อธิบายคาถามีรัชและความสำคัญทางศิลปวัฒนธรรม : หน้า 82/146

คาถามีรัชอธิบายวัดคูปล้า สัญลักษณ์ยิ่ง ฉบับรองนำแดง ไม้ประกันสายทองจีนมีรูปสัญลักษณ์ประจำ รัชกาลเป็นรูปวังทรง ตรงกลางเป็นภาพครุฑหยุดนาค ขนาดด้วยฉัตร ๕ ชั้น พื้นที่ว่างเป็นลาย ซ่อนกนเปลวยที่ริมขาวและซ้ายของลานที่ใบปกรองและใบปกหลังของคาถีแต่ละผูก มีลักษณะเด่น คือ ใบขนบนกนและปกหลังตกแต่งด้วยสายรดำบพื้นรักแดง ขอบลานทั้ง ๕ ด้าน ปิดทองที่บี ก็กลางขอบลานด้านยาวมีขาดล่องกลาง ที่ช่อดอของทองกับชาติมีเส้นคำ คันเป็นขอบคั้วทั้งสองข้าง ตลอดราชสมัย ๑๖ ปี ที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยเสด็จขึ้นครองราชย์ ทรงสิมทอดพระราชปนิธานและพระราชกรณียกิจอันอุดมไปด้วยคุณค่า ทั้งในยามบ้านเมืองปกติสุขและประสบเภทภัย ทรงนำคำสอนในพระพุทธศาสนาเป็นแนวทางในการบริหารแผ่นดินปลุกฝังให้ประชาชนทุกระดับชั้นมีฐานศีลธรรมในใจ โดยทรงลงมือปฏิบัติเป็นแบบอย่างเก่าแก่ราษฎรพรหมรัช และจัดระเบียบกองคณะสงฆ์ให้เป็นที่ตั้งแห่งความเสื่อมใส ราชันในยุคของพระองค์จึงมั่นคงรุ่งเรือง เป็นยุคแห่งการฟื้นฟูด้านศิลปวัฒนธรรมทุกสาขาให้วิจิตรตระการตาเป็นเกียรติยศยิ่งของพระนครดังวลีเฉลิมพระเกียรติว่า “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงถ่ายทอด ด้านบำรุงสายพระพุทธ ศาสตระสยบ ลุมพลาย ปายเทิดเสียนเสียราญ ทบททุกทีทั่วตัว น้ำครดาคเดช เขตกันดากว้าง ข้างเผือกผุ้มก็มี พระนครศรีอยุธยาแล้ว ฤทธิพฤทธิ์นะกรุงแก้ว เกียรติได้เสมอแถกลูกฯ” ก้องแก้ว วิระประจักษ์ และวิรัช อุณหานนตราวงศ์ คำร้อยในฉันฉบับหลวงในสมยัตินโสนท. กรุงเทพ : กมลศิลป์ภัทร, ๒๕๒๓ สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ มุกกุฎรัตนารูป กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์ปับลิชชิ่ง, ๒๕๒๕ สำนักงานวัฒนธรรม กีฬา และการท่องเที่ยว กรุงเทพมหานคร วิวัฒนาการอ่านไทย. กรุงเทพฯ : สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ, ๒๕๒๕