หน้าหนังสือทั้งหมด

กัมมัฏฐานและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
22
กัมมัฏฐานและการหลุดพ้นในพระพุทธศาสนา
…ลนั้นเป็นปัจจัย จึงมีภพ เพราะภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติ เพราะชาติเป็น ปัจจัย จึงมีชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัสและอุปายาส ความเกิดขึ้น แห่งกองทุกข์ทั้งมวลนั้น ย่อมมีด้วยประการอย่างนี้ บุคคลย่อมเพลิดเพลินซ…
…รหลุดพ้น การเข้าใจถึงสังสารวัฏและกิเลสจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการเข้าถึงพระนิพพาน ว่าด้วยปัจจัยที่นำไปสู่ทุกข์ เช่น ชีวิตและการเวียนว่าย ขณะที่การทำกุศลขั้นพิเศษในพระพุทธศาสนาสามารถช่วยขจัดกิเลสได้ เมื่อมีความเ…
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
173
การจัดหมวดหมู่ของอินทรีย์
…ได้แก่ อินทรีย์ 3 ประกอบด้วย อิตถี ปุริส ชีวิต 3. หมวดที่เป็นเวทนา ได้แก่ อินทรีย์ 5 ประกอบด้วย สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส 4. หมวดที่เป็นพละ ได้แก่ สัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา อุเบกขา 5. หมวดที่เป็นโลกุตตระ …
…ิ่น รส รูปร่าง และการสัมผัส. อินทรีย์ภาวะ 3 เกี่ยวข้องกับเพศ ชายหญิงและชีวิต. อินทรีย์เวทนา 5 มีสุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส. อินทรีย์พละในด้านของศรัทธา ความเพียร สติ สมาธิ และปัญญา รวมถึงอุเบกขา. ข้อความจากพระ…
ปัจจัยแห่งทุกข์และการดับทุกข์
218
ปัจจัยแห่งทุกข์และการดับทุกข์
…อุปาทานจึงมี เพราะอุปาทานเป็นปัจจัย ชาติจึงมี เพราะชาติเป็นปัจจัย ชรามรณะจึงมี ความโศก ความคร่ำครวญ ทุกข์ โทมนัส ความคับแค้นใจจึงเกิดขึ้น พร้อมกองทุกข์ทั้งมวลจึงเกิดขึ้นประการฉะนี้ 2. สายดับ อิมสฺม อสติ อิ…
เนื้อหาเรื่องราวเกี่ยวกับการเชื่อมโยงปัจจัยต่างๆ ที่ก่อให้เกิดทุกข์ ตั้งแต่ความไม่รู้ (อวิชชา) จนถึงการเกิดและการตาย พร้อมทั้งการพูดถึงวิธีการดับทุกข์ โดยการเข้าใจว่าเ…
อริยสัจ 4
250
อริยสัจ 4
… เป็นหลักธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้ และ เป็นหลักธรรมที่สำคัญของพระพุทธศาสนา ซึ่งนำไปสู่การพ้นทุกข์ 11.5.1 ลักษณะของอริยสัจ 4 อริยสัจมี 4 อย่าง ได้แก่ 1. ทุกข์ ความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ 2. สมุทัย เหตุ…
อริยสัจ 4 ประกอบด้วย ทุกข์ สมุทัย นิโรธ และมรรค ซึ่งอธิบายถึงความทุกข์ที่เกิดขึ้นในชีวิตและวิธีการดับทุกข์ การเข้าใจอริยสัจสาม…
ธรรมเพื่อประชาชน: ความเข้าใจในทุกข์และการหลุดพ้น
122
ธรรมเพื่อประชาชน: ความเข้าใจในทุกข์และการหลุดพ้น
ธรรเพื่อประชาช เปรต ๑ ๒ ตระกูล (๒) หรืออยู่ร่วมกับ สรรพสัตว์ทุกชีวิตล้วนมีความทุกข์เป็นพื้นฐาน ทุกข์ ที่มาพร้อมกับการเกิด การแก่ การเจ็บ และการตาย ความทุกข์ ที่เกิดจากการพลัดพรากจากบุ…
บทความนี้เน้นถึงความทุกข์ในชีวิตที่ทุกคนต้องเผชิญ เช่น การเกิด การแก่ การเจ็บ และการตาย โดยอธิบายว่าความเข้าใจในความทุกข์จะทำ…
ธรรมะเพื่อประชา
14
ธรรมะเพื่อประชา
… ยนฺติ อารามรุกฺขเจตุยานิ เนต์ โข สรณ์ เขม เนต์ สรณมาคมุม ๑๑ โย จ พุทฺธญฺจ ธมฺมจ จตุตาริ อริยสจฺจาน ทุกข์ ทุกขสมุปปาท์ อริยญฺจ จงคิก มคฺค เอต์ โข สรณ์ เขม เอต์ สรณมาคมุม ปพฺพตานิ วนานิ จ มนุสฺสา ภยตชฺชิตา …
ในบทความนี้พูดถึงการหาที่พึ่งเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์ โดยเน้นว่าคนที่หันเข้าสู่พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ จะสามารถเข้าใจอริยสัจ ๔ และมรรคมีองค์ ๘ ซึ่งจะน…
ธรรมะเพื่อประช: ชีวิตที่ไม่หวั่นไหว
280
ธรรมะเพื่อประช: ชีวิตที่ไม่หวั่นไหว
…ม คำว่า “โลกธรรม” คือ ธรรมประจำโลก มีอยู่ ๔ ประการ คือ ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข เสื่อมลาภ เสื่อมยศ นินทา ทุกข์ ทั้ง ๔ อย่างนี้เป็นของคู่กัน มีทั้งสิ่งที่พึงปรารถนาและสิ่งที่ไม่พึง ปรารถนา ลาภ ยศ สรรเสริญ สุข เป…
…ประกอบด้วยลาภ ทรัพย์สมบัติ ยศ สรรเสริญ และความสุข ซึ่งมีการขัดแย้งกันกับเสื่อมลาภ เสื่อมยศ นินทา และทุกข์ หากจิตใจมั่นคง ไม่หวั่นไหวต่อสิ่งเหล่านี้ จะเป็นมงคลสูงสุดในชีวิต การมีสติและการเข้าใจธรรมดาของชีวิ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
5
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
…ลโป นสฺส โณ จ นสฺส โณติ สุตเตน วา นสฺส โณ นาย อาปจฺจโย ฯ กิณาตีติ วา กรุณา ยา ธมฺมชาติ กิณาติ ปรสฺส ทุกข์ ปจฺจยเวกลุลกรณ โต ที่สติ อิติ ตสฺมา สา ธมมชาติ กรุณา ฯ กิ ที่สาย รุโณ อิสฺส อ ง ก รุนธาติ วา กรุณา …
…ี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตรวมถึงการเข้าใจธมฺมชาติและการให้ความกรุณาต่อผู้อื่น โดยนำเสนอวิธีการเข้าใจความทุกข์และการน้อมนำไปสู่ความสุขผ่านทางการปฏิบัติศาสนาและเทคนิคที่เกิดจากแนวทางการสอนในพระพุทธศาสนา นอกจากนี…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค)
315
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค)
…นา หน้า 315 [๑๕๘] ย์ ธมฺมชาติ กุจจิต หุตวา กายิกสุข์ ขันติ วา ย ธมมชาติ ทุกขม อิติ ตสฺมา ติ ธมมชาติ ทุกข์ ฯ ทุสทฺโท นิปาโต ฯ ตสุสานกตุกตฺตา กุจริตนฺติ วุตต์ ฯ กุจริตนฺติ ปท กตฺตโน วิเสสน์ น กายิกสุขนฺติ กม…
ในเนื้อหาหน้านี้ได้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมชาติของกายิกสุขกับความทุกข์ โดยมีการอธิบายในลักษณะของอภิธรรมว่าความปวดร้าวนั้นอาจเกิดขึ้นจากกรรมที่ไม่ดี เป็นการกล่างถึงประเด็น…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
24
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 24 [๒๑] ยา ธมุมชาติ ปรทุกฺเข สติ สาธน์ หทยเขา กโรติ ชเนติ วา ยา ธมมชาติ ปรทุกข์ กิรติ วิกชิปติ วา ยา ธมฺมชาติ ติ ปรทุกข์ กิณาติ ที่สติ วา ยา ธมฺมชาติ ปุคฺคเลน ทุกฺขิเตสุ สตฺเตสุ ก…
…รเข้าถึงธรรมชาติที่มีอยู่ในใจและการปฏิบัติในชีวิตประจำวันให้มีคุณค่า เพื่อสร้างความเข้าใจและการแก้ไขทุกข์ในสังคม สิ่งที่สำคัญคือความมีสติและคุณธรรมที่ทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าใจเกี่ยวกับทุกข์และการช่วยเหลื…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุกข์และเวทนา
102
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุกข์และเวทนา
…ี่ 102 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 102 ตา เวทนา จาติ สพฺพเวทนา ฯ ทุกฺข...วตฺตาติ วุตฺตนฺติ ปเท เหตุ ฯ ทุกข์ สภาโว ปกติ ยาส์ เวทนาน์ ตา ทุกฺขสภาวา ทุกฺขสภาวานํ ภาโว ทุกฺขสภาวตฺติ ฯ [๑๓๐] อตฺตนา วุฒิตวจน์ ภควต…
ในเนื้อหาเรื่องอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ส่วนที่พูดถึงทุกข์นั้นมีความสำคัญต่อการเข้าใจในหลักธรรมที่พระพุทธเจ้าสอน กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างเวทนาและทุกข์ว่า ท…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
233
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…มตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 233 สตฺตมปริจเฉทตฺถ โยชนา หน้า 233 วิ...ทุกข์ ฯ ปจฺจเยหิ สังคมม กริยตีติ สังขาร ย์ ทุกข์ ฯ ทุกฺขทุกฺขกฺจ วิปริณามทุกฺขกฺจ สงฺขารทุกฺขกฺจ ทุกข...ท…
เนื้อหานี้เป็นการวิเคราะห์คำสอนในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับแนวคิดเรื่องทุกข์และการเข้าถึงทุกข์โดยใช้คำหลักต่างๆ การประยุกต์ใช้คำศัพท์ทางอภิธรรมในการศึกษาเป็นหัวข้อสำคัญในหนังสื…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
257
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ชาติโย ธาตุโยติ โยชนา ฯ ยถาสมฺภวนฺติ สมฺภวานุรูปโต ฯ อเนโก ปกาโร ยสฺส ทุกฺขสฺส ต์ อเนกปฺปการ ฯ สาเร ทุกข์ สสารทุกข์ ฯ วิทหนที่ติ ติ นิปปาเทนฺติ ฯ สสารทุกข์ วิทหนุตติ ธาตุโย ยา โลกิยธาตุโย สสาร....วิทหนฺติ …
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นี้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับการเข้าใจธรรมชาติของทุกข์และคุณลักษณะของธาตุต่าง ๆ ที่เป็นตัวกำหนดการดำรงอยู่ของชีวิต โดยเน้นว่าความรู้ทางธรรมสามารถช่วยให้แก…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - สตฺตมปริจเฉทตฺถ
261
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - สตฺตมปริจเฉทตฺถ
…ยสจฺจาน ฯ บุคคลสฺส อริยภาว์ กโรติ สาเธนตีติ อริยกราน ยาน สัจจานิ ฯ อริยกราน ภาโว อริยกรตต์ ฯ ตสนฺติ ทุกข์ ที่สนตีติ ตจฉาน ๆ ตส ที่สาย ๆ วชาทินา จฺโฉ สโลโป จ ฯ ตจฉาน ภาโว ตาฉภาโว ฯ สรนฺติ อายตี๋ ทุกข์ หีสนต…
…กของอริยสัจ โดยมีการนำเสนอความหมายของวิญญาณและธาตุในทางพุทธศาสนาอย่างละเอียด โดยเฉพาะการเชื่อมโยงกับทุกข์และอริยภูมิ เชื่อมโยงความเข้าใจในความเข้มข้นของแนวความคิดและหลักการในการปฏิบัติ อาจเสนอแนะการพิจารณา…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: เอกสารศึกษาเกี่ยวกับทุกข์
263
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: เอกสารศึกษาเกี่ยวกับทุกข์
… เอวสททสฺส ผล อญฺเญสนฺตยาท ฯ ปนสทฺโท วิเสสตฺโถ ฯ กมสฺส อนุรูป์ ยถากกม ๆ พาธติ สตฺเต ที่สตีติ พาธก ย ทุกข์ ฯ พาธ ที่สาย ฯ ณ ฯ พาธกสส ภาโว พาธกฤต ฯ ปฏิวัติ เอตสฺมา ทุกฺขนฺติ ปภโว ทุกข์ เอตสฺมา ตณฺหาโต ฯ นิสส…
เนื้อหาในเอกสารนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับทุกข์รวมถึงการเกิดขึ้นของทุกข์ สมุทโย นิโรโธ และมรรค การประสานกันระหว่างแนวคิดทางธรรมะกับการปฏิบัติทางจิต…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
44
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ฆานวิญญาณธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ กาย- วิญญาณธาตุ มโนธาตุ ธมฺมธาตุ มโนวิญญาณธาตุ จ ฯ จตฺตาริ อริยสจฺจาน ทุกข์ อริยสัจจ์ ทุกขสมุทโย อริยสัจจ์ ทุกขนิโรโธ อริยสจฺจํ ทุกฺขนิโรธคามินีปฏิปทา อริยสจฺจญจฯ เอตฺถ ปน เจต…
…างๆ ที่อยู่ในจิตและการรับรู้ รวมถึงการกล่าวถึงอริยสัจสี่ที่สำคัญต่อการศึกษาทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะความทุกข์และการไปสู่การหลุดพ้นจากทุกข์ ซึ่งเน้นถึงการปฏิบัติธรรมในมรรคและผลที่เกิดขึ้นตามความเข้าใจในอภิธรรม …
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
271
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ิทธาสุขุมโอฬาริกหิน- ปณีตรูปาทโย ตสฺมา อนิจจ์ อตฺตาทิวเสน น อิจฉิตพฺพ์ อนุป คนฺตพฺพิ ขย เถน ขยคมนโต ทุกข์ ภยตฺเถน ภัยกรณ โต อนตฺตา อสารกตฺเถน อตฺตสาราทอภาเวนาติ จ จกฺขุ อนิจจ์ ฯเปฯ มโน รูป์ ฯเปฯ ธมฺมา จกฺข…
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและการวิเคราะห์ประเด็นสำคัญของอภิธรรม. แสดงให้เห็นถึงหลักการและวิธีการปฏิบัติในด้านต่างๆ และความสำคัญของการเข้าใจในอภิธมฺมตฺถ. ในแต่ละส่วนมีการเชื่อมโยงกับความ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
274
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…จ วุฏฐานโต วุฏฐานสังขาติ มคฺค์ คจฺฉตีติ วุฎฐานคามินี ฯ อภิสมโภนฺตนฺติ ปาปุณนต์ ฯ ปริชานนฺโตติ เอตตก ทุกข์ น อิโต อูนาธิกฤติ ปริจฺฉิชช ชานนฺโต ฯ สจฺฉิกโรนโตติ อารมฺมณกรุณาเสน ปจากข์ กโรนฺโต ๆ มคฺคสจฺจภาวนาว…
…จกระบวนการทางจิตใจที่เกิดขึ้นในระดับที่สูงขึ้นและความบริสุทธิ์ของจิตเพื่อการเข้าถึงสัจธรรมและการชำระทุกข์.
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
110
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: ตติยฌาน และจตุตถฌาน
…ที่เหลือแม้ทั้งห สหรคตด้วยอุเบกขาอย่างเดียว ฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] เวทนาสังคหะนั้น เวทนามี ๓ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา โดยประเภทมี ๕ คือ (เพิ่ม) โสมนัสโทมนัส ฯ ในเวทนาเหล่านี้ สุขและทุกข์ตั้งอยู่ในจิตดวงเดีย…
…รศึกษาจิตและเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยแยกประเภทของจิตได้เป็น 6 แบบ และเวทนาที่มีอยู่ 3 แบบ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา ซึ่งมีการระบุจำนวนจิตที่สอดคล้องกับประเภทต่างๆ ของเวทนา และอธิบายถึงเหตุและเรื่องราวที่ม…
การจำแนกเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
120
การจำแนกเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…เหตุนั้น เพื่อจะแสดงวิภาคแม้ด้วยอำนาจแห่งอินทรีย์นั้น ใน เวทนาสังคหะนี้ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำว่า สุข ทุกข์ เป็นต้น ๆ จริงอยู่ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงจำแนกสุขและทุกข์ เฉพาะอย่างหนึ่ง ๆ เป็น ๒ อย่าง เพราะความต่…
…าวถึงการจำแนกเวทนาตามหลักอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงแสดงความแตกต่างระหว่างสุขและทุกข์ ซึ่งแต่ละประเภทมีลักษณะเฉพาะด้วยการเสวนโผฏฐัพพารมณ์ที่น่าปรารถนาและไม่น่าปรารถนา สำหรับอุเบกขานั้นถ…