จิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 4 / 1661

…ส่วนรู้ เป็นเพียงแค่ผลงานของดวงรู้เท่านั้นเอง เห็น จำ คิด รู้ นี้เอง ที่ขยายส่วนออกมาอีกเป็น กาย ใจ จิต วิญญาณ ของมนุษย์หรือ สัตว์ทั้งหลาย 11.1.3 ขันธ์ 5 ส่วนหยาบ รูป คือ สิ่งที่มองเห็นได้ และสัมผัสได้ เ…

เอกสารนี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างวิญญาณธาตุและวิญญาณขันธ์ โดยวิญญาณธาตุคือส่วนที่ประกอบด้วยความสามารถในการเห็น จำ คิด และรู้ ขณะที่วิญญาณขันธ์เป็นเพียงผลผลิตของการรับรู้เท่านั้น ขันธ์ 5 ประกอบด้วย ร

…อ เลือดจะแห้งเหือดหมดไปไม่ว่า เหลือแต่กระดูก หนัง ช่างมัน ไม่ละล่ะ ใจต้องจรดอยู่ที่เดียวในกาย เวทนา จิต ธรรม นั้น ไม่คลาดเคลื่อนละ จรดอยู่ในกาย จะต้องจรดอยู่ที่เดียว ไม่ไป อื่นกันล่ะ ฝันไม่กลับกันละ ฝันก…

…ยในตัวเองได้อย่างลึกซึ้งในทุกๆ สถานการณ์ โดยจะต้องมีสมาธิและการจรดอยู่ที่กายไม่ให้เผลอ เพื่อการพัฒนาจิตอย่างต่อเนื่อง

34 สาระสำคัญพระธรรมเทศนา ปรมัตถ์ : อกุศลจิต ๓ (อกุศลจิต ๑๒ ดวง) ๑ ตุลาคม ๒๔๙๖ นโม..... ตตฺถ วุตตาภิธมฺมตฺถา..... พระพุทธศาสนามีปิฎก ๓ คือ วินัย…

เนื้อหาพระธรรมเทศนานี้กล่าวถึงพระปรมัตถ์ซึ่งเป็นหัวใจของการศึกษาพระพุทธศาสนา อธิบายว่าอกุศลจิต ๑๒ ดวงมีความสำคัญอย่างไรในชีวิตประจำวันของเราและเป็นสาเหตุให้บุคคลกระทำผิดได้อย่างไร หลวงพ่อวัดปากน…

…ราไม่เคยคิดไว้ก่อนว่าจะขโมย แต่พอเห็นทรัพย์นั้นในที่ที่เจ้าของ เผลอ ใจก็ยินดีปลาบปลื้มชนิดปล่อยชีวิตจิตใจ ทันทีที่ใจคิดยินดีเองว่า ถ้าเราเอาเราก็รวย ความยินดีมาก เกิดขึ้นเองแล้วเป็นความเห็นผิด โดยไม่มีใค…

เนื้อหานี้สำรวจถึงจิตโลภและจิตโทสะในมนุษย์ โดยมีตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงการเกิดขึ้นและผลกระทบของจิตโลภในหลายรูปแบบ อีกทั…

พระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) 153 ๔๖ มหาสติปัฏฐานสูตร ๑๐ ตุลาคม ๒๔๙๗ นโม..... กกญฺจ ภิกฺขเว ภิกฺขุ จิตเต..... หลวงพ่อวัดปากน้ำ เทศน์เรื่องมหาสติปัฏฐานสูตร ในหมวดปฏินิเทศทวาร ได้แก่ สติปัฏ ฐานสี่ ประกอบด…

…งพ่อวัดปากน้ำเสนอเรื่องราวในมหาสติปัฏฐานสูตรที่กล่าวถึงการจดจ่ออยู่กับสติปัฏฐานสี่ ได้แก่ กาย เวทนา จิต และธรรม ซึ่งมีความสำคัญในการพัฒนาจิตใจและการทำสมาธิ โดยเฉพาะในการเห็นกายละเอียดและการเข้าใจธรรมชาติ…

…มดำ ปฏิบัติ ดังนี้เป็นธรรมขาว ไม่รู้ชัด จะรู้จักชัดต้องจัดกาย วาจา ใจ ออกไปเป็นขั้นๆ ทุจริตกาย วาจา จิต นั่นเป็นธรรมดำ สุจริตด้วยกาย วาจา จิต นั่นเป็นธรรมขาว ทำใจให้ผ่องใส นั่นเป็นธรรมขาว ถ้าใจมืดมัวขุ่น…

บทความนี้กล่าวถึงการแยกแยะระหว่างธรรมดำและธรรมขาวในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายลักษณะที่ชัดเจนของธรรมทั้งสองฝ่าย เช่น ธรรมดำที่มีอภิชฌาสัญญาคือความโลภและโกรธ ขณะที่ธรรมขาวเกี่ยวข้องกับการทำใจให้ผ่องใสและการ

…หมคะ คุณครูไม่ใหญ่ ผิวพรรณของมนุษย์แบ่งออกเป็น ๓ ประเภทดังกล่าว ก็ขึ้นอยู่กับเหตุหลายอย่าง คือ กรรม จิต อุตุ (อากาศ) อาหาร ภาวะ แวดล้อม เป็นต้น ๒๖ ) ที่นี่มีคำตอบ 26

…์แบ่งออกเป็น ๓ ประเภท ได้แก่ ผิวขาว ผิวเหลือง และผิวดำ ความแตกต่างนี้เกิดจากเหตุหลายอย่างรวมถึงกรรม จิต อากาศ อาหาร และภาวะแวดล้อม เนื้อหาอภิปรายถึงผลกระทบที่อาจมีต่อพฤติกรรมของมนุษย์ เช่น การมักโกรธตามป…

…้วยวาจา และด้วยใจ กุสลสฺสูปสมฺปทา นี้ครอบคลุมพระสุตตันตปิฎกทั้งหมด หากจัดเข้าใน ไตรสิกขาก็จะตรงกับ “จิตสิกขา” (3) การทำจิตของตนให้ผ่องใส มาจากภาษาบาลีว่า สจิตฺตปริโยทปนํ หมายถึง ทำจิตใจ ของตนให้ผ่องใส สจ…

บทความนี้กล่าวถึงไตรสิกขาซึ่งประกอบด้วยข้อปฏิบัติ 3 ประการ ได้แก่ ศีล จิต และปัญญา โดยอธิบายถึงการไม่ทำบาป การทำกุศลให้ถึงพร้อม และการทำจิตให้ผ่องใส ทั้งยังกล่าวถึงระดับของไ…

…ท้จริงนั้น จะต้องอยู่บนรากฐานของธรรมะแม่บทในการ ปลูกฝังคุณสมบัติของคนดีที่ได้แสดงไว้แล้วประการหนึ่ง จิตวิทยาการเรียนรู้อีกประการหนึ่ง ความรู้ในเชิงจิตวิทยาการเรียนรู้ หมายถึงอะไร และในการฝึกอบรมก็จะต้องม…

…ึงความสำคัญของกิจกรรมที่ต้องไม่เป็นผลเสีย เช่น การพนันและการเสพติด รวมทั้งอธิบายกระบวนการเรียนรู้ของจิตมนุษย์ที่มีขั้นตอน รับ, จำ, คิด และรู้ ตั้งแต่ช่วงเด็กจนเติบโตขึ้น พร้อมแสดงให้เห็นถึงบทบาทของความเข…

ความสัมพันธ์ของจิตกับใจ จิตกับใจนั้นเป็นคนละอย่างกันโดยจิตเป็นส่วนหนึ่งของใจจากที่กล่าวแล้วว่าใจประกอบ ด้วย เวทนา คือ …

เนื้อหานี้มีการกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับใจ โดยทำให้ชัดเจนว่าจิตเป็นส่วนหนึ่งของใจ ซึ่งประกอบด้วย เวทนา (จุดรู้สึก), สัญญา (การจำ), สังขาร…

ระวังอารมณ์ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีสติอยู่เสมอ โดยเฉพาะ อย่างยิ่ง สติที่ตรึกเข้าไปในกาย เวทนา จิต ธรรม ๑๑) ปัญญา คือ ความรอบรู้ในกองสังขาร เพราะมอง เห็นตามความเป็นจริง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีความร…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นผู้ทรงมีสติอยู่เสมอ โดยเฉพาะในด้านกาย เวทนา จิต และธรรม ทรงมีปัญญารอบรู้ในกองสังขาร สามารถมองเห็นความเป็นจริงได้อย่างถูกต้อง พร้อมทั้งทรงผ่านรูปฌาน…

น้อมจิตไปเพื่อ “เจโตปริยญาณ" เธอย่อม กําหนดรู้ใจของสัตว์อื่น ของบุคคลอื่นด้วยใจ คือจิตมีราคะก็รู้ว่าจิตมีรา…

เนื้อหานี้พูดถึงการน้อมจิตเพื่อเข้าใจเจโตปริยญาณ โดยการสังเกตสภาวะจิตใจที่เป็นจริง เผยให้เห็นถึงวิธีการรู้จักใจของสัตว์หรือบุค…

… การระลึกชอบ มรรคข้อนี้ ในพระบาลีมัคควิภังคสูตร อธิบายว่า การระลึกในสติปัฏฐาน 4 คือระลึกในกาย เวทนา จิต และธรรม ให้รู้ตามเป็นจริง เพื่อไม่หลงในสิ่งเหล่านั้น เพื่อเข้าใจแจ่มแจ้งในเรื่องของกาย เรื่องของควา…

…ติ หมายถึง การระลึกชอบในพุทธศาสตร์ ซึ่งได้รับการอธิบายว่าเป็นการระลึกในสติปัฏฐาน 4 ได้แก่ กาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อการเข้าใจและไม่หลงในสิ่งเหล่านั้น สติปัฏฐาน 4 ถูกยกย่องในพระบาลีว่าเป็นทางสู่ความบริสุ…

“ภิกษุในธรรมวินัยนี้ จิตมีราคะ ก็รู้ชัดว่า จิตมีราคะ หรือจิตปราศจากราคะ ก็รู้ชัดว่า จิตปราศจากราคะ จิตมีโทสะ ก็รู้ชัดว่าจิตม…

ในธรรมวินัยนี้ ภิกษุจำเป็นต้องรู้ชัดเกี่ยวกับสถานะของจิต ไม่ว่าจะเป็นราคะ โทสะ และโมหะ หรือสภาพอื่นๆ ผ่านการพิจารณาความจริงในจิตของตนเอง การรู้ชัดในนิวรณ์ 5…

จิตรู้การเข้ามาและออกไปของอารมณ์ ซึ่งรู้ได้ด้วยวิธีการ 2 อย่าง คือ โดยความไม่หลง และ โดยอารมณ์ 10. ย่อม…

เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำจิตให้รู้เท่าทันการเข้ามาและออกไปของอารมณ์ผ่านการสังเกตลมหายใจและการพัฒนาสมาธิ กอปรกับการเรียนรู้เพื่อค…

…ารไหว เป็นกิจ มีการเคลื่อนย้าย เป็นอาการ 5. สมุฏฐานโต โดยสมุฏฐาน หรือโดยกำเนิดทั้ง 4 ดังนี้คือ กรรม จิต ฤดู และอาหาร โดยในส่วนของร่างกายต่างๆ 32 ส่วน อาหารใหม่ อาหารเก่า หนอง มูตร เกิด จากฤดู น้ำตา เหงื่…

…็นไปตามลักษณะจริง นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงกำเนิดของร่างกายและองค์ประกอบอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น กรรม จิต ฤดู และอาหาร ความแตกต่างระหว่างธาตุกับลักษณะและคุณสมบัติของแต่ละธาตุสามารถวิเคราะห์เพื่อเข้าใจถึงสภ…

…แนกปัจจัยธรรมของธาตุนั้น ๆ คือ ร่างกายของ สัตว์ทั้งหลายปรากฏมีขึ้นเนื่องมาจากสมุฏฐานทั้ง 4 คือ กรรม จิต อุตุ อาหาร บางส่วนมีกรรม เป็นประธานของสมุฏฐานอีก 3 อย่าง เป็นสิ่งอุดหนุนให้เกิด เรียกว่า กัมมชรูป ถ…

การเจริญจตุธาตุววัตถานในคัมภีร์วิสุทธิมรรคอธิบายว่า ธาตุทั้ง 4 ในร่างกายเป็นปรากฏการณ์ที่ต้องใช้ปัญญา สามารถเข้าถึงได้เพียงอุปจารสมาธิ ผู้ปฏิบัติต้องทำใจนิ่งอยู่ที่ศูนย์กลางกาย หากใช้วัตถุหรืออวัยวะเป

…ดต่อคือ กาย กาย หมายถึง ประสาทที่ได้รับสัมผัส 6. มนายตนะ หมายถึงแดนติดต่อ คือ มน หรือ ใจ ใจ หมายถึง จิต 6.3.2 ลักษณะของอายตนะภายใน 1. ประสาทตา มีดวงตาเป็นโครงสร้างใหญ่ ที่เปลือกตามีขนเล็กสีดำ (ขนตา) ส่วน…

… หู ที่สัมผัสเสียง, จมูก ที่สัมผัสกลิ่น, ลิ้น ที่สัมผัสรสชาติ, กาย ที่สัมผัสสัมผัสต่างๆ และใจ ที่คือจิตหรือมนุษย์ ประสาทต่างๆ มีโครงสร้างและหน้าที่เฉพาะเพื่อการรู้สึกและความเข้าใจโลกภายนอก ซึ่งการทำงานขอ…

…ามสภาวะ อายตนะต่าง ๆ เหล่านี้ มีการขวนขวาย พยายาม เพื่อให้ผลของตนเกิด สิ่งที่เชื่อมต่อเหล่านี้ ทำให้จิตและเจตสิกธรรมกว้างขวางเจริญขึ้น คือเมื่ออายตนะ ภายในและภายนอกมากระทบกันเข้า เกิดการรู้อารมณ์ทางทวารน…

…รได้ยิน เสียง และการรู้กลิ่น นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของอายตนะภายในและภายนอกในการกระตุ้นให้เกิดจิตและเจตสิกที่มีความเจริญกว้างขวางและพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเมื่ออายตนะทั้งสองประเภทมีกระทบกัน จะเ…

…ติ ฯ การณา หุตวา ภูตานิ การณภูตานิ ฯ วาสทฺโท วิกปุโป ฯ เอตถาติ อายตนนฺติ ฆเนตีติ อาธาโร ฯ ตต...ณาติ จิต...กาติ วิเสสน์ ฯ จิต...กาติ ฆเนติ กตฺตา ฯ เตน เตนาติ กิจเจนาติ วิเสสน์ ฯ กิจฺเจนาติ ฆเนตีติ ตติยาวิ…

…อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยอธิบายถึงการกำหนดและวิเคราะห์ทฤษฎีต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับทุกข์และธรรมชาติของจิต เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจถึงความสำคัญของการศึกษาธรรมในแง่ลึก โดยเนื้อหาครอบคลุมถึงการเจริญปัญญาในการแยก…