายนิวรณ์และการบรรลุสมาธิ
208
การทำลายนิวรณ์และการบรรลุสมาธิ
ของพระภิกษุรูปนั้น ก็ยังไม่สามารถสงัดจากกามและอกุศลธรรม ถึงจะทุ่มเท เวลาเจริญภาวนาไปนานแสนนาน ก็ไม่สามารถ บรรลุคุณวิเศษอย่างใด ต่อเมื่อละนิวรณ์ทั้ง ๕ ประการได้แล้ว กายและใจจึงสงัดจากกาม หมดความยินดีใน
เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของการละนิวรณ์ 5 ประการเพื่อให้พระภิกษุสามารถบรรลุคุณวิเศษและบรรลุสมาธิได้ โดยเน้นว…
การปลดหนี้ทางจิตใจ
209
การปลดหนี้ทางจิตใจ
“หนี้” คือ ผู้ที่เป็นหนี้เขา แม้จะถูกเจ้าหนี้ทวงถามด้วยคำหยาบ ก็ไม่อาจโต้ตอบอะไรได้ ต้องสู้ทนนิ่งเฉย เพราะเป็นลูกหนี้เขา แต่ถ้าเมื่อใดชำระหนี้หมดสิ้นแล้ว มีทรัพย์เหลือเป็นกำไร ย่อม มีความรู้สึกเป็นอิส
เนื้อหาพูดถึงความรู้สึกเป็นหนี้ในจิตใจที่จะต้องอดทนต่อความรู้สึกเช่นการถูกทวงหนี้ และความสามารถในการละกาม…
ดวงใจและการเข้าถึงธรรมกาย
213
ดวงใจและการเข้าถึงธรรมกาย
…าของตนเอง ตั้งอยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ ซึ่งอยู่ตรงกึ่งกลางลำตัว เหนือ ระดับสะดือขึ้นมาสองนิ้วมือ เนื้อของดวงใจมีลักษณะเป็นดวง ช้อนกันอยู่เป็นชั้น ๆ ๔ ชั้นด้วยกัน คือ ชั้นนอกเป็น “ดวงเห็น ชั้นที่สองเป็น …
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับดวงใจของคนเรา โดยมีเส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับกระบอกตา ตั้งอยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่…
การแบ่งชั้นของดวงใจ
214
การแบ่งชั้นของดวงใจ
…กลิ่นที่ได้สูดดม จำรสที่ได้ลิ้ม จำ สัมผัสที่ได้แตะต้อง และจำธรรมารมณ์ที่เกิดขึ้นที่จิต “ดวงคิด” เป็นเนื้อใจชั้นที่สาม ซ้อนอยู่ในดวงจ๋า แต่ใส กว่าดวงจำ มีขนาดเท่าดวงตาดำของเรา มีหน้าที่ “คิด” ได้แก่ การที่จ…
เนื้อหาพูดถึงการแบ่งชั้นของดวงใจออกเป็น 4 ชั้น ได้แก่ ดวงเห็น, ดวงจำ, ดวงคิด, และดวงรู้ ซึ่งอธิบายได้ด้วย…
ความหมายและลักษณะของสมาธิ
215
ความหมายและลักษณะของสมาธิ
ดวงทั้ง ๔ นี้ ซ้อนกันอยู่ ณ ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ กึ่งกลางลำตัว เหนือระดับสะดือขึ้นมาสองนิ้วมือ ความหมายที่สมบูรณ์ของสมาธิ ที่กล่าวว่า สมาธิคืออาการที่ใจสงบรวมเป็นหนึ่ง ดังคำ จำกัดความข้อ (๔) นั้นย่อมห
เนื้อหาอธิบายถึงสมาธิว่าเป็นอาการที่ใจรวมเป็นหนึ่ง ณ ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 ซึ่งหมายถึงการหยุดรวมกันของดวงเ…
การเข้าถึงจตุตถฌานและฌาน ๔ ระดับ
226
การเข้าถึงจตุตถฌานและฌาน ๔ ระดับ
เข้า ผุดขึ้นมาอีกดวงหนึ่ง เป็นดวงที่สี่ เข้าถึง “จตุตถฌาน” มี กายอรูปพรหมนั่งอยู่กลางดวงฌาน ด้วยอาศัยกายอรูปพรหม กายอรูปพรหมละเอียดก็เข้าจตุตถฌานไป เมื่อเข้าจตุตถฌาน หนักเข้า ละสุขเสียได้ เป็น “อุเบกข
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าถึงจตุตถฌานซึ่งเป็นระดับที่สี่ของฌานในพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงการปฏิบัติและประส…
การบรรลุญาณทัสสนะในมนุษย์
231
การบรรลุญาณทัสสนะในมนุษย์
ตั้งมั่นไม่หวั่นไหว เป็นใจที่ละเอียดอ่อน จนสามารถบรรลุญาณ ระดับต้น หรือที่เรียกว่า “ญาณทัสสนะ” บังเกิดความรู้ขึ้นใน จิตใจตนเองโดยอัตโนมัติว่า กายของคนเราซึ่งเกิดจากมารดา และบิดานี้ ประกอบด้วยรูปและวิญ
เนื้อหาเกี่ยวกับการบรรลุญาณทัสสนะและความเข้าใจในกายและวิญญาณ โดยเฉพาะการที่กายของมนุษย์ประกอบด้วยมหาภูต ๔…
การพัฒนาจิตสู่ธรรมกายพระโสดา
233
การพัฒนาจิตสู่ธรรมกายพระโสดา
จะพยุงจิตของผู้บรรลุธรรมกายเบื้องต้น หรือธรรมกายโคตรภู ขึ้น ไปสู่ธรรมกายพระโสดา เป็นอริยบุคคลระดับต้นคือพระโสดาบัน ดังนั้นจึงกล่าวได้อีกอย่างหนึ่งว่า ผู้ที่บรรลุ “ญาณทัสสนะ” หรือ “วิปัสสนาญาณ” ก็คือผู
…จิตของผู้บรรลุธรรมกายโคตรภูไปสู่ธรรมกายพระโสดา โดยเน้นที่วิปัสสนาญาณและการฝึกฝนจิตให้มีสมาธิแน่วแน่ เนื้อหายังพูดถึงความสำคัญของการไม่ประมาทในการฝึกจิต เพื่อให้สามารถเข้าถึงระดับธรรมกายที่สูงขึ้น รวมถึงการ…
จิตสมาธิและการนิรมิต
234
จิตสมาธิและการนิรมิต
“ภิกษุนั้น เมื่อจิตเป็นสมาธิ บริสุทธิ์ ผ่อง แผ้ว ไม่มีกิเลส ปราศจากอุปกิเลส นุ่มนวล ควรแก่การงาน ตั้งมั่น ไม่หวั่นไหวอย่างนี้ ย่อม โน้มน้อมจิตไปเพื่อนิรมิตรูปอันเกิดแต่ใจ คือ นิรมิตกายอื่นจากกายนี้ มี
เนื้อหาเกี่ยวกับภิกษุที่มีจิตเป็นสมาธิที่บริสุทธิ์ ซึ่งเมื่อจิตสงบและปราศจากกิเลส ย่อมสามารถเกิดการนิรมิต…
อิทธิวิธีและผลจากการเจริญภาวนา
238
อิทธิวิธีและผลจากการเจริญภาวนา
บริสุทธิ์ ผ่องแผ้ว ไม่มีกิเลส ปราศจากอุปกิเลส นุ่มนวล ควรแก่การงาน ตั้งมั่น ไม่หวั่นไหวอย่าง นี้ ย่อมโน้มน้อมจิตไปเพื่อแสดงฤทธิ์ เธอบรรลุ อิทธิวิธีหลายประการ (ดังกล่าวแล้ว) มหาบพิตร นี้แหละ สามัญญผลที
เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับอิทธิวิธีในทางจิตที่เกิดจากการเจริญภาวนา โดยเน้นถึงความสำคัญของการบริสุทธิ์ผ่องแผ…
ความรู้เกี่ยวกับเจโตปริยญาณ
242
ความรู้เกี่ยวกับเจโตปริยญาณ
น้อมจิตไปเพื่อ “เจโตปริยญาณ" เธอย่อม กําหนดรู้ใจของสัตว์อื่น ของบุคคลอื่นด้วยใจ คือจิตมีราคะก็รู้ว่าจิตมีราคะ หรือจิตปราศจาก ราคะก็รู้ว่าจิตปราศจากราคะ จิตมีโทสะก็รู้ว่า จิตมีโทสะ หรือจิตปราศจากโทสะก็
เนื้อหานี้พูดถึงการน้อมจิตเพื่อเข้าใจเจโตปริยญาณ โดยการสังเกตสภาวะจิตใจที่เป็นจริง เผยให้เห็นถึงวิธีการรู…
การระลึกชาติและสมาธิในพระพุทธศาสนา
244
การระลึกชาติและสมาธิในพระพุทธศาสนา
ปราศจากกิเลสและอุปกิเลส จึงยิ่งทวีประสิทธิภาพในการงาน ยิ่งขึ้นอีก ยังผลให้บรรลุญาณที่ทำให้ระลึกชาติแต่หนหลังได้ว่า ชาติไหนเป็นอะไร เกิดที่ไหน มีสภาพความเป็นอยู่อย่างไร เป็นต้น ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้
เนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาสมาธิและการดับกิเลสในอานาปานสติ การนำไปสู่อภิญญาและการระลึกชาติในหลายระดับ ซึ่งถู…
ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ: การระลึกชาติในพุทธศาสนา
246
ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ: การระลึกชาติในพุทธศาสนา
ภิกษุก็ฉันนั้นแล เมื่อจิตเป็นสมาธิ บริสุทธิ์ ผ่องแผ้ว ไม่มีกิเลส ปราศจากอุปกิเลส นุ่มนวล ควรแก่การงาน ตั้งมั่น ไม่หวั่นไหวอย่างนี้ ย่อมโน้มน้อมจิตไปเพื่อ “ปุพเพนิวาสานุสสติ ญาณ" เธอย่อมระลึกถึงชาติก่อ
เนื้อหานี้พูดถึงปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ซึ่งเป็นญาณที่ทำให้สามารถระลึกถึงชาติที่ผ่านมาของพระพุทธเจ้า และการบ…
การเจริญสมาธิและญาณในพระพุทธศาสนา
253
การเจริญสมาธิและญาณในพระพุทธศาสนา
๓. อิทธิวิธี ๔. ทิพพโสต หรือ หูทิพย์ ๕. เจโตปริยญาณ 5. ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ ๗. ทิพพจักขุ หรือ ตาทิพย์ หรือ จุตูปปาตญาณ ๔. อาสวักขยญาณ จากพระพุทธดำรัสของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเกี่ยวกับ วิชชา ๘ นี้ จะเห็นว
เนื้อหานี้สำรวจเกี่ยวกับอิทธิวิธีต่างๆ ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนในการปฏิบัติเพื่อให้จิตเป็นสมาธิ ตั้งมั่น…
การบรรลุธรรมกายและญาณต่างๆ
254
การบรรลุธรรมกายและญาณต่างๆ
โคตรภู ธรรมกายพระโสดา ธรรมกายพระสกทาคามี ธรรมกาย พระอนาคามี ย่อมหมายถึงได้บรรลุธรรมกายสูงขึ้นตามลำดับ จนถึงธรรมกายพระอรหัต ซึ่งเป็นภาวะที่บรรลุอาสวักขยญาณ หลุดพ้นจากอาสวกิเลสทั้งปวง อนึ่ง การที่ผู้เจร
เนื้อหานี้กล่าวถึงขั้นตอนการบรรลุธรรมกาย ตั้งแต่พระโสดาไปจนถึงพระอรหัต ซึ่งหมายถึงการหลุดพ้นจากอาสวกิเลส …
ความรู้ทางจิตและการเข้าถึงธรรม
269
ความรู้ทางจิตและการเข้าถึงธรรม
ชาติได้ ๒. ทิพพโสต คือ หูทิพย์ ๓. เจโตปริยญาณ คือ ญาณที่สามารถรู้ใจคนอื่นได้ ๔. ปุพเพนิวาสานุสสติญาณ คือ ความรู้ที่ทำให้ระลึก ๕. ทิพพจักขุ คือ ตาทิพย์ หรือจุตูปปาตญาณ 5. อาสวักขยญาณ คือ ความรู้ที่ทําอ
เนื้อหานี้กล่าวถึงความรู้และญาณต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเข้าถึงธรรม โดยนำเสนอวิชชา ๘ ซึ่งประกอบด้วยญาณที่…
พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมของพระภิกษุ
272
พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมของพระภิกษุ
๑) บวชโดยมิได้มีศรัทธาในพระธรรมวินัย หมายความ ว่ามิได้มีเจตนาจะอบรมหรือพัฒนาตนให้บริสุทธิ์ในด้านกายวาจา ใจ ตามหลักแห่งพระธรรมวินัย เช่น ภิกษุบางรูปบวชเพื่อหนี ปัญหาความยากลำบากในการทำมาหาเลี้ยงชีพ บาง
เนื้อหานี้กล่าวถึงพฤติกรรมที่ผิดปกติของพระภิกษุที่ไม่ปฏิบัติตามพระธรรมวินัย เช่น การบวชโดยไม่มีศรัทธา การ…
การปฏิบัติของพระภิกษุและความเชื่อมั่นของพุทธศาสนิกชน
274
การปฏิบัติของพระภิกษุและความเชื่อมั่นของพุทธศาสนิกชน
(ที่อยู่อาศัย) อย่างหรูหราฟุ่มเฟือย ด้วยเครื่องเรือนราคาแพง มี เครื่องอำนวยความสะดวกสบาย หรือความบันเทิง ที่ไม่ได้เป็น ไปเพื่อส่งเสริมการปฏิบัติธรรม หรือมีการสะสมสิ่งของเครื่อง ใช้ไว้ในกุฏิมากมายเกินค
เนื้อหาพูดถึงพฤติกรรมของพระภิกษุที่ไม่ควรนับถือ โดยเฉพาะหรูหราฟุ่มเฟือย พร้อมเน้นถึงหน้าที่ของภิกษุที่ต้อ…
การบรรลุนิพพานและความสำคัญของการปฏิบัติธรรม
286
การบรรลุนิพพานและความสำคัญของการปฏิบัติธรรม
ของธรรมกาย และญาณของธรรมกายนี้เองจะเป็นเครื่อง ส่องให้เห็นและรู้อริยสัจ ๔ ซึ่งในที่สุดก็จะทำให้ผู้ปฏิบัติเกิด ปัญญาอย่างยิ่ง ใจจึงปล่อยวางกิเลสทั้งปวงได้ กลายเป็นใจ ที่ใสบริสุทธิ์สว่าง ปราศจากกิเลสโดย
เนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของธรรมกายและญาณในการเห็นอริยสัจ ๔ ซึ่งนำไปสู่การบรรลุนิพพานและการปล่อยวางกิเ…