สมถะและวิปัสสนาในพระธรรมกาย : หน้า 247/296

៨១ สมถวิปัสสนา มีคำถามว่า การปฏิบัติเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกายนี้เป็นสมถะหรือวิปัสสนา ที่จริงแล้วสมถะกับวิปัสสนานี่ ขาดอันใดอันหนึ่งไม่ได้เลย เหมือนบันได มันต้องมีขั้น มีตอนของมันไป ต้องอาศัยซึ่งกันและกัน สมถะ แปลว่า หยุด นิ่ง สงบ ระงับ หมายถึง ใจที่แวบไปแวบมา คิดไปในเรื่องราวต่าง ๆ เราดึงมาหยุดให้เป็นหนึ่ง เป็นเอกัคตา มีอารมณ์เดียว หยุดนิ่ง ๆ อย่างนี้เรียกว่า สมถะ วิธีที่จะฝึกใจให้หยุดนิ่ง เพื่อให้เข้าถึงคำว่า สมถะ มีเยอะแยะ ที่รวบรวมไว้ในวิสุทธิมรรคก็ ๔๐ วิธี กสิณ ๑๐ อสุภะ ๑๐ อาหาเรปฏิกูลสัญญา ๑๐ อนุสสติ ๑๐ อย่างนี้เป็นต้น แต่จริง ๆ มีนอกเหนือจากนี้ เยอะมาก คือ ทําอย่างไรก็ได้ให้ใจหยุด พอใจหยุดนั่นแหละ เรียกว่า สมถะ ๑๖๗