หน้าหนังสือทั้งหมด

กิเลสและการเข้าถึงธรรม
206
กิเลสและการเข้าถึงธรรม
…ิ์พ้นจาก กิเลสในกาย รูปพรหมแล้ว ก็จะเข้าถึงกายอรูปพรหม กิเลสในกายอรูปพรหมนั้นประกอบด้วยกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชานุสัย เมื่อจิตพ้นจากกิเลส ในกายอรูปพรหมแล้วก็จะเข้าถึงกายธรรมหรือเรียกว่า ธรรมกายเบื้อง…
เนื้อหาพูดถึงกระบวนการละกิเลสในระดับต่าง ๆ ของกายทิพย์ ระดับถึงกายรูปพรหม กายอรูปพรหม และกายธรรม โดยเริ่มจากการละกิเลสเพื่อเข้าถึงพระโสดาบัน สกิทาคามี และอนาคามี จนถึงการเข้าถึงพระอรหัตที่ปราศจากอาสวะ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
346
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ขุวิญฺเญยฺย์ สิยา โอฬาริก สมุมสนุปค์ ติลกฺขณพภาพต์ ฯ (วิสุทธิ์, ๑/๑๕๘) : ตสฺเส ฆายโต วายมโต, สเจ ต์ ปฏิฆ์ รูปสมมติ, อิจฺเจต์ กุสล์, โน เจ รูปสมมติ, อถ โย โย ธมฺโม ตสฺส บุคคลสส อุปสนฺโต โหติ ฯเปฯ ต ต์ อนุส…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ นี้นำเสนอวิธีการแปลประโยคไทยเป็นมคธ พร้อมการอธิบายการใช้ประโยค เจ สเจ ทำหน้าที่คล้ายกับประโยคแทรกในทุกบริบท เพื่อให้สามารถเข้าใจและนำไปใช้ในการศึกษาได้อย่างถูกต้อง เข้าใจง่าย ม
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกามฉันทะ พยาบาท และถีนมิทธะ
15
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกามฉันทะ พยาบาท และถีนมิทธะ
…ลสนี้มีความก่อตัวขึ้นมาตามลำดับดังนี้ ครั้งแรก ถ้าไม่พอใจสัตว์หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่งแล้ว จิตก็จะเกิด ปฏิฆะ - ความกระทบกระทั่งจิต ถ้าห้ามไว้ไม่อยู่ก็จะพุ่งตัวขึ้นไปเป็น โกธะ - ความโกรธ ถ้ายับยั้งความโกรธไว้…
บทความนี้กล่าวถึงกามฉันทะ หมายถึง ความรักในทางกามที่เกิดจากความพอใจในกามคุณทั้งห้า ซึ่งสามารถทำให้จิตใจกระวนกระวายและทุกข์ได้ พยาบาท ถือเป็นความคิดหรือความรู้สึกไม่ชอบใจ ที่เกิดจากโทสะและอาจส่งผลต่อจิ
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
43
การเกิดพยาบาทในจิตใจ
ฉะนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสไว้ใน สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ปฏิฆนิมิต มีอยู่ การไม่ทำให้มากซึ่งโยนิโสมนสิการในปฏิฆนิมิตนั้น นี้เป็นอาหารเพื่อความเกิดแห่งพยาบาทที่ยั…
บทความนี้สำรวจวัฏจักรการเกิดพยาบาทที่เริ่มต้นจากความไม่พอใจ ซึ่งนำไปสู่ปฏิฆะ โกธะ และโทสะ ว่าการขัดใจส่งผลต่อความคิดและอารมณ์อย่างไร ในการทำสมาธิก็มีวิธีการแก้ไขที่สามารถช่วยใ…
ความโกรธและพยาบาท: ปัญหาทางจิตใจที่ควรเข้าใจ
44
ความโกรธและพยาบาท: ปัญหาทางจิตใจที่ควรเข้าใจ
…ล้ว และทำลายวินาทีปัจจุบัน ทำลายความสงบของจิตขณะทำสมาธิ ฉะนั้น เมื่อเราทราบว่าใจที่ถูกกระทบกระทั่ง (ปฏิฆนิมิต) อันเกิดจากความไม่พอใจ และเชื่อมโยง ต่อเป็นสาย จนกระทั่งเป็นเหตุให้เกิดพยาบาทขึ้น ก็จงพยายามทำ…
อาการความโกรธเกิดจากจิตที่ร้อนรน อาจส่งผลเสียต่อทั้งตัวเราและผู้อื่น โดยเฉพาะเมื่อมีโทสะ คิดทำลาย ซึ่งอาจลุกลามจนเกิดความพยาบาทเมื่อไม่สามารถทำลายทันที ความไม่พอใจที่เกิดขึ้นแม้เพียงเล็กน้อยสามารถจุดช
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
32
การพิจารณาอายตนะในธรรมวินัย
…ึง กิเลสที่ผูกใจสัตว์ไว้กับทุกข์ มีด้วยกัน 10 อย่าง คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา บ ท ที่ 1 กั ม ม ฏ ฐ า น และ วิธี ป ฏิ บั ติ ใน พระไตรปิฎก D…
ภิกษุในธรรมวินัยที่ให้ความสำคัญต่อการพิจารณาอายตนะทั้งภายในและภายนอก โดยวิเคราะห์ความเกิดขึ้นและดับของรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพื่อให้เข้าถึงความรู้ที่ตั้งอยู่บนสติ การรู้จักต่ออายตนะและสังโยชน์
การเข้าใจอนิจจังและการละสังโยชน์
47
การเข้าใจอนิจจังและการละสังโยชน์
…นในศีลและข้อวัตรปฏิบัติต่างๆ ที่นอกไปจากมรรคผลปฏิปทา 4. กามราคะ คือ ความกำหนัดยินดีในกามคุณต่างๆ 5. ปฏิฆะ คือ ความขัดเคืองใจ สังโยชน์เบื้องสูง หรือ อุทธัมภาคิยสังโยชน์ 6. รูปราคะ คือ ความยินดีในรูปฌาน หรื…
อนิจจังหมายถึงการที่ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงและไม่มีสิ่งใดถาวร โดยมนุษย์ต้องเรียนรู้เพื่อไม่ติดยึดกับอวัยวะหรือความรู้สึกที่เปลี่ยนแปลงได้ สังโยชน์คือกิเลสที่ผูกใจซึ่งมีอยู่ 10 อย่าง และการปฏิบัติวิปั
ข้าศึกของมุทิตาและอุเบกขา
37
ข้าศึกของมุทิตาและอุเบกขา
…นนี้นั้น ไม่ละเลยรูปไปได้ เพราะฉะนั้น จึงเรียกว่า อุเบกขาอาศัยเรือน ราคะ ความกำหนัด, ความยินดีในกาม ปฏิฆะ ความขัดเคือง, แค้นเคือง, ความซึ้งเคียด เป็นข้าศึกไกลของอุเบกขา เพราะเข้ากันไม่ได้ในส่วนของตน ด้วยเ…
…ลับกัน อรติก็ถูกกล่าวถึงในแง่ของความไม่ยินดี ควบคู่กับอุเบกขาที่มีอัญญานุเบกขาเป็นข้าศึกใกล้และราคะ ปฏิฆะเป็นข้าศึกไกล การพิจารณาเหล่านี้ช่วยให้ผู้ปฏิบัติธรรมสามารถเข้าใจวิธีการเจริญมุทิตาและอุเบกขาได้อย่…
วิธีแผ่เมตตาให้บุคคลผู้เป็นศัตรู
45
วิธีแผ่เมตตาให้บุคคลผู้เป็นศัตรู
6. วิธีแผ่เมตตาให้บุคคลผู้เป็นศัตรู เมื่อเราน้อมจิตเข้าไปยังผู้ที่เป็นศัตรู ปฏิฆะความแค้นเคืองย่อมเกิดขึ้นเพราะหวนนึกถึง ความผิดที่เขาทำแก่เรา วิธีแก้คือต้องหมั่นแผ่เมตตาบ่อยๆ ในบุ…
การแผ่เมตตาให้กับผู้เป็นศัตรูเป็นวิธีการที่ช่วยบรรเทาความโกรธและความแค้นเคือง โดยเริ่มจากการน้อมจิตไปยังบุคคลนั้นและแผ่เมตตาอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ยังมีวิธีการบรรเทาความโกรธ โดยการระลึกถึงโทษของความโ
อวิชชาและอุปสรรคทางจิต
35
อวิชชาและอุปสรรคทางจิต
…ัย สันดานที่ชอบใจในกามคุณอารมณ์ 2. ภวราคานุสัย สันดานที่ชอบใจในอัตภาพของตนและชอบใจในรูปภพ อรูปภพ 3. ปฏิฆานุสัย สันดานที่โกรธเคือง ไม่ชอบใจในอารมณ์ 4. มานานุสัย สันดานที่ทะนงตน ถือตัว ไม่ยอมลงให้แก่ใคร 5. …
บทความนี้วิเคราะห์ถึงอวิชชาและอุปสรรคทางจิตที่มีผลต่อการเกิดทุกข์ในสัตว์ ทั้งนี้รวมถึงการจำแนกอนุสัยที่นำไปสู่อารมณ์ต่างๆ และการผูกพันของสังโยชน์ที่จะทำให้สัตว์ไม่หลุดพ้นจากวัฏทุกข์ อวิชชาเป็นอุปสรรคส
มิจฉาทิฏฐิ และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
44
มิจฉาทิฏฐิ และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
…ๆ) มหิจฉา (มักมาก) กามฉันทะ (ชอบใจในกาม) โกธะ (เดือดดาล) 5. กามราคะ อุปนาทะ (ผูกโกรธ) 6. รูปราคะ 4. ปฏิฆะ มายา(เจ้าเล่ห์) สาเถยยะ(อวดดี) ถัมภะ(หัวดื้อ) ปมาทะ(เลินเล่อ) 2. วิจิกิจฉา 3. สีลัพพตปรามาส 1. สัก…
บทความนี้สำรวจมิจฉาทิฏฐิและผลกระทบที่เกิดจากความเชื่อที่ผิด ทางศาสนาและจิตใจ ด้วยการอธิบายลักษณะของกิเลสต่างๆ เช่น โทสะและโลภะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการบิดเบือนความจริงและผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสังคมและบุคคล
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
47
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
…ายทิพย์ คือ โลภะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายรูปพรหม คือ ราคะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายอรูปพรหม คือ กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชานุสัย” จากการที่พระมงคลเทพมุนีได้กล่าวไว้ถึงลักษณะของกิเลสในกายต่าง ๆ จะเห็นได้ว่า ในบร…
บทความนี้สำรวจลักษณะของกิเลสในกายต่างๆ ผ่านการสอนของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งแยกประเภทกิเลสตามระดับของกาย ทั้งกายมนุษย์ที่มีการแสดงตัวเป็นกิเลสหยาบที่สุด จนถึงกายนอกภพที่มีรายละเอียดในการครอบงำและอุปสรรค
ความเข้าใจเกี่ยวกับพระสกิทาคามีและการปฏิบัติธรรม
512
ความเข้าใจเกี่ยวกับพระสกิทาคามีและการปฏิบัติธรรม
…นถึงกายธรรมโคตรภู กายธรรมพระโสดาบัน และถึงกายธรรมพระสกิทาคามี ละสังโยชน์เบื้องต่ำได้ ๒ อย่าง มีราคะ ปฏิฆะเบาบาง ซึ่งทั้งหมดนี้ต้องอาศัยการหยุดใจ เพราะฉะนั้นหยุดจึงเป็นตัวสำเร็จ ให้ทุกท่านหมั่นหยุดใจไว้ที่…
…อย่างตั้งใจ โดยมีการเข้าถึงดวงธรรมภายในกายที่แตกต่างกัน และการละสังโยชน์เบื้องต่ำสองอย่างคือ ราคะและปฏิฆะ โดยทุกอย่างต้องอาศัยการหยุดใจที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 อย่างต่อเนื่อง.
นิพพาน คือเป้าหมายของชีวิต
544
นิพพาน คือเป้าหมายของชีวิต
…คะ โทสะ โมหะก็เบาบางลงมาก ๓ พระอนาคามี คือผู้ที่ไม่ต้องกลับมาสู่โลกนี้อีก สามารถ กําจัดกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย ได้หมดสิ้น เมื่อละโลกก็จะได้ เสวยสุขในพรหมโลกชั้นสุทธาวาสทั้ง ๕ ตามกำลังความแก่อ่อน ของอินทรี…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเข้าถึงพระนิพพาน โดยนำเสนอทฤษฎีเกี่ยวกับพระอริยสาวกที่ละโลภะ โทสะ โมหะ และการตัดข่ายแห่งความมืด มุ่งเน้นการบรรลุธรรมในระดับต่างๆ ตั้งแต่โสดาบันถึงอนาคามี พระโสดาบันสามารถเกิดอีกไม
ธรรมะเพื่อประชาชน: ฐานที่ ๗ ใส บริสุทธิ์ดุจตะวันแก้ว
50
ธรรมะเพื่อประชาชน: ฐานที่ ๗ ใส บริสุทธิ์ดุจตะวันแก้ว
…สอาสวะทั้งหลาย สังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูงหมดสิ้น คือตั้งแต่สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส ราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา ละได้หมด สิ้นเชื้อไม่เหลือเศษ ตัดขาดเหมือนตาลยอด ด้วน ไม่มีง…
ในฐานที่ ๗ นี้พูดถึงความสำคัญของสัมมาสติในการดำเนินชีวิตเพื่อให้เข้าถึงความบริสุทธิ์และความสุขที่ไม่มีประมาณ โดยการจัดการกับกิเลสและอาสวะต่างๆ ให้หมดสิ้น ในการเดินทางไปสู่จุดหมายปลายทางที่สำคัญ คือการ
โมหะและพระอริยเจ้าตามพระธรรม
510
โมหะและพระอริยเจ้าตามพระธรรม
…ะ โมหะ ก็เบาบางลงมาก หากเป็น พระอนาคามี คือผู้ที่ไม่ต้องมาสู่โลกนี้อีกแล้ว สามารถกำจัด กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัยได้หมดสิ้น เมื่อละโลกไปแล้ว ก็ไป เสวยสุขในพรหมโลกชั้นสุทธาวาส ตามกำลังความแก่อ่อนของ ก็จะ
โมหะคือความหลงที่ห่อหุ้มสัตว์โลกไว้ และเป็นอุปสรรคสำคัญในการเข้าถึงความจริง พระอริยสาวกได้ทำลายอวิชชา ตัดขาดจากสังโยชน์เบื้องต่ำ และสามารถเข้าสู่นิพพานได้ โดยแบ่งตามระดับ บรรลุธรรมจากพระโสดาบันจนถึงพร
ธรรมะเพื่อประช
110
ธรรมะเพื่อประช
…าระจิตให้ บริสุทธิ์จากสังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูง ตั้งแต่สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา จนกระทั่งหมดสิ้นสังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูง อันนี้แหละจึงจะมี…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการเจริญพุทธานุสติและความสำคัญของการชำระจิตให้บริสุทธิ์ในกระบวนการเข้าถึงธรรมกาย โดยธรรมเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นพร้อมกันกับการตรัสรู้ของพระอรหันต์ ซึ่งเป็นหลักสำคัญในการดำเนินชีวิตตามแนวท
การเข้าใจพระอรหันต์และกิเลส
270
การเข้าใจพระอรหันต์และกิเลส
…์ มีโลภะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายรูปพรหม คือ ราคะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายอรูปพรหมก็เบาบางลง มีกามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชานุสัยห่อหุ้มอยู่ เมื่อใจหยุดนิ่งหนักขึ้นไป กิเลสในกายต่างๆ เหล่านั้นก็ หลุดร่อน และเข้า…
บทความนี้อธิบายถึงความหมายของพระอรหันต์ซึ่งเป็นผู้ที่หลุดพ้นจากกิเลสอาสวะ โดยยกตัวอย่างความแตกต่างของกิเลสในกายมนุษย์และกายทิพย์ การพิจารณาอริยสัจ ๔ และการหยุดนิ่งของใจเพื่อเข้าถึงกายธรรมที่บริสุทธิ์
การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า
57
การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า
…วามมืดมิดคืออวิชชา ทำ อาสวกิเลสให้หลุดร่อนออกไปหมด สังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูง กิเลสานุสัย ราคานุสัย ปฏิฆานุสัย หลุดหมด สิ้นเชื้อไม่เหลือเศษ พร้อมกับการผุดขึ้นมาของดวงอาทิตย์ ขจัดความมืดในยาม ราตรีให้หมดไป…
บทความนี้กล่าวถึงการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้าที่บรรลุธรรมกายอรหัต โดยใช้การหยุดใจที่ศูนย์กลางกาย และพบกับความสุขลึกซึ้งตลอด ๔๙ วัน โดยไม่เสวยพระกระยาหาร เป็นต้นแบบของการดำเนินตามมัชฌิมาปฏิปทา และความสามาร
การบรรลุพระนิพพานผ่านศีล สมาธิ ปัญญา
51
การบรรลุพระนิพพานผ่านศีล สมาธิ ปัญญา
…) 51 ทั้งหลาย สังโยชน์เบื้องต่ำเบื้องสูงหมดสิ้น คือตั้งแต่สักกาย ทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส ราคะ ปฏิฆะ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ อุทธัจจะ อวิชชา ละได้หมด สิ้นเชื้อไม่เหลือ เศษ ตัดขาดเหมือนตาลยอดด้วน ไม่มีก…
เนื้อหาเกี่ยวกับการตัดขาดจากสังโยชน์และกิเลส เพื่อเข้าสู่พระนิพพาน ซึ่งต้องเริ่มจากการชำระศีลให้บริสุทธิ์ ทำให้สมาธิตั้งมั่น และเกิดปัญญา จึงจะสามารถรู้เห็นความจริงและกำจัดอาสวะกิเลสได้ เมื่อทำได้แล้ว