จิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 4 / 368

…ฺม ฯ กาเยน ปฏิพัทธ์ จีวร กายปฏิพัทธ์ ฯ เปตวาติ ฐิตาติ วิเสสน์ ฯ วิสุ วิสันติ ฐิตาติ กิริยาวิเสสน์ ฯ จิต....ทีนนฺติ อวินาสนาติ สมพนฺโธ ฯ จีวร อาทิ ยสฺส ปตฺตาทิโน โส จีวราทิ ฯ สรีรูปปวตฺติเหตุ ปริกโรติ ปวต…

…ุคคลผ่านแนวทางการวิปัสสนาและการปฏิบัติธรรม โดยเน้นความสำคัญของการยอมรับและเข้าใจในธรรมชาติต่าง ๆ ของจิตและกายเพื่อให้เกิดการพัฒนาและเข้าถึงปัญญาที่แท้จริง. เรียนรู้เกี่ยวกับกาม สมถานและการอยู่ในสภาวะตามท…

…โย ภาโค) - หน้าที่ 575 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 576 กฺขาโร ฯ เคโห อาทิ ยสฺส กุฏิอาทิโน โส เคหาทิ ฯ จิต จีวราทิปริกขาโร จ เคหาทิ จ จิต...เคหาทโย ฯ อคคิอาทินาติ อวินาสนาติ กรณ์ ฯ อคฺคิ อาทิ ยสฺส โจราทิโน …

…ทนี้ครอบคลุมถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และการวิเคราะห์แนวคิดต่างๆ ในการศึกษา พุทธศาสนา ที่เกี่ยวข้องกับจิตและปฏิบัติการต่าง ๆ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการบำรุงและการรักษาคุณธรรมซึ่งเป็นพื้นฐานที่สำคัญทั้งทางลักษ…

…- อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 1 อภิธัมมัตถสังคหบาลีแปล (ปริเฉทที่ ๑ ชื่อจิตตสังคหวิภาค 0 ขอความนอบน้อมจงมีแด่พระรัตนตรัย อภิธัมมัตถสังคหบาลี คาสถาเริ่มต้นปกรณ์ ข้าพเจ้า (ชื่ออ…

…ะสำรวจอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งเป็นปกรณ์ที่สำคัญในพระอภิธรรม โดยมีการอภิปรายถึงองค์ประกอบหลัก ได้แก่ จิต เจตสิก รูป และนิพพาน นอกจากนี้ยังมีการนำเสนออย่างเคารพต่อพระรัตนตรัยและพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รวมทั้งก…

๑. ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 9 (โลกุตตรจิต) บัณฑิตถือเอาในความต่าง แห่งฌานมีปฐมฌานเป็นต้น ฉันใด แม้ อรูปฌาน ท่านก็ถือเอาในฌานที่ ๕ ฉันนั้น) ฯ …

บทเรียนประจำหน้านี้กล่าวถึงความแตกต่างทางจิตและฌาน โดยแบ่งแยกประเภทของจิต ได้แก่ รูปฌาน อรูปฌาน และกุศลจิต พร้อมสถิติจำนวนจิตต่างๆ โดยจบที่ประเด…

…ถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 20 คัดค้านด้วยบทว่า มีการรู้อารมณ์เป็นลักษณะนั้น ๆ อนึ่ง ธรรมชาติที่ ชื่อว่าจิต เพราะอรรถว่าเป็นเหตุให้สัมปยุตธรรมรู้อารมณ์ ฯ อีกนัยหนึ่ง เพียงแต่ความคิด ชื่อว่าจิตฯ แท้จริง เพียง…

เนื้อหาเกี่ยวข้องกับความเข้าใจในอภิธรรมว่าด้วยจิตและอารมณ์ พระอาจารย์ได้อธิบายว่าจิตเป็นธรรมชาติที่ทำให้การรู้อารมณ์เกิดขึ้น และมีการสืบค้นสิ่งที่เป็…

…่ง เมื่อใด เด็กเล็ก ๆ พวกนั้นถูกพวกญาติชักนำว่า พวกเจ้า จงให้ จงไหว้ ย่อมปฏิบัติอย่างนั้น เมื่อนั้น จิตดวงที่ 4 ย่อมบังเกิด แก่พวกเด็กเล็ก ๆ นั้น ๆ อนึ่ง เมื่อใด คนอาศัยความไม่สมบูรณ์แห่ง ไทยธรรมและปฏิคา…

บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาจิตและอภิธรรมตามศาสตร์ทางพระพุทธศาสนา โดยมีการอธิบายถึงแนวทางในการนับจิตตามบุญกิริยาวัตถุ รวมถึงวิธีการ…

…่ 97 แม้ในทวันทวสมาหาระฯ เชื่อมความว่า ต่อจากนี้ไปข้าพเจ้าจะกล่าว สัมประโยคแห่งเจตสิกที่ไม่แยกกันกับจิตเหล่านั้น ในจิตตุปบาททั้งหลาย เฉพาะด้วงหนึ่ง ๆ ตามสมควรแก่การประกอบ ฯ [อธิบายเจตสิกประกอบกับจิต] กาม…

ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกกับจิต โดยเฉพาะเจตสิกที่ไม่สามารถแยกจากจิตได้ เช่น กามาวจรจิต ๔๔ ที่ถูกเว้นโดยทวิปัญจวิญญาณ และวิตกที่เกิด…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 263 วิญญัติทั้ง ๒ เกิดจากจิตอย่างเดียวๆ เสียงเกิดจากจิตและฤดูฯ รูป ๓ มีลหุตาเป็นต้น ย่อมเกิดจากฤดู จิต และอาหาร ฯ อวินิพโภค รูป …

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักวิญญัติที่เกี่ยวข้องกับจิตและฤดู รวมถึงการระบุประเภทของรูปและสมุฏฐาน และการอธิบายเกี่ยวกับกลาปที่เกิดขึ้นร่วมกันจากชีวิตรูปและ…

… ถ้ารูปและเสียงนั้นไปถึงความตั้งอยู่กับด้วย อินทรีย์ เพราะเนื่องด้วยภูตรูปได้ไซร้ รูปที่เกิดแต่กรรม จิต และโอชะ และ เสียงที่เกิดแต่จิต ย่อมไม่เป็นโคจรแห่ง จักขุและโสตะเหล่านั้น เพราะว่า รูป และเสียงเหล่า…

…และโสตะ อธิบายถึงความสำคัญของอารมณ์ที่แต่อาการรับรู้ รวมถึงการเชื่อมโยงกับรูปและเสียงที่เกิดจากกรรม จิต และโอชะ อภิธัมมัตถสังคหบาลี ได้เน้นย้ำว่ารูปและเสียงที่เกิดจากภายนอกนั้นไม่สามารถเป็นโคจรแห่งจักขุแ…

…นภังคขณะ และเรื่องที่จะพึงกล่าวในเหตุผลนั้น แม้ในที่นี้ เพื่อถือเอาโดยสะดวก (ค้านมติที่ว่าฐิติขณะของจิตไม่มี ในวิภังค์แห่งปัญหามีอาทิอย่างนี้ว่า "จิต เกิดขึ้นแล้ว ชื่อว่าบังเกิดอยู่หรือ ตาม ปัญหา พยากรณ์…

เนื้อหาในหน้านี้รวบรวมเหตุผลเกี่ยวกับการไม่มีการเกิดรูปในภังคขณะ พร้อมทั้งอภิปรายเรื่องจิตและฐิติขณะที่มีการเกิดและดับของจิต โดยอ้างอิงถึงพระสูตรที่ตรัสถึงความเกิดและดับของจิตในอนุกรมต่อเนื่…

…าวีนีฎีกา - หน้าที่ 332 ปัญญาสงเคราะห์เข้าได้ใน ๕ ฐาน วายามะ และเอกัคคตาแล สงเคราะห์เข้าได้ใน ๔ ฐาน จิตและสติสงเคราะห์เข้าใน ๓ ฐาน ฯ สังกัปปะเวทนาและศรัทธา บัณฑิตกล่าวว่า สงเคราะห์เข้าได้ใน ๒ ฐาน ธรรมที่…

…ิภาวีนีฎีกา ที่อธิบายถึงปัญญาสงเคราะห์ใน 5 ฐานและการสงเคราะห์ใน 4 ฐาน ซึ่งมีการอธิบายถึงความสำคัญของจิตและสติ รวมถึงการศึกษาสติปัฏฐาน 4 อย่างละเอียด การสร้างความเข้าใจในธรรมที่กล่าวถึงในบทนั้น เน้นให้เห็…

…ิจฉนุน กิโลมป์ หทยญจ วกกญจ ปฏิจฉาเทตวา อปฺปฏิจฉนุนกิโลม สกลสรีเร จมุมสฺส เหฏฐิมโต มิส ปริโยนทฺธิตวา จิต ฯ ปริจเฉทโต เหฎฐา มีเสน อุปริ จมเมน ติริย์ กิโลมกภาเคน ปริจฺฉินน์ ฯ อยมสฺส สภาคปริจเฉโท ฯ วิสภาคปริ…

…นี้เน้นการอธิบายเกี่ยวกับอนุสสติกมุมฏฐานและความสำคัญของมันในแง่ต่างๆ อาทิเช่น การทบทวนการตั้งอยู่ของจิตและการแยกแยะระหว่างสิ่งที่มีและไม่มี โดยใช้คำอธิบายทางวิทยาศาสตร์และการเขียนที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับการปร…

… ชานาติ อห์ ชิณณสนทมานิกปญชรพภันตร์ นิสสาย ฐปิตาติ เอวเมว น อุรฏฐิปญชรพภันตร์ ชานาติ มี นิสสาย หทย์ จิตนุติ นปี หทย์ ชานาติ อหิ อุรฏฐิปญชรพภันตร์ นิสสาย จิตนฺติ ฯ อญฺญมญญ์ อาโภคปจจเวกขณรหิตา เอเต ธมฺมา ฯ…

เนื้อหานี้สำรวจเรื่องวิสุทธิมคฺค และแบ่งปันความเข้าใจเกี่ยวกับจิตอันเป็นส่วนสำคัญในร่างกาย ซึ่งมีการอภิปรายเกี่ยวกับความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันและปรัชญาต่างๆ ที่เกี่…

…ติ มติ สุวานวมถุ ฐิโตติ นปิ สุวานวม ชานาติ อห์ สุวานโทณีย์ ฐิโตติ เอวเมว น อุทร์ ชานาติ มย์ อุทริย์ จิตนุติ นปิ อุทริย์ ชานาติ อห์ อุทเร จิตนฺติ ฯ อญฺญมญญ์ อาโภคปัจจเวกขณรหิตา เอเต ธมฺมา ฯ อิติ อุทริย์ น…

บทที่ว่าด้วยสมาธินิทฺเทโสในคัมภีร์วิสุทธิมคฺคสฺสา ได้สำรวจธรรมชาติของจิตและแนวทางในการทำสมาธิ โดยมีการอธิบายถึงการรับรู้และการขาดการรับรู้ของจิตที่เป็นไปตามธรรมชาติ นอกจากน…

…ทฺโธ ปฐวีธาตุ ฯ ปิตุเตสุ อพุทธปิตต์ ชีวิตินทรียปฏิพัทธ์ สกลสรีร์ พยาเปตวา ฐิติ พุทธปิตต์ ปิตฺตโกสเก จิต ฯ ตตฺถ ยถา ปูว์ พยาเปตวา จิเต เตเล น ปูว์ ชานาติ เตล์ มี พยาเปตวา จิตนุติ นปี เตล์ ชานาติ อห์ ปูว์ …

บทนี้พูดถึงการวิจัยด้านจิตและร่างกายภายใต้แนวคิดวิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งมีรายละเอียดเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับร่างกายและสภา…

…กโต สุญโญ นิสสตฺโต ยูสภูโต อาพนฺธนากาโร อาโปธาตุติ ฯ โลหิเตสุ สสรณโลหิต ปิตต์ วัย สกลสรีร์ พยาเปตวา จิต สนนิจิตโลหิต ยกนฏฐานสฺส เหฏฐาภาค ปูเรตวา เอกปตฺตปูรมาติ วกกหายยกนปผาสาน เตเมนต์ จิต ๆ ตตฺถ สสรณโลหิ…

บทนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับสมาธินิทฺเทโสและคุณสมบัติที่แสดงออกในสรีระ โดยมีการกล่าวถึงวิถีธรรมและประเด็นต่าง ๆ รวมทั้งโจทย์ในธรรมชาติของสรีระและองค์ประกอบที่เกี่ยวกับสมาธิ ในการศึกษาเรื่องนี้ มีการ

…เสน ติลักขณ์ อโรเปตวา สงฺขาเร สมุมสติ ฯ ตตฺถ อาทานนิกเขปนโต วโยวุฑฒตถคมโต อาหารมยโต อุตมยโต กมฺมชโต จิตตสมุฏฐานโต ธมฺมตารูปโตติ อิเมหิ อากาเรหิ อาโรเปตวา สมุมสนฺโต รูปสตฺตกวเสน อาโรเปตวา สมุมสติ นาม ฯ เต…

…ึงอาทานนิกเขปและวิธีที่มนุษย์เข้าใจในรูปแบบของสังขาร พร้อมทั้งการเชื่อมโยงกับอุปปาทและการเกิดขึ้นของจิตที่มีคุณภาพทั้งในด้านดีและไม่ดี ซึ่งมีผลกระทบต่อทุกข์และสุขในชีวิต.

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 145 ซึ่งจิตนั้นพร้อมทั้งสัมปยุตธรรมที่เหลือ โดยเสมอโดยชอบ ใน เอกัตตารมณ์ เพราะเหตุนั้น ความที่ปฐมฌานประกอบองค์ …

ในฉบับนี้กล่าวถึงความสำคัญขององค์ ๕ ที่ประกอบขึ้นในปฐมฌาน ได้แก่ วิตก วิจาร ปีติ สุข และจิตเตกัคคตา โดยชี้ให้เห็นว่าทุกองค์นี้มีบทบาทสำคัญในการเข้าถึงฌาน พร้อมทั้งอธิบายเกี่ยวกับการไม่ควรถือว…

…้อยู่" ตามที่กล่าวมานี้มีอุปมาอย่างไร ? อุปมา เหมือนเมื่อกังสดาลถูกเคาะแล้ว เสียงหยาบย่อมเป็นไปก่อน จิต (ความ รู้สึกของคน ?) ก็เป็นไปได้ เพราะถือเอานิมิต” แห่งเสียงหยาบได้ง่าย เพราะทำนิมิตแห่งเสียงหยาบไว…

เนื้อหาพูดถึงการทำสมาธิผ่านการอุปมาของเสียงและการหายใจที่หยาบและละเอียด โดยชี้ให้เห็นว่าการทำสมาธิก็ยังสามารถเกิดขึ้นได้แม้เมื่อกายสังขารระงับลง การนำอารมณ์และนิมิตในการเจริญอานาปานสติและการเข้าสมาบัต

…ู้โทษในรูปชัด เมื่อเธอเพิกกสิณอย่างใดอย่างหนึ่ง ใน บรรดากสิณมีปฐวีกสิณเป็นต้น (เว้นอากาสกสิณ) แล้วนำจิตเข้าใน อากาศอันเป็นรูปนิสสรณะ (ที่จากไปแห่งรูป คือว่างจากรูป ?) จิต (ของเธอ) ย่อมแล่นไปในอากาศนั้นโด…

บทความนี้เน้นเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างกรุณาและมุทิตากับการดำเนินการทางจิตในวิสุทธิมรรค โดยกรณีศึกษาการเพิกถอนกสิณในรูปแบบต่าง ๆ และพิจารณาจิตที่สามารถเข้าถึงอากาสานัญจายตนวิ…