ความไม่มี : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 6

…เพราะไม่มีพระบาลีที่เป็นหลักในคำว่า ทุเหตุกตทาลัมพนะ นั้น และเพราะการกำหนดจิต ท่านอาจารย์กล่าวเหตุในความไม่มีแห่ง วิบากที่ประกอบด้วยญาณ โดยอำนาจแห่งเหตุที่ทั่วไปแก่ทุเหตุกะและ อเหตุกสัตว์แม้ทั้ง ๒ แล้ว แสดงไว้…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา เรียบเรียงการอภิปรายของอาจารย์เสนอบุคคล 8 ประเภทและคำอธิบายเกี่ยวกับวิบากที่ประกอบด้วยญาณที่แตกต่างกัน โดยมีอาจารย์จำนวนมากเห็นพ้องหรือแตกต่าง

…ดังนี้เป็นต้น แล้วกล่าวไว้ในอธิการแสดงจิตที่ ควรเว้นแก่คนทั้งหลายนี้อย่างน่าหัวเราะเยาะคำที่กล่าวถึงความไม่มีวิบาก ที่ประกอบด้วยญาณว่า "ผู้ที่แต่คำนั้นจะต้องถูกถามแน่นอน" ฯ แต่คำ นั้น แม้ท่านจะกล่าวไว้อย่างน่า…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงคำว่า 'ทวิเหตุกะ' ที่แสดงถึงเหตุสองประการ คือ อโลภะและอโทสะ ในขณะที่ 'อเหตุกะ' หมายถึงการไม่มีปัจจัยเช่นนั้น การวิเคราะห์ของท่านอาจารย์โชติปาลเถระเกี่ยวกับตทาลัมพนะที่อาจเกิดขึ้นได

…ยบทว่า โสมนสฺสปฏิสนธิกสฺส นี้แล เพราะโสมนัสไม่มีในลำดับแห่งโทมนัส เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย์จึงไม่กล่าวความไม่มีแห่งการตกภวังค์นั้น กำหนดความไม่มีตทาลัมพนะอย่างเดียว จึงกล่าวว่า ถ้าตทาลัมพนะ ไม่มีเกิดขึ้น ดังนี้ …

…บไป และผลของการเกิดขึ้นของจิตตุปบาทตามความเป็นตทารมณ์ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทารมณ์ โทมนัส และความไม่มีแห่งการตกภวังค์ โดยอาจารย์แสดงหลักการเหล่านี้อย่างละเอียด เน้นการตบแต่งความเข้าใจเกี่ยวกับการเกิดและ…

…ไม่ตรัสถึงธรรมที่ได้อยู่ในพระอภิธรรมไม่มีเลย ฯ เพราะ ฉะนั้น แม้การไม่ตรัสถึงในยถาธรรมศาสน์ ก็แสดงถึงความไม่มีอยู่ ฯ ข้าพเจ้าจะขอเฉลยในวาทะของอาจารย์บางพวกนั้น ๆ แท้จริง นั่นเอง แม้เนื่องมีธรรมอย่างหนึ่งเป็นที่…

ในบทนี้กล่าวถึงหลักการที่เกี่ยวข้องกับความปรากฏของธรรมในพระอภิธรรม ซึ่งย้ำว่าธรรมไม่สามารถตั้งอยู่ในช่วงเวลาชั่วขณะได้ พร้อมกับการอธิบายที่ชัดเจนเกี่ยวกับการกำหนดความเกิดและดับของธรรม ที่เชื่อมโยงกับแ

…ีวรณ์) ฯ จะพึงกล่าวไปทำไมในอรูปฯ แม้ปฐมมรรคย่อมไม่เกิดขึ้น เพราะความ ไม่เกิดขึ้นแห่งสาวกทั้งหลาย โดยความไม่มีปัจจัย คือเสียงโฆษณาแต่

ในหน้าที่ 138 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธรรมและแนวคิดเกี่ยวกับวิญญาณและธาตุ ทั้งในรูปโลกและอรูปโลก อธิบายว่าวิญญาณและธาตุเป็นความรู้ที่มิใช่สัตว์และชีวิต โดยมีการเชื่อมโยงและควา

…ต้นว่า ในขณะแห่งปฏิสนธิที่เป็นอเหตุกะ ฯ เพราะฉะนั้น แม้ การไม่ตรัสธรรมที่ไม่ได้ในยถาธรรมศาสน์ ก็แสดงความไม่มีแห่ง ธรรมนั้นนั่นเอง เพราะฉะนั้น ความเป็นไปแห่งสันตีรณะที่สหรคต ด้วนสุขนั้น จึงไม่มีด้วยอำนาจแห่งปฏิ…

…้านี้กล่าวถึงการอธิบายขันธ์ที่เกี่ยวข้องกับจิตและธรรมชาติของอารมณ์ อธิบายถึงกาลที่เป็นอเหตุกะ รวมถึงความไม่มีอำนาจของปฏิสนธิกาลที่ส่งผลต่อความเป็นไปของจิตซึ่งให้ความเข้าใจในเรื่องของสันตีรณะที่สหรคตด้วยสุข ท่า…

…่งอารมณ์ คือโคจร ๔ อย่าง มีอากาศเป็นต้นที่จะพึงก้าวล่วง และที่จะพึงยึด กล่าวคือกสิณ อากาศ วิญญาณ และความไม่มีวิญญาณ นั้น ๆ จริงอยู่ อรูปาวจรจิตนั้น ก้าวล่วงกสิณนิมิตที่เป็นอารมณ์ แห่งปัญจมฌานแล้วยึดอากาศที่ได้…

บทนี้นำเสนอการก้าวล่วงอารมณ์ในอภิธัมมะที่เกี่ยวข้องกับโคจร ๔ ประการซึ่งรวมถึงอากาศและวิญญาณ โดยให้ความสำคัญกับการเข้าใจในหัวข้อของอรูปาวจรจิตและโลกุตตรกุศลจิต เช่น สมาบัติและการประกอบด้วยมรรค ๔ และผล

…าตรว่า ภังคะที่เหลือ เพราะฉะนั้น จึง ชื่อว่า อกิญจนะฯ ภาวะแห่งอภิญจนะนั้น ชื่อว่า อากิญจัญญะ ได้แก่ ความไม่มีแห่งอรูปวิญญาณที่ ๑ ๑ ฯ คำว่า ตเทว อายตน์ เป็นอาทิ เหมือนกับคำก่อนฯ

…เด่นของวิญญาณแต่ละประเภทและภาวะที่ควรเข้าใจเพื่อพัฒนาการปฏิบัติผ่านอภิธรรม รวมถึงอธิบายถึงอรูปฌานและความไม่มีที่สุดในด้านการปฏิบัติธรรม.

…่านั้นมีสภาพต่างกัน แต่ความ ต่างกันแห่งญาณและสังขารเป็นอย่างไร ? เฉลยว่า ความต่างกันแม้ อันความมีและความไม่มีแห่งญาณและสังขารกระทำแล้ว ก็ชื่อว่าเป็น อันญาณและสังขารกระทำแล้ว เหมือนกับอุทาหรณ์ว่า ข้าวดี ข้าวเสี…

ในเนื้อหานี้อธิบายถึงความสำคัญของกิริยาจิตในเรื่องของจิตสหรคตและกุศลจิต โดยอิงจากคำสอนในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งแบ่งแยกความแตกต่างของจิตและวิญญาณ การพูดถึงความแตกต่างระหว่างเวทนา ญาณ และสังขาร รวมถึงก

…ังเกิด แก่พวกเด็กเล็ก ๆ นั้น ๆ อนึ่ง เมื่อใด คนอาศัยความไม่สมบูรณ์แห่ง ไทยธรรมและปฏิคาหกเป็นต้น หรือความไม่มีเหตุแห่งโสมนัสอย่างอื่น ย่อมเป็นผู้เว้นโสมนัสใน ๔ วิกัป เมื่อนั้น จิต ๔ ดวงที่เหลือ สหรคต ด้วยอุเบกข…

บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาจิตและอภิธรรมตามศาสตร์ทางพระพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงแนวทางในการนับจิตตามบุญกิริยาวัตถุ รวมถึงวิธีการจำแนกจิตในระดับต่างๆ และแนวคิดเกี่ยวกับอำนาจอธิบดี โดยสรุป

…า - หน้าที่ 27 อีกนัยหนึ่ง ก็บทว่า สสงฺขารึกมสงฺขาริก นี้ ท่านพระอนุ รุทธาจารย์กล่าวหมายถึงความมีและความไม่มีแห่งสังขารอย่างเดียว ไม่ใช่ แห่งอาการที่สังขารนั้นเป็นไปร่วมกับจิต เพราะความมีและไม่มี เพราะฉะนั้น จ…

บทนี้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและสังขาร โดยพระอนุรุทธาจารย์ได้ชี้ให้เห็นถึงความมีและความไม่มีของสังขาร พร้อมกับการแยกประเภทของจิตที่เกิดขึ้นจากสังขาร ว่ากล่าวถึงจิตที่อิงกับสังขารและจิตที่แยกออ…

…วยความอนุกูลแก่ กัตตุนั้น ท่านย่อมได้โดยปริยายเท่านั้น ฯ การแสดงเช่นนั้น บัณฑิตพึง ทราบว่า เพื่อแสดงความไม่มีแห่งการกมีกัตตุเป็นต้น ที่พ้นไปจาก สภาพแห่งธรรมฯ พระอาจารย์ทั้งหลายพรรณนาอรรถแห่ง จิต ศัพท์ ไว้แม้โด…

เนื้อหาเกี่ยวข้องกับความเข้าใจในอภิธรรมว่าด้วยจิตและอารมณ์ พระอาจารย์ได้อธิบายว่าจิตเป็นธรรมชาติที่ทำให้การรู้อารมณ์เกิดขึ้น และมีการสืบค้นสิ่งที่เป็นผลมาจากกรรมและกิเลสที่สั่งสมไว้ การแสดงธรรมนี้มีแง

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 450 นวมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 451 นวมปริจเฉทตฺถโยชนา [๒๕๓] เอว์ ปรมตฺถสมมติวเสน อุภัยถา จิเต สพฺพธมฺเม สงฺเขปโต ทสฺเสตวา อิทานิ

…ริง การทำความเข้าใจอริยสัจ 4 และการทำสมาธิอันนำไปสู่การรู้เท่าทันธรรมชาติของทุกข์ ความไม่เที่ยง และความไม่มีตน ความรู้เหล่านี้จะช่วยให้ผู้ปฏิบัติเติบโตทางจิตวิญญาณ

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 203 ตติยปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 203 ตตฺถ อรูปโลเก สพฺเพน สพฺพ์ สพฺพากาเรน รูป...โต น สวิชฺชนฺตีติ สมพนฺโธ ฯ รูป เอเตส์ พฺรหฺมา

เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ที่ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างรูปและความไม่มีรูป รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับวิญญาณและธาตุ โดยมีการพูดถึงการปฏิบัติและการวิเคราะห์ที่อิงจากเหตุและปั…

…าป ความเห็นแจ้ง คือเห็นตรงต่อความเป็นจริงของสภาวธรรม ด้วยธรรมจักขุ ความอยากในวิภพ คือความทะยานอยากในความไม่มีไม่เป็น อยากไม่เป็นนั่น ไม่เป็นนี่

เนื้อหานี้นำเสนอเกี่ยวกับธรรมะและศาสนาที่มีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิต ส่งเสริมการศึกษาธรรมะเพื่อประชาชน โดยองค์ประกอบสำคัญของพุทธศาสนา รวมถึงการบูชา, รัตนตรัย และธรรมที่มีอยู่ในโลก นอกจากนี้ยังมีการกล

… โดย ถือกำาเนิดในตระกูลมหาเศรษฐีเมืองโกสัมพี ตอนเล็กๆ ขณะที่ พี่เลี้ยงพาไปอาบน้ำที่แม่น้ำยมุนา เพื่อความไม่มีโรค เผอิญหลุด จากมือของพี่เลี้ยงลงไปในแม่น้ำ ท่านถูกปลาตัวใหญ่ฮุบไป ถ้า เป็นเด็กอื่น คงสิ้นใจในท้องป…

ในยุคพระกัสสปพุทธเจ้า มีมหาเศรษฐีที่บูรณะวัดและถวายยารักษาโรคให้พระสงฆ์ ท่านสร้างกุศลโดยการทำบุญตลอดชีวิต จนได้เกิดในชาติสุดท้ายในตระกูลมหาเศรษฐี มีเหตุการณ์ที่ท่านรอดชีวิตจากการถูกปลากิน เพราะบุญรักษ

…าป ความเห็นแจ้ง คือเห็นตรงต่อความเป็นจริงของสภาวธรรม ด้วยธรรมจักขุ ความอยากในวิภพ คือความทะยานอยากในความไม่มีไม่เป็น อยากไม่เป็นนั่น ไม่เป็นนี่

เนื้อหานี้นำเสนอข้อคิดสำคัญเกี่ยวกับธรรมะและการใช้สติในการพิจารณาในชีวิตประจำวัน เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเข้าใจหลักการทางศาสนาเพื่อปรับใช้ในการดำเนินชีวิตให้ดียิ่งขึ้น การศึกษาธรรมะเช่นนี้ช่วยให้เห็นค

…าป ความเห็นแจ้ง คือเห็นตรงต่อความเป็นจริงของสภาวธรรม ด้วยธรรมจักขุ ความอยากในวิภพ คือความทะยานอยากในความไม่มีไม่เป็น อยากไม่เป็นนั่น ไม่เป็นนี่

เนื้อหานี้นำเสนอคำศัพท์สำคัญในพุทธศาสนา เช่น โยนิโสมนสิการ, รัตนตรัย, และโลกุตตรธรรม รวมถึงความหมายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติธรรมและความเชื่อในศาสนา โดยมีความเน้นในแนวคิดของการพิจารณาและการเห็นแ

…าป ความเห็นแจ้ง คือเห็นตรงต่อความเป็นจริงของสภาวธรรม ด้วยธรรมจักขุ ความอยากในวิภพ คือความทะยานอยากในความไม่มีไม่เป็น อยากไม่เป็นนั่น ไม่เป็นนี่

เนื้อหานี้นับรวมคำศัพท์และแนวคิดที่สำคัญในพุทธศาสนา เช่น ยัญ การเซ่น การบูชา รัตนตรัย และธรรมะที่มีประจำโลก โดยเน้นการพิจารณาและวิปัสสนาที่นำมาซึ่งความเข้าใจที่ลึกซึ้งต่อชีวิตและสภาวธรรมต่างๆ รวมถึงกา

ธรร เพื่อนพ้องพี่น้องกัน ๔๒๐ มีจิตไม่พยาบาท เป็นสัมมาทิฏฐิ แม้จะอยู่ในสถานะใด ก็น่า นับถือทั้งนั้นแหละ เพราะธรรมเท่านั้นประเสริฐที่สุดในหมู่ชน และในหมู่มนุษย์ ผู้ฝึกตนดีแล้วเป็นผู้ประเสริฐที่สุด” อันท

ข้อความนี้เน้นย้ำถึงคุณธรรมและความไม่มีพยาบาทในมนุษย์ บรรยายถึงการกำเนิดของโลกใหม่จากง้วนดิน ซึ่งมีคุณสมบัติพิเศษที่ทำให้เกิดความรู้สึกดีแล…