ความจริงประการที่ ๒: สาเหตุแห่งทุกข์ในพระพุทธศาสนา : หน้า 66/116

ความจริงประการที่ ๒ สาเหตุแห่งทุกข์ ได้แก่ ตัณหา คือ ความหยามอยากไม่รู้จบ สังเกิดจาก การที่จูงใจจิตเสมอเป็นกัน ใครก็ว่ามีความรู้ความจริงของชีวิตข้อตี ๑ ว่าเสิลเสิงเหตุแห่งทุกข์ เพราะคอยบังคับใจมนุษย์ ให้ดำเนินไปไม่จบ สิ่งส่งผลให้ยากพูด อยากทำในวนเคราะห์ ฝ่ายฉลาดนามแทนควา ทุกข์ต่าง ๆ นานาในชีวิต ก็เวอ้าได้รับความจริงอันประเสริฐประการที่ ๖ แล้ว ถึงแม้จะไม่เห็นด้วยญาณทัสสีว่าว กลิสสมปรุ้งหน้าตาดีอย่างไร เพียงแต่รู้จากเหตุเท่านั้น ก็จะทำให้เกิดความคิดที่จะจุดเป็นสาเหตุแห่งทุกข์เท่านั้น ก็จะกลายเป็นสันดอน คุก กลายเป็นการสิ้นสะเทือนทั้งวิญญาณสารได้เช่นกัน ยิ่งถ้ามนุษย์สามารถมองเห็นกลได้เมื่อไร คุก คือวิญญาณนี้แทบจะระเบิดออกเป็นเสียง ๆ เลยทีเดียว ด้วยเหตุนี้ การตรัสรู้ธรรมของพระองค์จึงเป็นการสิ้นกลอนคุกอย่างยิ่ง เป็นการสิ้นสะเทือน วิญญาณสรอย่างใหญหลวง เพราะพระองค์ย่อมเปิดเผยความลับให้วงโลกว่ากลิซเป็นตัวการที่ทำให้ เกิดทุกข์ทั้งหลายในโลก ถ้าขวโลกจริงนี้ ก็จะพากันตั้งใจจากจัดกลาสตามพระองค์ไปจนหมดสิ้น ซึ่งจะทำให้นักเช็ ทุกข์คุลสุดที่สุด ไม่อาจให้พระองค์อัปโฉบเห็นความจริงนี้โดยง่าย ยกตัวอย่างเช่น การผญญาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในองค์รัฐธรรม ซึ่งเป็นเรื่องจริงของโลก ในช่วงเวลาก่อนการตรัสรู้บ่มู มารผลเหลือเกินว่า พระองค์จะทรงค้นพบความจริงๆ ทุกข์ทั้งหลาย ของมนุษย์นั่นสิเทวดาก็เสด็จควบคุมใจ ดังนั้นมารจึงทุ่มเทสรรพกำลังเพื่อขจัดวาวงการตรัสรู้ อย่างเต็มที่ โดยใช้วิธีการจจักรสารพิธีเรียกว่าวิชามาร เริ่มตั้งแต่วิธีแรก คือ ใช้อิทธิมบ่มู ทั้งใช้อยู่เข้ามาขัง ใช้หยาบเข้ามูบู ใช้ศัตรวูเข้าให้ทำร้าย เพื่อให้พระองค์ทรงเกิดความรักตัวกลัวตาย จะได้เลิกการบำเพ็ญเพียรจาก แต่กลั่มเหล เมื่อไม่ได้ผลก็ใช้วิธีที่ ๒ คือ ใช้การทางสิทธิ์ ก็ทั่วไปเอาว่าแผ่นดินดนตรีพระองค์จึงสมเป็น โพธิ์ลำกันนั้น เคยเป็นของมาบาก่อน เพื่อหาอ้างในการขับไล่พระองค์ให้ลูกนินจากันโดนต้น พระสมหาโพธิ์ จะได้เลิกการบำเพ็ญเพียร แต่ก็กลั่มเหล เมื่อใช้ไม้แข็งไม่ได้ผลก็เปลี่ยนมาใช้ไม้อ่อนเป็นวิธีการที่ ๓ คือ ใช้มหารยา โดยส่งดิฏามารมาร โยเย ยกยอสะกดใจ และก็หวังให้พระองค์กลัวไปปลมหลง ต่อจาก นั้นมารจะได้ใช้เลคสควบคุมจิตใจพระองค์ให้ใหม่อีกครังหนึ่ง แต่ก็กลั่มเหลากันไปอีก การตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพียงลำพัง ยังทำให้คุณสะเทือน เพราะกลิซจะถูก เป็นบความจริงงบ นั้น ถ้าหากประชากรโลกทุกคนตรัสรู้ธรรมตามพระองค์ไปได้ในโลก คุก แทบจะบิิดเป็นเสี่ยง ๆ ทีเดียว ซึ่งเรื่องนี้มีข้อคิดว่า มารผู้เป็นต้นกำเนิดความกลัวของการถูกปลิดเปล่าในอวิชชาสารให้วาโลกูรู้ความจริงฉันใด คนชั่วคนเลวหนักหลายในโลกนี้ก็กลัวการถูกปลิดเปล่าเป็นความชั่วชั้นหนึ่งของเด็กชั่ว