หน้าหนังสือทั้งหมด

ความหมายของพระโสดาบัน ถึง อรหันต์
19
ความหมายของพระโสดาบัน ถึง อรหันต์
… ทรงเรียกว่า อโลภะ อโทสะ อโมหะ เพราะเป็นฝ่ายกุศล เหตุให้เกิดทุกข์เรียก โลภะ โทสะ โมหะ เป็นฝ่ายอกุศล ปุถุชนมักรู้กันแต่ผล สาวเหตุไม่ใคร่ถึง เช่น ทำโจรกรรมแล้วต้องไปรับโทษ ก็รู้กันขั้นหยาบๆ
บทความนี้กล่าวถึงความหมายและคุณสมบัติของพระโสดาบัน อรหันต์ รวมถึงหลักการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยอธิบายลักษณะของแต่ละขั้นตอนการปฏิบัติเพื่อให้หลุดพ้นจากกิเลส และการเห็นซึ่งความจริงที่พระพุทธเจ้าทรงตรั
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 135
135
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 135
…ในเวลาที่ปรารภกามาวจรธรรมเป็นไป ในกิจมีการให้ การ พิจารณา และการฟังธรรมโดยไม่เคารพเป็นต้น ของพระเสขะปุถุชน และพระขีณาสพทั้งหลาย มีมหัคคตะเป็นอารมณ์ ในเวลาที่พิจารณา ฌานที่ชำนาญยิ่ง มีบัญญัติเป็นอารมณ์ ในเวล…
…ธรรม, มหัคคตธรรม และบัญญัติธรรม เป็นอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับความไม่สงบและความไม่ตกลงในจิตของพระเสขะและปุถุชน นอกจากนี้ยังมีการอภิปรายเกี่ยวกับจิตที่ประกอบด้วยญาณ ๘ และผลของการปฏิบัติธรรม โดยเน้นความสำคัญของกา…
วิชชาและจรณะในพระพุทธศาสนา
47
วิชชาและจรณะในพระพุทธศาสนา
…างชั่วเข้าติดอยู่ได้ ย ทงหลาย การสังวรเหล่านี้ มีประจำพระองค์เป็นปกติอยู่เสมอไม่จำต้องพยายามฝืนอย่างปุถุชน 3. โภชเน มัตตัญญุตา ได้แก่ การรู้ประมาณในการบริโภค 4. ชาคริยานุโยค ได้แก่ การประกอบความเพียรที่ทำให…
บทความนี้สำรวจวิชชา 3 ซึ่งประกอบด้วยปุพเพนิวาสานุสติญาณ, จุตูปปาตญาณ และอาสวักขยญาณ ที่ช่วยให้เกิดความเข้าใจในชาติก่อน และอิสรภาพจากกิเลส นอกจากนี้ยังมีวิชชา 8 รวมถึงวิปัสสนาญาณ และมโนมยิทธิญาณที่ช่วย
พระเจ้าอชาตศัตรูและการบรรลุนิพพาน
259
พระเจ้าอชาตศัตรูและการบรรลุนิพพาน
…งส์จากการสดับพระธรรมเทศนา ทรงขอถึงพระ รัตนตรัยเป็นที่พึ่ง ทรงมีศรัทธาอันยิ่งใหญ่ต่อพระรัตนตรัย จะ หาปุถุชนคนใดเสมอเหมือนได้ยาก แม้จะต้องเสวยผลแห่งอนันตริยกรรม ไปบังเกิดในพื้น เบื้องล่างของนรกขุมบริวารชื่อโล…
พระเจ้าอชาตศัตรูถูกบาปจากการปลงพระชนม์พระราชบิดา ผลที่ได้รับคือไม่สามารถหลับได้ แต่หลังจากการพบพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบรรทมหลับได้ และจะต้องเสวยผลกรรมที่หนักในนรกโลหกุมภีเป็นเวลาหมื่นปี ก่อนที่จะได้ตรั
เข้าใจกรรมและการเวียนตายเวียนเกิดในพระพุทธศาสนา
24
เข้าใจกรรมและการเวียนตายเวียนเกิดในพระพุทธศาสนา
…กรรมและการให้ผลของกรรมเป็นอจินไตย เป็นเรื่องที่เสขบุคคล คือ บุคคลที่ยังต้องศึกษาเพื่อ การหลุดพ้น และปุถุชนธรรมดาไม่ควรคิดด้วยสติปัญญาของตน เพราะเรื่องกฎแห่งกรรมมีกลไกที่ซับซ้อน อย่างมาก ไม่อาจแยกแยะด้วยตาเป…
ในมัชฌิมยาม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบรรลุวิชชา 2 และเห็นการจุติและอุบัติของสัตว์ทั้งหมดตามกรรม ทำให้เข้าใจความแตกต่างในชีวิตและความทุกข์ยากสลับซับซ้อนของการเกิดเป็นสัตว์ต่างๆ ทั้งต่ำทรามและประณีต พระองค
ธรรมะเพื่อประชาชน: ภูมิของพระโสดาบัน
493
ธรรมะเพื่อประชาชน: ภูมิของพระโสดาบัน
…ี่สมบูรณ์ด้วยรัตนะ ๗ ประการ เนื่องจากท่าน สมบูรณ์ด้วยรัตนตรัยภายใน สามารถปิดประตูอบายได้สนิท ถ้าเป็นปุถุชนที่แม้ดำรงตำแหน่งเป็นถึงพระเจ้าจักรพรรดิ ถึงกระนั้น เมื่อละโลกไปแล้ว ท่านเหล่านี้ก็ยังเป็นผู้ที่มีอน…
…ผู้ที่มีหลักประกันชีวิตที่ปลอดภัยในสุคติภูมิ ไม่มีโอกาสเวียนว่ายตายเกิดในอบายอีกต่อไป ซึ่งแตกต่างจากปุถุชนทั่วไปที่แม้จะมีอำนาจแต่ไม่แน่นอนเมื่อถึงคราวตาย หลักการและความหมายโดยรวมของบทความเน้นถึงคุณค่าของกา…
การรักษาศีลและคุณธรรมในการงดเว้นสุรา
139
การรักษาศีลและคุณธรรมในการงดเว้นสุรา
…นเป็น ที่ตั้งแห่งความประมาท) 7.4 ธรรมที่เกื้อกูลต่อการรักษาศีล การรักษาศีลให้บริสุทธิ์ได้นั้น สำหรับปุถุชนคนธรรมดา ซึ่งต้องอยู่ท่ามกลางสิ่งล่อลวงใจ หรือ บางคนตกอยู่ในภาวะที่ขัดสน หรือแม้แต่อยู่ในที่ลับปราศจ…
การรักษาศีลให้บริสุทธิ์นั้นเป็นความท้าทายสำหรับผู้ที่ต้องเผชิญกับสิ่งล่อลวงในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะในการงดดื่มสุราเมรัยซึ่งเป็นต้นเหตุของความประมาท การมีคุณธรรมอย่างหิริและโอตตัปปะเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับ
กรณียเมตตสูตร: คุณธรรม 14 ประการ
10
กรณียเมตตสูตร: คุณธรรม 14 ประการ
…วาจา ใจ จึงได้ชื่อว่า ประกอบด้วยเมตตา เป็นสาวกของพระศาสดาที่แท้จริง สาวกของพระพุทธเจ้ามี ๒ จำพวก Q. ปุถุชนสาวก ตั้งแต่ยังไม่ได้ธรรมกาย แต่บริสุทธิ์กาย วาจา ใจ จนถึงพวกได้ธรรมกายโคตรภู และปฏิบัติตามแนวพระอริ…
กรณียเมตตสูตรเป็นพระสูตรที่พระพุทธเจ้าได้ทรงแสดงว่าสาวกควรทำตัวให้บริสุทธิ์ทั้งกาย วาจา ใจ โดยการยึดพระอริยะเป็นแบบอย่าง พระอริยะบุคคลจะได้รับการเข้าถึงธรรมกายและปฏิบัติตามแนวทางที่ถูกต้อง สำหรับผู้ที
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
12
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
…รมอรหัตละเอียด เป็นตัวแท้ๆ เรียกว่า “อริยบุคคล 4 พระพุทธเจ้าได้ทรงจัดสาวกของท่านลดหลั่นกัน ตั้งแต่ “ปุถุชนสาวก” คือ ผู้บริสุทธิ์กาย วาจา ใจ อย่างหาพิรุธไม่ได้ ถ้าเข้าถึงธรรมกาย แล้วจึง เปลี่ยนจากปุถุชน ที่จ…
ข้อความในพระธรรมเทศนานี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าใจธรรมะ พร้อมกับแนวทางที่พระพุทธเจ้าแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการเข้าถึงธรรมกายและการเป็นอริยบุคคล 4 ขั้น ซึ่งรวมถึงวิธีการปล่อยวางและดับทุกข์ โดยเน้นย
ทำอย่างไร เมื่อไม่อยากนั่งสมาธิ
273
ทำอย่างไร เมื่อไม่อยากนั่งสมาธิ
ทำอย่างไร เมื่อไม่อยากนั่งสมาธิ (พ.ย. ๒๕๔๑) | เนื่องจากเวลาในวัฏสงสารนั้นแสนยาวนาน ธรรมชาติของจิต ปุถุชนย่อมมีขึ้นมีลงเป็นธรรมดา แต่หัวใจของนักสร้างบารมีย่อมกระหาย และขวนขวายในการสร้างบารมีเสมอ โดยเฉพาะบุ…
ในช่วงเวลาที่รู้สึกไม่อยากนั่งสมาธิ เราควรให้ความสำคัญกับการนั่งโดยไม่ขึ้นกับอารมณ์ เนื่องจากการปฏิบัติสมาธิเป็นการสร้างบารมี ซึ่งสมาธิอาจดูยากในบางช่วงเวลา แต่การฝืนใจนั่งไปจะนำไปสู่ความดีในที่สุด รู
การปวารณาในพระธรรมวินัยและการตักเตือน
198
การปวารณาในพระธรรมวินัยและการตักเตือน
…ที่จะไปสู่เป้าหมาย ให้กลับเข้าสู่ร่องรอยของ อายตนพินพาน การจะตักเตือนกันนั้นไม่ใช่ง่าย เพราะปกติของปุถุชนที่ยังมี กิเลสหนา ปัญญาหายากแล ะแม่เป็นนักบวชก็ ตาม ย่อมมีความขัดเคือง ขุ่นเคืองในใจ เพราะไม่อยากให้…
ในบทนี้มีการกล่าวถึงการปวารณาและหลักการในการตักเตือนเพื่อนสหธรรมมิกเมื่อประพฤติผิดตามพระธรรมวินัย โดยมีความสำคัญในการให้คำแนะนำที่ดีกันเอง เพื่อช่วยให้สามารถกลับเส้นทางที่ถูกต้องได้ แม้ว่าการตักเตือนจ
พระพุทธองค์และอานิสงส์แห่งการบูชา
336
พระพุทธองค์และอานิสงส์แห่งการบูชา
ธรรมะเพื่อประช รอยพระบาท ริมฝั่งนัมมทานที ကောဇ อานุภาพของพระพุทธองค์มีมากมายเกินกว่าที่มนุษย์ปุถุชนจะ นึกคิดค้นเดา ที่เรียกว่าอจินไตย เพราะฉะนั้น เราจึงต้องตระหนักถึงความเป็นผู้มีโชคดี ของเรา ที่เราไ…
บทความนี้พูดถึงอานุภาพของพระพุทธองค์ที่ยากเกินจินตนาการและความโชคดีของผู้มีศรัทธาในพระองค์ ที่เป็นทั้งที่พึ่งและแบบอย่างในการสร้างบุญเพื่อมุ่งไปสู่นิพพาน การบูชาพระพุทธองค์ไม่ว่าจะในช่วงที่พระองค์มีชี
การบรรลุโลกุตรธรรมของพระมหาสังฆรักขิตเถระ
100
การบรรลุโลกุตรธรรมของพระมหาสังฆรักขิตเถระ
…ุมกันด้วยคิดว่า "พระคุณเจ้าปรินิพพาน ดังนี้ ความร้อนใจในภายหลังจะต้องมีแก่มหาชน เพราะการมรณภาพ อย่างปุถุชนแห่งพระคุณเจ้า" พระเถระกล่าวว่า "อาวุโส เราไม่ เริ่มตั้งวิปัสสนา เพราะปรารถนาว่า 'จัก (รอ) พบพระผู้ม…
ในขณะมรณะ พระมหาสังฆรักขิตเถระได้บรรลุพระอรหัต จากการที่ภิกษุหนุ่มช่วยให้นั่ง จากนั้นทราบว่าท่านได้อุทิศตนเพื่อเสริมสร้างโลกุตรธรรม ซึ่งถือเป็นการทำกิจที่ยากลำบากในเวลานั้นและต่อมาท่านบอกว่า กรรมที่ได
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
50
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…ี่ลง, ตุตน ปัจจัย" พบแต่ที่ท่านยกขึ้นแสดงเป็นอุทาหรณ์ ไว้ ๒ ศัพท์เท่านั้น คือ ปุถุชฺชนตฺตน์ ความเป็นปุถุชน, เวทนตฺตน์ ความเป็นผู้มีเวทนา. ศัพท์ที่ลง ตา ปัจจัย อย่างนี้ มุทฺโน ภาโว มุทุตา ความเป็น แห่งคนอ่อน…
บทเรียนนี้นำเสนอคำศัพท์บาลีที่ใช้ปัจจัยต่างๆ เช่น ตุตนและณ ปัจจัย โดยมีตัวอย่างที่ชัดเจน เช่น ปุถุชฌนนตฺตน์ และ เวทนตฺตน์ ซึ่งแสดงถึงความหมายที่แตกต่างในแต่ละบริบท นอกจากนี้ยังมีการอธิบายศัพท์ที่ลงปัจ
พระเจ้าอชาตศัตรูและการสารภาพความผิด
141
พระเจ้าอชาตศัตรูและการสารภาพความผิด
…สงส์จากการสดับพระธรรมเทศนา ทรงขอถึงพระรัตนตรัยเป็น ที่พึ่ง ทรงมีศรัทธาอันยิ่งใหญ่ต่อพระรัตนตรัย จะหาปุถุชนคนใดเสมอเหมือนได้ยาก แม้จะต้องเสวยผลแห่งอนันตริยกรรม ไปบังเกิดในพื้นเบื้องล่างของนรกขุมบริวารชื่อโลห…
พระเจ้าอชาตศัตรูมีอุปนิสัยกล้ายอมรับผิดในการทำปิตุฆาตเมื่อทรงตรองเห็นว่ามันเป็นความผิดใหญ่หลวง โดยทรงได้โอกาสสารภาพต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งการทำปิตุฆาตขัดขวางหนทางไปสวรรค์นิพพาน ทรงรับรู้ถึงบาปและแ
อรหันต์และนิพพานในศาสนาพุทธ
172
อรหันต์และนิพพานในศาสนาพุทธ
…ังไม่ได้แตกดับไป ท่านจึงยังคงมีความทุกข์ทางกายเช่น เดียวกับบุคคลทั่วไปข้อแตกต่างระหว่างพระอรหันต์กับปุถุชนและพระอริยบุคคลชั้นต่ำทั่วไปก็คือ บุคคลที่ยังมีกิเลสเมื่อเกิดความทุกข์ทางกายก็จะส่งผลให้ท่านเกิดความ…
มรรคเบื้องต่ำ 3 ระดับ ได้แก่ โสดาปัตติมรรค, สกทาคามิมรรค, และอนาคามิมรรค ถูกทำลายโดยอรหัตตมรรค ผู้ที่เข้าถึงอรหัตตมรรคและอรหัตตผลจะเป็นพระอรหันต์ เข้าถึงนิพพาน พระอรหันต์มีสอุปาทิเสสนิพพานในขณะที่ยังม
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับการทำหน้าที่กัลยาณมิตร
111
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับการทำหน้าที่กัลยาณมิตร
…และสัมโพธิญาณได้ด้วยการพูดธรรมดา สามารถให้ผู้ ฟังรู้ถึงขั้นอริยสัจจะ และเกิดการเปลี่ยนแปลงถึงขั้นจากปุถุชนเป็นอริยบุคคลได้ ซึ่งในสมัยปัจจุบันหาไม่ได้ อย่างนี้อีกแล้ว ด้วยความที่พระองค์เป็นครูชั้นยอดนี่เอง จ…
บทนี้เน้นถึงพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในฐานะกัลยาณมิตรที่ยอดเยี่ยม พระองค์ทรงมีคุณสมบัติที่สำคัญในการสอนเพื่อช่วยเหลือชาวโลกพ้นจากทุกข์ โดยไม่หวังผลตอบแทน พระพุทธเจ้าใช้หลักการสอนที่เข้าใจง่าย ทำให้ผู้คนเกิด
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
189
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 189 [สังคหคาถา] พวกปุถุชนก็ดี พระโสดาบันบุคคลก็ดี และพระสกทาคามีบุคคลก็ดี ย่อมไม่ได้ (คือไม่สงเคราะห์เข้า) ในชั้นสุทธาวาส แม้…
…4 ประเภท ได้แก่ อบายปฏิสนธิ, กามสุคติปฏิสนธิ, รูปาวจรปฏิสนธิ และอรูปาวจรปฏิสนธิ ข้อความเน้นว่าชนชั้นปุถุชนและพระอริยเจ้ามีสถานะต่างกันในแนวความคิดนี้ และคำอธิบายละเอียดเกี่ยวกับสันตีรณจิตที่เกี่ยวข้องกับการ…
การตระหนักถึงการปฏิบัติตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
53
การตระหนักถึงการปฏิบัติตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…น และแต่ละพระองค์ใด้้นำพาพระอริยะสาวกหลุดพันตามพระองค์นั้น ไปเป็นไมตรีนด้วย แล้วทำไมเรายังเป็นมนุษย์ปุถุชนอยู่ เราตระหนักถึงโทษภัยในวัฐสงสาร ที่เราต้องกลับมาเวียนว่ายตายเกิดไม่รู้จบอีกหรือยัง เราจะเลยการประ…
บทความนี้สำรวจว่าเมื่อใดเราจะเริ่มทำตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอย่างแท้จริงและตระหนักถึงโทษภัยในวัฏสงสาร นอกจากนี้ยังเน้นถึงความหวังที่พระพุทธองค์นำมาสู่มนุษย์ และแรงบันดาลใจในการสร้างบุญกุศลเพื่ออ
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์
24
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์ ความเข้าใจผิดเช่นนี้เอง ที่เป็นเหตุให้ปุถุชนพากันดำรงชีวิตอยู่อย่าง ประมาท ด้วยการหลงระเริงอยู่กับการแสวงหาความพอใจจากโลกียสุข ด้วยการเบียดเบียน…
คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์เสนอแนวคิดเกี่ยวกับความเข้าใจผิดของคนที่มักดำรงชีวิตโดยประมาท และหลงใหลในความสุขทางโลก โดยไม่คำนึงถึงกฎหมายและบาปกรรม การตระหนักถึงความจำเป็นในการประพฤติธรรมมักเกิดขึ้นเมื่อเรามีปัญ