ข้อความต้นฉบับในหน้า
สมเด็จพระบรมชนกนาถจึงโปรดเกล้าฯ ให้ทรงผนวช ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศกาดาราม ขณะนั้นยังทรงดำรงตำแหน่งสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศสุนทร นับเป็นนาคหลวงองค์แรกในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ และถือเป็นพระราชบูชาที่พระบรมราชชนนีทรงสร้างเป็นพระบรมราชานุสรณ์ในพระนามราชนูดร ชูมา
พระแสงดาบฝักทองกลึง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬา โลกมหาราชทรงดีขึ้นด้วยฝีพระหัตถ์ เดิมทรงทำเป็นพระแสงฝักไม้ทรางสีดำ เคยทรงใช้เป็นพระแสงคู่พระขัตติย์ และพระราชทานแก่สมเด็จเจ้าฟ้าบรมราชโอรสสืบเนื่องกันมาหลายรัชกาล ถือเป็นพระแสงสำคัญของแผ่นดินองค์หนึ่ง
ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๙๔ พระองค์ได้รับการสถาปนาเลื่อนเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคล ที่พระมหาอุปถัมภ์มีฐานะเป็นองค์รัชทายาทสืบราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์ลำดับต่อไป ซึ่งในพระราชพิธีอุปฐากนี้ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงนำพระราชทานพระแสงดาบฝักทองกลึง พร้อมมีพระราชดำรัสฝากพระพุทธศาสนา และพระราชทานพรให้พระองค์ทรงตั้งอยู่ในจุติธรรม ด้วยทรงหวังว่า พระองค์จะเป็นพระเจ้าแผ่นดินผู้ปกครองบ้านเมืองให้ร่มเย็นเป็นสุข และยังพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรืองยิ่งขึ้นไปในภายภาคหน้า
เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเสด็จสวรรคต สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศสุนทร ซึ่งได้เสด็จเทวีอิสริยบำบัด และได้รับสืบทอดพระราชดำรัสของสมเด็จพระบรมชนกนาถในการปกครองบ้านเมืองด้วยความเป็นธรรม ถามร่ำร้องว่าพระพุทธศาสนา และให้ราษฎรในแผ่นดินตั้งอยูในศีลธรรม โดยนับแต่นั้นเป็นรากฐาน โปรดเกล้าฯให้ตราพระราชบัญญัติเรื่องบำเล็งไก่ นก ปลากัด เพื่อการพ้น และออกพระราชกำหนดห้ามสูบ ขาย หรือซื้อฝืน พร้อมกำหนดบทลงโทษผู้ฝืนผิดอย่างเด็ดขาด เพื่อให้สมานฉันท์ในอานอบายมุขและสิ่งเสพติดให้โทษ
พฤษภาคม ๒๕๓๙ อยู่ในบุญ ๗๙