อธิษฐาน ๔ คืออะไร : หน้า 65/116

อธิษฐาน ๔ คืออะไร ? อธิษฐาน ๔ แปลว่า ความจริงอันประเสริฐ ๔ ประการ อธิษฐาน ๔ เป็นธรรมแม้ในพระพุทธ- สาสนา ที่สามารถทำให้บุญปฏิบัติจนถึงความจริงอันประเสริฐ คือ รู้เห็นเลิกและสามารถกำจัดสิ่งเดือดร้อนจากใจได้ จึงพูดพ้องว่าการเป็นนักโทษในวรรคสาธได้แล้ว อธิษฐาน ๔ ประกอบด้วยความจริงของโลกและชีวิต ๔ ประการ ได้แก่ ๑. ทุกข์ คือ ชีวิตนี้เป็นทุกข์ ๒. สมุทัย คือ สาเหตุแห่งทุกข์ ซึ่งเกิดจากการที่ใจถูกสืบค้นทำให้เกิดต้นเหต คือ ความทะยานอยากไม่รู้จบ ๓. นิพาน คือ ภาวะที่เต็มลุกกำนัดหมดสิ้นจากใจ จึงทำให้ทุกข์ดับโดยสิ้นเชิง ๔. มรรค คือ ข้อปฏิบัติที่สามารถกำจัดสิ่งเดือดร้อนในใจให้สิ้นผลอยู่ ๖ ประการ เรียกว่า อธิษฐานมงคล ๖ ความจริงอันประเสริฐ ๔ ประการ ความจริงประการที่ ๑ คือ ชีวิตนี้เป็นทุกข์ ใครก็ามีที่ความจริงของชีวิตข้อนี้ว่า ชีวิตนั้นเป็นทุกข์ แม้จะยังไม่เห็นด้วยญาณทัสสนะ เพียงแค่ฟังแล้วนำไปคิดตรองเท่านั้น ก็เพียงพอที่จะวางความสุขในอวัยวะนิ้วมือในพรรคนี้ไว้ว่าแผ่นดินไหวพร้อมกับทั้งโลกเสียอีก ทั้งนี้เพราะเมื่อใดนักบรรดา รู้มใดอยู่ในสติสัมปชัญญะ คำกล่าวถึงความทุกข์ก็จะเกิดต่อเนื่องโดยธรรมชาติ เมื่อคืนอยู่ ๖ ใครคราวอยู่ ๖ ก็จะเกิดความเดือดร้อน การตั้งเป้าหมายในชีวิตนี้นับว่า "เป้าหมายชีวิตที่แท้จริงของมนุษย์ คือ การกำจัดทุกข์ให้หมดสิ้นไปด้วยตนเอง" เพียงแค่เกิดความคิดเช่นนี้ นักบวชก็เริ่มรู้สึกถึงความปลอดภัยขึ้นมาระดับหนึ่งแล้ว ยิ่งกว่านั้นยังจะก่อให้เกิดความอีกเพิ่มกันในทั้งคุว ทั้งวาสนา แต่ว่าผู้คนก็อาจเริ่มจะอยู่ไม่สุข เพราะรู้ว่านักโทษกำลังคิดจะกำจัดทุกข์ให้พ้นจากการเกิด แก่ เจ็บ ตาย คือ คิดจะแหกคุกออกไปจากวัฏสงสารแล้วดูเหมือนกับเจ้าชายสิทธัตถะทรงเห็นทุกข์จากเวทนู ๓ คนแรก คือ คนแก่ คนเจ็บ คนตาย แล้วทรงได้รับว่า มนุษย์ทั้งโลกนี้ถูกอุในสภาพทุกข์เช่นเดียวกันทั้งหมดนี้จะดำเนินทุกข์นี้บ้างหรือไม่? พอท่านได้เห็นเวททุก์ที่ ๒ ซึ่งเป็นสมณะเท่านั้น ก็ทรงตั้งเป้าหมายชีวิตเลยว่า เราเกิดมาเพื่อกำจัดทุกข์ให้หมดสิ้นไป จากนี้ท่านก็ทรงตัดสินพระทัยออกบวชเป็นสมณะ ใช้เวลา วิจัยค้นคว้าทางกำจัดทุกข์อยู่ ๓ ปีเต็ม จึงได้ทรงตรัสรู้เป็นพระอรหันต์สัมมาสัมพุทธเจ้า พระบรม- ศาสดาองค์ของอสงฆ์ ดังนั้น การได้รู้ความจริงว่าโลกและชีวิตนี้เป็นทุกข์ แต่งไม่เห็นด้วยญาณทัสสนะก็สามารถ ถกก็ว่าเป็นการรู้ความจริงอันประเสริฐ เพราะทำให้ทรงตั้งเป้าหมายชีวิตได้ถูกและเป็นเหตุให้ มีพระพจาคิดตั้งเป้าหมายตามอย่างนี้ไปทั้งโลก เกิดความสั่นสะเทือนขึ้นไปทั่วทั้งวังวัสสร