คัมภีร์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 32 / 66

รวมพระธรรมเทศนา ๒ : พระราชภาวนาวิสุทธิ์ (ไชยบูลย์ ธมฺมชโย) 30 แหละเป็นที่พึ่งที่ระลึกอย่างแท้จริง เป็นนิจจัง เป็นสุขขัง เป็นอัตตา คงที่เป็นอมตะ การเข้าไปถึงรัตนะทั้งสามนี้ ท่าน ให้เข้าไปทางสายกลางที่ม

คัมภีร์นี้กล่าวถึงแนวทางการเข้าถึงรัตนะทั้งสามภายในตัวเอง โดยการทำจิตใจให้หยุดนิ่ง ถือเป็นวิธีการที่จะทำให้…

…รรม ซึ่งเป็นความรู้ที่ละเอียดลึกซึ้ง จึง ค่อยเรียนพระสูตร และพระวินัย เมื่อคิดได้อย่างนี้ จึงสอนพระ คัมภีร์ ๗ ปกรณ์ นาคเสนสามเณรฟังครั้งเดียวเท่านั้น แตกฉาน แทงตลอดหมดเป็นที่อัศจรรย์ยิ่งนัก พออุปัชฌาย์บอก ใช…

…คัญของการศึกษาธรรมะและพระปรมัตถธรรมที่ได้รับการสอนจากพระโรหณเถระ รวมถึงความสำเร็จในการจำและอธิบายพระคัมภีร์ที่น่าอัศจรรย์ ผ่านประสบการณ์ของนาคเสนสามเณรที่ใช้เวลาเพียงไม่นานในการเรียนรู้จนกระทั่งได้บวชเป็นพระ…

…นักบวช ซึ่งท่ามาตั้งแต่เด็ก เขามีลักษณะพิเศษ คือ เฉลียวฉลาด มีสติปัญญามาก เป็นผู้ เรียนจบไตรเพท ทั้งคัมภีร์นิมัณฑุ และคัมภีร์เกฏฏะ อีกทั้ง อักษรศาสตร์ ได้แก่ คัมภีร์อิติหาสะ เป็นต้น เป็นผู้เข้าใจตัวบท เข้าใจ…

เนื้อหานี้ว่าด้วยหลักธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เน้นการกระทำเป็นตัวกำหนดความบริสุทธิ์ ไม่ขึ้นอยู่กับวรรณะ การโต้ตอบและอภิปรายโดยพราหมณ์ถึงความคิดที่ว่าแต่ละวรรณะนั้นมีการกระทำที่เท่าเทียมกัน ในสถานก

…รณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 9 ฐานกรณ์ของอักขระ [๖] ฐานกรณ์เป็นต้นของอักขระ นักปราชญ์ท่านแสดงใน คัมภีร์ศัพทศาสตร์ ย่อบ้าง พิสดารบ้าง ครั้นข้าพเจ้าจะนำมาแสดงใน ที่นี้ให้สิ้นเชิง ก็เห็นว่าจะพาให้ผู้แรกศึกษ…

บทนี้กล่าวถึงฐานกรณ์ของอักขระในบาลีที่ถูกแบ่งออกเป็น 5 ฐาน ได้แก่ กณโจ คอ, เพดาน, มุทธา ศีรษะ, ปุ่มเหงือก, ริมฝีปาก และ จมูก โดยอักขระจะแบ่งตามจุดกำเนิดที่แตกต่างกัน เช่น อักขระที่เกิดในคอ เรียกว่า กณ

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 431 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 431 ธิชาติ วิปจฺจนิกาติ ปเท สมปทาน ฯ อุชุ...วโตติ ปฏิปกโชติ ปเท เหตุ ฯ [๒๕๘] ราค...ภาวโตติ วจน ทฬห

บทความนี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ในหน้า 431 ซึ่งมีการนำเสนอประเด็นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับคัมภีร์ พูดถึงการแปลความหมายและการตีความในด้านต่างๆ ของการศึกษา พร้อมด้วยสาระที่สำคัญต่อการทำความเข้าใจเนื้…

…เบกขา ด้วยอำนาจความเคยชินในกาลก่อน แต่วิถีแห่งอัปปนา ย่อมมีได้ในเวลาเจริญกรุณาและมุทิตา ดุจคนผู้สวด คัมภีร์ที่ชำนาญแล้ว บางครั้ง แม้จะส่งจิตที่ไปในอารมณ์อื่นก็ยังสวดได้ อนึ่ง ดุจบุคคลผู้พิจารณาสังขารด้วยวิปั…

ในบทนี้กล่าวถึงหลักการของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นการศึกษาเกี่ยวกับจิตและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับการเกิดขึ้นของอารมณ์ของตน. กล่าวถึงการวิจารณ์การเกิดและการไม่เกิดของอารมณ์ที่ม

…ป็นต้น ยึดความที่ ธรรมซึ่งมีชาติอันเสมอกับตนอันถึงความพิเศษโดยความเป็นธรรมช่ำชอง และมีกำลัง ดุจหนึ่งคัมภีร์ที่ท่องจำไว้ก่อน ๆ เป็นปัจจัยแก่ (การ ท่องจำ) คัมภีร์ต่อ ๆ ไปฉะนั้น ชื่ออาเสวนะ ฯ ธรรมที่มีธรรมชาติเ…

ในหน้านี้ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงบทบาทของปัจฉาชาตปัจจัยซึ่งเป็นธรรมที่เกิดขึ้นภายหลังเพื่ออุปการะแก่ร่างกายที่ยังไม่ได้ตั้งอยู่ ความสำคัญของกุศลและเจตนาในการรับรู้ความต้องการต่างๆ ของจิต และควา

…ม่ให้ใครรู้จักพระองค์ เสด็จเที่ยว สอดส่องเอง ได้ทราบข่าวดี และข่าวร้ายประจักษ์แจ้ง มีเรื่องแสดงไว้ในคัมภีร์อรรถกถาบาง คัมภีร์ บ้างก็มีในเวลาที่ข้าศึกมาประชิดพระนคร ต้องเสด็จนำพยุหแสนยากรออกต่อยุทธ์ เพื่อป้อง…

ข้อความนี้สื่อถึงพระมหากรุณาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้าในการให้ความยุติธรรมแก่ประชาชน และความพยายามที่จะนำพระพุทธศาสนาไปสู่ความเข้าใจแก่ผู้คน พระองค์มีพระกรุณาที่กว้างขวาง ตั้งใจให้ประชาชนได้พบกับความสุขแล

…ธิกรณพหุพพิหิ มีทวันทว, พหุพพิหิ เป็นท้อง." วิธีแบ่งสมาสที่แสดงมานี้ ตามความชอบใจของข้าพเจ้า ถูก กับคัมภีร์ศัพทศาสตร์บ้างก็มี ผิดกันบ้างก็มี เพราะสอบในคัมภีร์ศัพท- ศาสตร์หลายฉบับ ก็เห็นท่านแบ่งต่าง ๆ กัน หาต…

…การใช้งานของสมาสและการอธิบายว่ามีวัตถุอะไรในมือของมนุษย์ ความเห็นที่แตกต่างกันเกี่ยวกับการแบ่งสมาสในคัมภีร์ศัพทศาสตร์. เนื้อหานี้อาจมีเลือกหรือแบ่งแยกไปตามความชอบใจของผู้ศึกษาแต่ละคน.

…ีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 130 มีความสนเท่ห์อยู่อย่างนี้ จึงไม่สามารถที่จะจัดไว้ในสมาสไหนได้ ใน คัมภีร์ทั้งหลาย ท่านแบ่งสมาสต่าง ๆ กัน ตามมติของท่าน หาตรงกัน เป็นแบบเดียวไม่ ที่ข้าพเจ้านำมากล่าวนี้ ยังไม…

ในบทนี้พูดถึงการจัดประเภทสมาสในบาลีและความไม่แน่นอนในการอธิบายที่แตกต่างกันของคัมภีร์ต่าง ๆ ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความซับซ้อนของการใช้ภาษาในบาลี นอกจากนี้ ยังมีการยกตัวอย่างการแจกสมาสด้วยการ…

…ายในวาจกนี้ จึงเทียบเคียงดูในวาจกทั้ง ∞ เทอญ. อาขยาตนั้น มีนัยวิจิตรพิสดารนัก, นักปราชญ์ผู้ร้อยกรอง คัมภีร์ศัพทศาสตร์พรรณนาไว้อย่างละเอียด ครั้นข้าพเจ้าจะนำมา อธิบายไว้ในที่นี้ให้สิ้นเชิง ก็เห็นว่าจะทำความศึ…

…ยาศัพท์และการเปลี่ยนแปลงของธาตุ ตลอดจนวิธีการแสดงผลที่สามารถเข้าใจได้ทั่วไป ข้อมูลดังกล่าวมีพรรณนาในคัมภีร์ศัพทศาสตร์เพื่อเริ่มต้นการศึกษาและทำความเข้าใจในด้านต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับภาษาและไวยากรณ์ในภาษาบาลี…

…เต ตัณหาโสเตน วุยหร ตณฺหาโสเตน วุยฺหนฺตาน เต ทุกฺขา ปมุจฺจเร เอวเมต์ อภิญฺญาย ภิกฺขุ พุทฺธสฺส สาวโก คัมภีร์ นิปุณ สุญญ์ ปัจจัย ปฏิวิชฺฌติ กมุม นตฺถิ วิปากมหิ ปาโก กมฺเม น วิชชติ อญฺญมญฺญ์ อุโภ สุญฺญา น จ กมฺ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺค โดยเน้นการพิจารณาวิจิกิจฉาและการทำให้ความรู้เข้าใจในปรัชญาและการกระทำตามธรรมะ การตีความเกี่ยวกับกรรมและวิปากที่ส่งผลต่อผลลัพธ์ของการกระทำในชีวิต ปัญหาต่

จึงจะยอมยกคัมภีร์อรรถกถาภาษาสีหฬ ให้ท่านแปลเป็นภาษามคธต่อ ไป ท่านพระพุทธโฆสะได้ทำสำเร็จอย่างรวดเร็วและดียิ่ง เป็นที่พ…

บทความนี้กล่าวถึงการแปลคัมภีร์อรรถกถาภาษาสีหฬ เป็นภาษามคธ ซึ่งท่านพระพุทธโฆสะได้ทำสำเร็จอย่างรวดเร็วและเป็นที่พอใจของพระเถระชาวสีห…

…ละโทษโดยเว้นปฏิ ปักขธรรมนั้นเป็นไปไม่ได้ ปฏิปักขธรรมแห่งนิวรณ์ ก็คือองค์ฌานนั้นเอง ดังที่กล่าวไว้ใน คัมภีร์เปฎกะว่า "สมาธิ (คือเอกัคคตา) เป็นปฏิปักษ์แห่งกามฉันท์" ดังนี้เป็นต้น

บทนี้กล่าวถึงการบรรลุธรรมวิเสสที่ผู้ปฏิบัติได้รับ รวมถึงองค์ฌานทั้งหลายและการละนิวรณ์ทั้ง 5 ที่พระโยคาวจรสามารถทำได้ผ่านการยึดมั่นในสมาธิและความสุข โดยจัดการวิเคราะห์ความสำคัญระหว่างการปฏิบัติกับผลลัพ

…า วิบัปน้อมมิได้แม้ด้วย จิตที่เป็นญาณวิบูต (คืออภิญญา) ด้วยอารมณ์ความเคยชินด้วยชำนาญ ดังเช่นสายยพระ คัมภีร์ที่ชำนาญ ว่าไปได้กล่อ (โดยไม่รู้ความก็ได้) และว่าทำปฏิรูว ในข้ออันก็หมายเพียง ว่า ทำใดลักษณะเป็นอารม…

ในบทนี้สำรวจถึงความเข้าใจเกี่ยวกับความรู้และวิญญาณ โดยเปรียบเสมือนผู้คนที่ไม่เลื่อมใสและความเข้าใจเกี่ยวกับสิ่งต่าง ๆ ผ่านรูปแบบของการมองเห็น ไม่ว่าจะเป็นการรู้ตามสมมติหรือรู้ด้วยวิญญาณ ซึ่งเป็นข้อมูล

…ีใช้) ด้วยกัน (แต่) มีส่วนไม่สมอกัน โดย (ฝ่ายหนึ่ง) เป็นสารมมนธรรม (ธรรมมืออารมณ์) และ (ฝ่ายหนึ่ง) คัมภีร์นี้ท่านกล่าวว่า นิโรธียังได้แก่พวก นังคับจารมาแล้ว ตรงนี้ท่าน ใช้ไพรราชนิธิเป็นวิสัย มรรคเป็นวิสัย (…

ในบทนี้มีการพูดถึงการเปรียบเทียบระหว่างธรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับวิถีธรรมมรรค รวมถึงการแยกแยะความแตกต่างระหว่างฝ่ายต่างๆ ทั้งต้องค้นคว้าหาเหตุผลที่แตกต่างกันในแต่ละส่วนของธรรม เพื่อสร้างความเข้าใจที่ช

…นเป็นปัจจัย แห่งนามรูปนั้น ๙ ตามควร อันจะสดงปัจจัยแห่งนามรูปนั้นโดย พิสดาร ก็ต้องขยายปัจจัยตามหมด (คัมภีร์) becauseเหตุนี้ ข้าพเจ้าจึงไม่วิจารณ์นัยนั้น ในความที่วิญญาณเป็นปัจจัยแห่งนามรูปนั้น หากมีคำถามว่า …

บทความนี้สำรวจถึงปัจจัย ๘ ที่เกี่ยวข้องกับวิญญาณและการเกิดขึ้นของนามรูปในบริบทของพระสูตรต่าง ๆ ซึ่งมีการอธิบายว่าหากมีการถามถึงความสัมพันธ์ดังกล่าว สามารถทราบได้จากพระสูตรและการอนุมานที่ชอบด้วยเหตุ เช

…งการ (ให้เป็น) นามภิสมัย (รู้ร้อย-ร้าย-สัง ๔ ด้วยญาณต่าง ๆ กัน) คำตอบนักพูดเหล่านั้น ท่านกล่าวไว้ใน คัมภีร์กถาวัตถุ ในอภิธรรมปฏิกูลแล้วว่า [กิน ๔ ในอริยสัจ] บัดนี้ ก็ ๔ มีปริญญากิจเป็นต้นเหล่าใด อันพระผู้พระ…

…ที่มีญาณที่แตกต่างกันสามอย่าง และจำแนกวิธีการที่ใช้ในการเรียนรู้ในธรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการอ้างอิงในคัมภีร์กถาวัตถุ ซึ่งจัดแบ่งความรู้ที่ต้องใช้ในการให้เห็นในอริยสัจต่าง ๆ ผ่านการศึกษาความหมายอย่างลึกซึ้งของ…

…ของพระธรรม- สามคีร์แท้ จิงนิศมิตสิงในวิมารนั่นมาพร้อมกัน แล้วกล่าวว่า "ขอท่านทั้งหลายโปรดให้หนังสือ คัมภีร์ทั้งหลายแก้ขาเจ้าเพื่อจะทำอรรถถถา" สงฆ์ จะทดสอบปัญญา จิให้ดาว ๒ บทแก่ท่าน กล่าว ว่า "ท่านจะแสดงควา…

ในบทนี้มีการนำเสนอการตีความคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระเถระเกี่ยวกับอรรถถถสีหลาวิญ โดยมีการเดินทางของผู้มีปัญญาไปที่สีหลาวิญเพื่อตรวจสอบและปริวรรถข้อมูลที่สำคัญ ซึ่งถือว่าเป็นประโยชน์ต่อกุศลโดยรว

…ยนนาฏไวทยากรให้ได้หลักสิบ จึงจะเรียนแปลคำมิ์รี อื่นๆ ต่อไปได้ ผู้หมหลักไวทยากรนี้ ย่อมเบาใจในการแปล คัมภีร์ต่างๆ เข้าความได้เร็วและเรียนได้ดีกว่าผู้อ่านไวทยากร แต่การเรียนนัน้ ถ้าขาดหนังสืออุปกรณ์แล้ว แม้ท่อ…

คำนำนี้อธิบายความสำคัญของหนังสือภาษาไวทยากรในหลักสูตรปริญญาธรรมตรี โดยเน้นการที่นักเรียนต้องมีพื้นฐานการเขียนนาฏไวทยากร และความจำเป็นของอุปกรณ์การเรียนการสอนเพื่อช่วยให้การศึกษามีประสิทธิภาพมากขึ้น กา