แก่ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 32 / 172

…ละอายุยืน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรม 5 ประการนี้ เป็นเหตุให้อายุสั้น คือ 1. บุคคลไม่เป็นผู้ทำความสบาย แก่ตนเอง 2. ไม่รู้จักประมาณในสิ่งที่สบาย 3. ไม่รู้จักประมาณในสิ่งที่ย่อยยาก 4. เป็นผู้เที่ยวในกาล ไม่สม…

บทที่ 4 เน้นเรื่องวัฒนธรรมการดูแลรักษาสุขภาพ โดยอิงจากคำสอนในพระไตรปิฎกซึ่งระบุถึงเหตุการเกิดโรค 8 อย่างและธรรมที่เป็นเหตุให้มีอายุสั้นและอายุยืน นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงอาการเส้นติดที่เกิดจากการอยู่นิ

…ั้น จากปัญหาเหล่านี้ได้มีการบัญญัติมารยาทขึ้นเป็นกฎเกณฑ์ใช้สืบต่อกันมา ต้นบัญญัติมารยาทต่างๆ ที่เก่าแก่และถือเป็นต้นแบบของมารยาทไทยปัจจุบัน คือ “เสขิยวัตร” ซึ่งเป็น หมวดพระวินัยในพระพุทธศาสนา ความสง่างาม…

บทที่ 5 นี้จัดการศึกษาด้านมารยาทชาวพุทธ โดยเน้นถึงความสำคัญของมารยาทที่ก่อให้เกิดความสวยงามและการยอมรับในสังคม มารยาทเหล่านี้เกิดจากการปฏิบัติตามพระวินัยเสขิยวัตร ซึ่งสืบทอดจากองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุท

การให้ที่นั่งแก่พระภิกษุสงฆ์นี้เป็นกิริยาอาการแสดงความเคารพเอื้อเฟื้อแก่พระภิกษุสงฆ์อย่างหนึ่ง ซึ่งชาวพุทธนิยมปฏิบัต…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการให้ที่นั่งแก่พระภิกษุสงฆ์ในงานพิธีต่างๆ ซึ่งเป็นการแสดงความเคารพและเอื้อเฟื้อ รวมถึงกิริยาที่ควรปฏิบัติเมื่อพระภิ…

…์จึงจะอาราธนาธรรม การที่ขอเบญจศีลก่อนเสมอไปทุกพิธีนั้น เพื่อชำระจิตให้บริสุทธิ์ ให้เป็นผู้มีศีลสมควรแก่ การรองรับพระธรรม สรณคมน์ หมายความว่า ขอถึงพระพุทธ ขอถึงพระธรรม ขอถึงพระสงฆ์เป็นที่พึ่ง ก่อนอาราธนาค…

…ม นอกจากนั้นยังมีการกล่าวถึงการถวายธารณะเป็นสังฆทานเพื่อเสริมสร้างบุญกับพระสงฆ์และเป็นการทำความดีให้แก่ตนเอง ขอเรียนเชิญทุกท่านพร้อมกันในการตั้งใจในการทำบุญและทำจิตให้บริสุทธิ์ เริ่มต้นด้วยการกราบพระและก…

…าร พร้อมด้วยบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข เพื่อมรรคผลนิพพาน แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย ตลอดกาลนาน เทอญ นอกจากนี้ยังมีบทสวดสำคัญที่ควรรู้และควรจดจำ เพราะเป็นบทที่ต้องใช้สำ…

บทนี้กล่าวถึงการอาราธนาภัตตาหารแด่พระภิกษุสงฆ์ โดยมีข้อความสำคัญที่ต้องรู้ในการใช้อาราธนาก่อนพระภิกษุสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์ ซึ่งรวมถึงบทอาราธนาพระปริตรและบทอาราธนาธรรม เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อพระสงฆ์และเ

…วยาวัจกร) 17. กรวดน้ำ เมื่อประเคนของเรียบร้อยแล้วจึงตั้งใจกรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลที่เราทำบุญครั้งนี้ให้แก่ บุพการีชน แก่เทวดา แก่คู่กรรมคู่เวร ขอให้กุศลผลบุญที่กระทำในวันนี้ จงเป็นผลสำเร็จแก่ตนเองและ ครอบคร…

บทความนี้อธิบายขั้นตอนการประเคนสิ่งของแก่พระสงฆ์ และการกรวดน้ำเพื่ออุทิศส่วนกุศลในการทำบุญ โดยเริ่มจากการประเคนสิ่งของอย่างถูกวิธี เพื่อให้พร…

พระจักขุปาล : “พระเจ้าข้า ข้าพระองค์บวชแล้วแต่เมื่อแก่ ไม่สามารถ จะบำเพ็ญคันถธุระให้บริบูรณ์ได้ แต่จักบำเพ็ญวิปัสสนาธุระให้บริบูรณ์ ขอ พระองค์ตรัสบอกพระกร…

เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาในพระพุทธศาสนา ที่แบ่งเป็นสองรูปแบบคือคันถธุระ (การเรียนรู้ให้เข้าใจพระพุทธวจนะ) และวิปัสสนาธุระ (การปฏิบัติกรรมฐานและการทำสมาธิ) ซึ่งนำมาซึ่งประโยชน์ทั้งต่อตนเองและผู้อื่น การ

…ได้บรรลุธรรม เป็นพระอริยบุคคล ซึ่งก็คือบุคคลที่ พระองค์ตรัสเรียกว่า “อริยบุคคล 4 คู่ 8 จำพวก” อันได้แก่ผู้เข้าถึง (1) ธรรมกายโสดาปัตติมรรค (2) ธรรมกาย โสดาปัตติผล (3) ธรรมกายสกทาคามิมรรค (4) ธรรมกายสกทาค…

ในบทนี้มีการพูดถึงการเป็นผู้ปฏิบัติเพื่อญายธรรมและการปฏิบัติชอบตามธรรมวินัย เพื่อให้หลุดพ้นจากทุกข์และบรรลุธรรมขั้นต่างๆ。พระอริยบุคคล 4 คู่ 8 จำพวก เป็นบุคคลที่บรรลุธรรมตามลำดับ การปฏิบัติตามธัมมัญญูส

…่วไป ใช้กันใน 2 ความหมาย คือ 1. ความดี ความถูกต้อง ความยุติธรรม 2. ความจริงตามธรรมชาติ เช่น การเกิด แก่ ตาย เป็นต้น ในทางพระพุทธศาสนา คำว่า “ธรรม” มาจากศัพท์ว่า “ธร” ในภาษาบาลี ที่แปลว่า “ทรง” หมายความว่…

คำว่า 'ธัมมัญญู' แปลว่า ผู้รู้ธรรม ซึ่งมีความหมายหลายอย่างในพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็น 3 ประการ ได้แก่ กุศลธรรม อกุศลธรรม และอัพยากตธรรม ซึ่งส่งผลต่อการดำเนินชีวิตและการหลุดพ้นจากทุกข์ในที่สุด

2. การรักษาศีล ก็ทำได้ไม่ยากเลย เช่น การให้ความปลอดภัยแก่ชีวิต โดยไม่ฆ่าไม่เบียดเบียน การให้ความปลอดภัยแก่ทรัพย์สินของผู้อื่น โดยไม่ลักไม่ขโมย ให้ความปลอดภัย…

การรักษาศีลทำได้ง่ายเช่น ไม่ฆ่าไม่เบียดเบียน ไม่ลักไม่ขโมย โดยใช้วาจาที่อ่อนหวานและมีสติ การเจริญภาวนาสามารถทำได้ทุกวัน ตั้งแต่ตื่นนอนถึงก่อนนอน โดยควรทำให้เป็นนิสัยและฝึกฝนให้สม่ำเสมอ การทำทาน รักษาศ

…อมกับเพื่อนชื่อ “โกลิตะ” ซึ่งต่อมาคือพระมหาโมคคัล ลานเถระ ท่านทั้งสองพบว่า ลัทธิของสญชัยปริพาชกไม่มีแก่นสาร จึงตกลงกันว่าจะออกแสวงหาอาจารย์ที่ จะช่วยแนะนำให้ได้บรรลุธรรม โดยหากใครได้บรรลุก่อน ก็ให้กลับมา…

เนื้อหาเน้นความสำคัญของศรัทธาในพระพุทธศาสนาและตัวอย่างผ่านชีวิตของพระสารีบุตรเถระ ซึ่งเป็นการสอนให้ทุกคนเข้าใจว่าศรัทธานั้นเป็นต้นทางการทำความดี การบรรลุธรรมต้องเริ่มจากความเชื่อในพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

…วามลำบากทางกายที่เกิดจากความหิวหายไป 4. เพื่อให้สามารถประพฤติพรหมจรรย์ได้ดียิ่งขึ้นด้วยการฉันแต่พอดีแก่ความต้องการของร่างกาย คือ ฉันพอแค่อิ่มท้อง ไม่ฉันมากไปจนอึดอัด 5. เพื่อให้มีชีวิตอยู่ได้ และมีความสบ…

…รใช้ปัจจัย 4 ในพระพุทธศาสนาเน้นความพอเพียงและการใช้เท่าที่จำเป็นเพื่อความสุขในชีวิต ซึ่งปัจจัย 4 ได้แก่ อาหาร, ที่อยู่, เสื้อผ้า และยารักษาโรค การใช้ในปริมาณที่ถูกต้องช่วยบรรเทาความทุกข์ให้หายไป การมีมาก…

…ิธี คือ 1) การสละ หมายถึงเมื่อได้รับปัจจัย 4 มาแล้ว หากเห็นว่าสามารถแบ่งปันปัจจัย 4 ให้เป็นประโยชน์ แก่เพื่อนสหธรรมิกผู้ประพฤติธรรมได้ก็ควรทำ หรือบางครั้งได้ปัจจัย 4 ที่มีความประณีตมาก เหมาะสมแก่ ผู้มีคุ…

ในขั้นตอนที่ 5 การสละปัจจัย 4 หมายถึงการแบ่งปันหรือถวายให้ผู้มีคุณธรรม ส่วนการกำจัดเป็นการทำลาย หรือกำจัดวัสดุที่ใช้แล้วให้เหมาะสม เช่น การใช้ผ้าจีวรเก่าเพื่อทำความสะอาด การรับปัจจัย 4 นับว่าเป็นสิ่งจ

…บอนุญาตแล้ว จึงเสด็จ เข้าไปหา พระอานนท์ได้แสดงธรรมจนพระมเหสีเกิดความปีติเบิกบาน พระนางจึงถวายผ้าจีวรแก่พระอานนท์ 500 ผืน เมื่อพระเจ้าอุเทนทรงทราบ และติเตียนพระอานนท์ว่ารับจีวรไปทำไมมากมายแล้ว จากนั้นจึงเ…

…มเหสีที่เข้าไปหาและกราบท่านพระอานนท์ ท่านพระอานนท์ได้รับจีวร 500 ผืนจากพระมเหสี และอธิบายว่าจะแจกให้แก่ภิกษุหรือนำไปใช้ในทางที่ต่างกันจนกระทั่งกลายเป็นผ้าดาดเพดานและผ้าทำความสะอาดอื่นๆ อธิบายถึงวงจรของสิ…

…สอนไว้ 4 ข้อ จึงทำให้ท่านตัดสินใจอกบวช คือ 1. โลกอันชรานำเข้าไป ไม่ยั่งยืน หมายถึง วันหนึ่งทุกคนต้องแก่ชราลง ไม่มีใครจะห้ามไม่ให้ตนเอง แก่ชราได้ ความแข็งแรงที่เคยมีก็จะหายไปด้วย 2. โลกไม่มีผู้ต้านทาน ไม่…

…งแต่ยังหนุ่ม เนื่องจากเห็นคุณค่าของการทำความดีและเข้าใจในความไม่แน่นอนของชีวิต รวมถึงการเข้าใจในความแก่ เจ็บ และการสูญเสียที่ทุกคนต้องเผชิญ ความเข้าใจนี้ทำให้ผู้คนสามารถใช้เวลาให้เกิดประโยชน์และพยายามสร้…

…ลังก์ พระราชาทรงน้อมถวายอาหารทุก ชนิดคือข้าวต้ม ของควรเคี้ยว และข้าวสวย ที่เขาเตรียมไว้เพื่อประโยชน์แก่พระองค์ แก่สามเณร จากเรื่องตัวอย่างของสามเณรนิโครธ จะเห็นว่าเมื่อได้รับการเชื้อเชิญให้นั่ง สามเณรยัง…

ในพระพุทธศาสนา การกระทำที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ตัวอย่างจากสามเณรนิโครธที่ทำให้พระเจ้าอโศกเกิดความเลื่อมใส และเป็นผลให้พระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรือง สามเณรนิโครธมีอาการงดงาม จนทำให้พระราชานิมนต์มาใ

…ย่อมเคารพผู้หญิงก่อน ผู้ลาย่อมเป็นผู้เคารพก่อน ไม่พูดจากล่าวร้ายถึงญาติมิตรที่รักใคร่นับถือของผู้ฟังแก่ผู้ฟัง เมื่อตนทำพลาดพลั้งสิ่งใด แก่บุคคลใด ควรออกวาจาขอโทษเสมอ นับถือนอบน้อมต่อผู้ใหญ่และมีความอ่อนห…

บทความนี้นำเสนอการวางตัวของฆราวาสในสังคมไทย โดยยกตัวอย่างการประพฤติตนตามกิริยามารยาทที่เหมาะสม เช่น การแต่งตัวให้เรียบร้อย การรักษาระยะห่างทางสังคม และการเคารพผู้ใหญ่ รวมถึงการศึกษาขนบธรรมเนียมของชาวต

…การด้วยเหมือนกัน ดังนั้นการดูคนเป็นอาศัยหลักจากบุคคลปโรปรัญญูจึงเป็นประโยชน์ในการทำหน้าที่กัลยาณมิตรแก่ ผู้อื่นอย่างมาก เพราะช่วยจัดลำดับความสำคัญตามประเภทคนออกได้กล่าวคือ บุคคลใดที่มีความพร้อมในการ ฟังธ…

…ให้กับผู้ฟังตามระดับความพร้อม และยกตัวอย่างเปรียบเทียบกับชาวนาในการหว่านพืชค่าใช้จ่ายในการให้ความรู้แก่ผู้อื่นให้มีความสำคัญตามลำดับ ขั้นตอนนี้ช่วยให้พระภิกษุทำหน้าที่กัลยาณมิตรได้อย่างมีประสิทธิภาพ

…องต้น งามในท่ามกลางงามในที่สุด ประกาศพรหมจรรย์ พร้อมทั้งอรรถ ทั้งพยัญชนะ บริสุทธิ์ บริบูรณ์สิ้นเชิง แก่อัญญเดียรถีย์ สมณะ พราหมณ์และปริพาชกของเราเหล่านั้นในที่สุดฉันนั้น” การแสดงธรรมอาศัยหลักการดูคนเป็นท…

บทความนี้กล่าวถึงการแสดงธรรมในพระพุทธศาสนาโดยอิงจากลักษณะของผู้ฟัง ทั้งสามระดับ ได้แก่ ระดับสูง กลาง และต่ำ พระภิกษุควรมีความเข้าใจในเป้าหมายของการแสดงธรรมเพื่อนำมาซึ่งการหลุดพ้นจากอาสวก…

…ู้ฟัง จะกล่าวสอนใน สิ่งที่เป็นประโยชน์ไปตามจริตอัธยาศัย ดังนี้ “พระผู้มีพระภาคเจ้าย่อมตรัสบอกอสุภกถาแก่บุคคลผู้เป็นราคจริต ย่อมตรัสบอกเมตตาภาวนาแก่บุคคลผู้เป็นโทสจริต ย่อมทรงแนะนำบุคคลผู้เป็นโมหจริตให้ดำ…

…มมาสัมพุทธเจ้ามีความสำคัญต่อการเข้าใจธรรมอย่างถูกต้อง โดยแยกตามจริตอัธยาศัยของผู้ฟังได้ 6 ประเภท ได้แก่ ราคจริต, โทสจริต, โมหจริต, สัทธาจริต, พุทธิจริต, และวิตกจริต ซึ่งแต่ละประเภทมีแนวทางการสอนที่แตกต่า…