ฉัน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 9 / 167

พระราชเถระ เรือนที่บุคคลมุงไม่ดี ฝนย่อมรั่วรดได้ ฉันใด จิตที่ไม่ได้อบรมแล้ว ราคะย่อมรั่วรดได้ ฉันนั้น เรือนที่มุงดีแล้ว ฝนย่อมรั่วรดไม่ได้ ฉันใด จิตที่อ…

… จึงกราบ ทูลต่อไปว่า “พืชแม้จํานวนมาก ที่บุคคลหว่านลงในนาดอน ผล ย่อมไม่ไพบูลย์ ชาวนาเองก็ไม่ปลื้มใจ ฉันใด ทานแม้มี จำนวนมากที่บุคคลให้แล้วในผู้ทุศีล ผลย่อมไม่ไพบูลย์ ทายก ก็ไม่ปลื้มใจ ฉันนั้น ส่วนพืชแม้จ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการถวายทานต่อบุคคลที่มีศีลและคุณธรรม โดยยกตัวอย่างคำพูดของอินทกเทพบุตรที่กล่าวถึงความสำคัญของการทำบุญ แม้ว่าจะเป็นจำนวนทานน้อยแต่ถ้าทำด้วยใจที่บริสุทธิ์ก็ให้ผลอันไพบูลย์มากกว่า ขอให้มอ

…០ ร่างกายที่เราต้องใช้อยู่ทุกวัน ในการประกอบภารกิจ การงาน มีความจำเป็นจะต้องชำระล้างให้สะอาดด้วยน้ำ ฉันใด จิตใจก็เช่นกัน จําเป็นต้องชำระล้างให้สะอาดบริสุทธิ์ ด้วยการ เจริญภาวนา ฉันนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการถวายข้าวมธุปายาสและการเจริญภาวนาในการชำระจิตใจให้สะอาดเพื่อสร้างความสุขและบรรลุมรรคผลนิพพาน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนให้เราตระหนักถึงการฝึกฝนใจ และการมีจิตใจที่บริสุทธิ

… หน้าที่ 5 บาลีไวยากรณ์ บาลีไวยากรณ์นี้แบ่งเป็น 4 ภาคก่อน คือ อักขรวิธี ๑ วจีวิภาค ๑ วากยสัมพันธ์ ๑ ฉันทลักษณะ ๑. 9 [๑] อักขรวิธี ว่าด้วยอักษร จัดเป็น ๒ คือ สมัญญาภิธาน แสดงชื่ออักษร ที่เป็นสระ และพยัญชน…

บาลีไวยกรณ์แบ่งเป็น 4 ภาค ได้แก่ อักขรวิธี, วจีวิภาค, วากยสัมพันธ์ และฉันทลักษณะ โดยอักขรวิธีเกี่ยวกับอักษรและการจัดการเขียน วจีวิภาคแบ่งคำพูดออกเป็น 5 ส่วน วากยสัมพันธ์พูดถ…

…ประมาณเท่านั้น ตาวเทว เพียงนั้นนั่นเทียว สมมุตา รอบคอบ นิบาตบอกอุปมาอุปไมย ย ราวกะ อิว เพียงดัง ยถา ฉันใด เสยยถา ฉันใด ตถา ฉันนั้น เอว ฉันนั้น เอว ตถา น โน ไม่ นิบาตบอกประการ ด้วยประการนั้น " นิบาตบอกปฏิ…

เนื้อหาในบทนี้มีการศึกษาประโยคต่างๆ ในการบอกปริจเฉท อุปมาอุปไมย และการบอกประการในการปฏิเสธ โดยยกตัวอย่างและอธิบายการใช้คำศัพท์เบื้องต้นในภาษาบาลี คำต่างๆ เช่น กีว, ยาวตา, สมมุตา เป็นต้น จะเป็นประโยชน์

…ีติ วิเสสน์ ฯ ฉนฺท...สาษีติ นิพฺพตฺตินติ กรณ์ ๆ นิพฺพตตินุติ สัญณี ฯ ปริตฺตนฺติ สญฺญา ฯ มชฺฌิเมหิติ ฉันทาที่หีติ วิเสสน์ ฯ ฉันทาที่ที่ติ นิพพฤติตนติ กรณ์ ฯ ปณีเตรีติ ฉนฺทาที่ที่ติ วิเสสน์ ฯ ฉันทาที่ที่ติ…

เนื้อหาในหน้าที่ 645 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นำเสนอเกี่ยวกับเหตุของกรรมและการวิเคราะห์อภิญญา รวมถึงการระบุอาการและพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับการทำกรรมในอดีต ซึ่งส่งผลกระทบต่อปัจจุบันอย่างไร โดยมี

… วิเสโสติ วิเสสน์ ฯ เอเตสนฺติ วิเสโสติ สมพนฺโธ ฯ วิเสโสติ ลิงคตฺโถ ฯ [๒๕๖] สหชาตา...รูปานนุติ ฐปน ๆ ฉันท... ปจจโยติ โยชนา ฯ ฉนฺโท จ จิตฺตญฺจ วิริยญฺจ วีมิสา จ ฉนฺท....วีมิสา ฯ ฉนฺท...วีมิสาน วโส ฉนฺทวโส …

เนื้อหานี้ตรวจสอบการใช้คำและโครงสร้างของอภิธमฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับการทำความเข้าใจที่ซับซ้อนของครุกาตพฺพและพลวการณ์ในบริบทของอภิธรรม ตลอดจนการวิเคราะห์อุปาทานและสภาวะต่าง ๆ

…ในสัมปยุตธรรมอย่างเดียว ฯ ธรรมซึ่งคุ้มกันแก่ธรรมที่เป็น ไปเนื่องกับตน ชื่อว่าอธิบดีฯ จริงอยู่ ธรรมมีฉันทะเป็นต้น ในจิต ที่เกิดขึ้น ได้อุปนิสัยปรุงแต่งเบื้องต้นมีอาทิว่า ขึ้นชื่อว่าอะไรจะไม่ สำเร็จแก่คนผู…

บทความนี้กล่าวถึงหลักธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่การอธิบายเกี่ยวกับพละและอินทรีย์รวมถึงบทบาทของศรัทธาและธรรมชาติที่ส่งผลต่อการทำงานของจิต นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงก

…เด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ในศก ที่ ๑๒๙ ๙๓ จะพรรณนาพระคุณพิเศษ ๓ ประการ คือ กัตตุกัมยตาฉันทะ ๑ บุคคลัญญุตา ๑ รัฏฐาภิบาลโนบาย ๑ พอเป็นนิทัสสนนัย กัตตุกัมยตาฉันทะข้อต้นนั้น ได้แก่ความพอใจ คือค…

บทความนี้พรรณนาถึงพระคุณพิเศษ 3 ประการของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้แก่ กัตตุกัมยตาฉันทะ ซึ่งหมายถึงความพอใจที่จะทำบุญและทำความดี บุคคลัญญุตา ซึ่งกล่าวถึงการมีจิตใจที่ดีและสามารถทำความดี…

…นเรื่องอายุของภิกษุ มีอธิบายอย่างไร ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุ ในธรรมวินัยนี้ เจริญอิทธิบาทประกอบด้วยฉันทสมาธิ สมาธิที่มีฉันทะเป็นเหตุหรือเป็นใหญ่ คือ ทำฉันทะให้เป็นอธิบดี (เป็นใหญ่) จึงได้สมาธิ ได้เอกัคค…

เนื้อหากล่าวถึงการเจริญอิทธิบาท ๔ ประการ ซึ่งรวมถึง ฉันทะ (ความพอใจ), วิริยะ (ความเพียร), จิตตะ (ความตั้งใจ) และ วิมังสา (การพิจารณา) ที่ช่วยนำไปสู่ความสำเ…

…าเป็นผู้ตั้งอยู่ใน ธรรม อีกข้อหนึ่ง ตรัสหลักคือความไม่ลุอำนาจแหล่งอคติไว้ในสิงคาโลวาทสูตร เป็นต้นวา ฉันทา โทสา ภยา โมหา นีหียติ ตสฺส ยโส โย ธมุม อติวตฺตติ กาฬปกเขว จนฺทิมา ។ ผู้ใดหาประพฤติล่วงธรรม เพราะร…

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการพิจารณาธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของการไม่ลงความเห็นอย่างเร่งรีบ และการรักษาธรรมชาติของผู้ดำเนินชีวิต อีกทั้งยังมีการชี้แจงถึงความเสื่อมและความเจริญของยศในสังคมตามกา

…ถวา ปชฺชเต อเนนาติ ปาโท ปาปุณยที่ติ อตฺโถ ๆ อิทธิยา ปาโท อิทธิปาโท ฯ ฉนฺทาทีนเมต์ อธิวจน์ ฯ ยถาห์ ฯ ฉันท์ เจ ภิกฺขเว ภิกขุ นิสสาย ลภติ สมาธิ ลภติ จิตตสเสกคุคติ อย วุจจติ ฉนฺทสมาธิ โส อนุปปันนาน ปาปกาน ฯเ…

อิทธิวิธนิทฺเทโส เป็นข้อความที่กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างอิทธิ และการได้รับสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงการเข้าถึงสมาธิกับวิธีการของปาฏิหาริย์และอิทธิฤทธิ์ต่างๆ ข้อความนี้ยังเน้นถึงความสำคัญของการ

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 47 ไปทางประตูพระนครแล้ว ทำสิ่งที่ตนต้องการได้ ฉันใด เมื่อความ ทุศีลเป็นต้นเกิดขึ้นในชวนจิต ก็ฉันนั้นเหมือนกัน ครั้นความไม่สำรวม นั้นมีอยู่ แม้ทวารก็ช…

ในบทนี้อธิบายถึงความสำคัญของการรักษาศีลและการสำรวมใจในชวนจิต โดยยกตัวอย่างการปิดประตูพระนครเพื่อป้องกันโจร ซึ่งเปรียบได้กับการคุ้มครองจิตใจจากสิ่งไม่ดี และเมื่อมีการสำรวมก็จะสามารถป้องกันไม่ให้สิ่งชั่

…จัย เพราะอาชีวะเป็นเหตุ เพราะอาชีวะ เป็นตัวการณ์ ภิกษุไม่เป็นไข้ ขอโภชนะอันประณีตเพื่อประโยชน์แก่ตน ฉัน ต้องอาบัติปาจิตตีย์ เพราะอาชีวะเป็นเหตุ เพราะอาชีวะเป็น ตัวการณ์ ภิกษุณีไม่เป็นไข้ ขอโภชนะอันประณีต…

เนื้อหาเกี่ยวกับสิกขาบท 5 ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติไว้ เมื่อต้องการให้ภิกษุประพฤติตามคำสอนเพื่อหลีกเลี่ยงอาบัติและการทำผิดศีล การอธิบายสัญลักษณ์ของการล่อลวงมีบทบาทสำคัญในการวิเคราะห์เนื้อหาอย่า

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - บ้าน (ที่ปิดประตูไว้) ฉะนั้น ฝนย่อมรั่วรดเรือนที่มุงไม่ดีได้ ฉันใด ราคะก็ย่อมรั่วเข้าจิตที่มิได้อบรมได้ ฉันนั้น." 6 - หน้าที่ 77 แต่เมื่ออินทรียสังวรนั้น อันภิกษุทำ…

เทศนานี้สอนถึงความสำคัญของการป้องกันจิตจากราคะและกิเลส โดยเปรียบเทียบกับบ้านที่มีการปิดประตูหรือมุงดี หากเรารักษาอินทรียสังวรให้พร้อม มันจะช่วยให้จิตไม่ถูกทำร้ายจากกิเลสได้ คล้ายกับบ้านที่มีการป้องกัน

… ย่อม ศรัทธากล้า เพราะศรัทธาเป็นคุณที่บางใกล้ต่อราคะ จริงอยู่ในฝ่ายอกุศล ราคะเป็นโทษที่สดใส ไม่มอซอ ฉันใด ในฝ่ายกุศล ศรัทธาก็เป็น คุณที่แจ่มใส ไม่มัวซัว ฉันนั้น ราคะย่อมแส่หาวัตถุกาม ฉันใด ศรัทธาก็แสวงหา…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคพูดถึงจริยา ๖ และความสัมพันธ์ระหว่างราคะ สัทธา และโทสในบุคคล โดยอธิบายว่าคนแต่ละประเภทมีความก้าวหน้าในทางกุศลอย่างไร และเปรียบเทียบกับทางอกุศล ทั้งนี้เพื่อให้เข้าใจความเป็นเอกภาพขอ

…านที่ตรงไหนก็ดี จะได้ (ลุกขึ้น) ทำวัตร ในวิหาร ( ที่ตนอยู่ ) แต่เช้าแล้ว ( ออกเดิน ) เที่ยวบิณฑบาต (ฉัน ) ในระหว่างทาง ไปถึงที่อยู่ของพระอาจารย์ในเวลา ( ท่าน ) เสร็จภัตกิจพอดี แล้ววันนั้นชำระกรรมฐานในสำน…

พระโยคีควรพิจารณาความเหมาะสมของวิหารในการทำสมาธิ หากวิหารที่อยู่ไม่ให้ความผาสุก ควรไปวิหารที่สัปปายะเพื่อบำเพ็ญกรรมฐานและชำระความคิดที่อาจไม่ตรงตามอรรถในการปฏิบัติธรรมนั้น ต้องเตรียมความพร้อมทั้งการศึ

…ยความเร็วพอดี ถึงกลุ่มดอกไม้แล้ว เคล้าเอาเกสร เท่าที่ต้องการมาปรุงเป็นน้ำผึ้ง ก็ได้เสวยรสหวานสบายไป ฉันใด อนึ่ง อุปมาเหมือนเมื่อพวกลูกศิษย์ช่างสลักใช้ ( ปลาย ) มีดสลัก (ลวดลาย) ลงที่ใบอุบล*ที่ลอยไว้ในอ่า…

บทความนี้กล่าวถึงการเปรียบเทียบการทำงานและความพยายามที่เหมาะสม เหมือนผึ้งที่เลือกดอกไม้และศิษย์ที่ใช้มีดสลักอย่างชาญฉลาด โดยมีการแสดงอุปมาที่ช่วยให้เข้าใจถึงผลลัพธ์จากการกระทำที่แตกต่างกัน ซึ่งทุกอย่า

…ึงยิ่ง ถูกขนทราย ดังนี้แต่นั้นไปเขาทำอาการเหล่านั้นให้ถูกท่าอย่างนั้นอยู่ จะพึงยิ่งขนทรายไม่พลาดได้ ฉันใด แม้พระโยคีก็ฉันนั้นแล ต้อง กำหนดจับอาการทั้งหลายมีโภชนสัปปายะเป็นอาทิเหล่านี้ว่า " เรา บริโภคโภชน…

ในเนื้อหานี้พูดถึงการทำอาการให้ถูกต้องในการฝึกฌาน โดยใช้การเปรียบเทียบกับคันธนูและพ่อครัว เพื่อให้เข้าใจถึงความสำคัญของการกำหนดอาการและการบริโภคโภชนสัปปายะ ซึ่งสามารถส่งผลให้พระโยคีบรรลุฌานได้บ่อยครั้

…ะเหตุนั้น กุลบุตร แม้ว่าปราศจากวิปากาวรณแล้ว ก็พึงหลีกเว้นกัมมาวรณและกิเลสา วรณเสียให้ไกล ยังศรัทธา ฉันทะ และปัญญาให้เจริญด้วยวุฒิธรรม มีสัทธัมมัสสวนะ ( ฟังธรรมของสัตบุรุษ ) และสัปปุริสปัสสยะ ( ความ พึ่ง…

…นแบบต่างๆ โดยชี้ให้เห็นว่าความสำเร็จในธรรมไม่จำกัดเฉพาะผู้มีวิปากาวรณ มุ่งเน้นให้กุลบุตรพัฒนาศรัทธา ฉันทะ และปัญญา พร้อมทั้งการฟังธรรมจากสัตบุรุษและทำความเพียรเพื่อเจริญในพระกรรมฐาน นอกจากนี้ยังกล่าวถึงป…