หน้าหนังสือทั้งหมด

ดวงปัญญาและอริยสัจ 4
255
ดวงปัญญาและอริยสัจ 4
…ริยสัจแต่ละดวงนี้ก็ยังมีหุ้มซ้อนอีก 4 ชั้น คือ เห็น จำ คิด และรู้ ซึ่ง ขยายส่วนหยาบออกมาเป็น กาย ใจ จิต วิญญาณ (ญาณ) ของพระธรรมกายตั้งแต่พระโสดาหยาบ (ปัตติมรรค) ขึ้นไป กล่าวคือ กาย เป็นพระพุทธรัตนะ, ใจ เ…
…วงของมรรคอริยสัจยังมีการหุ้มซ้อนอีก 4 ชั้น ประกอบด้วย เห็น จำ คิด และรู้ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของกาย ใจ จิต วิญญาณ ตามแนวทางของพระธรรมกายจากพระโสดาและปัตติมรรค คุณลักษณะของอริยสัจทั้ง 4 โดยการพิจารณามรรคอริย…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
364
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…364 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 364 จาติ ปททวย์ เตติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ อิตติ ทฏฺฐพฺพนฺติ ปเท นิทสฺสน์ ฯ จิตตป... ปจฺจโย ฯ ปยุชชน์ พยาปารณ์ ปโยโค อายูหน สงฺขาตพฺยาปาโร ฯ จิตฺตสฺส ปโยโค จิตตปฺปโยโค ๆ จิต... โย…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา มีการศึกษาเกี่ยวกับกิริยาต่าง ๆ ที่สัมพันธ์กับจิตและเจตนา การวิเคราะห์อาการและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับกิริยาทางจิต โดยเนื้อหามีการเจาะลึกถึงธรรมะที่เป็…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - จิตและประเภทของจิต
4
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - จิตและประเภทของจิต
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 4 จิต ๘ นี้ คือ จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ประกอบด้วยญาณ เป็นอสังขาริก ๑ สสังขาริก ๑ จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ไม่…
ในงานเขียนนี้กล่าวถึงประเภทของจิต 8 ประเภทที่เชื่อมโยงด้วยโสมนัสและอุเบกขา รวมถึงการที่จิตเหล่านี้แบ่งออกเป็นหลายประเภทรวม 54 ประเภท …
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
110
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
…ัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 110 ตติยฌาน และจตุตถฌาน ๔๔ รวมเป็น ๖๒ อย่าง ๆ ก็จิตที่สหรคต ด้วยโทมนัส ได้แก่ปฏิฆจิต ๒ เท่านั้น ฯ จิตที่เหลือแม้ทั้งห สหรคตด้วยอุเบกขาอย่างเดียว ฉะนี้แ…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตและเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยแยกประเภทของจิตได้เป็น 6 แบบ และเวทนาที่มีอยู่ 3 แบบ คือ สุข ทุกข์ และ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
136
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 136 ของบุคคลอื่นเป็นอารมณ์ และในเวลากำหนดมรรคผลด้วยจิตที่สัมปยุต ด้วยอภิญญานั้นแล ย่อมมีแก่พระเสขบุคคลทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ท่านอาจารย์จึงทำการคัดค้านเฉพ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี ที่อธิบายถึงการดำเนินจิตที่สัมปยุตด้วยอภิญญา โดยการพิจารณาอารมณ์ ณ กาลต่าง ๆ เช่น การฟังธรรม และการบริกรรม อีกทั้งยังพิจารณา…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 170
170
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 170
…ิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 170 อารมณ์อย่างเดียว ย่อมมีได้ เพราะไม่มีการกำหนดถือเอา เพราะ วิบาก (จิต) นั้น ไม่มีการกำหนด ดุจเงาหน้าในกระจกฉะนั้น ๆ แต่การที่กุศลและอกุศลถือเอาโดยอาการคือพอใจปานกลาง และ…
…ัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา นำเสนอการวิเคราะห์อารมณ์อย่างละเอียด โดยเน้นการกำหนดอารมณ์ของจิตในบริบทของกุศลและอกุศล สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นว่าจิตมีความหลากหลายในการรับสัมผัสกับอารมณ์ ซึ่งสามารถแบ่…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
262
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…น ตามสมควร ด้วย ประการฉะนี้แล ฯ นี้เป็นรูปวิภาคในรูปสังคหะ [รูปสมุฏฐานนัย] เหตุ ๔ ประการ คือ กรรม ๑ จิต ๑ ฤดู ๑ อาหาร 9 ชื่อว่า สมุฏฐานแห่งรูป (เหตุเกิดแห่งรูป) บรรดาสมุฏฐาน ๔ เหล่านั้น จิต ทั้ง ๒๐ คือ ก…
…มีการแบ่งรูปออกเป็น ๒ อย่างตามสมควรทั้งภายในและภายนอก โดยการพิจารณาจากเหตุที่สำคัญ ๔ ประการคือ กรรม จิต ฤดู และอาหาร ซึ่งส่งผลต่อการเกิดรูปอย่างต่อเนื่องตั้งแต่เริ่มต้นปฏิสนธิจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้ยังพู…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ทุติโย ภาโค)
40
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ทุติโย ภาโค)
…ิสโต อุปริมาย ทิสาย ชาติ ฯ โอกาสโต สรรพภนฺตเร ทวินน์ ถนานมนฺตโร หทยญจ ยกนญฺจ อุปริ ฉาเทตวา โอลมพนต์ จิต ฯ ปริจเฉทโต ปปฺผาสภาเคน ปริจฺฉินน์ ฯ อยมสฺส สภาคปริจเฉโท ฯ วิสภาคปริจฺเฉโท ปน เกสสทิโสเยว ฯ อนุตนฺต…
วิสุทธิมคเค เป็นการพรรณนาถึงหลักธรรมที่สำคัญในการศึกษาและปฏิบัติธรรม รวมถึงการทำความเข้าใจในสรรพสิ่งต่าง ๆ ที่มีอยู่ในโลกผ่านมุมมองทางธรรม มีการพูดถึงความลึกซึ้งของธรรมที่เกี่ยวข้องกับสภาพแวดล้อม และก
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
178
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…โก โกฏฐาโส อเจตโน อพฺยากโต สุญฺโญ นิสฺสตฺโต ฤทโธ ปฐวีธาตุ ฯ อนุติ คลวาฏกกรีสมคฺคปริยตฺเต สรรพภนฺตเร จิต ฯ ตตฺถ ยถา โลหิตโทนิกาย โอภิชิตวา ปิเต ฉินฺนสีสธมนิกเลวเรา น โลหิตโทนิ ชานาติ มย์ ธมนิกเลวร์ จิตนุต…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคซึ่งเสนอถึงปกรณวิเสสสุล โดยนำเสนอวิธีการทำความเข้าใจจิตและสรีระผ่านมุมมองต่าง ๆ ภายในเนื้อหาอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างอาการต่าง ๆ ของจิตและธรรมะที่เกี่ยว…
การจำแนกปัจจัยในธาตุ
73
การจำแนกปัจจัยในธาตุ
…ี้ [ความจำแนกปัจจัย] ข้อว่า "โดยจำแนกปัจจัย" นั้น มีพรรณนาว่า ก็ปัจจัยของธาตุ ทั้งหลายมี ๔ คือ กราม จิต อาหาร ฤดู" ในปัจจัยเหล่านั้น กรรม นั่นเอง เป็นปัจจัยของธาตุทั้งหลายที่มีกรรมเป็นสมุฏฐาน ปัจจัยธรรม …
…ี่ยวกับการจำแนกปัจจัยของธาตุต่างๆ โดยเน้นที่กรรมนั้นเป็นปัจจัยหลักที่มีอิทธิพลต่อธาตุ รวมถึงบทบาทของจิต อาหาร และฤดูในการเกิดขึ้นของธาตุแต่ละชนิด การอ้างอิงถึงบทความทางพระพุทธศาสนาในเรื่องนี้ทำให้เข้าใจค…
วิสุทธิมรรค: ปัจเจกของสมุฏฐานและปัจจัย
75
วิสุทธิมรรค: ปัจเจกของสมุฏฐานและปัจจัย
… เป็นปัจจัยโดยเป็นนิสสย ปัจจัย อัตถิปัจจัย อวิคตปัจจัย แห่งมหาภูตที่เนื่องกันอีก ๓ (คือ มหาภูตที่มี จิต อาหาร และอุตุ เป็นสมุฏฐาน) (แต่) มิได้เป็นปัจจัย โดยเป็นที่ตั้ง มิได้เป็นโดยเป็นชนกปัจจัย ค อนึ่ง ใ…
เนื้อหาอภิปรายเกี่ยวกับสมุฏฐานและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับมหาภูต ซึ่งมีกรอบแบบจำกัดในการที่จะถือว่าเป็นปัจจัยชนกหรือที่ตั้ง โดยการวิเคราะห์องค์ประกอบของธาตุทั้งหลายที่เกิดขึ้นตามหลักการของสหชาตปัจจัย อัญ
การเรียนรู้พระไตรปิฎกในวิสุทธิมรรค
114
การเรียนรู้พระไตรปิฎกในวิสุทธิมรรค
…เพื่อฤทธิชนิดหนึ่ง " นั้นคือ เพื่อส่วนหนึ่ง แห่งฤทธิ์ หรือเพื่อวิกัป (อย่าง) หนึ่งแห่งฤทธิ คำว่า "นำจิตมุ่งไป" ความว่า ภิกษุนั้น เมื่อจิตนั้นคือฌานอันเป็นบาทแห่งอภิญญาเกิดแล้ว ด้วยอำนาจแห่งการฝึกจิตมีประ…
บทนี้เสนอความหมายและการศึกษาเกี่ยวกับฤทธิในพระไตรปิฎก โดยอธิบายการใช้จิตและการมุ่งไปสู่ฤทธิที่ต้องการ รวมถึงการฝึกจิตเพื่อให้เกิดอภิญญาและอิทธิ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
235
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 234 ปัจจุบัน (จิตเป็นปัจจุบันชั่วสันตติแห่งรูป) ๑ อัทธาปัจจุบัน (จิต เป็นปัจจุบันชั่วกาลภพหนึ่ง) ๑ ในปัจจุบัน (จิต) ๓…
บทนี้ในวิสุทธิมรรคอธิบายถึงสันตติปัจจุบันว่าจิตเป็นปัจจุบันในช่วงเวลาสั้นๆ ซึ่งประกอบด้วยสันตติวาระ หมายถึงช่วงที่จิตมีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไ…
ปรมตฤกษสาย: การศึกษาแนวทางทางปัญญา
339
ปรมตฤกษสาย: การศึกษาแนวทางทางปัญญา
…าะห์ ปฏิญาณนที่สุด จตุส ปฏิญาณจตุส จตุสปลุกภา สทิโช โหติ ตา กรุญญา โลกันตา ปญญา อุตมานตา กรณาย จลูก จิตจิต จิต นินนุตภา โว ปญญามานา โว ตา กรณาย สุพุตตุสตุ ชนิดานุคโห ปญญานุกดุตา น จ น สุพุต จิตุตตุ โด …
เนื้อหานี้มุ่งเน้นไปที่ทางปัญญาและการพัฒนาในด้านการศึกษา ผ่านการเสนอแนวทางและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้ผู้อ่านได้รับความรู้ใหม่ๆ ที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันและการศึกษาของตน เนื้อหานี้จะช่วยให้มี
การรักษาจิตและความไม่หลงในธรรม
261
การรักษาจิตและความไม่หลงในธรรม
ประโยค ๕ - มังคลัตถิที่ปิขึ้นแปล เล่ม ๓ หน้า 261 เครื่อง ...จิตของเราอย่าหลงในธรรมเป็นที่ตั้งแห่งความหลง, ความไม่ประมาทเป็นธรรมรักษาจิตด้วยสติอภิวัฒน์ควรทำตามสมควร…
เนื้อหาพูดถึงการดูแลจิตใจ ไม่ให้หลงในธรรมและส่งเสริมความไม่ประมาท โดยการใช้สติเพื่อรักษาจิตจากความหลงมึนเมาและโทสะ การทำตาม…
ความเห็นเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
100
ความเห็นเกี่ยวกับจิตและอารมณ์
ประโยค๙ - มงคลดลที่ป็นแปล เล่ม ๔ หน้า 100 อารมณ์ เหตุฉนั้น ธรรมชาตินั้น ชื่อว่า จิต. จิตนี้ นั้น ด้วยสามารถเป็นบทธไปแห่งจิตทั้งปวง. ในอภิธรรแห่ง จิตนี้ พึงมีคำถามว่า 'เพราะเหตุไร พร…
ในเนื้อหานี้มีการพูดถึงจิตและธรรมชาติของมัน โดยยกคำถามเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับอารมณ์ รวมถึงการแบ่งประเภทของการยึดอาร…
คำฉีพระบามปุงสกล ภาค ๔ หน้า ๖๗
68
คำฉีพระบามปุงสกล ภาค ๔ หน้า ๖๗
…ณทปาดต ซึ่งจินนบท วะ คันประกเสริฐ เดฺน นั่น อิต ดั่งนี้ อโหสิ ได้เป็นแล้ว ปัจจา ในภายหลัง ย โด ใดแล จิตตุ อ. จิต อสุสู สตุติญ องเศรษฐีนัน น นมฺมิ ย่อมไม่อ่อนไป ภคต โกคาย เพื่ออ้นใช้สองชั่งงํา อุพราษ (สุต…
…เกี่ยวข้องกับความดีและกรรมของมนุษย์ ความหมายของเศรษฐีและส่วนที่เกี่ยวข้องกับผลของกรรมที่ส่งผลตอบสนองจิตใจ การเป็นเศรษฐีไม่ใช่แค่สถานะทางสังคม แต่ยังเกี่ยวข้องกับกรรมที่แต่ละคนสร้างขึ้นเพื่อความสุขในชีวิต…
การพิจารณาเห็นของบุคคลในมุมมองทางวิปัสสนา
79
การพิจารณาเห็นของบุคคลในมุมมองทางวิปัสสนา
…ภัช ชนะ ซึ่งชน ท. ผู้เป็นอยู่นภาคพื้น อิติ ดังนี้ ๆ (อุตฺโต) อ. อธิบายว่า ปพูพตทธุนิญฺโญ ปุคโล ภัยย จิต ชนะ (อภิญญา) อวกฺขิต ว่า อ. บุคคลผู้เป็นแล้วบนยอด แห่งภูเขา ย่อมพิจารณาเห็น ซึ่งชน ท. ผู้เป็นอยู่แล…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการพิจารณาเห็นของบุคคลในฐานะพฤติกรรมทางจิตของพวกเขา โดยเปรียบเทียบกับบุคคลที่อยู่บนยอดภูเขาและในปราสาท ซึ่งสามารถมองเห็นชนที่อยู่ข้างล่างได้อย…
ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและใจในธรรมะ
331
ความเข้าใจเกี่ยวกับจิตและใจในธรรมะ
…ลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับรวมงานวิจัยโดยอ่อน ไวในปลานาภาษาเขมรอาจแปลได้ 2 ความหมายคือ “จิต” และ “ใจ” ส่วนใน วิชาชธรรมภายกล่าวว่า “จิต” เป็นองค์ประกอบหนึ่งของใจ คำว่า “ใจ” ในวิชาชาธรรมาภายในน…
ศึกษาความหมายของ "จิต" และ "ใจ" ในวิชาชาธรรมาภายในที่พระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนีอธิบายว่าเป็นการรวมกันของการเห็น จำ คิด แล…
การปฏิบัติธรรมตามแนวทางพระมงคลเทพมุนี
65
การปฏิบัติธรรมตามแนวทางพระมงคลเทพมุนี
…อ เลือดจะแห้งเหือดหมดไปไม่ว่า เหลือแต่กระดูก หนัง ช่างมัน ไม่ละล่ะ ใจต้องจรดอยู่ที่เดียวในกาย เวทนา จิต ธรรม นั้น ไม่คลาดเคลื่อนละ จรดอยู่ในกาย จะต้องจรดอยู่ที่เดียว ไม่ไป อื่นกันล่ะ ฝันไม่กลับกันละ ฝันก…
…ยในตัวเองได้อย่างลึกซึ้งในทุกๆ สถานการณ์ โดยจะต้องมีสมาธิและการจรดอยู่ที่กายไม่ให้เผลอ เพื่อการพัฒนาจิตอย่างต่อเนื่อง