การรู้ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 9 / 20

6.3 ประเภทของประสบการณ์ภายใน ในการนั่งสมาธิผู้นั่งอาจจะมีประสบการณ์หลากหลายรูปแบบที่เกิดขึ้นกับสภาวะจิตที่ค่อยเป็นค่อยไป เปลี่ยนแปลงไปสู่ความหยุดนิ่ง เป็นภาวะที่ เห็น จำ คิด รู้ ของใจรวมนิ่งสนิทเป็นหน

เมื่อเริ่มการนั่งสมาธิ ผู้ปฏิบัติอาจมีประสบการณ์หลากหลาย เช่น ความเบิกบานจากการขยายของจิต การรู้สึกตัวชาๆ หรืออาการโยกรู้สึกตัว หรือตัวยึดที่เกิดจากความบริสุทธิ์ของใจ การปรับการหายใจไปสู่ความละเอี…

…เนื่อง กับความรู้สึก และความคิดที่เป็นนามธรรม ซึ่งเมื่อมีการสัมผัสกันแล้ว ย่อมก่อให้เกิดขบวนการแห่ง การรู้แจ้งขึ้น เมื่อกล่าวโดยทั่วไปแล้ว คำนี้หมายถึงสิ่งภายนอกอันใดอันหนึ่ง ซึ่งปรากฏขึ้นทางประสาท ทั้ง 5 ข…

เนื้อหาเกี่ยวกับกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา อธิบายความหมายของกัมมัฏฐาน หมายถึง อารมณ์ในการอบรมจิตเพื่อให้ใจสงบ อธิบายจากคัมภีร์ต่าง ๆ เช่น วิสุทธิมรรค และอภิธัมมัตถสังคหะ คำว่า กัมมัฏฐาน หมายถึงอารมณ์และว

“ภิกษุในธรรมวินัยนี้ จิตมีราคะ ก็รู้ชัดว่า จิตมีราคะ หรือจิตปราศจากราคะ ก็รู้ชัดว่า จิตปราศจากราคะ จิตมีโทสะ ก็รู้ชัดว่าจิตมีโทสะหรือจิตปราศจากโทสะ ก็รู้ชัดว่า จิตปราศจากโทสะ หรือจิตมีโมหะ ก็รู้ชัดว่า

…กี่ยวกับสถานะของจิต ไม่ว่าจะเป็นราคะ โทสะ และโมหะ หรือสภาพอื่นๆ ผ่านการพิจารณาความจริงในจิตของตนเอง การรู้ชัดในนิวรณ์ 5 ประการ เช่น กามฉันทะ พยาบาท หรือวิจิกิจฉา ที่มีเกิดและดับอย่างชัดเจน นอกจากนี้ยังมีการ…

“ภิกษุในธรรมวินัยนี้พิจารณาเห็นดังนี้ว่า อย่างนี้รูป อย่างนี้ความเกิดขึ้น แห่งรูป อย่างนี้ความดับแห่งรูป อย่างนี้เวทนา อย่างนี้ความเกิดขึ้นแห่งเวทนา อย่างนี้ความดับแห่งเวทนา อย่างนี้สัญญา อย่างนี้ความ

…ยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์ที่อาศัยนั้น รวมถึงการเข้าถึงความจริงของชีวิตอย่างชัดเจน ตัณหาและทิฏฐิไม่ครอบ…

…นก็อาจจะละกิเลส เพื่อมุ่งสู่ความพ้นทุกข์ เข้าสู่พระนิพพานได้ นอกจากนี้ยังมีพุทธพจน์ที่ชี้ให้เห็นว่า การรู้เห็นทุกอย่างตามความเป็นจริงอันเป็นภาวนามยปัญญา จะเกิดขึ้นได้เมื่อจิตตั้งมั่นเป็นสมาธิแล้ว ดังพุทธพจน…

การเจริญวิปัสสนาเริ่มจากการปล่อยวางอารมณ์ที่ยึดติด เมื่อจิตสงบย่อมทำให้เกิดสมาธิและวิปัสสนาอย่างแจ่มแจ้ง ผู้ฝึกสมาธิต้องมีปัญญาและการพิจารณาตามคำสอนที่ศึกษา หากไม่มีสมาธิย่อมไม่สามารถบรรลุวิปัสสนาได้

…อนัตตา การเห็นด้วยตาธรรมกาย รู้ด้วยญาณธรรมกาย เห็นด้วยตาของพระพุทธเจ้า รู้ด้วยญาณของพระพุทธเจ้า เป็นการรู้และเห็นที่ตรงตามความจริง การรู้เห็นที่จะเกิดขึ้นเป็นขั้นวิปัสสนาได้ ต้องอาศัยกายธรรม ซึ่งมีธรรมจักขุ…

…นีอธิบายว่าหมายถึงการเห็นความจริงของสิ่งทั้งหลาย เช่น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา การเห็นด้วยตาธรรมกายเป็นการรู้ที่ตรงตามความจริง แล้วกล่าวถึงวิธีการศึกษาที่มี 6 ภูมิ ได้แก่ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 …

…ังวรเหล่านี้ มีประจำพระองค์เป็นปกติอยู่เสมอไม่จำต้องพยายามฝืนอย่างปุถุชน 3. โภชเน มัตตัญญุตา ได้แก่ การรู้ประมาณในการบริโภค 4. ชาคริยานุโยค ได้แก่ การประกอบความเพียรที่ทำให้ตื่นอยู่เสมอ 5. สัทธา ได้แก่ ความ…

บทความนี้สำรวจวิชชา 3 ซึ่งประกอบด้วยปุพเพนิวาสานุสติญาณ, จุตูปปาตญาณ และอาสวักขยญาณ ที่ช่วยให้เกิดความเข้าใจในชาติก่อน และอิสรภาพจากกิเลส นอกจากนี้ยังมีวิชชา 8 รวมถึงวิปัสสนาญาณ และมโนมยิทธิญาณที่ช่วย

…ั้น ทำเพียงเท่านี้แค่นี้เท่านั้น 3. ย่อมศึกษาว่าเรารู้กายทั้งปวงหายใจเข้าออก กายในที่นี้คือ ลมหายใจ การรู้กาย ทั้งปวงนี้ คือ การรู้ลมหายใจที่มีอยู่ในร่างกาย คือ ทำเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุด แห่งกอง ลมหายใ…

…ใจ การฝึกกำหนดรู้อย่างมีสติในลมหายใจจะช่วยให้การหายใจเข้าและออกเกิดขึ้นด้วยจิตที่มีสติตลอดเวลาจนเกิดการรู้แจ้งในลมหายใจ การฝึกฝนจึงจำเป็นต้องทำให้ชัดเจนทั้งในเบื้องต้น ท่ามกลาง และที่สุดของลมหายใจ การรู้แจ้…

…ม และนามธรรมทั้งปวง ปัญญานี้เป็นปัญญาในระดับภาวนามยปัญญา คือ รู้เห็นทุกสิ่งทุกอย่าง ตามความเป็นจริง การรู้เห็นนี้ คือ เห็นในไตรลักษณ์และการรู้เห็นนี้มีภูมิของวิปัสสนา หรือ อารมณ์ ที่จะเป็นฐานทำให้เกิดวิปัสส…

บทนี้เน้นการทำความเข้าใจในวงจรชีวิตภายในสังสารวัฏ รวมถึงความสำคัญของการปฏิบัติธรรมเพื่อให้เกิดความรู้แจ้งในสภาวะชีวิต นักศึกษาเรียนรู้ถึงการเกิดและตาย การกระทำกรรม และผลของกรรมที่ผูกพันตนไว้ในวัฏฏทุกข

…จริงเห ความรู้ในทางพระพุทธศาสนาเป็นความรู้ที่อาศัยเครื่องมือคือ ญาณทัสสนะ ที่เกิดจากการ ปฏิบัติธรรม การรู้เห็นนั้นกว้างใหญ่ เป็นไปตามลำดับ สามารถรู้เห็นได้ละเอียดลึกซึ้งเกินกว่า สายตาธรรมดา ทั้งยังมีแสงสว่า…

บทความนี้สำรวจความรู้ในทางพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับการเห็นภพภูมิและจักรวาล โดยใช้เครื่องมือญาณทัสสนะซึ่งเกิดจากการปฏิบัติธรรม การเข้าถึงความรู้สูงสุดนี้จะนำไปสู่ความรู้แจ้งในพระธรรม และสามารถเชื่อมโยงกับว

…้เป็นความแตกต่างกันระหว่าง รูปทั้ง 2 5.3.2 เวทนาขันธ์ เวทนาขันธ์ หมายถึง การเสวยอารมณ์ การรับอารมณ์ การรู้อารมณ์ เวทนาเมื่อแยกแบ่งได้ 3 อย่าง คือ 92 DOU สมาธิ 8 วิ ปั ส ส น า กัมมัฏฐาน

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของอาหารและรูปแบบต่างๆ ทั้งกายวิญญัติ รูปที่มีอาการ การเคลื่อนไหว การเจริญร่วมกัน หรือการเสื่อมโทรม โดยอธิบายถึงมหาภูตรูป 4 และความสัมพันธ์ระหว่างมันกับอุปทายรูป รวมถึงการแยกประ

…่เรียกว่าเสียง จึงมีการได้ยินเกิดขึ้น อายตนะที่เรียกว่าจมูก เชื่อมต่อกับอายตนะที่เรียกว่ากลิ่น จึงมีการรู้กลิ่นเกิดขึ้น ดังนั้น จึงอาจกล่าวได้ว่า อายตนะภายในและอายตนะภายนอก เป็นเหตุให้มีผลเกิดขึ้น จักขายตนะ…

…่อระหว่างอายตนะที่เรียกว่า ตา หู จมูก และอื่น ๆ กับผลที่เกิดขึ้น เช่น การเห็น สี การได้ยิน เสียง และการรู้กลิ่น นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของอายตนะภายในและภายนอกในการกระตุ้นให้เกิดจิตและเจตสิกที่มีความเจ…

…ะไม่ดี) เพราะทรงไว้ซึ่งการได้ยิน องค์ธรรม 13. ฆานวิญญาณธาตุ : ฆานวิญญาณ ชื่อว่า ธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งการรู้กลิ่น องค์ธรรม ได้แก่ ฆานวิญญาณจิต 2 (การได้กลิ่นที่ดีและไม่ดี) 14. ชิวหาวิญญาณธาตุ : ชิวหาวิญญาณ ชื…

เนื้อหานี้อธิบายถึงธาตุวิญญาณในพระพุทธศาสนา แบ่งเป็นการได้ยิน (โสตวิญญาณ), การรู้กลิ่น (ฆานวิญญาณ), การรู้รส (ชิวหาวิญญาณ), การสัมผัส (กายวิญญาณ) และการรู้อารมณ์ (มโนธาตุ) ทั้งหมดนี…

…มทั้งที่ได้ฌาน 5 เป็น 20 ธรรมดาสัตว์ทั้งหลายที่เกิดอยู่ในโลกนี้ ย่อมมีการเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การรู้รส การสัมผัสถูกต้อง การคิดนึกอยู่ด้วยกันทั้งสิ้น ซึ่งกิจการต่าง ๆ เหล่านี้เกิดขึ้นได้ เพราะมีการ ประ…

มโนวิญญาณธาตุเป็นนามธรรมที่มีหน้าที่ในการรู้คิดและอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งแบ่งประเภทจิตเป็นหลายกลุ่ม ได้แก่ โลภมูลจิต, โทสมูลจิต, โมหจิต และอีกมากมาย โ…

…ถึง ความรู้แจ้งในอารมณ์ คือความรู้ที่เกิดขึ้นเมื่ออายตนะภายนอก และภายในกระทบ มี 6 อย่างเหมือนกันคือ การรู้อารมณ์ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ทวาร 6 อารมณ์ 6 และวิญญาณ 6 รวม 18 นี้เอง เรียกว่า ธาตุ 18 ดังนั้…

…ญาณว่าเป็นความรู้แจ้งในอารมณ์ ซึ่งเกิดจากการกระทบกับอายตนะทั้งภายนอกและภายใน หนุนสำรวจธาตุ 18 ที่รวมการรู้ต่างๆ ที่เกิดจากตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ความเป็นไปของชีวิตทั้งหมดจึงสัมพันธ์กับธาตุเหล่านี้ ซึ่งมี…

19. ปัญญินทรีย์ ความเป็นใหญ่ทางปัญญา มีหน้าที่รู้ไตรลักษณ์ ได้แก่ ปัญญาเจตสิก (โลกียะ ) เป็นนามธรรม 20. อัญญัติตัญญัสสามิตินทรีย์ ความเป็นใหญ่ในเรื่องของโสตาปัตติมรรคญาณ มีหน้า ที่เพื่อรู้พระนิพพาน ตั

…ความนี้สำรวจปัญญินทรีย์และลักษณะของอินทรีย์ โดยกล่าวถึงความเป็นใหญ่ของปัญญินทรีย์ในเรื่องต่างๆ เช่น การรู้ไตรลักษณ์, โสตาปัตติมรรคญาณ, และอรหัตตผลญาณ รวบรวมถึงการทำงานของจักขุนทรีย์ที่รับสี การทำงานของธาตุท…

…์ สติ-โสภณจิต 91 ความระลึกได้ นามปามิสต์ เอกัคคตา-จิต 72 ตั้งมั่นแน่วแน่ นามปรมัตถ์ 19. ปัญญินทรีย์ การรู้ตามความเป็นจริง ปัญญา-ญาณสัมปยุตตจิต โตรลักษณ์ นามปรมัตถ์ 20. อนัญญตัญญัส- การรู้แจ้งอริยสัจ 4 ปัญญา…

…ริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต่ละประเภทมีความสำคัญต่อการเข้าใจประสบการณ์ชีวิต และความเป็นอยู่ของมนุษย์.

10.3 องค์แห่งปฏิจจสมุปบาท ปฏิจจสมุปบาท มีองค์ประกอบซึ่งเป็นหลักการสำคัญทั้งหมด 12 ข้อ แต่ละข้อมีประเด็น ควรศึกษาให้ทราบไว้เป็นเบื้องต้น ดังนี้ 1. อวิชชา คือ ความไม่รู้ ตรงข้ามกับวิชชา ความไม่รู้ในที่น

…อบด้วย 12 องค์ที่สำคัญ ได้แก่ อวิชชา (ความไม่รู้), สังขาร (ความคิดปรุงแต่งและการแสดงออก) และวิญญาณ (การรู้แจ้งอารมณ์ต่าง ๆ) ซึ่งมีการจำแนกไว้เพื่อให้ง่ายต่อการศึกษา นอกจากนี้ยังมีการสาธยายเกี่ยวกับจิตตสังขา…

…ี่กลางขันธ์ 5 ตรงกำเนิด ธาตุธรรมเดิม แต่สายของมนายตนะนี้ ไม่ผ่านขึ้นสู่สมองศีรษะเหมือน 5 สายข้างต้น การรู้กลิ่น รู้รส รู้การสัมผัสทางกาย และรู้ธรรมารมณ์ที่ผ่านเข้ามาทางใจ ก็เป็นไปใน ลักษณะเดียวกันกับการเห็น…

บทความนี้พูดถึงการทำงานของมโนธาตุและอารมณ์ภายในจิตใจ โดยเฉพาะการรู้เท่าทันอารมณ์และการปล่อยวางจากความทุกข์และความสุขที่เกิดขึ้นจากการกระทบของสิ่งต่างๆ จากภายนอก ผู้เขี…

ธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๐ (ต้อนรับบัณฑิตใหม่) ៤០៨ ทุกคนที่เกิดมาในโลกนี้ ต่างเสาะแสวงหาสิ่งที่ดีที่สุด เพื่อตนเอง ไม่ว่าจะเป็นความสุข ปัญญา หรือที่พึ่งที่ระลึกในชีวิต สิ่งต่างๆ เหล่านี้จะส

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเข้าถึงพระธรรมกายและการปฏิบัติธรรมเพื่อความสุขที่แท้จริง การรู้แจ้งภายในเป็นปัญญาที่นำไปสู่การหลุดพ้นจากกิเลสและทุกข์ อ้างอิงพระบาลีในสัมภวชาดเพื่อยกตัวอย่างการรู้…