หน้าหนังสือทั้งหมด

จิตใจกับสมอง: ความแตกต่างและการทำงาน
310
จิตใจกับสมอง: ความแตกต่างและการทำงาน
…ุมาเข้าตาและถูกแปลงเป็นสัญญาณส่งไปยังสมอง ก็ตาม วงจรของการที่แสงส่องไปที่วัตถุแล้วสะท้อนมาเข้าตาเรา ประสาทตาจะเปลี่ยนคลื่น แสงให้เป็นพลังงานไฟฟ้า พลังงานนั้นจะถูกส่งไปตามเส้นประสาทเข้าสู่สมอง กระบวนการ ทั้ง…
…บูรณ์ ด้วยเหตุนี้ ความเข้าใจในทั้งสองด้านจึงมีความสำคัญในการศึกษาเรื่องนี้ โดยเฉพาะในด้านจิตวิทยาและประสาทวิทยา
บทวิเคราะห์อบายมุข
223
บทวิเคราะห์อบายมุข
…่คุณดื่มได้ แม้ยาบ้าเมื่อเสพเข้าไปแล้วจะทำลายสมอง แต่ก็มีการ โฆษณาชวนเชื่อกันว่า เมื่อเสพเข้าไปแล้ว ประสาทจะตื่นตัวอยู่ตลอดเวลา ไม่รู้สึกง่วงเหงาหาวนอน ทำให้สามารถทำงานได้ทั้งวันทั้งคืน หรือช่วยให้ นักเรียน…
บทนี้กล่าวถึงการมองอบายมุขทั้งในด้านดีและด้านลบ โดยมีการโฆษณาเกี่ยวกับการดื่มสุราและการเสพยาที่มีการโปรโมทในทางบวก แม้มีผลกระทบที่ร้ายแรง จากนั้นมีการเปรียบเทียบผู้ที่เกี่ยวข้องกับอบายมุขว่ามีความแตกต
ทำความเข้าใจชั้นในของใจ
29
ทำความเข้าใจชั้นในของใจ
…ใจออกมาได้ละก็ เราจะเห็น เนื้อใจเป็นชั้นๆ มีอยู่ ๔ ชั้น เนื้อใจชั้นที่ มีหน้าที่รับ มีเสียงมากระทบหูประสาทหูส่งให้ใจ ใจก็ รับเอาไว้คือได้ยิน มีภาพมากระทบตา ประสาทตา ส่งให้ใจๆ ก็รับเอาไว้คือเห็น มีกลิ่นมากระ…
บทความนี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการทำงานของใจที่มี 4 ชั้น โดยชั้นแรกทำหน้าที่รับเสียง, ภาพ, กลิ่น, รส และสัมผัสต่างๆ ขณะที่ชั้นที่สองทำหน้าที่จำและบันทึกข้อมูลที่เข้ามา โดยจะมีการเปรียบเทียบกับวีดีโอและ
ดวงใจและการเข้าถึงธรรมกาย
213
ดวงใจและการเข้าถึงธรรมกาย
…ป็น “ดวงรู้” ๆ “ดวงเห็น” เป็นดวงชั้นนอกสุด ขนาดโตเท่ากระบอกตา ของตนเอง มีหน้าที่รับอารมณ์ต่าง ๆ ผ่านประสาทสัมผัสทั้ง ๕ คือรับรูปผ่านประสาทตา รับเสียงผ่านประสาทหู รับกลิ่นผ่าน ประสาทจมูก รับรสผ่านประสาทลิ้น …
…ชั้น ได้แก่ ดวงเห็น, ดวงจ๋า, ดวงคิด และดวงรู้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ดวงเห็นทำหน้าที่รับอารมณ์ต่าง ๆ ผ่านประสาทสัมผัส ในขณะที่ดวงชั้นในสุดคือดวงรู้ที่นำไปสู่การตรัสรู้ธรรม นอกจากนี้ยังพูดถึงการเข้าถึงธรรมกายและว…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
228
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ที่ไม่มีน้ำนม นมผู้ชาย ป่าเล็กๆ ป่าที่มีคนอาศัยอยู่ได้ ป่าใหญ่ ไม่มีผู้คนตั้งบ้านเรือนอยู่ ตาส่วนใน ประสาทตา ๔๙. จกฺขุ อกฺขิ ตาส่วนนอก ลูกตา ๕๐. จกฺขุทุพพล คนตามืด ตามัว อนุธจกฺขุ คนตาบอด ๕๑. หิริ อายใจตัวเ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ประกอบด้วยศัพท์ และคำแปลที่สำคัญ เช่น โอโลเกติ แสดงถึงการมองดูทั้งทางกายและทางปัญญา รวมถึงคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การมองดู ท้องและนม รวมถึงคำศั
ธรรมชาติและลักษณะของใจในมนุษย์
18
ธรรมชาติและลักษณะของใจในมนุษย์
…ทำกิริยาอาการต่างๆ ได้ โดยมีฐานที่ตั้งถาวร อยู่ที่ศูนย์กลางกาย ใจมีอำนาจรู้ได้ ทำหน้าที่ประสานงานกับประสาททั้ง 5 นั้น ด้วยการ 1) บังคับใช้ประสาททั้ง 5 (ประสาทตา หู จมูก ลิ้น กาย) 2) รับรู้สิ่งที่เกิดขึ้นกับ…
… และสามารถศึกษาและฝึกสมาธิได้ในขณะที่สัตว์ไม่สามารถทำได้ อธิบายถึงการทำงานของใจในการรับรู้ข้อมูลผ่านประสาททั้ง 5 และความสามารถในการตัดสินใจว่าดีหรือไม่ดี ฯลฯ อธิบายธรรมชาติที่ขัดแย้งของใจ ที่มีความดิ้นรนหาค…
การศึกษาธรรมชาติของจิต
21
การศึกษาธรรมชาติของจิต
ในกรณีนี้มีนักคิดสมัยใหม่ บางคนบางกลุ่มเห็นว่า จิตเป็นเพียงปรากฏการณ์บางอย่างที่เกิดจาก ประสาทส่วนสมองเท่านั้น ไม่ใช่มีธรรมชาติอย่างหนึ่งต่างหาก โดยให้เหตุผลว่า เมื่อคนนอนหลับ ประสาทไม่ทำงาน คนก…
…ึกฝนที่มีประสิทธิภาพในการทำสมาธิ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการวิเคราะห์พฤติกรรมของจิตและการได้รับอารมณ์จากประสาททั้งหก พร้อมกับอธิบายถึงการเข้าถึงจิตที่อยู่ในร่างกายและการควบคุมจิตให้มีประสิทธิภาพ.
สมาธิแบบ TM และการฝึกสมาธิในพระพุทธศาสนา
44
สมาธิแบบ TM และการฝึกสมาธิในพระพุทธศาสนา
…การรวมแสงอาทิตย์ จะทำให้ได้พลังจิตอย่างมหาศาล การปฏิบัติสมาธิแบบนี้จะต้องหลอมรวมร่างกาย ความคิด และ ประสาทสัมผัสเข้าด้วยกันด้วยดวงจิตที่มีสติควบคุมจดจ่อเป็นอารมณ์เดียว และจะต้องดำเนินการตามขั้นตอนให้ครบถ้วน…
สมาธิแบบ TM (Transcendental Meditation) มุ่งเน้นการท่องมนตราเพื่อทำให้จิตนิ่งและผ่อนคลาย โดยมีครูเป็นผู้กำหนดมนตราที่ใช้ สำหรับการฝึกสมาธิในพระพุทธศาสนา แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ แบบวัชรยาน, มหายาน,
หน้า9
61
เสียใจ ตื่นเต้น ระทึกขวัญ คลุมเครือ รําคาญ รู้สึกผิด สุขใจ ประหลาดใจ แจ่มใส 12 ประสาท ตกใจ มั่นใจ ไม่แน่ใจ 48 DOU บ ท ที่ 4 ลั ก ษ ณ ะ บุ ค ค ล ที่ ส า ม า ร ถ ฝึ ก ส ม า ธิ ได้
กัมมัฏฐานและการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา
15
กัมมัฏฐานและการเจริญสมาธิในพระพุทธศาสนา
…นการแห่ง การรู้แจ้งขึ้น เมื่อกล่าวโดยทั่วไปแล้ว คำนี้หมายถึงสิ่งภายนอกอันใดอันหนึ่ง ซึ่งปรากฏขึ้นทางประสาท ทั้ง 5 ของมนุษย์ และหมายถึงความประทับใจ ซึ่งเกิดจากประสาทสัมผัสกับสิ่งภายนอกนั้น ซึ่งความหมาย หลังน…
…ณ์มักบ่งถึงวัตถุที่ใจจดจ่อ โดยจิตจะไม่เกิดการรับรู้โดยไม่มีการกระตุ้นจากวัตถุภายนอก ผ่านการสัมผัสจากประสาททั้ง 5 ซึ่งอารมณ์เหล่านี้ช่วยสนับสนุนและกระตุ้นให้เกิดกระบวนการคิด ในการพัฒนาจิตผู้ปฏิบัติในพระพุทธศ…
การทำงานของใจ: ความสัมพันธ์ของจิตกับฐานทั้ง 7
17
การทำงานของใจ: ความสัมพันธ์ของจิตกับฐานทั้ง 7
…โดยจะส่งผ่านมาที่หัวใจก่อน ซึ่งเป็นเหมือนสถานีกลาง ที่จะเชื่อมโยง ระหว่างส่วนละเอียดกับส่วนหยาบ คือ ประสาทตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เมื่อความเห็น ความจำ ความคิด ความรู้ มาอยู่ที่หัวใจแล้ว ก็จะส่งไปยังฐานต่าง ๆ…
บทความนี้อธิบายถึงลักษณะกายใจว่าใจมีจุดตั้งอยู่ที่เบาะน้ำเลี้ยงหัวใจ โดยแบ่งแยกการทำงานของเห็น จำ คิด รู้ ให้อยู่ในศูนย์กลางกาย และมีการแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับฐานทั้ง 7 ที่เชื่อมโยงกัน
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
100
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
…อุปจยรูป รูปสันตติ รูปชรตา รูปอนิจจตา แต่ละอย่างสามารถแบ่งเป็นหมวดได้ดังนี้ ปสาทรูป 5 คือ รูปที่เป็นประสาทสำหรับรับอารมณ์ ได้แก่ 1. จักขุปสาทรูป คือ ประสาทตา เป็นอวัยวะที่เห็นรูป เมื่อรูปกระทบอวัยวะนี้จะเกิ…
…ะ เช่น อุทฺธงฺคมวาโยและอโธคมวาโย นอกจากนี้ยังพูดถึงอุปาทายรูปซึ่งหมายถึงรูปที่อาศัยมหาภูตรูปเกิด และประสาทสัมผัสที่เกี่ยวข้อง เช่น ประสาทตาและประสาทหู บทความนี้เป็นการสรุปสาระสำคัญเกี่ยวกับการทำงานของธาตุทั…
อวัยวะรับรู้และการรับรู้ในมนุษย์
101
อวัยวะรับรู้และการรับรู้ในมนุษย์
2. โสตปสาทรูป คือ ประสาทหู เป็นอวัยวะที่ฟังเสียง เสียงเมื่อกระทบอวัยวะนี้จะเกิด โสตวิญญาณขึ้นโสตประสาทตั้งอยู่ภายในช่องหูทั้…
บทความนี้สำรวจอวัยวะรับรู้ที่สำคัญในมนุษย์ซึ่งรวมถึงประสาทหู (โสตปสาท) ที่ฟังเสียง, ประสาทจมูก (ฆานปสาท) ที่รับรู้กลิ่น, ประสาทลิ้น (ชิวหาปสาท) ที่รู้รสชาติ, …
ความหมายของเวทนาและสัญญาขันธ์
103
ความหมายของเวทนาและสัญญาขันธ์
…ไม่สบายใจ 3. อทุกขมสุขเวทนา เป็นความรู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์ เฉยๆ เวทนาเกิดจากการที่มีวัตถุภายนอกมากระทบประสาทสัมผัสทั้ง 5 แล้วส่งไปให้ใจ ใจรับเอาไว้แล้วจึงเกิดเป็นความรู้สึกขึ้นมา เช่น มีรูปมากระทบ ประสาทตาส่ง…
…ึกเฉยๆ) โดยเฉพาะการที่เวทนาเกิดขึ้นจากการที่มีวัตถุภายนอก เช่น รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เข้ามากระทบประสาทสัมผัส ซึ่งผลกระทบนี้ทำให้เกิดการรับรู้และความรู้สึกในใจ เช่น การเห็นรูปที่สวยและทำให้รู้สึกสบายใจ ห…
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
104
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
5.3.4 สังขารขันธ์ สังขารขันธ์ หมายถึง ความคิดปรุงแต่ง คือ เมื่อรูปกระทบตา ประสาทตาก็รับเอาไว้ ก่อให้เกิดเวทนา การรับอารมณ์แล้วส่งไปให้ส่วนจำอารมณ์ที่เกิดขึ้น จากนั้นจึงส่งมาให้ส่วน…
สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่
อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ)
128
อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ)
6.3.1 อายตนะภายใน (อัชฌัตติกายตนะ)' 1. จักขายตนะ หมายถึง แดนติดต่อคือ ตา ตา หมายถึง ประสาทที่รับรูปต่างๆ ได้ อยู่ใน ลูกนัยน์ตาบางทีเรียกว่า จักขุประสาท 2. โสตายตนะ หมายถึง แดนติดต่อคือหู หู …
อายตนะภายในประกอบด้วยประสาท 6 ชนิด ได้แก่ ตา ที่สัมผัสรูปภาพ, หู ที่สัมผัสเสียง, จมูก ที่สัมผัสกลิ่น, ลิ้น ที่สัมผัสรสชาติ, กาย…
ธาตุกระทบและธาตุรับในพุทธศาสนา
146
ธาตุกระทบและธาตุรับในพุทธศาสนา
…อ เครื่องกระทบกายต่าง ๆ 6. ธัมมธาตุ คือ เครื่องกระทบใจต่าง ๆ ธาตุรับ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. จักขุธาตุ คือ ประสาทตา 2. โสตธาตุ คือ ประสาทหู 3. ฆานธาตุ คือ ประสาทจมูก 4. ชิวหาธาตุ คือ ประสาทลิ้น 5. กายธาตุ คือ ประส…
…าตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ และ มโนธาตุ โดยธาตุรับเหล่านี้เกี่ยวข้องกับการรับรู้การรับรู้สิ่งต่าง ๆ ผ่านประสาทสัมผัสที่มีอยู่ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงธาตุรู้ซึ่งแบ่งออกเป็น 6 ประเภทเช่นกัน ธาตุเหล่านี้เป็นส่วนส…
ธาตุทั้ง 7 และการรับรู้สัมผัส
149
ธาตุทั้ง 7 และการรับรู้สัมผัส
…ตุรับ 6 ธาตุ 1. จักขุธาตุ ได้แก่ เป็นธาตุแท้อันที่ 1 ที่มีหน้าที่รับสี องค์ธรรมได้แก่ จักขุปสาท คือ ประสาทตามีสัณฐานใส ขนาดเท่าศีรษะเล็น ตั้งอยู่ใจกลางตาสามารถรับสีต่าง ๆ ได้ เมื่อแสงสว่างสะท้อนจากสีส่งมา ก…
เนื้อหาว่าด้วยการศึกษาโผฏฐัพพธาตุและธัมมธาตุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้สัมผัสในร่างกายมนุษย์ อธิบายสภาวะต่างๆ ของธาตุ เช่น ปฐวี เตโช วาโย และความสำคัญของธัมมธาตุในการคิดและรู้ อธิบายถึงการเกิดและดับซึ
องค์ธาตุแห่งประสาทสัมผัส
150
องค์ธาตุแห่งประสาทสัมผัส
จักขุธาตุนี้เป็นรูปธรรมมีสภาพแตกสลายอยู่เสมอ ประสาทตาที่ดีใช้ประกอบการเห็น รูปภาพสีต่าง ๆ ได้อยู่นี้ เพราะอาศัยสันตติของจักขุประสาทซึ่งเกิดดับติดต่อกัน…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับองค์ธาตุทั้งห้าของประสาทสัมผัส ได้แก่ จักขุธาตุ (ตา), โสตธาตุ (หู), ฆานธาตุ (จมูก), ชิวหาธาตุ (ลิ้น), และกายธาตุ (กาย) ซึ่งแ…
อายตนะ 12: การติดต่อของจิตและอารมณ์
241
อายตนะ 12: การติดต่อของจิตและอารมณ์
…นอก 1. อายตนะภายใน คือ แดนติดต่อในการรับภายใน มีอยู่ 6 ได้แก่ 1) จักขายตนะ แดนติดต่อ คือ ตา หมายถึง ประสาทรับรูปต่างๆ ได้อยู่ในลูกนัยน์ตา บางทีเรียกว่า จักขุปสาท หรือจักขุประสาท 2) โสตายตนะ แดนติดต่อ คือ หู…
…จิตหรือวิญญาณเก็บสะสมประสบการณ์ที่ได้รับจากการกระทบกันของธาตุทั้งสองประเภท เพื่อให้เกิดการรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ ซึ่งต้องมีสิ่งกระตุ้นมากระทบเพื่อนำไปสู่การรับรู้ อายตนะ 12 จึงเป็นพื้นฐานในการเข้าใจการ…